Hongersnood dreigt in Oekraïne · Rusland gebruikt hypersonische raketten
Volg de laatste ontwikkelingen in dit liveblog.
Advertentie
Pro-Palestijnse activisten hebben de laatste weken gesteld dat wat Oekraïne nu overkomt, eigenlijk hetzelfde is als wat er met Palestina gebeurt. Wat ze ook zeggen is dat de landen zich huichelachtig opstellen. Ze heffen wel sancties tegen Rusland, maar tegen Israël? Ho maar.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft zaterdag per video antioorlogsdemonstranten in Zwitserland toegesproken. Hij riep de regering in Bern op de banktegoeden van Russische oligarchen te bevriezen.
„Ook dat is een strijd tegen het kwaad”, was de boodschap van Zelenski, terwijl demonstranten voor het Zwitserse parlement zwaaiend met Oekraïense vlaggen hun afschuw uitspraken over de invasie. Een luid applaus klonk toen Zelenski zijn oproep deed over de financiële tegoeden.
President Ignazio Cassis begroette zijn collega vanaf een podium op het Bundesplatz in de hoofdstad. „We zijn onder de indruk van de moed waarmee uw volk vecht voor vrijheid en vrede”, zei hij.
Het traditioneel neutrale Zwitserland heeft de sancties van de Europese Unie tegen Rusland grotendeels overgenomen. Maar er zijn rijke Russen die banden met president Vladimir Poetin onderhouden die nog zakendoen in Zwitserland en niet door sancties zijn geraakt.
Zelenski nam in zijn toespraak ook levensmiddelenconcern Nestlé op de korrel, dat zich in tegenstelling tot veel andere multinationals niet uit Rusland heeft teruggetrokken.
Duizenden doden, miljoenen vluchtelingen en een dreigend voedseltekort voor ontelbare mensen: de oorlog in Oekraïne roept apocalyptische beelden op. Het zijn de voetstappen van de komende Heere Jezus, zegt ds. J. M. J. Kieviet (71). „Het is daarom zaak om te waken en te bidden.”
Rusland heeft zaterdag gewaarschuwd voor op drift geraakte zeemijnen. De Oekraïense marine zou die in de Zwarte Zee hebben gelegd na de Russische invasie. De Russische inlichtingendienst FSB sluit niet uit dat die wegdrijvende waterexplosieven de Bosporus bereiken en misschien zelfs in de Middellandse Zee terechtkomen.
„Na het begin van de speciale Russische militaire operatie hebben Oekraïense zeestrijdkrachten mijnbarrières aangebracht bij de havens van Odessa, Otsjakov, Tsjornomorsk en Joezjnje”, aldus de FSB, met de toevoeging dat het gebruikte wapenarsenaal tegen schepen „ouderwets” is en „vooral gemaakt in de eerste helft van de twintigste eeuw”.
Door storm kunnen de kabels breken en mijnen losslaan van hun ankers. Onder invloed van wind en de zuidwaartse oppervlaktestromingen kunnen ze vervolgens richting de Bosporus drijven. De Russische Zwarte Zeevloot heeft daarom een waarschuwing doen uitgaan voor de scheepvaart in het gebied.
Sinds de Russische invasie op 24 februari zijn 190.000 mensen uit belegerde Oekraïense steden geëvacueerd via zogenoemde humanitaire corridors. Vicepremier Irina Veresjtsjoek zei dat op de Oekraïense tv.
De vluchtroutes vanuit de hoofdstad Kiev en Loehansk in het oosten zijn zaterdag gebruikt, maar die vanuit de belegerde zuidelijke havenstad Marioepol maar deels. Dat komt volgens Veresjtsjoek doordat Russische troepen bussen niet doorlieten. In die stad is de nood hoog door voedselschaarste, straatgevechten en vernietigende bombardementen.
Acht dagen geleden stond het aantal evacués op een kleine 100.000. Dagelijks worden afspraken gemaakt over wat veilige routes moeten zijn, maar in de praktijk blijkt vertrek lang niet altijd mogelijk. Zaterdag zouden volgens de regering tien evacuatieroutes opengaan om mensen uit belegerde steden te halen. De corridors dienen ook om hulpgoederen de steden in te brengen, maar ook dat blijkt vaak niet te lukken.
In de oorlog tussen Rusland en Oekraïne is er één rode lijn die voor iedereen heilig lijkt. En dat is: de NAVO. Die mag niet betrokken worden bij de oorlog. De NAVO zelf wil dat niet, want de kans op een Derde Wereldoorlog is dan direct een stuk groter. Poetin wil dat ook niet, want hij begrijpt best dat de NAVO het sterkste militaire bondgenootschap ter wereld is.
De regering in Kiev heeft China opgeroepen zich achter het Westen te scharen en het barbaarse optreden van de Russische invasietroepen in Oekraïne scherp af te wijzen.
„China kan een belangrijke factor zijn in het veiligheidssysteem van de wereld als het het juiste besluit neemt de coalitie van beschaafde landen te steunen en de Russische barbarij te veroordelen”, aldus een tweet van Michailo Podoljak. Hij is een belangrijk adviseur van de Oekraïense president Volodimir Zelenski en een van de deelnemers aan de vredesonderhandelingen met de Russen.
Cryptovaluta’s zijn de laatste tijd populair om de oorlog tegen Rusland mee te financieren. Met het geld dat recent is ingezameld in cryptovaluta’s worden onder meer voedsel en kogelvrije vesten en helmen bekostigd, aldus Michael Chobanian. Hij is de oprichter van Kuna, de Oekraïense beurs waar crypto’s worden verhandeld. Zijn cryptofonds is goed voor zo’n 60 procent van alle donaties.
Aan het begin van de oorlog begonnen Oekraïense ambtenaren met het oproepen op hun Twitteraccounts tot het doneren in cryptovaluta’s. Binnen enkele dagen werd een bedrag ter hoogte van bijna 10 miljoen euro opgehaald. Sindsdien is meer dan 90 miljoen euro aan cryptovaluta opgehaald via het cryptofonds van Chobanian.
Het fonds bestond aanvankelijk uit twee losse fondsen, een voor humanitaire hulp en een voor militaire ondersteuning. Kort na de uitbraak van de oorlog werden de twee fondsen samengevoegd. Het fonds ondersteunt nu volledig het Oekraïense leger. De meerderheid van de donaties worden gedaan in bitcoin, de bekendste van de cryptovaluta’s, ethereum en de stabielere crypto tether, die gekoppeld is aan de dollar.
Volgens kenners zijn donaties in cryptovaluta’s voor Oekraïne populair omdat de crypto’s minder geraakt zouden worden door geopolitieke of macro-economische factoren. Dan gaat het bijvoorbeeld om de afwaardering van de Oekraïense munt ,de hryvnia, door inflatie. Ook kunnen de donaties in vergelijking met banktransacties relatief snel worden overgemaakt.
Chobanian verwacht dat crypto’s de toekomst hebben in Oekraïne, mits het land de oorlog weet te winnen. President Volodimir Zelenski heeft al een wet goedgekeurd die dat mogelijk zou kunnen maken. Daarmee kan wetgeving worden opgetuigd voor cryptoplatformen en hun gebruikers in het land.
„Rusland kan misschien ons land veroveren, maar onze Oekraïense harten niet. En noem ons alsjeblieft niet broedervolken.” Dat zegt de Oekraïense Olha Martynyuk (36) die vanuit de Zwitserse stad Bazel de gebeurtenissen in Oekraïne op de voet volgt.
Advertentie
De Britse premier Boris Johnson wil de banden met de Russische president Vladimir Poetin niet normaliseren vanwege de invasie van Oekraïne. „We moeten niet dezelfde fout maken als in 2014”, zei de premier op een partijconferentie van de Conservatieve Partij.
In 2014 werden ook veel sancties opgelegd aan Rusland nadat het land het Oekraïense schiereiland de Krim had geannexeerd. Daarna werden de banden met Rusland en Poetin toch weer aangehaald door andere wereldleiders. Dat is voor Johnson nu dus uitgesloten.
Rusland viel op 24 februari Oekraïne binnen en voert nog steeds een oorlog in het land. Tienduizenden mensen kwamen al om het leven door het conflict.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov heeft de Verenigde Staten ervan beschuldigd dwars te liggen tijdens de vredesonderhandelingen tussen Moskou en Kiev.
„Een deel van de dialoog is verbeterd, maar we hebben steeds het gevoel dat de Oekraïense delegatie bij de hand wordt genomen, hoogstwaarschijnlijk door de Amerikanen, en dat ze niet mag instemmen met de eisen”, aldus Lavrov, die meent dat de eisen „minimaal” zijn.
Rusland zei vrijdag nog vooruitgang te zien in de onderhandelingen met Oekraïne over het beëindigen van de oorlog. Volgens de Russische hoofdonderhandelaar Vladimir Medinski zijn beide partijen „halverwege” een compromis over toekomstige demilitarisering van Oekraïne, een van de eisen van Moskou.
De Russen willen ook dat Kiev afziet van het NAVO-lidmaatschap en dat Oekraïne een neutraal land wordt. Volgens Rusland zijn de landen ook op dat gebied dichter tot elkaar gekomen. Andere eisen zijn dat Kiev erkent dat de Krim Russisch is en dat de afvallige regio’s Donetsk en Loehansk onafhankelijke staten zijn.
Een Oekraïense woordvoerder sprak juist over „heel moeilijke” gesprekken. Het Westen en Oekraïne beschuldigen Rusland ervan vertragingstactieken toe te passen nu de invasie niet lijkt te vorderen.
Een Russische mortieraanval op de Oekraïense plaats Makariv nabij Kiev heeft zeven burgers het leven gekost. Nog eens vijf mensen zijn gewond geraakt en moesten naar het ziekenhuis, heeft de lokale politie bekendgemaakt. Een kleine twee weken geleden vielen in het stadje ten westen van Kiev al minstens dertien burgerdoden toen bij luchtaanvallen een grote bakkerij werd geraakt.
Rusland ontkent al vanaf het begin van de invasie dat burgerdoelen worden beschoten, maar volgens de Verenigde Naties zijn er al zeker 816 burgers gedood en mogelijk nog meer. Niet overal kan een goed beeld worden gegeven van het aantal slachtoffers, omdat er nog gevechten gaande zijn.
Hulporganisaties proberen uit alle macht Oekraïners in door Russische troepen belegerde steden te bereiken maar dat lukt volgens het Wereldvoedselprogramma (WFP) nauwelijks. Het VN-agentschap hoopt 3,1 miljoen mensen te kunnen voorzien, onder wie honderdduizenden vrouwen en kinderen.
Gemeenten hebben tot dusver minder plekken gecreëerd voor Oekraïense vluchtelingen dan afgelopen week werd gedacht. Het zijn er ongeveer 20.000, laat het ministerie van Justitie en Veiligheid zaterdag weten. Donderdag werd nog uitgegaan van 23.000.
Volgens een woordvoerder is het systeem waarin de cijfers worden bijgehouden opnieuw ingericht, wat heeft geleid tot „een reëler beeld”.
Het aantal plekken lijkt wel nog ruim voldoende te zijn voor de Oekraïners die in Nederland om hulp hebben gevraagd. Ruim 10.000 mensen zijn tot zaterdag opgevangen, aldus de woordvoerder.
Afgesproken is dat gemeenten maandag 25.000 plekken beschikbaar hebben. Of dat doel nog steeds in zicht is, kon het ministerie zaterdag niet zeggen.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov denkt dat de samenwerking tussen Rusland en China steeds beter wordt nu het Westen steeds strengere sancties oplegt aan Rusland vanwege de inval in Oekraïne.
„Onze samenwerking wordt sterker, want het Westen ondermijnt de fundering waar het internationale systeem op is gebaseerd. Wij als twee grootmachten moeten nu gaan nadenken hoe het verdergaat in de wereld”, zei Lavrov tegen persbureau Interfax.
Vrijdag zei president Xi Jinping van China nog dat het conflict in Oekraïne nadelig is voor alle betrokkenen. De Chinese leider ziet juist een grote rol weggelegd voor zijn land en de Verenigde Staten in het bewerkstelligen van wereldvrede.
Via ”Nunspeet biedt onderdak” vonden ze veiligheid: Nataliia met haar achtjarig dochtertje Kseniya, en Tatiana met Stanislav, haar zoon van negen. De eerste Oekraïense vluchtelingen waarvan in onze kerkdienst melding werd gemaakt.
De evacuatie van slachtoffers uit het gebombardeerde theater in de Oekraïense havenstad Marioepol loopt vertraging op doordat er in de stad straatgevechten zijn uitgebroken. Dat zei de burgemeester van Marioepol Vadim Bojtsjenko zaterdag tegen de Britse omroep BBC.
Bojtsjenko zegt dat reddingsteams alleen puin kunnen ruimen en mensen kunnen bevrijden op de momenten dat de gevechten even gaan liggen. „Er zijn tanks en er wordt met artillerie en verschillende soorten wapens geschoten in het gebied. Onze strijdkrachten doen alles om zich staande te houden, maar de troepen van onze vijand zijn helaas groter dan die van ons”, aldus Bojtsjenko.
In de schuilkelder van het theater zitten volgens hem nog honderden mensen vast. De autoriteiten zeiden vrijdag dat er nog ruim duizend mensen in de kelder zaten. 130 mensen zouden zijn ontsnapt. Hoeveel mensen de afgelopen 24 uur zijn bevrijd is volgens de burgemeester nog onduidelijk.
Bij het woensdag gebombardeerde theater vindt nog altijd een reddingsactie plaats. Volgens de plaatselijke Oekraïense autoriteiten zijn er bij de aanval geen doden gevallen. Eén persoon raakte voor zover bekend zwaargewond. De schuilkelder onder het pand was een verzamelplaats voor burgers die bescherming zochten tegen het oorlogsgeweld. Het is niet duidelijk wie het pand beschoot. Rusland ontkent verantwoordelijk te zijn voor het bombardement.
In Marioepol schuilen zo’n 350.000 mensen voor het oorlogsgeweld. Zij zitten door de omsingeling vast in de havenstad zonder elektriciteit, gas en water. De afgelopen dagen zijn wel tienduizenden inwoners via humanitaire corridors geëvacueerd naar Zaporizja, een stad die iets westelijker ligt in Oekraïne, maar ook onder vuur wordt genomen door de Russen.
De Poolse premier Mateusz Morawiecki heeft bij de Europese Unie voorgesteld om alle handel met Rusland te stoppen, vanwege de inval in Oekraïne. Morawiecki wil dat Rusland nog strenger wordt gestraft door de EU.
„Polen stelt voor om zo snel mogelijk een handelsblokkade toe te voegen aan het pakket van sancties. Het gaat dan om handel via land en zee. Een volledige handelsban zal Rusland nog meer aanzetten tot nadenken over het beëindigen van deze gruwelijke oorlog”, aldus Morawiecki.
Deze week werd een vierde sanctiepakket tegen Rusland goedgekeurd. Welke sancties dat zijn, is niet bekendgemaakt. Maar het was geen volledige ban op de handel.
Polen is een van de buurlanden van Oekraïne en al meer dan 2 miljoen vluchtelingen zijn vanuit Oekraïne het land binnengekomen. Zij zijn niet allemaal in Polen gebleven, sommigen zijn doorgereisd naar bijvoorbeeld Nederland of Duitsland.
Rusland en Oekraïne zetten vernietigend wapentuig in op het slagveld. Van domme bommen tot slimme raketten. Met dodelijk resultaat. Een blik op enkele belangrijke wapensystemen in de slag om Oekraïne.
In Oekraïne zijn zaterdag tien evacuatieroutes opengegaan om mensen uit belegerde steden te halen, meldt de regering. De humanitaire corridors worden ook gebruikt om hulpgoederen de steden in te brengen.
Een van de belangrijkste evacuatieroutes is uit de stad Marioepol, die al dagen zwaar onder vuur ligt van Russische artillerie. In de stad zijn mogelijk al honderden doden gevallen, maar dat is door de Russische aanvallen niet te verifiëren. De mensen uit Marioepol kunnen via Berdjansk met bussen naar Zaporizja. Die stad wordt sinds vrijdag ook beschoten door het Russische leger, zaterdag kwamen daar nog zeker negen mensen om het leven.
In het oosten van het land is een evacuatieroute opgetuigd om mensen weg te halen uit de regio Loehansk. Vanuit het oosten kunnen mensen via vier routes naar de stad Bachmoet. Een deel van Loehansk is al sinds 2014 afvallig en wordt gesteund door Rusland. Het Russische leger claimt dat het grote delen van Loehansk heeft veroverd.
Ook rond hoofdstad Kiev worden mensen geëvacueerd uit dorpen en steden.
Twee leeuwen en twee tijgers uit Oekraïne zijn zaterdag rond 10.45 uur aangekomen in het opvangcentrum van Stichting Leeuw in Anna Paulowna. Het gaat om twee mannetjesleeuwen (3,5 jaar en 1,5 jaar), een mannetjestijger (6 maanden) en een tijgerin (5 jaar), die in een particuliere opvang in Oekraïne zaten.
Twee chauffeurs van Stichting Leeuw waren naar de grens van Polen met Oekraïne gereden om de vier dieren op te halen. Directeur Robert Kruijff van Stichting Leeuw zegt dat de dieren zwaar getraumatiseerd zijn. De tijgerin is er door ondervoeding en ziekte het slechtst aan toe. „Om verspreiding van ziektes te voorkomen gaan de dieren nu eerst een maand in quarantaine”, zegt Kruijff.
Stichting Leeuw is een opvangcentrum voor leeuwen, tijgers, panters en andere grote katachtigen op Landgoed Hoenderdaell in Anna Paulowna. Het is de intentie dieren daar tijdelijk op te vangen. Na revalidatie worden de katachtigen met onder meer een door de stichting ontwikkelde jaagsimulator voorbereid op herplaatsing in een reservaat in Zuid-Afrika.
De eerste dieren kwamen in 2012 naar de opvang in Anna Paulowna. Sindsdien heeft de stichting veertien leeuwen verhuisd.
Burgemeester Vitali Klitsjko van Kiev wil dat het Westen meer wapens gaat leveren, zodat de Oekraïners zelf een no-flyzone boven het land kunnen instellen. „Steun ons alsjeblieft”, zei de burgemeester in de Italiaanse krant Corriere della Sera.
„We zijn in staat ons eigen luchtruim te sluiten, maar daar hebben we de juiste wapens voor nodig”, aldus Klitsjko. Hij doet de oproep aan landen van de NAVO en de Europese Unie. Veel van die landen, zoals Nederland, leveren al wapens aan Oekraïne.
„Vergeet niet dat we ons land verdedigen, maar tegelijkertijd verdedigen we de fundamentele waardes van Europese democratie”, zei de burgemeester. Klitsjko roept landen op om alle economische banden met Rusland en president Poetin te verbreken. „Hij gebruikt elke euro om zijn leger te versterken.”
Volgens Klitsjko zijn er nog 2 miljoen burgers in de hoofdstad, waar zeker 200 burgerslachtoffers zijn gevallen.
De drie kerken in Harskamp hebben een klein comité gevormd waarin ze zaken rond de noodopvang voor Oekraïners afstemmen. Afgelopen zaterdag kwamen de afgevaardigden van de hervormde gemeente, de hersteld hervormde gemeente en de gereformeerde kerk voor het eerst bijeen.
De burgemeester van de Oekraïense stad Lviv, Andrej Sadovy, beschuldigt internationale hulporganisaties ervan zich onvoldoende te hebben voorbereid op een aanval van Rusland in Oekraïne.
„Geen enkele internationale organisatie was voorbereid, terwijl iedereen het al een half jaar had over een mogelijke Russische aanval”, zei Sadovy in de Süddeutsche Zeitung. Volgens de burgemeester verwachtten westerse inlichtingendiensten dat de oorlog slechts een paar dagen zou duren en dat Oekraïne zich niet zou verzetten tegen een bezetting door Rusland.
In Lviv, dat op zo’n 80 kilometer van de Poolse grens ligt, werden vooral in de eerste tien dagen na de Russische invasie in Oekraïne veel vluchtelingen opgevangen. „Maar nu zijn alle hotels, jeugdherbergen en flats vol”, aldus Sadovy. „We hebben mensen in zo’n vijfhonderd scholen, sporthallen, theaters, culturele centra en buurthuizen ondergebracht”. In totaal zijn zo’n 200.000 mensen opgevangen, waarmee de stad zijn maximale capaciteit heeft bereikt. „We kunnen mensen niet voor altijd in een sporthal of theater laten verblijven”.
Tot op de dag van vandaag zijn er volgens Sadovy „geen effectieve internationale noodplannen” opgezet. De burgemeester zegt dat er vooral behoefte is aan voedsel, medicijnen, tijdelijke huisvesting en sanitaire voorzieningen.
Berichtenapp Telegram heeft flink aan populariteit gewonnen sinds de inval van Rusland in Oekraïne. Op de dienst zijn veel berichten over de oorlog te vinden. Sinds begin dit jaar is de berichtendienst meer dan 150 miljoen keer gedownload, meldt Telegram in dagelijkse cijfers. Rusland heeft de toegang tot Facebook, Instagram en Twitter geblokkeerd, waardoor de Russen weinig toegang meer hebben tot sociale media.
Het leger van Oekraïne heeft een 38 uur durende avondklok afgekondigd voor de zuidelijke stad Zaporizja. De avondklok gaat zaterdag om 16.00 uur lokale tijd in en geldt tot maandagochtend, zegt de plaatsvervangend burgemeester Anatolii Kurtiev.
„Ga in deze tijd niet naar buiten”, waarschuwde Kurtiev in een bericht op sociale media. De burgemeester zei vrijdag op Facebook dat Russen de buitenwijken van de stad aanvielen met raketsystemen. Hierbij zouden onder meer ambulances en brandweerwagens zijn beschadigd.
Zaporizja geldt als belangrijk knooppunt bij de evacuaties uit de belegerde stad Marioepol. De afgelopen dagen zijn tienduizenden inwoners via humanitaire corridors geëvacueerd naar de stad.
Rusland heeft hypersonische raketten gebruikt om militaire doelen in Oekraïne te vernietigen, meldt het Russische ministerie van Defensie volgens het staatspersbureau Interfax. Het ministerie zegt dat er een groot ondergronds depot met raketten en munitie voor vliegtuigen is geraakt in de regio Ivano-Frankivsk, in het westen van Oekraïne.
Volgens het staatspersbureau RIA is het de eerste keer dat Rusland hypersonische raketten heeft gebruikt sinds het begin van de „speciale militaire operatie” in Oekraïne.
Hypersonische raketten zijn onvoorspelbaarder dan traditionele raketten omdat ze nog kunnen manoeuvreren na de lancering. Ook zijn ze vele malen sneller dan reguliere raketten.
Rusland zegt dat er ook Oekraïense militaire radio- en verkenningscentra zijn verwoest nabij de havenstad Odessa. Daarbij zou een traditionele raket zijn gebruikt. De verklaringen van het Russische ministerie konden niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Volgens de openbare aanklager in Oekraïne zijn sinds Rusland Oekraïne binnentrok 122 kinderen gedood door oorlogsgeweld. Nog eens 140 kinderen zouden gewond zijn geraakt. De cijfers kunnen niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Vrijdag maakten de Verenigde Naties bekend dat het aantal burgerdoden is gestegen naar 816. Door de chaos en aanhoudende gevechten kunnen niet alle slachtoffers worden vastgesteld. Het zouden er dus meer kunnen zijn dan 816.
Ze zijn nog maar kortgeleden de oorlog in Oekraïne ontvlucht. Zo’n 850 ontheemden uit dat land verblijven nu in de noodopvang in Harskamp. Daar staan vrijwilligers voor hen klaar. „De beelden uit Oekraïne gaan me aan het hart. Ik wil deze vluchtelingen laten voelen dat ze welkom zijn.”
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft zaterdag uitgehaald naar Vladimir Poetin, die in een toespraak in een stadion vrijdag zei dat de „speciale militaire operatie” in Oekraïne goed verloopt. „En stel je nu eens voor dat het stadion gevuld was met 14.000 lijken en nog eens tienduizenden gewonden”, zei Zelenski verwijzend naar het aantal Russische slachtoffers dat Oekraïne claimt.
In het stadion waren 95.000 mensen aanwezig en buiten stonden nog eens 100.000 mensen die de toespraak van Poetin volgden. Volgens Zelenski zijn dat evenveel mensen als Rusland Oekraïne in heeft gestuurd.
Zelenski riep in zijn videoboodschap ook op tot een direct einde van het conflict. „De Oekraïense voorstellen liggen op tafel.”
De autoriteiten in de regio Loehansk zeggen dat er zaterdagochtend een evacuatieroute is geopend voor mensen die vastzitten in de regio. Vanaf 08.00 uur Nederlandse tijd worden de gevechten tijdelijk gestaakt en kunnen mensen de regio verlaten.
De gouverneur noemt het een „regime van stilte”. Het is ook de bedoeling dat er voedsel de regio in wordt gebracht, voor mensen die niet vluchten.
Een deel van Loehansk is al sinds 2014 afvallig en wordt gesteund door Rusland. Het Russische leger claimt dat het grote delen van Loehansk heeft veroverd.
Nederlandse militairen kunnen vaker op missie worden gestuurd naar Oost-Europa. Dat zegt Commandant der Strijdkrachten Onno Eichelsheim in het AD.
De NAVO wil snel fors meer troepen stationeren aan de oostflank van het bondgenootschap om de grens beter te kunnen verdedigen en de Russische president Poetin af te schrikken. Het komende halfjaar wordt een plan uitgedacht hoe dat er precies uit moet komen te zien. Eichelsheim gaat ervan uit dat dit voor Nederland betekent dat er langdurig grote groepen eenheden en munitievoorraden in de regio worden gestationeerd, misschien wel permanent.
Het is voor het eerst sinds de Koude Oorlog dat de NAVO op zo’n grote schaal een nieuwe verdedigingslinie optrekt. „Zo’n historische omwenteling hebben we lang niet gezien. De troepen gaan daar niet alleen naar de grens staren. We gaan zorgen dat ze ook goed kunnen oefenen. Eenheden die nu al bijvoorbeeld in Litouwen verblijven, komen veel beter getraind terug.”
Nederland had al toegezegd op korte termijn extra luchtverdediging te willen leveren. Dit weekend gaan de eerste kwartiermakers naar het Slowaakse Sliac, waar ze een luchtafweersysteem gaan opbouwen.
De luchthaven bij de zuidelijke Oekraïense stad Cherson is nog steeds het middelpunt van bittere gevechten. „We hebben ze daar weer ontmoet”, schreef een adviseur van de Oekraïense president Volodimir Zelenski in de nacht van vrijdag op zaterdag op Facebook, verwijzend naar Russische troepen.
De Oekraïense strijdkrachten vielen eenheden van het Russische leger bij de luchthaven voor de zesde keer aan en brachten daar de vijand zware verliezen toe, aldus de adviseur. In een reeks van lokale tegenaanvallen en aanvallen met gevechtsdrones zijn volgens hem sinds eind februari enkele tientallen Russische gevechtshelikopters en, meest recentelijk, een commandopost met hoge officieren vernietigd. Deze informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.
De Russen meldden begin deze week nog dat de hele provincie Cherson was veroverd. Volgens generaal Igor Konasjenkov was dat te danken „aan een speciale operatie”. De havenstad en provinciehoofdstad Cherson was 2 maart al in Russische handen gevallen.
De zuidelijke provincie, die aan het schiereiland de Krim grenst, telt naar schatting één miljoen inwoners. De westgrens van de provincie ligt ongeveer 100 kilometer van de belangrijkste Oekraïense haven Odessa.
De Europese Commissie waarschuwt voor een hongersnood in Oekraïne nu de gevechten in het land voortduren. „Mensen in de belegerde steden worden blootgesteld aan apocalyptische omstandigheden - geen voedsel, geen water, geen medische zorg en geen uitweg”, zegt EU-commissaris Janez Lenarčič (Crisisbeheer) in de Duitse krant Welt am Sonntag. De humanitaire crisis in Oekraïne is al kritiek, maar kan nog erger worden. „Deze meedogenloze invasie begon meer dan drie weken geleden, maar we beginnen nu al hongersnood te zien ontstaan.”
Vooral in belegerde steden als de havenstad Marioepol lijden mensen nu al honger. Ooggetuigen hadden melding gemaakt van geplunderde supermarkten. Volgens Lenarčič hebben medische instellingen moeite om de essentiële benodigdheden te krijgen die ze nodig hebben. „Het grote probleem is de toegang. Het is een verplichting om humanitaire toegang te verlenen zonder enige belemmering”, aldus de Eurocommissaris.
De Europese Commissie breidt haar humanitaire hulp uit met lokale partners. „Maar zolang de gevechten voortduren en er geen staakt-het-vuren is, kunnen de mensen die levensreddende hulp nodig hebben niet worden bereikt.”
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft zaterdag opgeroepen tot zinvolle vredes- en veiligheidsbesprekingen met Moskou. Hij zei dat dit Ruslands enige kans is om de schade van zijn fouten in de nasleep van zijn invasie in Oekraïne te beperken. Delegaties van beide landen zijn al weken met elkaar in overleg, maar die gesprekken hebben tot nu toe weinig concreets opgeleverd.
„Ik wil dat iedereen me nu hoort, vooral in Moskou. Het is tijd voor een ontmoeting, het is tijd om te praten”, aldus Zelenski in een videotoespraak die in de nacht van vrijdag op zaterdag werd vrijgegeven. „De tijd is gekomen om de territoriale integriteit en gerechtigheid voor Oekraïne te herstellen. Anders zullen de verliezen van Rusland zo groot zijn dat het u meerdere generaties zal kosten om te herstellen.”
Volgens de Oekraïense president blokkeren Russische troepen opzettelijk de levering van humanitaire goederen aan belegerde steden. „Dit is een opzettelijke tactiek. Dit is een oorlogsmisdaad en zij zullen zich er voor 100 procent voor moeten verantwoorden.”
Zelenski meldde dat er geen informatie is over hoeveel mensen zijn omgekomen nadat woensdag een theater in de stad Marioepol, waar honderden mensen schuilden voor het oorlogsgeweld, tijdens beschietingen werd geraakt. Tot nu toe zijn volgens hem meer dan 130 mensen gered. Plaatselijke Oekraïense autoriteiten maakten vrijdagavond bekend dat zover bekend één persoon zwaargewond is geraakt.
Twee voormalige Amerikaanse presidenten, Democraat Bill Clinton en Republikein George W. Bush, hebben vrijdag een Oekraïense kerk in Chicago bezocht. Ze toonden zo hun steun aan Oekraïne, dat op 24 februari door Rusland is binnengevallen.
De twee mannen, die blauwe en gele linten droegen in de kleuren van Oekraïne, legden boeketten met zonnebloemen (de nationale bloem van het land) voor de katholieke kerk voordat ze een moment namen om te mediteren. Het initiatief was bedoeld om hun „solidariteit met de bevolking van Oekraïne” te tonen, zo maakte een video duidelijk van hun bezoek die is gepubliceerd op het Twitter-account van Clinton en op het Instagram-account van Bush.
„Amerika staat verenigd met het Oekraïense volk in hun strijd voor vrijheid en tegen onderdrukking”, staat in het bericht bij de video.
Het Russische leger heeft tactische fouten gemaakt in Oekraïne, zegt de Amerikaanse minister Lloyd Austin van Defensie in een interview met CNN. Volgens Austin is er een „reeks misstappen” geweest en zijn Russische soldaten niet zo snel opgeschoten als ze vooraf hadden ingeschat.
„Ze hadden gedacht dat ze snel zouden gaan en de hoofdstad heel snel zouden innemen, maar dat is niet gelukt”, aldus de minister. Ook gaat hij ervan uit dat de Russen tactische informatie niet goed zouden gebruiken. Ook de samenwerking tussen de lucht- en grondtroepen verloopt niet naar wens. „Dus er is een aantal dingen die we hadden verwacht die we gewoon niet zagen.”
Het Pentagon heeft herhaaldelijk gezegd dat het Russische leger weinig vooruitgang boekt in Oekraïne. Ten noorden en noordwesten van hoofdstad Kiev zouden Russische soldaten geen „aanzienlijke vorderingen” maken richting de stad, zei een hoge Amerikaanse defensiefunctionaris eerder. Er is ook geen beweging ten oosten van Kiev. Het Pentagon gaat ervan uit dat het Oekraïense luchtruim nog steeds niet onder controle van de Russen is.
Advertentie
