De aandelenbeurzen in New York zijn donderdag met rode cijfers gesloten, na de flinke plussen een dag eerder. De zorgen over de bloedige oorlog in Oekraïne hingen boven de markt nadat gesprekken over een staakt-het-vuren op hoog niveau geen resultaat hadden opgeleverd. Ook ging de aandacht van beleggers op Wall Street uit naar nieuwe inflatiecijfers. Amazon stond bij de winnaars door het nieuws dat het webwinkelconcern zijn aandelen gaat splitsen en voor 10 miljard dollar aan eigen aandelen gaat inkopen.

De Oekraïense ambassadeur in Duitsland, Andrij Melnik, denkt dat alleen directe onderhandelingen op presidentieel niveau tussen Vladimir Poetin en Volodimir Zelenski een eind kunnen maken aan de oorlog. De Russische en Oekraiënse buitenlandministers waren donderdag niet in staat een doorbraak te forceren.

„We geloven dat een oplossing alleen mogelijk is op het hoogste niveau tussen beide presidenten”, zei Melnik donderdag op de Duitser zender ARD. Over de ontmoeting van Sergej Lavrov en Dmitro Koeleba in Turkije was hij duidelijk. „Zeer teleurstellend. Diep triest dat we kostbare tijd verliezen en dat zo veel burgers dagelijks om het leven komen”.

Melnik ontkende dat Kiev de wens om lid te worden van de NAVO heeft opgegeven. „Het doel blijft ons voor ogen, maar natuurlijk zijn we bereid ook over andere onderwerpen te praten in het topoverleg met Rusland”. Het vooruitzicht van aansluiting bij de Europese Unie is voor Oekraïne eveneens belangrijk.

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gaat zijn groeiverwachting voor de wereldeconomie volgende maand waarschijnlijk verlagen vanwege de negatieve gevolgen door de oorlog in Oekraïne. Dat zei IMF-directeur Kristalina Georgieva.

Volgens haar hebben de oorlog en de harde westerse sancties tegen Rusland gezorgd voor een zwakkere wereldhandel en sterk stijgende prijzen voor voedsel en energie. De economie van Rusland zal volgens Georgieva door de sancties dit jaar in een diepe recessie belanden.

Ook stelt ze dat het niet langer „onwaarschijnlijk” is dat Rusland in gebreke blijft bij het nakomen van zijn schuldverplichtingen. Volgens haar neemt de druk toe op Moskou om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne vanwege de effecten van het conflict op economieën elders in de wereld.

Twitter heeft berichten van de Russische ambassade in het Verenigd Koninkrijk over het bombarderen van een kraamkliniek in de Oekraïense havenstad Marioepol verwijderd. Het socialmediabedrijf noemde de tweets donderdag een overtreding van de huisregels die zijn opgesteld om het „ontkennen van gewelddaden” tegen te gaan.

Door de luchtaanval op het kinderziekenhuis kwamen volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski drie personen om het leven. Moskou noemde de beelden van de verwoesting nep en hield vol dat het hospitaal slechts werd gebruikt door rechts-extremistische Oekraïense milities.

De Russische ambassade in Londen postte foto’s op Twitter met het rode label „fake”. Het platform greep daarop in met verwijdering om het beleid tegen „haatdragend gedrag en misbruik” kracht bij te zetten.

Het Russisch ministerie van Defensie heeft donderdag gezegd voortaan elke morgen humanitaire corridors te zullen openen voor Oekraïense vluchtelingen die naar Rusland willen, ongeacht wat Kiev daarvan vindt. De Oekraïense regering wees een dergelijk aanbod eerder gedecideerd af. De Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken noemde het Russische voorstel toen al „absurd”.

Het Kremlin meldde eerder deze week dat 2,5 miljoen mensen in Oekraïne, dat een grote Russisch sprekende minderheid heeft, hebben gevraagd de oostgrens te mogen oversteken om zich in veiligheid te brengen. President Poetin hield zijn achterban voor dat de invasie bedoeld is om „genocide” op deze bevolkingsgroep te voorkomen. Vaststaat inmiddels wel dat bijna hetzelfde aantal Oekraïners is gevlucht in westelijke richting, vooral naar Polen.

De energieministers van de G7 roepen grote olieproducerende landen op tot meer leveringen, om zo de impact van de Russische invasie van Oekraïne op de energieprijzen af te zwakken. Door de oorlog en de zware westerse sancties tegen Rusland zijn de olie- en gasprijzen zeer hard gestegen, waardoor de inflatie verder wordt aangejaagd en de koopkracht van consumenten wordt ondermijnd.

De G7 bestaat uit de Verenigde Staten, Duitsland, Canada, Frankrijk, Italië, Japan en het Verenigd Koninkrijk. Ook de Europese Unie neemt deel aan het overleg. In een verklaring roept de G7 belangrijke producenten van olie en gas op om te kijken naar manieren om meer te leveren aan internationale markten. Vooral oliekartel OPEC kan daarbij een belangrijke rol spelen, aldus de G7.

De ministers zeggen erg bezorgd te zijn over de last voor huishoudens en bedrijven door de sterk stijgende energieprijzen, met name in Europese landen. Ze erkennen wel dat die druk nog sterker wordt gevoeld in ontwikkelingslanden. De G7-landen willen samenwerken bij de diversificatie van energiebronnen, leveringen en transportroutes en stellen dat vloeibaar gemaakt aardgas (lng) een belangrijkere rol zal gaan spelen bij de energievoorziening.

Het kabinet is somber over de gesprekken tussen Oekraïne en Rusland over een staakt-het-vuren. Er is geen uitzicht op een akkoord, zei minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) tijdens een Kamerdebat over de ontwikkelingen in Oekraïne.

De gesprekken die worden gehouden vlak over de grens in Belarus leveren bitter weinig op, zegt Hoekstra. Ook een overleg in het Turkse Antalya tussen de Russische buitenlandminister Sergej Lavrov en zijn Oekraïense ambtgenoot Dmitro Koeleba leverde niks concreets op.

Dat de gesprekken zonder resultaat blijven, verwijt Hoekstra vooral de Russen. „Zij bevinden zich op een plek waar zij totaal niet hoeven zijn. Zij stellen daar allerlei eisen die op geen enkele manier redelijk zijn.” Het is „heel lastig” te zeggen wanneer ze zullen komen tot afspraken. Dat hangt ook af van het verloop van de oorlog, zei hij.

Nederland blijft Oekraïne „maximaal steunen” met onder meer sancties tegen Moskou en wapenleveranties. Daarnaast blijft het Westen inzetten op het diplomatieke spoor. Hij wil de regering van president Volodimir Zelenski ook blijven steunen om te voorkomen dat Oekraïne naar de onderhandelingstafel „gechanteerd” wordt.

Gesprekken moeten plaatsvinden onder voorwaarden die voor Kiev acceptabel zijn, aldus de minister. De Oekraïners willen volgens hem alle kansen aangrijpen om met praten de oorlog te beëindigen.

Hoekstra haalde hard uit naar de Russische regering om de aanval op een kraamkliniek in Marioepol in het zuidoosten van Oekraïne. Dat noemde hij een „absolute schande”. Het kabinet zal er alles aan doen om ervoor te zorgen dat degenen die hierachter zitten ter verantwoording worden geroepen, aldus de minister.

Autoconcern Stellantis, het moederbedrijf van merken als Peugeot, Citroën, Opel en Fiat, stopt met de export van auto’s naar Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne. Daarmee volgt Stellantis het voorbeeld van andere grote autoconcerns zoals Volkswagen, Mercedes-Benz, Toyota Motor en BMW.

Ook de import vanuit Rusland wordt gestaakt, aldus Stellantis. Het bedrijf heeft een autofabriek in Kaloega, ten zuidwesten van Moskou, in samenwerking met Mitsubishi. Daar worden jaarlijks circa 11.000 bestelbusjes gebouwd. Er werken ongeveer 2700 mensen.

Stellantis had eerder gezegd dat het stilleggen van die fabriek alleen de werknemers zou raken en niet de Russische regering. Het bedrijf heeft daar wel last van tekorten aan onderdelen, waardoor de fabriek toch gedwongen kan worden om dicht te gaan. Andere autobouwers hebben al wel Russische fabrieken stilgelegd.

Rusland schort de export van onder meer tarwe, rogge, gerst en maïs naar de zogeheten Euraziatische Economische Unie (EEU) tot 31 augustus op, meldt het Russische ministerie van Economische Zaken. Zo willen de Russen voldoende voedsel voor de eigen bevolking overhouden. Vanwege de inval in Oekraïne zijn het land sancties opgelegd die ook de uitvoer van producten treffen.

Belarus, Kazachstan en Rusland richtten met een handelsverdrag de internationale economische vrijhandelszone EEU op na de annexatie van de Krim in 2014. Het handelsverdrag ging in januari 2015 in. Ook Armenië en Kirgizië maken deel uit van de zone.

Rusland schort ook de export van suiker naar andere landen op tot 31 augustus. Voor de EEU-landen zijn sommige uitzonderingen mogelijk binnen de exportstop, aldus het Russische ministerie.

De oorlog in Oekraïne kan flinke negatieve gevolgen hebben voor Afrikaanse landen en het economisch herstel in Afrika van de coronacrisis. Daarvoor waarschuwt directeur Kristalina Georgieva van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Zo kan Afrika geraakt worden door de hogere prijzen van voedsel en energie, maar ook door lagere inkomsten uit het toerisme.

Door de oorlog in Oekraïne zijn de prijzen van voedsel en brandstoffen hard aan het stijgen, waardoor consumenten hieraan meer geld kwijt zijn. Ook kan de oorlog het internationale reisverkeer verstoren, bijvoorbeeld doordat mensen vanwege de sterk stijgende inflatie verre reizen uitstellen. Daarnaast kan Afrika last gaan krijgen van verstoringen bij de toegang tot de internationale kapitaalmarkten door de oorlog, aldus het IMF.

Georgieva zegt dat Afrika erg kwetsbaar is voor al die factoren. Volgens haar staat het IMF klaar om Afrikaanse landen te helpen om die uitdagingen het hoofd te bieden, bijvoorbeeld door kredietverstrekking en advies.

Ruim 80.000 mensen zijn de afgelopen dagen geëvacueerd uit de omgeving van de Oekraïense hoofdstad Kiev en uit Soemi, een andere belaagde Oekraïense stad in het noordoosten. Zij zijn elders in Oekraïne in veiligheid gebracht. Maar uit de zuidelijke havenstad Marioepol, die onder Russisch vuur ligt, lukte geen enkele evacuatie, melden de autoriteiten. In totaal zijn sinds de Russische invasie twee weken geleden ruim 400.000 burgers geëvacueerd binnen het land, vooral weg van een oorlogsfront.

Eerder donderdag was al gezegd dat ongeveer 2000 mensen weg konden uit Izjoem, in het oosten van Oekraïne. Het hoofd van het district Charkov liet op Facebook weten dat zij met 44 bussen naar een veiligere omgeving zijn gebracht. Op beelden is te zien dat flessen water en voedsel werden ingeladen. Uit het door Russische troepen bezette deel van de stad konden echter geen burgers wegkomen.

In het omsingelde Marioepol, waar de nood erg hoog is, bleek het opnieuw niet mogelijk burgers via een corridor in veiligheid te brengen. „Marioepol is volkomen afgesloten voor zowel de evacuatie van mensen als voor het verlenen van humanitaire hulp”, zei de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek.

Op de aangewezen route in Marioepol wordt nog steeds gevochten. Vrachtwagens met hulpgoederen zijn onverrichter zake teruggereden naar Zaporizja. Volgens Veresjtsjoek is het nu al vier dagen onmogelijk water, medicijnen en voedsel naar de belegerde mensen in de stad te brengen, terwijl met de Russen is afgesproken een ontsnappingscorridor te openen. Telkens weer kon die niet worden gebruikt. Moskou en Kiev geven elkaar daarvan de schuld.

Het aantal mensen dat met de stichting MIND Korrelatie belt, neemt toe. In de afgelopen periode is het aantal bellers met 10 procent gestegen. De meeste bellers nemen contact op omdat ze zich zorgen maken vanwege de oorlog in Oekraïne. En het aantal bellers zal de komende tijd blijven stijgen, verwacht de stichting. „Dit betekent niet dat de lijnen platliggen, maar wel dat we opgeschaald zijn, met name in de avond.”

Sommige bellers krijgen door de oorlog in Oekraïne weer last van eigen oorlogstrauma’s. Anderen voelen de angst voor een aanval met kernwapens, met volgens MIND Korrelatie „ook herinneringen aan de jaren 60 tot 80 waarin dit ook erg speelde”. Anderen worstelden voor de oorlog al met angsten, die kunnen oplaaien door de Russische invasie in Oekraïne.

Nederland en andere West-Europese landen willen Oekraïne geen snellere route naar het EU-lidmaatschap bieden, zegt premier Mark Rutte. Ze keren zich tegen landen als Polen en de Baltische staten, die het door Rusland belaagde Oekraïne op de Europese top in Versailles uitzicht op toetreding willen geven.

„Ik snap dat ze lid willen worden”, aldus Rutte bij aankomst in Versailles. Maar „bijna alle landen in West-Europa waar ik mee spreek, zeggen: je moet nu niet proberen een versnelde toetredingsprocedure te hebben”.

Rutte wijst erop dat er al een samenwerkingsverdrag is met Oekraïne en wil dat liever verdiepen. „Ik wil kijken wat we op de korte termijn kunnen doen om te zorgen dat we veel hechter samenwerken.” De EU zou vaker met Oekraïne bijeen kunnen komen voor overleg, geeft de premier als voorbeeld. Brusselse bronnen opperen ook Oekraïne toegang te geven tot sommige EU-programma’s.

Informatie- en dataleverancier Wolters Kluwer heeft de banden met het merendeel van zijn Russische en Belarussische klanten verbroken. Het AEX-bedrijf blijft om humanitaire redenen alleen nog de ziekenhuizen binnen zijn klantenkring in de twee landen bedienen, laat een woordvoerder weten.

Wolters Kluwer levert ziekenhuizen onder andere abonnementen waarmee ze toegang krijgen tot actuele medische kennis, wat artsen bijvoorbeeld helpt bij het stellen van de juiste diagnoses. Omdat de behandeling van patiënten hiervan kan afhangen, vindt Wolters Kluwer het onverantwoord om deze diensten niet meer te verlenen in Rusland.

„Wij vinden dat we dit moeten doen”, verklaart de zegsman, verwijzend naar de Russische inval in Oekraïne die al door veel landen en bedrijven is veroordeeld. Wolters Kluwer sluit ook zijn kantoor in Rusland met zeven werknemers.

Naast medische publicaties en data, levert Wolters Kluwer bedrijven onder andere gespecialiseerde publicaties en gegevens voor juristen en belastingadviseurs. Rusland en Belarus zijn volgens de woordvoerder erg kleine markten voor Wolters Kluwer, dat er enkele tientallen klanten heeft. Het verlies aan omzet zou dan ook miniem zijn.

Wat is echt en wat is nep? In oorlogstijd kan het knap lastig zijn de waarheid te achterhalen. „Je kunt er vergif op innemen dat beide strijdende partijen propagandaverhalen inzetten als munitie.”

Lees ook

Liegt Poetin, liegt Zelenski, of liegen ze allebei?

De Russische troepen die Oekraïne zijn binnengevallen, tonen een „roekeloze minachting” voor de burgerbevolking nu ze veel meer tegenstand krijgen dan waarop was gerekend. Dat heeft de directeur van de Amerikaanse nationale inlichtingendienst Avril Haines gezegd. Haar medewerkers volgen de gevechtsacties van de Russen nauwgezet om hen ter verantwoording te kunnen roepen.

„De inlichtingengemeenschap is in onderlinge samenwerking druk bezig in kaart te brengen wat Rusland en de Russen doen om de daders daarvoor verantwoordelijk te stellen”, aldus Haines tijdens een bijeenkomst met de verantwoordelijke Senaatscommissie over de wereldwijde bedreigingen voor de Amerikaanse veiligheid.

Haines zei dat de Amerikaanse agenten in het bijzonder letten op de Russische aanvallen op niet-militaire doelen. „De Russische strijdkrachten handelen, op zijn zachtst gezegd, met roekeloze minachting voor de veiligheid van burgers. Hun eenheden bestoken woonwijken met artillerie en vanuit de lucht. Dat hebben ze tot dusver gedaan in verscheidene Oekraïense steden”.

Onder anderen de Amerikaanse vicepresident Kamala Harris heeft steun toegezegd voor internationaal onderzoek naar mogelijke oorlogsmisdaden na de Russische inval in Oekraïne. Daaronder valt onder meer het bombarderen van een kraamkliniek in Marioepol. Moskou ontkent burgerdoelen aan te vallen en blijft de invasie een „speciale operatie” noemen.

Honderden mensen in ons land zijn bereid een huisdier op te vangen dat meekomt met vluchtelingen uit Oekraïne. De Dierenbescherming meldt donderdag dat op een daarvoor in het leven geroepen meldpunt inmiddels zeker 1500 aanmeldingen van gastgezinnen zijn binnengekomen. Ruim 130 mensen hebben gezegd zowel mensen als dieren onderdak te kunnen geven. „Dit laatste heeft natuurlijk de voorkeur. Die mensen hebben niet voor niets hun huisdier meegenomen. Je wilt ze niet alsnog uit elkaar halen”, zo stelt hij.

Op het meldpunt Hulp voor Dieren uit Oekraïne kunnen mensen hulp vragen voor dieren die met hun baasjes de oorlog zijn ontvlucht. „Veel mensen hebben een hond, een kat of konijn bij zich. En sommige mensen en hun dieren hebben al een onderkomen bij familie of mensen die een werkrelatie hebben bijvoorbeeld.” Volgens de zegsman ontstaan er problemen als een grote groep mensen met hun dieren naar ons land komt die naar opvangcentra gaan. „Die zijn niet toegerust op huisdieren.”

Bij Hulp voor Dieren uit Oekraïne zijn dierenorganisaties, waaronder de Dierenbescherming, Dierenlot en IFAW, aangesloten. Inmiddels hebben zich ook 28 dierenartsen aangemeld om dieren te vaccineren en te checken. „Dit is ontzettend belangrijk omdat dieren van buiten de EU komen en er daarvoor eigenlijk strenge gezondheidsregels zijn. Alle dieren moeten in Nederland naar de dierenarts.”

Het gaat lukken om de Oekraïners die nu Nederland binnenkomen op te vangen, laten meerdere veiligheidsregio’s weten. Ze zijn nog druk op zoek naar plekken om de vluchtelingen onder te brengen. Daarom hebben ze nog geen precieze informatie over de beschikbare locaties en hoeveel mensen er kunnen worden opgevangen, maar het aanbod neemt toe. „De maatschappelijke steun is hartverwarmend”, laat de Veiligheidsregio Utrecht bijvoorbeeld weten.

Alle 25 veiligheidsregio’s van Nederland hebben de opdracht gekregen om op korte termijn duizend plekken voor Oekraïners te vinden. In de periode daarna moeten er nog eens duizend opvangplekken bij komen. In totaal zou Nederland dan plek hebben voor in elk geval 50.000 Oekraïense vluchtelingen. Mensen die bij particulieren thuis kunnen verblijven, bijvoorbeeld bij vrienden of familieleden die al in Nederland woonden, worden hier niet in meegerekend.

Noord-Holland Noord zegt al aan de eerste opdracht te hebben voldaan. De regio heeft 1248 opvangplekken. Een groot deel daarvan is nu al beschikbaar, de rest komt er voor het einde van de week bij. Momenteel maken ongeveer vijftig vluchtelingen gebruik van die opvang.

De Veiligheidsregio Twente heeft gesproken met de veertien gemeenten in de regio. Na dat overleg is „geconstateerd dat we aan de opdracht vanuit het Rijk voor duizend opvangplekken op korte termijn, en nog eens duizend daarna, kunnen gaan voldoen.” Friesland zegt „op zeer korte termijn in elk geval 230 plekken” beschikbaar te hebben, en de overige plekken „gaan wij invullen”.

„Voor mensen die waar dan ook moeten vluchten voor oorlogsgeweld moet er in Amsterdam altijd plek zijn.” Dat zegt burgemeester Femke Halsema in een videoboodschap aan Amsterdammers over de oorlog in Oekraïne. In het filmpje veroordeelt ze de agressie door Rusland en toont ze zich solidair met Oekraïne.

„Maar 2000 kilometer scheiden Amsterdam van Kiev en de Dam van het Maidanplein”, aldus Halsema. „En door de hartverscheurende beelden en de mensen die in onze stad komen schuilen voor bommen en raketten zijn ze nog dichterbij. Ze laten niemand onberoerd. Opnieuw is een onzekere tijd aangebroken waarin een beroep op onze stad wordt gedaan.”

Volgens de burgemeester hebben veel Amsterdammers zich al van hun beste kant laten zien als het gaat om steun aan Oekraïne en zijn inwoners. „Met vereende krachten organiseren we nu zo snel mogelijk een veilige plek voor Oekraïners die hiernaartoe komen.”

Halsema benadrukte opnieuw dat agressie tegen of intimidatie van Russische Amsterdammers „onacceptabel” is. „Met hen zijn we niet in conflict. Zij horen ook bij onze stad.” Eerder deze week veroordeelde de burgemeester al het ingooien van de ramen van supermarkt Priwet Rossia in de Vijzelstraat.

„Amsterdammers, onze stad staat bekend als stad van vrijheid”, sluit Halsema de video af. „Maar deze weken woedt de strijd om vrijheid in Charkov, Marioepol, Odessa en Kiev. Ons hart bloedt voor de inwoners en we houden hen dichtbij in onze gedachten; in onze woorden en daden.”

Specialisten uit Belarus gaan de oude, in 1986 ontplofte kerncentrale van Tsjernobyl in Oekraïne weer verbinden met het stroomnet, meldt het ministerie van Energie in Minsk. Oekraïne had ernstige zorgen geuit over eventuele stralingslekken bij het uitvallen van de systemen, hoewel het internationaal atoomagentschap IAEA zei dat er „geen kritieke impact op de veiligheid” was.

Het Russische ministerie van Energie had eerder gemeld dat Belarussen de reparatie al hadden uitgevoerd, maar dat werd weersproken door de nucleaire autoriteiten van Oekraïne. Uit dat land kwam ook een hernieuwde oproep tot een staakt-het vuren rond de centrale.

Oekraïne had woensdag al opgeroepen tot een bestand om reparatiewerkzaamheden mogelijk te maken, omdat die werden verhinderd door gevechten ten noorden van Kiev. De centrale zelf is al twee weken in handen van Rusland, dat zegt dat Oekraïense militairen de stroomvoorziening hebben aangevallen.

De kerncentrale, die zelf al jaren geen stroom meer opwekt, kan 48 uur draaien op noodgeneratoren. In Tsjernobyl vond in 1986 de grootste kernramp in de geschiedenis plaats. Vanwege de oorlog in Oekraïne maken landen wereldwijd zich zorgen over de veiligheid van de kerncentrales in het land. Behalve die van Tsjernobyl hebben Russische troepen ook de werkende kerncentrale Zaporizja veroverd.

Het kabinet hoopt het volgende week eens te worden over stappen om het voor Oekraïense vluchtelingen makkelijker te maken om in Nederland aan het werk te gaan. Mogelijk worden regels versoepeld rond de werkvergunning die werkgevers moeten vragen voor het aannemen van buitenlandse werknemers.

In antwoorden op Kamervragen schrijft minister Karien van Gennip van Sociale Zaken „snel ruimhartige toegang tot de arbeidsmarkt te regelen”. De bewindsvrouw kijkt momenteel „op welke manier dit het eenvoudigst geregeld kan worden”.
Ze wijst erop dat sommige Europese landen, anders dan Nederland, geen tewerkstellingsvergunning eisen, of „een lichter vergunningsregime” hanteren, zonder arbeidsmarkttoets. Die toets houdt in dat een bedrijf eerst naar geschikte werknemers moet zoeken in landen in de Europese Economische Ruimte (de EU en Liechtenstein, Noorwegen en IJsland).

Hoe de regels voor het aannemen van Oekraïense werkgevers er straks precies uit gaan zien, is nog onduidelijk. Volgende week komen betrokken ministers opnieuw bijeen voor crisisbraad. Het kabinet hoopt dan al stappen te nemen richting mogelijke versoepeling van de regels.

Van Gennip benadrukt in een reactie dat Oekraïense vluchtelingen „een heel heftige en verdrietige tijd” doormaken. „Laten we hen eerst rust gunnen en de kans geven zich hier veilig en welkom te voelen. Voor de periode daarna gaan we regelen dat zij die dat willen en kunnen hier ook aan het werk kunnen. Ik denk dat zij dan echt welkom zijn op onze arbeidsmarkt.” Die arbeidsmarkt kampt overigens met grote tekorten.

Leden van het Zweedse koningshuis hebben donderdag een vredesgebed bijgewoond waarin werd stilgestaan bij de oorlog in Oekraïne. Op Instagram plaatste het hof enkele foto’s.

Koning Carl Gustaf, koningin Silvia, hun dochter kroonprinses Victoria en haar man prins Daniel namen deel aan het vredesgebed in de paleiskapel in Stockholm. Op de foto’s is te zien hoe zij met een grote kaars op een standaard in de kapel een aantal waxinelichtjes aanstaken. Pastoor Michael Bjerkhagen van de hofparochie ging hun voor in het aansteken van de kaarsjes.

Het vredesgebed werd geleid door de koning. Verder werd er nog muziek gespeeld door hoforganiste Mary Ljungquist Hén.

In Arnhem kunnen vanaf donderdag ruim 300 Oekraïense vluchtelingen worden opgevangen, verdeeld over twee cruiseschepen. De gemeente zegt „ruimhartig” te willen bijdragen aan de opvang van Oekraïners.

De twee cruiseschepen aan de Rijnkade in het centrum van de stad zijn bedoeld als noodopvanglocaties. Ze zijn volgens de gemeente Arnhem voor „ten minste enkele maanden” beschikbaar voor 300 tot 340 vluchtelingen. De schepen zijn beschikbaar gesteld door rederij United Rivers. Ze meerden woensdag aan en zijn toen klaargemaakt voor de opvang. Ook kinderen kunnen veilig op de schepen verblijven, aldus de gemeente. In de buurt zijn parkeerplekken ingericht voor vluchtelingen die in Arnhem aankomen.

In totaal zoekt de veiligheidsregio Gelderland-Midden, waar Arnhem onder valt, op korte termijn naar 1000 opvangplekken. Alle veiligheidsregio’s moeten 2000 opvangplekken zien te vinden voor Oekraïense vluchtelingen.

Het Russische bombardement op een kraamkliniek in het Oekraïense Marioepol is een „gruwelijke oorlogsmisdaad”, zegt de buitenlandchef van de Europese Unie. Josep Borrell eist dat de aanvallen op burgers onmiddellijk stoppen.

Bij de aanval op het ziekenhuis in de Oost-Oekraïense stad zijn woensdag volgens de lokale autoriteiten drie doden gevallen. Onder de slachtoffers zou ook een kind zijn.

Marioepol wordt belegerd, constateert de EU-buitenlandvertegenwoordiger. Rusland moet ophouden met de aanvallen op woonwijken en het blokkeren van hulpkonvooien, stelt hij. „Vrije doorgang is nodig, nu.”

De schade aan infrastructuur en gebouwen in Oekraïne beloopt na twee weken van Russische beschietingen en raketaanvallen minstens 100 miljard dollar (ruim 90 miljard euro). De economische topadviseur van de regering in Kiev, Oleg Oestenko, heeft dat gezegd.

Als gevolg van de oorlog is de helft van de Oekraïense bedrijven volledig gesloten. De andere helft draait ver onder de normale capaciteit, aldus Oestenko.

Uit Tsjernobyl komen verontrustende geluiden. Er is te weinig water om opgeslagen splijtstofstaven te koelen. De oorzaak is gebrek aan stroom. Een nieuwe kernramp zou in het verschiet kunnen liggen.

Lees ook

Voltrekt zich in Tsjernobyl écht een nieuwe kernramp?

Tarwe wordt twee keer zo duur door het conflict in Oekraïne, verwachten analisten. „Dit is echt extreem. Een prijsstijging zoals nu hebben we de afgelopen twee, drie decennia niet eerder meegemaakt.”

Lees ook

Bakker is meer kwijt aan tarwe, gas en olie, en dat gaat consument merken

De Europese Centrale Bank (ECB) verwacht dat de economie van de eurozone minder hard groeit dan eerder geraamd. Dat komt door de Russische inval in Oekraïne, maakte ECB-president Christine Lagarde bekend tijdens haar toelichting op het rentebesluit. De prijzen zullen juist harder stijgen dan eerder voorspeld, waarschuwde ze.

Waar de ECB eerder uitging van een stijging van het bruto binnenlands product van 4,2 procent van de eurolanden in 2022, is dat nu naar beneden bijgesteld naar 3,7 procent. Ook voor volgend jaar verlaagde de centrale bank de groeivooruitzichten, voor 2024 bleef die gelijk op 1,6 procent.

Onder andere de sterk gestegen prijzen voor olie en gas als gevolg van de oorlog in Oekraïne remmen de groei. Daarnaast raken de sancties tegen Rusland de economie van Europese landen en neemt het vertrouwen onder bedrijven en consumenten af door het oorlogsgeweld, waardoor ze minder kopen of investeren.

Tegelijkertijd rekent de ECB voor 2022 op veel hogere inflatie dan voorheen. Prijzen gaan dit jaar in doorsnee 5,1 procent omhoog, in plaats van de eerder geraamde 3,2 procent. De ECB verwacht nog altijd dat de inflatie op de langere termijn weer terugvalt op ongeveer 2 procent, de doelstelling van de centrale bank.

Oekraïense vluchtelingen worden de komende tijd onder meer opgevangen in sporthallen, leegstaande kantoorgebouwen en scholen. Steeds meer gemeenten vinden een opvangplek, andere gemeenten zijn nog druk op zoek.

Verspreid over het hele land stellen gemeenten plekken beschikbaar. Zo vangt Gouda Oekraïense vluchtelingen op in een leegstaand distributiecentrum van Blokker. In eerste instantie is daar plek voor ongeveer 90 mensen.

Op een vakantiepark in het Overijsselse Wijhe is de komende twee weken plek voor maximaal 900 vluchtelingen, en tot begin april voor 90 mensen. Verder zijn er bijvoorbeeld 175 noodbedden in een sporthal in Wormer. De gemeente Groningen vangt Oekraïners op in een slaapboot, een studentenflat en een voormalig hotel.

In Roosendaal kunnen ongeveer vijftig gezinnen, dus om en nabij de 150 mensen, terecht in een leegstaand verzorgingshuis. Het gebouw zou gesloopt worden, maar dit wordt vanwege de opvang van de Oekraïners uitgesteld. Donderdag wordt het gebouw opgeknapt zodat de vluchtelingen er veilig kunnen verblijven.

In Papendrecht worden de eerste Oekraïners voorlopig opgevangen in een hotel, in afwachting van een plek waar ze langer kunnen blijven. De burgemeester, Annemiek Jetten, vraagt mensen om niet naar het hotel te komen. „Geef hun de rust en ruimte om te verwerken wat zij de afgelopen weken hebben meegemaakt.”

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima hebben donderdag ruim de tijd genomen om te luisteren naar de belevenissen van Oekraïense vluchtelingen die in Nederland zijn gearriveerd. Het paar was op bezoek bij Oekraïners die zijn ondergebracht in legerplaats Harskamp, in het gelijknamige dorp in de gemeente Ede. De koning en de koningin besloten elk gesprek met vluchtelingen met „Take care, zorg goed voor jezelf”.

In Harskamp zijn sinds een week 950 Oekraïners tijdelijk gehuisvest en daarmee zit de legerplaats helemaal vol. Mensen met wie het koningspaar sprak waren over het algemeen nog maar net in Nederland gearriveerd. Een echtpaar vertelde geëmotioneerd aan de koning dat hun zoon het land niet mocht verlaten. „We hopen dat het snel vrede wordt, zodat we hem dan weer zien.” Dat beaamde Willem-Alexander van harte.

Koningin Máxima besprak met een groep kinderen wat er allemaal was gebeurd en hoe het met ze ging. „We mochten alleen onze kleren meenemen. We zaten tien dagen in de auto. Papa is achtergebleven”, klonk het. Máxima noemde het later „toch fijn dat hun ogen nog konden glinsteren”. De kinderen waren erg te spreken over de grote hoeveelheid speelgoed die bij de legerplaats is afgeleverd.

Willem-Alexander vindt dat Nederland zich „op de beste manier” laat zien door alle spontane, vrijwillige hulp aan de Oekraïners. „We hebben hier gehoord dat de mensen heel dankbaar zijn voor de opvang en de hulp. Ik ben onder de indruk van alles wat ik heb gehoord. Het is dramatisch wat deze volstrekt onschuldige mensen ineens is overkomen”, zei hij.

Burgemeester René Verhulst van Ede benadrukte tegenover het paar dat het belangrijk is dat de tijdelijke bewoners van de Harskamp kunnen doorstromen. De militaire barakken zijn geen plek waar mensen heel lang kunnen blijven wonen volgens hem. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) zorgt voorlopig voor de vluchtelingen die in Harskamp wonen, maar omdat Oekraïners geen asielzoekers zijn neemt Ede later met het Rode Kruis en VluchtelingenWerk Nederland de zorg over „Dat wordt nog een hele opgave, maar het gaat lukken”, aldus Verhulst.

Fletcher Hotels maakt per direct kamers vrij voor vluchtelingen uit Oekraïne, laat de keten weten. Het gaat om zo’n vijftien hotels, waarmee de komende maanden duizend bedden beschikbaar zijn. De komende periode worden ook andere hotels van de keten vrijgemaakt voor de opvang van vluchtelingen. Fletcher wil vluchtelingen die graag aan het werk willen ook meteen aan een baan helpen.

Fletcher bood al enkele dagen onderdak aan een aantal vluchtelingen in diverse vestigingen. De keten zegt met bijna alle veiligheidsregio’s in gesprek te zijn over de opvang. Fletcher-directeur Rob Hermans denkt dat hotels „bij uitstek” goed zijn om mensen voor de korte termijn op te vangen. Dan gaat het om een maand of zes, zegt hij.

Vluchtelingen die aan het werk zouden willen, mogen dat van Fletcher meteen. „Er is krapte in de arbeidsmarkt en we zoeken altijd goede mensen, dus waarom niet aanbieden als het kan?” aldus Hermans. De Europese Unie besloot vorige week dat Oekraïense vluchtelingen een tijdelijke, beschermde status krijgen. Daarmee mogen zij minstens een jaar zonder asielprocedures in een EU-land verblijven. Ze krijgen ook het recht op werk en toegang tot noodzakelijke voorzieningen als school of medische zorg. Welk werk mensen bij Fletcher kunnen doen, hangt van hun taalniveau af. „Als ze met gasten omgaan, moeten ze Engels kunnen spreken”, zegt Hermans.

Volgens Oekraïne zijn al zeker 71 kinderen omgekomen sinds de Russische inval twee weken geleden. Dat is bijna een verdubbeling van de 37 slachtoffers onder kinderen die de internationale kinderorganisatie UNICEF een dag eerder meldde.
Volgens een Oekraïense parlementsfunctionaris voor mensenrechten zijn inmiddels ruim honderd kinderen gewond geraakt. Ruim 1 miljoen kinderen zijn het land ontvlucht, aldus UNICEF.

Het hoge VN-commissariaat voor de mensenrechten meldde dat het officieel bevestigde aantal burgerdoden sinds de invasie is opgelopen tot 549. Dat zijn er 33 meer dan een dag eerder. Bovendien staan er nu officieel 957 gewonden geregistreerd.

Het VN-bureau in Genève benadrukte opnieuw dat het werkelijke aantal slachtoffers onder de Oekraïense bevolking vele malen hoger ligt. Het kost de medewerkers veel tijd de informatie die binnenkomt te controleren. De meeste ellende onder burgers wordt aangericht door wapens met groot bereik, waaronder zware artillerie en raketwerpers en door bombardementen vanuit de lucht.

Sinds de landelijke actiedag, maandag, van Giro555 voor Oekraïne, is ruim 31 miljoen euro bovenop de eerste 106 miljoen euro binnengekomen. Totaal staat de teller donderdag op 137,4 miljoen euro, meldt Giro555. Het geld gaat naar de samenwerkende hulporganisaties achter Giro555.

Maandagavond was er ruim 106 miljoen euro opgehaald. Het kabinet legde daar nog eens 15 miljoen euro bij. Wanneer Giro555 stopt met geld ophalen voor Oekraïne, is nog niet bekend.

De organisaties achter Giro555 zijn CARE Nederland, Cordaid Mensen in Nood, ICCO & Kerk in Actie, het Nederlandse Rode Kruis, Oxfam Novib, Plan International Nederland, Save the Children, Stichting Vluchteling, Terre des Hommes, UNICEF Nederland en World Vision.

De bedoeling is de helft van de opbrengst voor Oekraïners binnen een half jaar uit te geven aan acute noodhulp in en rond het land. Het gaat dan bijvoorbeeld om het bevoorraden van schuilplekken met waterflessen, voedsel en medicijnen. Het grootste gedeelte van het geld verwachten de samenwerkende hulporganisaties het komende jaar te hebben besteed.

In een persbericht wordt Kees Zevenbergen, actievoorzitter van Giro555, aangehaald: „Er zijn tientallen miljoenen euro’s nodig om de juiste hulp te kunnen bieden, en Nederland maakt dat op deze manier mogelijk. De humanitaire gevolgen van het conflict nemen elke dag toe, en het is nog onzeker hoelang het conflict zal blijven escaleren.”

Organisaties die strijden voor transparantie willen dat het UBO-register bij de Kamer van Koophandel openbaar wordt gemaakt. Zo zou het verborgen vermogen van Russische oligarchen tegen wie sancties zijn ingesteld kunnen worden nagejaagd. Dat meldt de Open State Foundation namens een totaal van 127 maatschappelijke organisaties. Ze willen op namen kunnen zoeken door het hele register en vinden ook dat de gegevens gratis toegankelijk moeten worden.

Olie- en gasconcern Shell moet 400 miljoen dollar afschrijven op activiteiten waarmee het brandstoffen levert in Rusland, blijkt uit het jaarverslag van het bedrijf. Die activiteiten zijn de tankstations die Shell in dat land heeft, de brandstoflevering voor vliegtuigen en een onderdeel dat smeermiddelen verkoopt. Omgerekend komt die afschrijving neer op ruim 362 miljoen euro.

Twee weken na het begin van de Russische invasie in Oekraïne hebben ruim 2,3 miljoen mensen dat land ontvlucht, blijkt uit cijfers van de Verenigde Naties. De teller van het aantal vluchtelingen stond een dag eerder op 2,15 miljoen.

Van hen zijn er meer dan 112.000 afkomstig uit een ander land, meldt de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM). Die heeft een deel van hen geholpen naar hun thuisland terug te gaan. Het gaat om mensen uit landen als Tunesië, Ghana en Libanon.

Volgens de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR vlucht 60 procent van de mensen uit Oekraïne eerst naar Polen, voordat ze zich over andere landen verspreiden. In Polen zijn tot dusver ruim 1,4 miljoen vluchtelingen gearriveerd. Woensdag kwamen er bijna 118.000 mensen binnen uit het buurland. Maar volgens de grenswacht zijn er aanwijzingen dat de uittocht zijn piek heeft bereikt en het dagelijkse aantal afneemt. Ook andere buurlanden van Oekraïne zien veel vluchtelingen de grens oversteken, met name Hongarije en Slowakije.

Door het aanhoudende geweld blijven mensen Oekraïne massaal ontvluchten. Ook zijn veel mensen in eigen land op de vlucht. In de hoofdstad Kiev is het aantal inwoners ongeveer gehalveerd naar een kleine 2 miljoen, zo heeft de burgemeester gezegd.

Zorgen over het belegerde Oekraïense volk zorgen voor recorddonaties in Duitsland. De verwachting is dat de hulpactie voor oorlogsslachtoffers de langste in de Duitse geschiedenis zal worden.

De zogeheten Aktionsbündis Katastrophenhilfe, een parapluorganisatie met onder meer het Rode Kruis, Caritas, UNICEF Duitsland en kerkelijke instanties, heeft tot dusver 76 miljoen euro opgehaald. Nog nooit is zo veel gedoneerd in zo’n korte tijd, aldus een woordvoerder.

Een andere hulporganisatie, Aktion Deutschland Hilft, heeft bijna 66 miljoen euro binnengekregen. De geefbereidheid wordt vergeleken met die na de tsunami in 2004 en de overstromingen in Duitsland vorig jaar.

Duitse bioscopen en organisaties in het bedrijfsleven hebben ook initiatieven genomen. Ondernemingen proberen Oekraïense vluchtelingen, van wie er inmiddels vele tienduizenden in Duitsland zijn beland, aan werk en geld te helpen.

De Europese grenswacht moet in Moldavië gaan helpen Oekraïense vluchtelingen op te vangen en het grensverkeer te regelen, vindt de Europese Commissie. De Europese Unie moet de afspraken met het arme buurland van Oekraïne aanhalen zodat Frontex-personeel kan worden ingezet, stelt de commissie voor.

Meer dan 250.000 Oekraïners hebben inmiddels op de vlucht voor de oorlog een veilig heenkomen gezocht in Moldavië, zegt het dagelijks bestuur van de EU. Door de opmars van Russische troepen in het zuiden van Oekraïne komt het geweld ook steeds dichterbij. De regering in Chisinau heeft Brussel daarom om hulp gevraagd.

De EU zou met Moldavië moeten afspreken dat Frontex aan de Oekraïens-Moldavische grens controles kan uitvoeren en nieuwkomers kan registreren, stelt de commissie voor. Zij vraagt de EU-landen toestemming om met Moldavië te onderhandelen over zo’n overeenkomst.

Frontex werkt in principe alleen in EU-lidstaten. De dienst is onlangs al met ruim 160 man bijgesprongen in buurland Roemenië. Een land als Polen, dat nog veel meer Oekraïners verwelkomt, regelt het vooralsnog liever zelf.

De leiders van Duitsland en Frankrijk hebben de Russische president opgeroepen tot een onmiddellijk-staat-het-vuren in Oekraïne. Bondskanselier Olaf Scholz en president Emmanuel Macron maakten Vladimir Poetin in een videogesprek nog eens duidelijk dat een oplossing voor het conflict moet komen van onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne. Die hebben tot nu toe niets opgeleverd, bleek donderdag opnieuw na een gesprek tussen de buitenlandministers van beide landen in Turkije.

De drie leiders kwamen overeen de komende dagen nauw contact te blijven houden, zei een Duitse regeringsfunctionaris.

De Belarussische president Aleksandr Loekasjenko reist vrijdag naar Moskou voor een ontmoeting met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin. Het Belarussische staatspersbureau meldt dat de twee leiders de situatie in Oekraïne en de bredere regio zullen bespreken. Ook de economische samenwerking in het licht van de internationale sancties tegen beide landen komt aan de orde. Daarnaast wordt opnieuw gesproken over de relatie tussen beide landen.

Rusland valt Oekraïne ook vanuit Belarus aan met troepen en raketten. Loekasjenko ontkent steevast dat zijn leger betrokken is bij de Russische invasie en zegt dat daar ook geen plannen voor zijn. Rusland is voor hem een zeer belangrijke bondgenoot. Belarus is gastheer van vredesonderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland.

16.000 potentiële gastgezinnen hebben zich inmiddels aangemeld voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne, laat de organisatie Takecarebnb weten. Takecarebnb verzorgt als onderdeel van het samenwerkingsverband met Leger des Heils, Rode Kruis, VluchtelingenWerk en NLvoorElkaar de registratie en screening van gastgezinnen.

Een team van ongeveer 75 personen is bezig met de screening. „Twee weken geleden wisten we nog van niks, een week geleden zijn we begonnen met de voorbereidingen en vandaag bellen we al die gastgezinnen”, aldus directeur van Takecarebnb Robert Zaal. Naar verwachting kunnen deze week de eerste Oekraïners bij deze gastgezinnen worden opgevangen.

Bij de screening van gastgezinnen wordt gekeken naar de ruimte die mensen in huis hebben voor opvang, vanaf wanneer mensen kunnen worden opgevangen en of Oekraïners bijvoorbeeld een huisdier kunnen meenemen. Volgens Takecarebnb neemt het aantal gastgezinnen nog altijd toe. De organisatie verwacht ook adressen van potentiële gastgezinnen van andere initiatieven, zoals burgerinitiatief Onderdak Oekraïne. Naar verwachting worden die donderdag overgedragen aan Takecarbnb.

Andere initiatieven, zoals Room for Ukraine, zijn vooralsnog van plan de plaatsing en screening zelf op zich te nemen. Room for Ukraine laat weten ruim 9600 bedden aangeboden te hebben gekregen op ongeveer 3600 locaties. Een groep van 25 vrijwilligers is druk bezig met aanbieders van bedden te matchen aan vluchtelingen, waarbij ook wordt gelet op de sociale veiligheid. Zo worden jonge vrouwen met kinderen niet zomaar bij alleenstaande mannen geplaatst. „Maar we houden bijvoorbeeld ook rekening mee om vluchtelingen met honden niet te plaatsen bij mensen met een hondenallergie”, laat een woordvoerster weten.

Room for Ukraine laat ook weten in de nabije toekomst aanbieders van opvangplekken te willen vragen om een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). „Dat zijn we nu nog aan het opzetten. Maar op het moment is het crisismanagement, waarbij we zoveel mogelijk mensen een opvangplek willen en kunnen aanbieden”, aldus de woordvoerster.

Op dit moment vangen al duizenden Nederlanders mensen uit Oekraïne op.

Nederland werkt aan spoedwetgeving om trustkantoren te verbieden hun diensten aan te bieden aan Russische cliënten. Dat heeft minister Sigrid Kaag (Financiën) gezegd in een debat in de Tweede Kamer. Zij wil dit liever in EU-verband regelen, maar heeft haar ambtenaren toch opdracht gegeven op nationaal niveau alvast voorbereidingen te treffen.

Kaag spreekt van een „terugvaloptie” voor als het niet lukt Europese afspraken te maken. Als Nederland hier eigenmachtig toe besluit, kunnen Russische bedrijven en oligarchen hun geldstromen nog altijd laten beheren via trustkantoren in landen als Malta, Luxemburg, Cyprus of Ierland, waarschuwt zij.

De Europese Unie heeft al meerdere sanctiepakketten afgekondigd tegen Rusland in verband met de oorlog in Oekraïne. Als het aan Nederland had gelegen, was daarbij de trustdienstverlening al eerder aan banden gelegd. Het was volgens Kaag de effectiefste optie geweest om te voorkomen dat Russische bedrijven en miljardairs ondanks de sancties toch over hun vermogens kunnen beschikken.

Maar de aanpak van de trustsector is „niet zo makkelijk” gebleken, zegt Kaag. Daarom hebben de EU-landen tot dusver gekozen voor strafmaatregelen die eenvoudiger en sneller gerealiseerd konden worden. Dat neemt niet weg dat Nederland er nog altijd bij andere landen op aandringt: „dit is echt belangrijk”.

De eerste Oekraïners hebben de nacht doorgebracht in de woensdag ingerichte noodopvang van de Jaarbeurshal in Utrecht. Iets na 01.00 uur op donderdag meldde een Oekraïens gezin met moeder, vader en drie kinderen zich in de verder nog lege hal. „Zij hebben de rest van de nacht daar doorgebracht. Samen met een ander Oekraïens gezin dat zich in de ochtend meldde, worden zij nu doorgeplaatst naar een hotel”, zegt een woordvoerster van de gemeente Utrecht donderdag.

Na een nacht opbouwen, opende de noodopvang in de evenementenhal woensdagochtend. Gedurende de dag kwamen er ruim tachtig Oekraïners, die allemaal een betere opvangplek kregen. Ook donderdagochtend „loopt het door”, aldus de gemeentewoordvoerster. „Wat we zien is dat er op dit moment geen grote groepen naar Utrecht komen, maar vooral gezinnen.” Dat beeld kan wel elk uur veranderen. „Het is een beetje koffiedik kijken.”

Oekraïners die hun land zijn ontvlucht vanwege de oorlog met Rusland, kunnen in de Jaarbeurs „even opwarmen, wat te drinken krijgen en worden dan doorgeplaatst”. Niet alleen voor de vluchtelingen, ook voor mensen die hulp aanbieden is op de locatie een loket geopend. „We roepen mensen vooral op: doneer je tijd. Dus niet zozeer spullen, maar je eigen inzet.” Bij de noodopvang is behoefte aan „gastheren en -vrouwen om mensen die aankomen op te vangen, te verwelkomen, een kopje thee en een luisterend oor te bieden”.

Ook online komen bij de samenwerkende organisatie van gemeente, Rode Kruis en VluchtelingenWerk veel aanmeldingen van vrijwilligers binnen die willen helpen, suggesties hebben en geld of spullen willen doneren. „Die verzoeken zien we en nemen we mee, maar op dit moment is het zo druk en gebeurt er zo veel, dat het even duurt om alles te organiseren”, aldus de woordvoerster van gemeente Utrecht.

Het eerste gesprek op hoog niveau tussen Rusland en Oekraïne sinds de Russische invasie heeft geen tastbaar resultaat opgeleverd. De Russische buitenlandminister Sergej Lavrov week niet af van zijn „traditionele retoriek”, zei zijn Oekraïense ambtgenoot Dmitro Koeleba na afloop van hun onderhoud in het Turkse Antalya.

Het gesprek duurde minder dan een uur. Koeleba zei bereid te zijn tot een vervolg. Op het gebied van een staakt-het-vuren is geen voortgang geboekt, zei hij.

De Oekraïense buitenlandminister Dmitro Koeleba en zijn Russische collega Sergej Lavrov zijn in gezelschap van de Turkse collega Mevlut Cavusoglu in de Turkse badplaats Antalya bijeengekomen. Sinds Rusland Oekraïne vorige maand binnenviel is er geen contact op dit hoge niveau meer geweest tussen de oorlogvoerende landen. Wel zijn in Belarus drie gespreksrondes geweest tussen delegaties uit beide landen.

De Turkse gastheer hoopt op „een keerpunt” in de strijd en op „een belangrijke stap richting vrede”. Koeleba zei dat hij er niet veel van verwacht. De ontmoeting is aan de vooravond van een meerdaagse conferentie die Antalya Diplomacy Forum heet.

Berichten dat Rusland een functionerend ziekenhuis in Marioepol heeft aangevallen zijn nepnieuws. Dit zei een Russische gezant bij de Verenigde Naties, Dmitri Polianski. Het is volgens hem verontrustend dat zelfs de VN dergelijk nepnieuws verspreidt.

De permanente vertegenwoordiger van Rusland bij de VN, Vasili Nebenzja, zei dat rechtsextremistische milities een kraamkliniek hadden ontruimd om vanuit het pand te vuren. De stelling van onder anderen VN-chef António Guterres en de Oekraïense president Volodimir Zelenski dat er een kinderziekenhuis door Russen is gebombardeerd, is volgens hem volslagen onzin. De lokale autoriteiten hebben gezegd dat bij die aanval drie mensen zijn gedood, inclusief een kind.

Naast Oekraïense strijdkrachten vechten milities van extremistische partijen zoals de Rechtse Sector en het Azov-bataljon. Volgens Rusland gebruiken die extremisten burgers als menselijk schild en verwoesten ze infrastructuur inclusief woningen en scholen. Ze vrezen onder meer de komst van radicale milities uit de pro-Russische afgescheiden regio’s in Donetsk en Loehansk. Die hebben volgens het Russische ministerie van Defensie inmiddels een aantal wijken in het westen en in het oosten van de havenstad ingenomen.

Oekraïne opent zeven humanitaire corridors in het land, zo meldt vicepremier Irina Veresjtsjoek. Het is de bedoeling dat inwoners van onder meer Marioepol en Soemi via speciale routes veilig naar andere delen van Oekraïne kunnen reizen. Rusland heeft nog niets gezegd hierover.

De evacuatie in Soemi, dat omsingeld wordt door Russische troepen, is al op gang gekomen. De regionale gouverneur meldt dat burgers voor de derde dag op rij de stad verlaten dankzij een lokaal staakt-het-vuren.

In de afgelopen dagen werden in Oekraïne eveneens vluchtroutes geopend, waar tienduizenden mensen gebruik van maakten, maar een deel werkte niet omdat daar de gevechten doorgingen. President Volodimir Zelenski zei woensdagavond op televisie opnieuw humanitaire corridors te willen openen. Voor de corridors moeten afspraken worden gemaakt met Rusland.

Rusland neemt niet meer deel aan de Raad van Europa. De landen van de Europese Unie en van de NAVO ondermijnen het functioneren van de raad, stelt het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou. De raad werd in 1949 opgericht om de vrede, de rechtstaat, de democratie en de mensenrechten in alle landen van Europa te bevorderen.

De raad staat geheel los van de EU en telt bijna vijftig leden inclusief landen in de Kaukasus.

Rusland werd kort na de Russische inval in Oekraïne als lid van de raad geschorst.

De Russische ambassade in de Litouwse hoofdstad Vilnius heeft van de lokale autoriteiten een nieuw adres gekregen. Vanaf nu bevindt de diplomatieke post zich aan de ‘Oekraïense Heldenstraat’. Daarmee protesteert de stad tegen de Russische invasie van Oekraïne.

„Vanaf vandaag zal het visitekaartje van iedere medewerker van de Russische ambassade op deze manier de strijd van de Oekraïners eren”, aldus Remigijus Simasius, de burgemeester van Vilnius. „Iedereen die deze straatnaam opschrijft, moet nadenken over de wreedheden van het Russische regime tegenover de vreedzame Oekraïense natie”, voegde Simasius daaraan toe.

De stad kondigde de verandering van de straatnaam vorige week aan. Woensdag werden de straatnaambordjes vervangen. Het naburige Letland kwam vorige week met een vergelijkbare actie en hernoemde de straat in hoofdstad Riga met de Russische ambassade de ‘Straat van een onafhankelijk Oekraïne’.

In het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft vrijwel iedereen voor een wetsvoorstel gestemd om Russische olie, gas en andere fossiele brandstoffen te verbannen. De stemming (414-17) betekent dat het importverbod over 45 dagen effectief is. Slechts twee Democraten en vijftien Republikeinen stemden tegen het verbod.

President Joe Biden kondigde het importverbod dinsdag aan. Het Kremlin stelde woensdag dat de Verenigde Staten Rusland „economisch de oorlog hebben verklaard”.

Het aannemen van het wetsvoorstel maakt het ook mogelijk om stappen te ondernemen om Rusland de toegang tot de Wereldhandelsorganisatie te ontzeggen.

Onderzoek van de Algemene Rekenkamer naar mogelijke Russische financiering van Nederlandse politici en politieke partijen zal weinig opleveren. Dat stellen deskundigen in Zembla. De Rekenkamer heeft namelijk geen opsporingsbevoegdheden. Daarom zou de Kamer het Openbaar Ministerie de opdracht moeten geven voor het onderzoek, zegt hoogleraar parlementaire geschiedenis Bert van den Braak, meldt Zembla.

Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer steunde na het Oekraïnedebat de motie van partijleider Klaver van GroenLinks om de Rekenkamer onderzoek te laten doen naar de financiering van politieke partijen. Aanleiding voor de motie zijn de pro-Russische uitlatingen van FVD-leider Thierry Baudet. Tot nu toe zijn er geen harde bewijzen gevonden dat Forum voor Democratie geld uit Rusland krijgt.

Hoogleraar Van den Braak verwacht weinig van het Rekenkameronderzoek: „Daar ben ik niet heel optimistisch over. Of een ambtseed is geschonden, dat is uiteindelijk iets wat de rechter zou moeten beoordelen. Daar zou het OM vervolging tegen moeten instellen. Die zijn daar beter voor toegerust dan de Rekenkamer.” Het Openbaar Ministerie heeft opsporingsbevoegdheden en kan daarmee zelf informatie verzamelen. De Rekenkamer is afhankelijk van informatie die vrijwillig wordt aangeleverd door de politieke partijen.

De oorlog die woedt in Oekraïne betekent onder andere slecht nieuws voor de inflatie. Volgens een nieuwe berekening van ABN AMRO kan het gemiddelde prijspeil dit jaar met dik 5 procent stijgen. De hoge inflatie is niet alleen het gevolg van de hogere energiekosten, ook voedingsmiddelen en industriële goederen worden duurder. Dit raakt aan de koopkracht, maar zal niet leiden tot een recessie.

De oorlog noopte ABN AMRO om eerdere ramingen bij te stellen. Ook omdat veel bedrijven hun banden met Rusland verbreken en het land een reeks van sancties opgelegd kreeg. In het nieuwe basisscenario van de bank, waarbij de schokken op de energie- en grondstoffenmarkt een jaar aanhouden, wordt op een economische groei van 3 procent gerekend. Volgend jaar zal dat 1,6 procent zijn. Daarbij is met name begin dit jaar sprake van inhaalgroei in de nasleep van de coronacrisis. De impact van de oorlog sijpelt later dit jaar in de cijfers, zo is de verwachting.

Dat Nederland niet in een recessie zal komen ligt volgens ABN AMRO aan een aantal zaken. Ten eerste is zelfs bij een aantal vlakke kwartalen al sprake van groei. Begin dit jaar golden in Nederland bijvoorbeeld nog de zwaarste coronarestricties in de eurozone. Toen die eraf gingen was er sprake van een grote toename van de private consumptie. Daarnaast hebben veel Nederlanders voldoende buffers opgebouwd om hogere prijzen aan te kunnen. Wat ook meehelpt is de arbeidsmarkt die momenteel krap is. Dat zorgt voor „een zeker comfort” die een omslag van het sentiment voorkomt.

ABN AMRO waarschuwt dat de impact op de economie bij een zwaarder scenario, waarbij Europa geen gas geleverd meer krijgt van Rusland, een stuk heftiger is. Daarbij rekent de bank op verstoringen die tot wel twee jaar kunnen aanhouden. Op dat moment zullen gasleveringen gerantsoeneerd moeten worden. De inflatie zal nog verder stijgen en verder zal Europa te maken krijgen met een recessie. Wat daarbij meespeelt is dat centrale banken beperkt zijn in hun mogelijkheden de inflatie te beteugelen. Evengoed zullen regeringen op dat moment alles op alles zetten om de impact te verzachten.

Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden is akkoord gegaan met een bedrag van 13,6 miljard dollar (12,3 miljard euro) aan steun voor Oekraïne. Dat maakt deel uit van een breder voorstel over 1,5 biljoen dollar aan overheidsuitgaven om een shutdown van de Amerikaanse overheid te voorkomen.

De Amerikaanse president Joe Biden had het Congres oorspronkelijk om 10 miljard dollar (ruim 9 miljard euro) gevraagd. Om daadkrachtig op te treden tegen Rusland zou het Congres overeen zijn gekomen meer geld beschikbaar te stellen voor Oekraïne. Een deel van het bedrag is bedoeld voor de verdediging van het Oost-Europese land, een ander deel gaat naar humanitaire hulp voor vluchtelingen.

In de komende dagen moeten de plannen nog wel worden goedgekeurd door de Amerikaanse Senaat. De verwachting is dat die instemt met het voorstel.

Een Amerikaanse regeringsfunctionaris schat dat tijdens de invasie in Oekraïne tussen de vijf- en zesduizend Russische soldaten om het leven zijn gekomen. In een interview met CBS News erkent de functionaris echter dat het „moeilijk is om de schatting te maken”. Het werkelijke aantal gestorven Russische soldaten zou ook „dichterbij 3500 kunnen liggen”.

Desondanks spreekt de functionaris van een „zeer aanzienlijk aantal slachtoffers”, ook bijvoorbeeld in vergelijking met de verliezen die geleden werden in de Tweede Wereldoorlog. Hoeveel Russische soldaten gewond zijn geraakt, kon de functionaris niet zeggen, maar een vuistregel is volgens CBS News dat dit aantal drie keer zo hoog is als het aantal doden.

Oekraïne beweert dat 12.000 Russische militairen in de afgelopen twee weken om het leven zijn gekomen. Het Kremlin stelt dat het om 500 soldaten gaat. Geen van deze claims kan onafhankelijk geverifieerd worden.

Het Oekraïense leger vertraagt de opmars van de Russische troepen naar eigen zeggen „in alle richtingen” met succes. In de nacht van woensdag op donderdag, twee weken na het begin van de Russische invasie, zegt het Oekraïense leger dat Russische troepen nog altijd proberen om hoofdstad Kiev te omsingelen.

Volgens het Oekraïense leger hebben „de bezetters op sommige plaatsen gevechtscapaciteit verloren” en zijn er daarom vervangende Russische troepen opgeroepen. De steden Charkov en Izium zouden net als Soemi en Oktyrka zwaar onder vuur liggen. Naast Kiev zouden de Russische troepen ook proberen Mykolaiv in het zuiden van het land te omsingelen.
Geen van de claims van het Oekraïense leger kan onafhankelijk worden geverifieerd.

Het Britse ministerie van Defensie, dat de situatie in Oekraïne volgt met behulp van inlichtingendiensten, meldt in een update op Twitter dat de Russische troepen de komende dagen mogelijk versterking krijgen van gespecialiseerde huurlingen.

De Tweede Kamer debatteert donderdag met ministers Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) en Kajsa Ollongren (Defensie) over de laatste ontwikkelingen in Oekraïne. Een zeer grote meerderheid van de Kamer steunt de gekozen koers van het kabinet.

Het kabinet werkt mee aan harde sancties tegen Rusland, dat het buurland twee weken geleden binnenviel. Een boycot van Russische olie en gas ziet het kabinet echter niet zitten omdat sommige EU-lidstaten in hoge mate afhankelijk zijn van Russische energie. Verder levert Nederland wapens en andere hulp aan de belaagde regering van de Oekraïense president Volodimir Zelenski.

De oorlog leidt ertoe dat de NAVO de oostflank van zijn gebied versterkt. Het kabinet wil in dat kader Patriot-raketten naar Slowakije sturen. Daar moet nog een formeel besluit over vallen. Verder overweegt de NAVO extra troepen naar Roemenië te sturen. Dat zou onder Franse leiding moeten gebeuren. Nederland overweegt serieus om hiervoor militairen te leveren.

Het debat gaat alleen over de gevolgen van de oorlog voor het buitenlands en defensiebeleid. De Kamer gaf eerder al aan dat meer geld naar Defensie moet met het oog op de nieuwe Russische dreiging. De vluchtelingenstroom en economische gevolgen vallen buiten de scope van het debat. Wel kan het zijn dat de Kamer gaat vragen om meer humanitaire steun aan Oekraïne en de buurlanden die grote hoeveelheden vluchtelingen opvangen.

De Europese Centrale Bank (ECB) neemt donderdag weer een rentebesluit. Door de oorlog in Oekraïne zullen de beleidsmakers naar verwachting geen krachtige maatregelen aankondigen om de hoge inflatie te beteugelen. Dat komt onder andere door de onzekere vooruitzichten. Mogelijk dat de ECB op termijn zelfs met extra steun komt, opperde een econoom van ABN AMRO eerder deze week.

Voorafgaand aan de Russische invasie was bij de beleidsmakers van de ECB nog sprake van een groeiend onbehagen over het zeer soepele rente- en steunbeleid. Er werd zelfs al gehint op een renteverhoging later dit jaar. Maar mogelijk komt daar voorlopig niks meer van terecht.

Enerzijds is het zo dat de olieprijzen door de oorlog en de sancties tegen Rusland in rap tempo verder zijn opgelopen. Daardoor is de druk op de beleidsmakers bij de ECB om te stoppen met hun steun voor de economie van de eurozone eigenlijk groter geworden. Anderzijds is nog niet duidelijk in hoeverre de oorlog impact gaat hebben op de economie, wat het juist lastiger maakt om knopen door te hakken over het normaliseren van het beleid van de centrale bank.

Volgens hoofdeconoom Sandra Phlippen van ABN AMRO is niet uit te sluiten dat de ECB op een gegeven moment weer een nieuw opkoopprogramma zal aankondigen. Dat verwacht ze nu nog niet, maar het zou volgens haar wel een optie kunnen zijn als overheden in Europa bijvoorbeeld massaal steunregelingen zouden gaan optuigen om bedrijven door de periode met hoge energieprijzen heen te helpen.

De Oekraïense buitenlandminister Dmitro Koeleba en zijn Russische collega Sergej Lavrov ontmoeten elkaar in gezelschap van de Turkse collega Mevlut Cavusoglu in de Turkse badplaats Antalya. Sinds Rusland Oekraïne vorige maand binnenviel is er geen contact op dit hoge niveau meer geweest tussen de landen. Wel zijn in Belarus inmiddels drie gespreksrondes geweest tussen delegaties uit beide landen.

De Turkse gastheer hoopt op „een keerpunt” in de strijd en op „een belangrijke stap richting vrede”. De ministers van Oekraïne en Rusland hebben allebei Turkije verzocht om gastheer Cavusoglu bij het onderhoud te betrekken. Koeleba zei dat hij er niet veel van verwacht. De ontmoeting is aan de vooravond van een meerdaagse conferentie die Antalya Diplomacy Forum heet.

De Franse president Emmanuel Macron ontvangt de EU-leiders, onder wie Mark Rutte, donderdagmiddag rond 16.30 uur op het kasteel van Versailles voor een top van twee dagen. Bekend van roemruchte koninklijke bewoners en de ondertekening in de Spiegelzaal van het vredesverdrag dat een einde maakte aan de Eerste Wereldoorlog, staat de bijeenkomst nu ongewild in het teken van de oorlog in Oekraïne.

De top was al maanden gepland en was vooral bedoeld voor een informeel samenzijn waar de leiders het over „het Europese model voor groei en investeringen tot 2030” zouden hebben. Daarover praten ze op vrijdag nog steeds, maar de agenda, inclusief het werkdiner donderdag, wordt overheerst door de ontwikkelingen in Oekraïne, het Europese antwoord daarop en de gevolgen van de Russische invasie.

Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders en staatshoofden zoals de EU-top officieel heet, wil op drie zaken focussen.

Ten eerste moet de EU haar defensiecapaciteit opvoeren. De Russische invasie heeft duidelijk gemaakt dat de EU beter voorbereid moet zijn om zich te verdedigen tegen agressieve aanvallen van buiten. In NAVO-verband maar ook door meer samenwerking tussen de lidstaten, zoals Frankrijk en Nederland woensdag hebben aangekondigd. Ten tweede moet de Europese Unie minder afhankelijk worden van energie die van buiten het blok moet worden aangevoerd, met name van Russische olie, gas en steenkool. En ten derde moet de EU een „robuustere economische basis opbouwen”, schrijft Michel aan de leiders. Na de coronacrisis leek het economisch herstel dichtbij, maar door de oorlog in Oekraïne is daarover veel onzekerheid.

Vrijdag schuiven ook Eurogroepvoorzitter Paschal Donohoe en Christine Lagarde, de baas van de Europese Centrale Bank (ECB), aan bij het overleg. Er zal naar verwachting ook over nog meer sancties worden gesproken, om president Vladimir Poetin en zijn handlangers zo hard mogelijk te raken. En over het door Oekraïne, Georgië en Moldavië aangevraagde EU-lidmaatschap. De leiders zullen naar verwachting hun solidariteit uitspreken maar snelle besluiten zullen hierover niet worden genomen.

De top eindigt vrijdag met een persconferentie, naar verwachting rond 15.00 uur.

Zowel de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken als die van Defensie heeft woensdagavond (lokale tijd) met Oekraïne gebeld. Buitenlandminister Antony Blinken sprak met zijn Oekraïense ambtsgenoot Dmitro Koeleba onder meer over extra steun voor het land. Ook veroordeelde Blinken „de meedogenloze aanvallen die bevolkingscentra schaden”.

De buitenlandministers bespraken aanvullende militaire en humanitaire steun voor Oekraïne wegens de Russische invasie. Wat er exact overeengekomen is, blijft onduidelijk.

De Amerikaanse defensieminister Lloyd Austin belde volgens een verklaring van het Pentagon met de Oekraïense minister van Defensie, Oleksii Reznikov. Tijdens dit gesprek zou gesproken zijn over „defensieve militaire steun” aan het Oekraïense leger.

De aandelenbeurs in Tokio steeg donderdag met 3 procent in afwachting van een gesprek tussen Russische en Oekraïense buitenlandministers in Turkije. Beleggers hopen dat daar een staakt-het-vuren wordt afgekondigd.

De Nikkei steeg met 3,0 procent naar 25.459,12 punten. Ook de breed samengestelde Japanse Topix-index, naast de Nikkei-index een belangrijke beursgraadmeter in Tokio, ging met 3,0 procent omhoog.

De Amerikaanse president Joe Biden belt donderdag met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Het Witte Huis meldt dat de twee regeringsleiders de oorlog in Oekraïne zullen bespreken.

Erdogan probeert te bemiddelen in het conflict tussen Kiev en Moskou. Donderdag staat in Turkije ook een ontmoeting tussen de Oekraïense buitenlandminister Dmitro Koeleba en zijn Russische ambtgenoot Sergej Lavrov gepland.

Een aantal Britse militairen is mogelijk tegen de regels in naar Oekraïne afgereisd om mee te vechten in de oorlog met Rusland. Het gaat om militairen die zonder verlof en op persoonlijke titel naar Oekraïne zijn vertrokken, zegt een woordvoerder van het Britse leger tegen de BBC.

„Wij adviseren deze militairen ten zeerste om terug te keren naar het Verenigd Koninkrijk”, aldus de woordvoerder. Om hoeveel soldaten het gaat is niet duidelijk. Britse militairen die deelnemen aan gevechten in Oekraïne overtreden de wet, aldus het ministerie van Defensie. Zij riskeren vervolging.

De Britse minister voor Buitenlandse zaken Liz Truss zei eind vorige maand nog dat Britse burgers die in Oekraïne willen vechten „hun eigen beslissing” mogen nemen. Later kwam het ministerie van Buitenlandse Zaken daarop terug en ontraadde het alle reizen naar Oekraïne.

Verschillende Britse veteranen die aan de BBC hebben verteld dat zij in Oekraïne willen vechten, zeggen dat zij van de autoriteiten „tegenstrijdige berichten” krijgen over of zij wel of niet mogen gaan.

Het Witte Huis stelt dat Rusland mogelijk chemische of biologische wapens zou kunnen inzetten in Oekraïne. Die bewering komt van Witte Huis-woordvoerder Jen Psaki als reactie op een beschuldiging van de Russische autoriteiten. Rusland beschuldigt de VS ervan een „militair biologisch programma” in Oekraïne te ondersteunen met dodelijke ziekteverwekkers, waaronder pest en miltvuur.

Volgens Psaki is dit „een valse bewering” van Rusland die mogelijk gebruikt kan worden als voorwendsel om zelf chemische wapens in te zetten in Oekraïne. Daarnaast waarschuwt ze dat de Russen „onder valse vlag” chemische wapens in zouden kunnen zetten, om daar vervolgens een ander land de schuld van te geven. In een serie tweets schrijft de woordvoerder dat de Russische beweringen „belachelijk” zijn, maar dat ook Chinese functionarissen „de Russische complottheorieën” herhalen.

Ook Ned Price, woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, zegt dat „het Kremlin opzettelijk regelrechte leugens verspreidt”. Volgens hem is de „Russische desinformatie” over Amerikaanse steun voor biologische wapens in Oekraïne „totale onzin”. Hij voegde daaraan toe dat Rusland „erom bekend staat het Westen te beschuldigen van misdaden die het land zelf begaat.”

De luchtaanval die Rusland uitvoerde op het kinderziekenhuis in de Zuid-Oekraïense havenstad Marioepol is volgens president Volodimir Zelenski „het ultieme bewijs van genocide”. In een gedeeltelijk Russischtalige toespraak sprak Zelenski van een „oorlogsmisdaad”.

De luchtaanval op het kinderziekenhuis heeft enorme verwoesting veroorzaakt en zeker 17 mensen zijn gewond geraakt, bevestigde Zelenski nadat dat eerder door lokale autoriteiten was gemeld. Doordat het luchtalarm voorafgaand aan het bombardement klonk, zouden veel medewerkers en patiënten naar de schuilkelder zijn getrokken, maar nog altijd zouden er kinderen onder het puin liggen.

„Een kinderziekenhuis, een kraamafdeling. Hoe heeft dat Rusland bedreigd? Waarom is Rusland zo bang voor ziekenhuizen en kraamafdelingen dat het die vernietigt? Is dit de denazificatie van een ziekenhuis?”, sprak Zelenski in het Russisch. Vervolgens noemde hij het bombardement in het Oekraïens „meer dan wreed”.

Een woordvoerder van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken ontkende volgens het Franse persbureau AFP de aanval op het kinderziekenhuis niet. De woordvoerder stelde dat „Oekraïense legereenheden het ziekenhuis gebruikten als uitvalsbasis”.

Ruim 48.000 mensen zouden er de afgelopen dagen in zijn geslaagd belegerde Oekraïense steden te verlaten via humanitaire corridors. Een hoge medewerker van president Volodimir Zelenski zei dat woensdag tegen het Oekraïense persbureau Interfax. Zelenski zei later zelf op televisie dat alleen al uit Kiev en omgeving en uit de steden Soemi en Enerhodar 35.000 mensen zijn geëvacueerd, meldde het persbureau UNIAN.

Zelenski zei dat behalve in die drie gebieden er donderdag ook humanitaire corridors open moeten zijn vanuit havenstad Marioepol aan de Zwarte Zee, vanuit Izium bij Charkov en vanuit Volnovacha in de regio Donetsk.

De meeste vluchtroutes uit belegerde Oekraïense steden die met de Russen zouden zijn afgesproken, werkten woensdag echter niet, zei een adviseur van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken eerder op televisie. Zo mislukte een vluchtpoging van burgers uit Charkov, ondanks een afgesproken wapenstilstand tussen 08.00 en 20.00 uur Nederlandse tijd.

Meer dan 1 miljoen kinderen zijn Oekraïne ontvlucht in de twee weken sinds Rusland de invasie in Oekraïne begon, stelt UNICEF, de VN-organisatie die zich inzet voor de belangen van kinderen. Minstens 37 kinderen zijn gedood en 50 raakten gewond, zei UNICEF-directeur Catherine Russell woensdag.

Russell zei dat ze „met afschuw vervuld” was door de Russische luchtaanval woensdag op een kinderziekenhuis in de Zuid-Oekraïense havenstad Marioepol, die ondanks een overeengekomen staakt-het-vuren werd uitgevoerd. „Deze aanval, indien bevestigd, onderstreept de verschrikkelijke tol die deze oorlog eist van de kinderen en families in Oekraïne”, zei Russell.

Op de eerste dag van de oorlog in Oekraïne stelde UNICEF al dat tienduizenden families zouden moeten vluchten vanwege het militaire geweld. Inmiddels zijn al meer dan 2 miljoen mensen het land ontvlucht. De VN-organisatie maakte zich vooral grote zorgen over het lot van de 7,5 miljoen kinderen in Oekraïne en riep vergeefs op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren.

Minstens 1207 inwoners van de Zuid-Oekraïense havenplaats Marioepol zijn omgekomen door het militaire geweld in de stad sinds het begin van de Russische invasie. Dat meldde de burgemeester van de stad in een op Telegram gepubliceerde video.

Woensdag werd Marioepol opgeschrikt door een aanval op het plaatselijke kinderziekenhuis, waarbij zeventien ziekenhuismedewerkers gewond raakten, maar niemand het leven liet. De locoburgemeester van Marioepol had het toen nog over 1170 omgekomen burgers in de belegerde stad. Daarvan zouden er 47 woensdag zijn begraven in een massagraf, waarvan ook foto’s circuleren op sociale media. Over de omstandigheden in de havenstad zei de locoburgemeester: „Mensen zitten zonder water, verwarming, elektriciteit en gas. Inwoners smelten sneeuw om iets te drinken te hebben.”

De redactie start een nieuw liveblog. Lees het blog van woensdag hier.