De wandeling: Kastelen achter de dijk
Landgoed Waardenburg en Neerijnen bestaat uit twee delen. Het binnendijkse parkbos is ingeklemd tussen kastelen. Aan de overzijde van de dijk ligt De Rijswaard, een belangrijke broedplaats voor vogels.
Op een doordeweekse dag is het stil in het oude bos. Vermoedelijk zijn de openingstijden van het Stroomhuis, aan de rand van het landgoed, daar debet aan. De brasserie en de expositieruimte in het voormalige schakelstation van de PNEM is alleen in het weekend geopend.
Het parkeerterrein bij het Stroomhuis is een prima startplek voor een wandeling. Met rode, groene en gele stippen zijn verschillende routes, variërend van 1,5 tot circa 6 kilometer, gemarkeerd. De wandelaar kan er nog een tocht aan toevoegen over iets minder makkelijk begaanbare paden over de zomerkades van De Rijswaard.
Het landgoed, in beheer bij de organisatie Geldersch Landschap & Kasteelen, is rond het jaar 1600 aangelegd bij de bouw van Kasteel Neerijnen. In latere jaren werd het landgoed eigendom van de familie Van Pallandt, die het tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw bezat.
Ondanks tal van veranderingen is de structuur van toen nog steeds zichtbaar. Het gebied bevat honderden soorten wilde planten. Griend, gras en weiland zijn deels omgeven door houtwallen en loofbossen.
We slaan linksaf en komen al spoedig in de buurt van Huis Neerijnen. Het kasteeltje was jarenlang in gebruik als gemeentehuis. Nu staat het leeg en ondergaat het een opknapbeurt. Iets verderop bevindt zich het kerkje van de hervormde gemeente van Waardenburg-Neerijnen. Het karakteristieke geel gepleisterde bedehuis is een rijksmonument. Er zijn regelmatig trouwdiensten. Tussen het huis en de kerk ligt een fraaie kasteeltuin, vrij toegankelijk en de moeite waard om even af te wijken van de route.
Vanuit Neerijnen voert de tocht naar de dijk langs de Waal. De dijk biedt een prachtig zicht op De Rijswaard. De uiterwaard, behorend tot de beschermde Europese natuurgebieden (Natura 2000), is een belangrijke broedplaats voor zeldzame vogels.
Via De Rijswaard lopen is zo’n 3 kilometer extra. In alle gevallen leidt de tocht richting de korenmolen. Daarna komt Kasteel Waardenburg in zicht. Het kasteel is vooral bekend door de legende van dokter Faust, die er volgens overlevering zijn ziel aan de duivel verkocht. Goethe schreef er een treurspel over. Het kasteel is nu in gebruik als kantoor en alleen op speciale dagen te bezichtigen. Vanaf het kasteel gaat het langs weilanden, bosschages en boomgaarden terug naar het Stroomhuis. Er zijn tal van kronkelende paden om het gebied groter te laten lijken dan het is. Die opzet is geslaagd. Hoewel verdwalen niet voor de hand ligt, kan er wel wat extra worden gezworven over vele bospaadjes tussen natuur en historie.