De treinen van het Spaanse staatsbedrijf Renfe staan vaak stil. Niet dat ik iets heb tegen staatsbedrijven, integendeel. Met de meeste ex-staatsbedrijven in Spanje is het na de privatisering, waar gek genoeg vooral de socialistische premier Felipe González maar niet genoeg van kon krijgen, alleen maar bergafwaarts gegaan. Vanuit het oogpunt van de klant tenminste.

We hebben het dan over details als dienstverlening (naar nulpunt) en tarieven (door het dak). Vanuit het oogpunt van de zakken van Felipe González en andere politici was de privatisering van de bank-, energie- en telecomsector juist een daverend succes. De lijst van Spaanse premiers en ministers die na hun politieke loopbaan een lucratief baantje kregen als commissaris van staatsmonopolies die zij zelf hadden geprivatiseerd, is lang. Voor een handjevol vergaderingen per jaar strijken zij een bedrag op waar de gemiddelde Spanjaard al gauw tien jaar voor moet ploeteren.

Maar goed, de trein staat nog steeds stil. Renfe is een bedrijf van uitersten. Of de treinen razen in dit land met een noodvaart over het grootste hsl-netwerk van Europa, of ze staan stil.

In Barcelona, vertrekpunt van deze trein dwars door het Iberische schiereiland naar de Atlantische haven Vigo, hebben we daar veel ervaring mee. Door decennia achterstallig onderhoud kraakt het overvolle forenzennet rond de Catalaanse hoofdstad in zijn voegen. Dat levert voortdurend storingen en stilstaande treinen op. Het is een publiek geheim dat Renfe, of beter gezegd zijn infrastructurele broertje Adif, liever elders in het land investeert. Eigenlijk is het niet eens een geheim. Het staat gewoon in de officiële stukken.

We hebben wel een vermoeden waarom we stilstaan. Het barst hier in Galicië van de bosbranden. Na pakweg een halfuur zegt de treinluidspreker dat we niet verder kunnen door –inderdaad– een bosbrand. We moeten terug naar het vorige station, Toral de los Vados. Daar zullen drie bussen gereedstaan om ons verder te vervoeren.

De verdeling van de reizigers over de bussen verloopt volgens een volstrekt ondoorgrondelijke methode en levert dan ook een gigantische chaos op. Verschillende mannen die de indruk wekken de operatie te leiden, geven tegengestelde instructies. Reizigers met bestemming San Clodio zoals wij, moeten eerst in bus twee, daarna in bus drie en tenslotte opnieuw in bus twee. Maar we bereiken onze bestemming, drie uur na de officiële aankomsttijd. En we krijgen zelfs probleemloos de helft van de kosten van onze treinkaartjes terug van het staatsbedrijf. Probeer in dit land maar eens zoiets voor elkaar te krijgen bij een privévervoerder.