Alle middelbare scholen krijgen vanaf maandag 17 mei voldoende zelftesten, zodat leerlingen zich thuis twee keer per week preventief kunnen testen op corona. Door deze zelftesten preventief te gebruiken, kunnen scholieren vaker naar school, omdat besmettingen sneller kunnen worden opgespoord. Dat meldt het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap dinsdag.

Het preventief testen was al mogelijk voor onderwijspersoneel in het basis- en voortgezet onderwijs. Middelbare scholieren konden zich bij een besmetting al testen op school; het zogeheten ‘risicogericht testen’. Het preventief testen wordt daar nu aan toegevoegd.

De zelftesten zijn vrijwillig en een aanvullende maatregel bovenop geldende maatregelen, zoals het houden van 1,5 meter afstand.

Hoe snel de testen verspreid kunnen worden, is afhankelijk van de leveringen. De planning is dat de leveringen iedere twee weken plaatsvinden. Elke school krijgt dan voldoende testen voor die periode. Bij een positieve zelftest maakt de leerling een afspraak voor een test op een GGD-locatie. Hier wordt met een PCR-test gecheckt of de uitslag klopt en als ook die test positief is, start de GGD met het bron- en contactonderzoek.

Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland zijn blij dat het kabinet doorgaat met het verder versoepelen van de coronamaatregelen, als de besmettingscijfers dat volgende week toelaten. „Hiermee wordt eindelijk weer wat meer mogelijk voor sectoren die al maanden op last van de overheid dicht zijn, zoals de sportscholen en dieren- en pretparken.”

Wel is het voor ondernemers nu nog ruim een week onduidelijk of zij inderdaad weer open mogen. „Daardoor rest hen soms weinig voorbereidingstijd of ontstaat onzekerheid bij inkoop van (dure) voorraden”, aldus de ondernemingsorganisaties. Zij wijzen erop dat de voorgenomen versoepelingen onverlet laten dat het steunpakket moet worden verbeterd en doorgetrokken tot het eind van het jaar. „Dit geeft ondernemers rust en zekerheid en als het goed gaat, zullen de middelen toch niet worden gebruikt.”

Wel betreuren ze het dat bijvoorbeeld de horeca binnen nog steeds niks mag, terwijl dat volgens het protocol van de branche veilig zou kunnen. „Ook voor musea, bioscopen en evenementen weten we uit de verschillende pilots en Fieldlabs al dat met de juiste maatregelen en protocollen al meer mogelijk is.”

Ook binnenruimtes van zogeheten doorstroomlocaties zouden volgende week woensdag alweer open kunnen, zegt de Club van Elf, de overkoepelende organisatie van een groot aantal dagattracties. Volgens directeur Kees Klesman heeft de branche vorig jaar al bewezen dat dit op een veilige manier mogelijk is. Testen van bezoekers is dan niet nodig.

Attractieparken en dierentuinen mogen volgende week woensdag weer open als de ziekenhuizen het minder druk krijgen met coronapatiënten, maar binnenruimtes blijven nog dicht, maakte het kabinet dinsdag bekend. Maar Klesman zegt dat het in de winkelcentra nu ook al erg druk is. „In een grote mall zou ik me niet veilig voelen, maar bij de leden van De Club van Elf was het vorig jaar al heel veilig met routing, signing en de inzet van ervaren personeel.”

Ook ziet hij graag dat voor woensdag duidelijk is wat er precies onder binnenruimtes verstaan wordt. Wat betreft Klesman gaan de winkels in attractieparken en dierentuinen open, net als winkels in de winkelstraat. „Het is cruciaal dat daar in Veiligheidsregio’s eensluidend over gedacht wordt.” Hij verwacht daarover volgende week meer duidelijkheid te hebben.

Bij de Club van Elf zijn 24 dagattracties aangesloten, waaronder enkele dierentuinen, De Efteling, het Rijksmuseum, Madurodam en het Spoorwegmuseum.

Een volledige opening van het voortgezet onderwijs is dit jaar niet wenselijk, ook niet als het Outbreak Management Team (OMT) dat wel veilig acht. Dat stelt CNV Onderwijs in een reactie op mededelingen van demissionair premier Mark Rutte in de persconferentie over corona dinsdagavond.

Daarin werd duidelijk dat het kabinet uiterlijk op 25 mei beslist of het voortgezet onderwijs weer volledig opengaat. Het OMT wordt om advies gevraagd of de 1,5-metermaatregel op de middelbare scholen losgelaten kan worden.

CNV wijst er echter op dat onderwijspersoneel veelal nog niet gevaccineerd is. „Dat betekent dus uitval. De kans op meer zieke docenten en uitval zou de werkdruk en onrust in examentijd nog verder opvoeren en is daarmee ook een gevaar voor de continuïteit van die examens”, aldus de Onderwijsbond in een verklaring.

Seniorenorganisatie KBO-PCOB pleit voor extra ventilatiechecks bij openbare binnenruimten, in reactie op de persconferentie over corona dinsdagavond. Daarin werd onder meer aangekondigd dat vanaf volgende week woensdag binnen sporten weer mogelijk is, als de bezetting in de ziekenhuizen het toelaat.

„Heel fijn dat we straks hopelijk weer aan binnensporten kunnen doen. Ook voor senioren”, aldus Marcel Sturkenboom, directeur van KBO-PCOB. „Maar waar onze achterban ook naar uitkijkt, is om in gezamenlijkheid weer bijeenkomsten te kunnen organiseren. Om dat mogelijk te maken, moet de overheid met een plan komen hoe ventilatie duurzaam kan worden verbeterd in alle openbaar toegankelijke instellingen, zoals buurthuizen. Dan kunnen we vlot van stap twee naar stap drie.”

Volgens de KBO-PCOB ligt een groot deel van het verenigingsleven, ook dat van senioren, stil. Een van de redenen hiervoor is dat binnenruimten op dit moment niet als veilig genoeg worden gezien. Sturkenboom: „Wat ons betreft komt er zelfs een ventilatie (corona)keurmerk voor dit soort ruimten. Dan weet iedereen waar men aan toe is en dat is alleen maar goed voor het vertrouwen om zo veilig mogelijk samen te zijn.”

Reisbrancheorganisatie ANVR is blij dat het ministerie van Buitenlandse Zaken vanaf zaterdag niet meer voor alle landen automatisch een negatief reisadvies geeft. Wel waarschuwt een woordvoerster dat er in het begin slechts een zeer beperkt aantal landen van „oranje” naar „geel” zal gaan. Dat kan ook betekenen dat er schaarste zal zijn aan hotelkamers of andere accommodaties in veilig geachte vakantielanden.

Volgens de ANVR kan iedereen met een gerust hart vakanties boeken bij touroperators die bij de koepelorganisatie zijn aangesloten. Dat het enthousiasme onder Nederlanders groot is, bleek al bij de twee proefreizen die werden uitgevoerd naar Rhodos en Gran Canaria. Daar kwamen tienduizenden aanmeldingen voor binnen.

Demissionair minister voor Volksgezondheid Hugo de Jonge kondigde aan dat per zaterdag 15 mei niet meer een generiek oranje reisadvies wordt gegeven voor alle landen. Bij kleurcode oranje worden alle niet-noodzakelijke reizen naar een land afgeraden. In plaats daarvan wordt nu weer per land bekeken of de coronabesmettingen daar laag genoeg zijn om de waarschuwing af te schalen naar geel, waarbij reizigers alleen moeten oppassen voor risico’s.

Vanaf zaterdag zullen volgens de ANVR nog maar weinig vakantiebestemmingen code geel krijgen, hoewel deze groep landen gestaag zal groeien. Tegelijkertijd worden ook in andere Europese landen reisregels rond het coronavirus versoepeld. Zo hoeven Engelsen vanaf volgende week niet meer in quarantaine bij terugkeer uit onder andere Portugal, IJsland en Israël.

„Veel landen zullen voor een deel op dezelfde landen voor vakanties focussen. Dan wordt het een kwestie van vraag en aanbod en kan schaarste ontstaan. Het kan gebeuren dat er dan niet genoeg accommodaties zijn”, aldus een woordvoerster van de ANVR. Hogere prijzen zijn daarbij niet uitgesloten. Daarbij speelt mee dat mensen niet ver van tevoren konden boeken, waarmee je jezelf normaal wel van een hotelkamer kunt verzekeren.

De ANVR vertrouwt er verder op dat het kabinet op tijd een internationaal erkend test- of vaccinatiebewijs klaar heeft. Daarnaast hamert de organisatie erop dat steunmaatregelen nog dit hele jaar nodig zijn en er meer maatwerk voor zelfstandige reisagenten nodig is.

Veel mensen hebben besloten hun vakantie te boeken. Dat komt naar voren uit een rondgang langs grote reisbureaus. Dinsdag maakten demissionair premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge bekend dat bestemmingslanden per 15 mei weer een individueel reisadvies krijgen.

Corendon-topman Steven van der Heijden spreekt van „enorme drukte” op de website en bij het callcenter. „Gisteren hadden we al een redelijke dag, maar vandaag zien we echt een enorme stijging in het aantal boekingen.” Populair zijn volgens Van der Heijden onder meer de Griekse eilanden en Mallorca en Ibiza. Voor die bestemmingen geldt waarschijnlijk vanaf eind mei een geel reisadvies.

Het aantal boekingen in mei ligt bij Sunweb nu al een kwart hoger dan in 2019 op 11 mei het geval was. „Bizar”, noemt een woordvoerder het. „Toen De Jonge de kleurcodes ging uitleggen verdubbelde het aantal bezoekers van onze website.” Vooral voor augustus worden veel vakanties geboekt. Ook bij Sunweb zijn de Griekse eilanden, Ibiza en Gran Canaria in trek.

De reiswijzer van de ANWB, waar per vakantieland informatie over de coronamaatregelen te vinden is, werd vanaf het begin van de persconferentie twaalf keer zo vaak bezocht als normaal. „Mensen willen gewoon echt heel graag weg”, verklaart een woordvoerder. Het vaakst werd er gezocht naar informatie over België, Frankrijk, Duitsland, Spanje en Italië.

Demissionair zorgminister Hugo de Jonge is vol vertrouwen dat de GGD enkele duizenden mensen zal vinden om nog massaler vaccineren mogelijk te maken. De GGD weet „heel snel mensen bij te schalen”, aldus de minister.

„De GGD is tot heel veel in staat”, zei De Jonge tijdens een persconferentie. Bovendien krijgt de GGD als het nodig is hulp van onder meer ziekenhuizen en het Rode Kruis. „Ook bieden zich heel veel mensen aan.” Volgens De Jonge is iedereen „vol lof en terecht” over het werk van de gemeentelijke gezondheidsdiensten.

De NOS meldde eind vorige week dat de GGD nog 6000 mensen zoekt om per dag nog meer prikken te kunnen zetten. Het gaat daarbij ook om mensen die toezicht moeten houden op het prikken. Deze week zijn de GGD’s begonnen met een wervingscampagne.

De Jonge hoopt dat vanaf volgende week een miljoen prikken per week worden gezet. Voor de zomer moeten alle Nederlanders vanaf 18 jaar die dat willen, minimaal een prik hebben gekregen. „De mijlpaal van de eerste prik in juli lijkt te lukken”, denkt de minister.

Als het aan coronaminister Hugo de Jonge ligt, betalen Nederlanders straks tóch een eigen bijdrage voor een test die nodig is voor toegang tot evenementen. De Kamer sprak zich dinsdag nog unaniem uit tegen die eigen bijdrage. Maar als deze toegangstesten op enig moment alleen nog nodig zijn voor grote festivals en volle stadions, vindt De Jonge het niet „reëel” om zo’n test door de belastingbetaler te laten betalen.

„Ik denk dat ik dan opnieuw aan de Kamer ga vragen of we toch een eigen bijdrage kunnen vragen”, zei De Jonge in de persconferentie. Ook testen die nodig zijn om een vakantieland binnen te reizen, komen voor rekening van de vakantieganger zelf. De bewindsman benadrukt dat zij zelf ook andere zaken moeten betalen, zoals tol.

Het werken met toegangstesten liep deze week vertraging op. De Eerste Kamer moet zich nog over de wet buigen, en doet dat pas op 25 mei, zo bleek dinsdag. Daarna kan er pas begonnen worden activiteiten en evenementen te organiseren met behulp van toegangstesten.

Hoe lang toegangstesten nog nodig zijn, kon De Jonge niet precies zeggen. Dat hangt naast de snelheid waarmee Nederlanders worden geprikt, ook af van eventuele mutaties van het coronavirus. Voor grote evenementen, zoals een voetbalwedstrijd in een bomvol stadion, bezoekers nog wel „een tijdje” moeten bewijzen dat ze ofwel negatief getest zijn, ofwel tegen het coronavirus gevaccineerd zijn.

Het is niet duidelijk wanneer het kabinet van plan is ook de ‘basisregels’ los te laten, zoals de 1,5 meter afstand. De Jonge hoopt en verwacht daar na de zomer van af te zijn, maar „ik durf het niet te zeggen”. Mogelijk blijft ook bijvoorbeeld de quarantaineplicht „voor zeer hoge risicogebieden”. Dit soort overige maatregelen blijven misschien in een „gereedschapskist” waarvan het kabinet gebruik kan maken.

Het is voor meer horecaondernemers weer interessant om hun zaak te openen als terrassen vanaf volgende week woensdag langer open kunnen. Wel blijft het vrijwel onmogelijk om uit de rode cijfers te komen voor horecazaken zolang binnenruimtes dicht moeten blijven. Dat zegt voorzitter Robèr Willemsen van Koninklijke Horeca Nederland (KHN) in een reactie op de coronapersconferentie van demissionair premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid.

Rutte kondigde aan dat horecazaken hun terrassen, als alles meezit, vanaf 19 mei van 06.00 uur ’s ochtends tot 20.00 uur ’s avonds mogen openen. Nu is dit nog beperkt van 12.00 uur tot 18.00 uur. De versoepeling gaat alleen in als er eind deze week een duidelijke daling is van het aantal coronabesmettingen ten opzichte van de piek van de derde golf.

„Dit betekent dat ontbijtzaken open kunnen, maar bijvoorbeeld ook restaurants of hotels voor een chic diner. Maar het blijft jammer dat we onze veilige binnenruimtes niet kunnen meepakken”, zegt Willemsen. „Maar wij verwachten nog voor 1 juni een grote heropening waarbij ook ruimtes binnen open kunnen. Afgelopen weken hebben we duidelijk gemaakt dat we veilige protocollen hebben en de premier heeft bevestigd dat we het goed doen.”

Door de beperkte openingstijden die voor terrassen zijn toegestaan, besloot een deel van de horeca in Nederland met buitenruimtes bij de eerste versoepeling nog niet open te gaan. Ook na de versoepeling die volgende week kan ingaan, lopen eet- en drinkgelegenheden nog veel omzet mis, waarschuwt Willemsen. „We zitten nog ver af van het moment dat een horecaonderneming weer rendabel kan worden, maar we zetten hiermee wel een goede stap.”

Voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) kan zich vinden in de aangekondigde versoepelingen van coronamaatregelen, die mogelijk volgende week woensdag ingaan. „Ik ben het hier mee eens”, zei hij dinsdag in het tv-programma De Vooravond.

Met het oog op de daling van de instroom van nieuwe coronapatiënten in ziekenhuizen op de ic en verpleegafdelingen begrijpt hij de stap. Als er maandag ongeveer 20 procent minder ziekenhuisopnames zijn ten opzichte van de piek in de derde golf, gaan de versoepelingen door.

Kuipers: „We hadden de afgelopen week een daling van 312 naar 275, dat is zo’n 12 procent. Dat moet dan nog even doorzetten. Want je moet dan eigenlijk met die 20 procent op zo’n 250 uitkomen”, aldus Kuipers over de patiëntenaantallen. „Dat is waar we de afgelopen dagen op zaten, maar het is nog te vroeg. Maar ik denk dat er een grote kans is dat we dat volgende week gaan halen.”

De kans dat de pauzeknop ingedrukt wordt, is volgens Kuipers wel aanwezig. „Ik denk dat het verstandig is om op het laatste moment nog even te kijken. Wat het effect is van Koningsdag en er kunnen ook nog andere factoren een rol spelen. Maar laten we er voor nu gewoon vanuit gaan dat dit doorgaat.”

De bedoeling is dat op 19 mei onder meer sekswerkers weer aan de slag kunnen en dat terrassen open mogen van 06.00 uur tot 20.00 uur.

Nog meer versoepelingen van de coronamaatregelen zullen op zijn vroegst op 9 juni worden doorgevoerd. Ervan uitgaande dat stap twee die dinsdag werd aangekondigd komende woensdag kan doorgaan, wordt op 1 juni gekeken of de volgende stap mogelijk wordt.

In stap drie van het openingsplan kan er onder voorwaarden weer binnen gegeten worden in de horeca, mogen mensen de musea weer in en wordt het advies voor het maximaal aantal bezoekers thuis verhoogd van twee naar vier per dag. Ook zouden dan binnen weer groepen van dertig mensen bijeen mogen komen, als daar de ruimte voor is, en worden de regels voor binnen- en buitensporten verder versoepeld.

Het openingsplan werd half april gepresenteerd. Toen was nog de hoop dat deze versoepelingen al op 26 mei mogelijk zouden worden. Het wordt dus ten minste twee weken later dan gepland.

Het is overigens ook nog niet helemaal zeker dat stap twee komende week al wordt gezet. Als het aantal patiënten dat wordt opgenomen in de ziekenhuizen niet met minimaal 20 procent is gedaald ten opzichte van de piek van de coronagolf, wordt de versoepeling gepauzeerd, zoals het kabinet dat noemt. Zo’n hard criterium is voor stap drie nog niet gedefinieerd.

Het kabinet zet de tweede stap in het openingsplan op woensdag 19 mei. Voorwaarde is dan wel dat het aantal nieuwe ic- en ziekenhuisopnames op de maandag ervoor verder zijn gedaald. De tweede stap bestaat volgens rijksoverheid.nl uit de volgende punten. Bij veel ervan geldt een maximum van dertig personen in een ruimte en zijn reserveren en een gezondheidscheck verplicht.

• Binnensportlocaties, zoals sportscholen en zwembaden, gaan weer open onder voorwaarden. Er wordt individueel of met maximaal twee personen en een trainer op 1,5 meter afstand gesport. Grotere groepslessen zijn niet toegestaan, tenzij het gaat om kinderen en jongeren tot en met 17 jaar. Wedstrijden en publiek zijn ook niet toegestaan. Kleedkamers zijn gesloten, behalve in zwembaden.

• Buiten sporten in groepsverband kan weer, maar er zijn wel voorwaarden. Dit mag met maximaal dertig personen, met een onderlinge afstand van 1,5 meter. Wedstrijden en publiek zijn niet toegestaan. Volwassenen onder de 27 jaar en kinderen mochten eerder al meer op het gebied van buiten sporten. Zij mogen bijvoorbeeld buiten gezamenlijk sporten zonder 1,5 meter afstand te houden.

• Attractieparken, natuurparken, dierentuinen en kinderboerderijen gaan onder voorwaarden open. Net als spellocaties buiten zoals minigolf, klimbossen en buitenspeeltuinen. Hier geldt: 1 persoon per 10 vierkante meter. Reserveren en een gezondheidscheck zijn verplicht. De binnenruimtes op deze terreinen, zoals een attractie binnen of een dierenverblijf binnen, blijven gesloten. Toiletten zijn wel open, net als looproutes door een binnenruimte, die nodig zijn om een deel van het buitenterrein te bereiken.

• Locaties voor kunst- en cultuurbeoefening binnen gaan open. Dit betekent bijvoorbeeld dat iemand weer muziekles kan volgen.

• Buitenlocaties voor podiumkunsten en filmvertoningen mogen open. Dit zijn bijvoorbeeld openluchttheaters.

• Openluchtmusea, beeldentuinen en openluchtmonumenten gaan ook weer open. Hier geldt: 1 persoon per 10 vierkante meter.

• Verhuurlocaties voor recreatieve activiteiten buiten mogen open. Dit betekent dat er bijvoorbeeld weer boten, kano’s en fietsen verhuurd worden.

• De openingstijden van terrassen worden verruimd naar 06.00 tot 20.00 uur. Terrassen bij sportlocaties mogen ook weer open.

• Vanaf 19 mei vervalt het dringende advies om het openbaar vervoer alleen voor noodzakelijke reizen te gebruiken. Het nieuwe advies voor alle manieren van vervoer is dan om zoveel mogelijk op rustige momenten te reizen. Vermijd drukte onderweg en op stations.

Het kabinet besluit uiterlijk op 25 mei of het voortgezet onderwijs weer volledig opengaat, aldus demissionair premier Mark Rutte. Het Outbreak Management Team wordt gevraagd om een advies wanneer de 1,5 meterregel op de middelbare scholen losgelaten kan worden.

Het kabinet zou graag zien dat scholieren in het voortgezet onderwijs nog voor de zomervakantie weer volledig naar school kunnen. Het OMT waarschuwt echter voor het te vroeg versoepelen in het middelbaar onderwijs, omdat het zou kunnen leiden tot grote problemen in de zorg.

Middelbare scholieren gaan sinds enkele maanden weer een paar dagen per week naar school.

Nederlanders kunnen weer op vakantie naar het buitenland. Vanaf 15 mei zal voor individuele landen weer een reisadvies worden gegeven door het ministerie van Buitenlandse Zaken. Dat maakte demissionair coronaminister Hugo de Jonge dinsdagavond op een persconferentie bekend.

Hij verwacht dat Nederlandse toeristen deze zomer weer op vakantie kunnen gaan naar landen als Frankrijk, Italië en Spanje.

Volwassenen van 27 jaar en ouder mogen als de versoepelingen volgende week doorgaan weer in groepsverband sporten. Ook sportscholen en zwembaden gaan weer open. Dat heeft demissionair minister-president Mark Rutte dinsdagavond aangekondigd tijdens de persconferentie. Voorwaarde is wel dat de cijfers over het aantal ziekenhuisopnames het toestaan.

Er mag gesport worden in groepen van hooguit dertig personen, mits zij 1,5 meter afstand houden. Wedstrijden zijn niet toegestaan en publiek is niet welkom. Kleedkamers blijven dicht en de douches ook.

Binnensportlocaties zoals sportscholen mogen ook weer open. Daar mag in groepjes van hooguit twee personen samen getraind worden, met een maximum van dertig mensen per ruimte. Zwemmen in het zwembad kan ook weer. Daar zijn de kleedkamers en douches wel open.

De versoepelingen van de coronamaatregelen gaan door als de richting goed is. Dat zei demissionair premier Mark Rutte dinsdagavond. Het OMT wil pas een verruiming als de instroom in de ziekenhuizen daalt met 20 procent. „Wel of niet versoepelen hangt niet van een procent meer of minder af. Als de richting goed is, maar nog geen 20 procent, dan durven we de stap aan.”

Mochten de cijfers toch nog tegenvallen, dan zal het kabinet maandag op de pauzeknop drukken, zei Rutte. „We denken niet dat het zover komt, maar we moeten er wel rekening mee houden.”

De versoepelingen die vanaf 19 mei ingaan houden onder meer in dat terrassen open mogen van 06.00 tot 20.00 uur.

De clusters besmettingen die zijn ontstaan bij Koningsdag tonen het dilemma waar het kabinet voor stond bij het al dan niet versoepelen van de coronamaatregelen. Aan de ene kant is te zien dat er behoefte is aan „ruimte om dingen te doen”, aan de andere kant kan die ruimte leiden tot een hoger aantal besmettingen, zei demissionair premier Mark Rutte dinsdag tijdens de persconferentie.

„We willen niets liever dan ruimte geven aan de samenleving maar we willen ook geen fouten maken, vlak voor de finish. Het is een balanceeract en dat blijft het ook.”

Volgens Rutte ontstonden in Amsterdam zeventien virusclusters van tientallen mensen die ook weer anderen aansteken. „Dan loopt het snel op”, aldus de premier.

Demissionair premier Rutte en minister De Jonge geven een persconferentie over de coronamaatregelen. Volg deze hier live.

Save the Children is erg bezorgd over de vele Indiase kinderen die hun ouders hebben verloren aan Covid-19. De kinderrechtenorganisatie waarschuwt tegen kinderhandel en ander misbruik.

Sommigen wezen worden opgevangen door familieleden en voogden, maar anderen worden aan hun lot overlaten en kunnen ten prooi vallen aan kinderhandelaren. „Op sociale media gaan wanhopige smeekbeden rond om weeskinderen te adopteren, maar dat maakt deze kinderen juist extra kwetsbaar voor mensenhandel en misbruik”, aldus Save the Children.

De organisatie biedt in een aantal Indiase staten via hulplijnen psychologische steun aan kinderen en hun verzorgers. „Dit is een ongelooflijk verwarrende en moeilijke tijd voor kinderen, vooral voor degenen die hun ouders hebben verloren”, zegt Sanjay Sharma, van Save the Children. „In veel gevallen zullen kinderen hebben moeten toekijken hoe hun ouders hebben geleden en geen zuurstof of medische zorg kregen die ze nodig hadden.”

De vrees is dat kinderen eerder van school gaan en moeten werken. „We zijn bezorgd dat de situatie nog erger zal worden naarmate de pandemie zich uitbreidt.”

India heeft het virus nog lang niet onder controle. Op een bevolking van bijna 1,4 miljard mensen zijn 172 miljoen vaccinaties toegediend. Wel werden dinsdag voor het eerst in twee maanden meer genezingen dan nieuwe besmettingen gemeld.

Er kwamen bijna 330.000 besmettingen bij, waarmee het officiële totaal de 23 miljoen nadert. In India zijn 250.000 sterfgevallen toegeschreven aan Covid-19, maar dat aantal ligt vermoedelijk veel hoger.

De gevolgen van de coronamaatregelen bemoeilijken het creëren van de beoogde cultuurverandering bij ProDemos, schrijft minister Kasja Ollongren (Binnenlandse Zaken) dinsdag aan de Tweede Kamer. Door de maatregelen is werken op kantoor of op een locatie bij ProDemos op dit moment niet mogelijk en dat heeft invloed op de uitvoering van het ‘verbeterplan’ waaraan momenteel gewerkt wordt. ProDemos is bekend van rondleidingen door de Tweede Kamer en de Stemwijzer.

„Onderwerpen als een veilige werkomgeving en integriteit vragen om een gesprek waarbij medewerkers met elkaar een fysieke ruimte delen”, aldus Ollongren.

In april 2019 kwam naar buiten dat een leidinggevende van ProDemos medewerkers zou hebben misbruikt. De man is inmiddels ontslagen en tegen hem werd aangifte gedaan. Hij zal niet worden vervolgd, maakt het OM in januari bekend.

Onafhankelijk onderzoek onder leiding van Tjibbe Joustra had scherpe kritiek op de gang van zaken bij ProDemos. Het duurde te lang voordat er werd ingegrepen toen signalen van misstanden naar buiten kwamen en er is weinig ruimte voor kritiek binnen de organisatie. Het personeels- en integriteitsbeleid schiet tekort, aldus het rapport van eind oktober 2019.

De aanbeveling kwam om ProDemos robuuster en veiliger te maken. Volgens Ollongren zijn er nu „belangrijke stappen gezet om een professionaliseringsslag te maken” binnen de organisatie, schrijft ze naar aanleiding van een nieuw rapport daarover. „De beoogde verandering is op stoom, maar nog niet afgerond.” In maart volgend jaar ontvangt de minister opnieuw een rapport over de situatie, dat ze dan weer naar de Tweede Kamer zal sturen.

Mensen in de Verenigde Staten die zich willen laten inenten tegen corona, kunnen zich gratis naar een vaccinatielocatie laten vervoeren door chauffeurs via Uber en Lyft. De Amerikaanse regering sluit hierover een overeenkomst met deze twee grootste Amerikaanse firma’s die ritten regelen via een app.

Alle ritten van en naar vacinatiecentra worden tot 4 juli (Onafhankelijkheidsdag) gratis. De Amerikaanse president Biden wil met de actie nog meer Amerikanen overhalen zich te laten inenten tegen corona. Zijn doel is dat op 4 juli minstens 70 procent van de volwassenen in ieder geval één prik heeft gehad.

Onderzoekers van Amsterdam UMC denken te weten hoe het nu precies komt dat de een heel erg ziek wordt van het coronavirus en de ander niet. Ze denken bovendien dat er al een beter medicijn is voor degenen die zwaar door het virus worden getroffen dan de middelen die nu worden gebruikt. Het is een medicatie die al bestaat en wordt gebruikt bij auto-immuunziekten.

De patiënten die zo vreselijk ziek worden, blijken veel afwijkende antistoffen te produceren, die een schadelijke ontstekingsreactie opwekken. „Deze patiënten maken niet alleen heel veel antistoffen aan, maar ook antistoffen met een andere structuur. Daardoor ontstaat een extreme ontstekingsreactie in de longen”, vertelt immunoloog Jeroen den Dunnen.

„De ontstekingsreactie die bedoeld was om het virus aan te vallen, tast nu ook de eigen weefsels aan. Bovendien raken de bloedvaten lek en lopen de longen vol met vocht. Ook gaan de bloedplaatjes klonteren waardoor je overal bloedpropjes krijgt”, legt Den Dunnen uit.

Om de ernstige gevolgen van een corona-infectie te bestrijden zijn hier dus niet zozeer antivirale medicijnen nodig, maar medicijnen die de afweerreactie onderdrukken, zegt het UMC. Ernstig zieke patiënten krijgen al wel dergelijke medicijnen, zoals dexamethason en tocilizumab, maar die leggen het immuunsysteem plat. „Het middel dat we hebben onderzocht, fostamatinib, verhindert dat de afweercellen in de longen reageren op de afwijkende antistoffen, maar nog wel op het virus. Deze specificiteit maakt dit medicijn een veelbelovende kandidaat voor het behandelen van ernstig zieke covid-patiënten.”

Omdat het middel al is geregistreerd, kan het al worden getest. „Er zijn nu resultaten van een eerste onderzoek waarbij het middel bij 59 patiënten is getest. In de groep van dertig die het middel kregen, overleden minder mensen, waren de bijwerkingen minder en herstelden mensen sneller dan de 29 patiënten die een placebo kregen”, zegt mede-onderzoeker Menno de Winther, deskundige op het gebied van afweercellen. Inmiddels is er een vervolgonderzoek begonnen in meer dan veertig ziekenhuizen, waaruit moet blijken of dit medicijn definitief bruikbaar is bij zwaar zieke Covid-patiënten.

De resultaten van het Amsterdamse onderzoek zijn dinsdag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science Translational Medicine.

Scholierenorganisatie LAKS en sectororganisatie VO-raad roepen het kabinet op om middelbare scholen op 25 mei, de dag na Pinksteren, weer volledig te openen. De huidige situatie, waarin leerlingen onderling 1,5 meter afstand tot elkaar moeten houden, is volgens de organisaties verre van ideaal.

Hierdoor kan slechts een beperkt aantal leerlingen tegelijkertijd fysiek onderwijs op school krijgen. „Leerlingen lopen vertraging op en ontmoeten elkaar en de docenten slechts in beperkte mate. Dit leidt onder andere tot sociaal-emotionele problemen bij leerlingen”, aldus LAKS en de VO-raad. Om scholen in het voortgezet onderwijs weer volledig te kunnen openen is het volgens hen nodig dat de 1,5-metermaatregel voor leerlingen onderling verdwijnt. „Het is cruciaal dat de scholen zo snel als mogelijk weer volledig opengaan, omdat anders het risico bestaat dat het dit schooljaar helemaal niet meer gebeurt.”

Voorwaarde voor het loslaten van de 1,5 meter afstand tussen leerlingen onderling is dat het aantal besmettingen en ziekenhuisopnamen verder afneemt. „Dit is een reële verwachting nu de vaccinatiegraad oploopt. Bovendien is het belangrijk dat zelftesten voor alle leerlingen ter beschikking komen, zodat zij zich twee keer per week preventief kunnen testen”, stellen de organisaties. Hier zijn vergevorderde plannen voor. Een leerling of medewerker van een school die positief test wordt geacht thuis te blijven en contact op te nemen met de GGD.

„Bij ons pleidooi voor verdere opening van de scholen gaan we ervan uit dat de 1,5-meterregel van kracht blijft tussen leerlingen en onderwijspersoneel, en onderwijspersoneel onderling”, aldus de organisaties.

De Tweede Kamer heeft ingestemd met de invoering van een quarantaineplicht voor reizigers uit het buitenland. De hoop is dat zo voorkomen kan worden dat nieuwe virusgevallen uit het buitenland geïmporteerd worden. Het wetsvoorstel van het kabinet is wel nog op een aantal belangrijke punten aangepast.

Lees ook

Kamer akkoord met aangepaste quarantaineplicht

Alle zestigers moeten worden uitgenodigd voor een vaccinatie tegen het coronavirus, dat meldt de ouderenbond ANBO dinsdag. De bond vindt het onbegrijpelijk dat jongere mensen met een medische indicatie nu voorrang krijgen boven sommige ouderen.

In veel regio’s hebben alle zestigers al een uitnodiging gekregen voor een coronaprik, maar in bijvoorbeeld Zuid-Holland en Gelderland nog niet. Mensen tussen 61 en 64 jaar wachten daar nog. Veel mensen tussen de 18 en 60 hebben al wel een uitnodiging ontvangen, als zij een zwakke gezondheid hebben.

De ANBO vindt dat mensen jonger dan 60 jaar niet versneld geprikt hoeven te worden, maar dat zij gewoon volgens schema ingeënt kunnen worden. De ouderen kunnen dan op de plekken van mensen die ieder jaar een griepprik krijgen, maar zich nog niet hebben gemeld voor een coronaprik. Dat gaat volgens de ANBO om ongeveer 250.000 ‘prikplekken’.

De bond zegt blij te zijn met de versoepelingen van de coronaregels die dinsdagavond waarschijnlijk worden aangekondigd door premier Mark Rutte. " De ruimte die er dan komt is ook voor ouderen van groot belang, na ruim een jaar in isolement.”

Het vaccineren tegen het coronavirus in Nederland gaat sneller en sneller. In de afgelopen week zijn meer dan 810.000 mensen gevaccineerd, tegen ongeveer 660.000 prikken in de week ervoor en ruim 630.000 nog een week eerder.

Sinds het begin van het inenten is er slechts één week geweest waarin nog meer mensen een prik kregen. Dat was begin april, toen in een week tijd bijna 920.000 mensen werden gevaccineerd.

Bijna 5 miljoen mensen hebben nu een eerste prik gekregen. Dat is ruim een half miljoen meer dan de week ervoor. Van hen hebben bijna 1,5 miljoen ook de tweede prik gekregen, waarmee ze in elk geval voorlopig beschermd zouden moeten zijn tegen het coronavirus. In de afgelopen week kreeg een recordaantal van bijna 270.000 mensen een herhaalprik. In totaal zijn nu bijna 6,5 miljoen prikken gezet, blijkt uit de vaccinatiecijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

De Tweede Kamer wil niet dat mensen een eigen bijdrage moeten betalen voor een coronatest als deze is bedoeld om toegang te verkrijgen tot bepaalde evenementen of activiteiten. Coronaminister Hugo de Jonge wilde dit, maar het parlement lag dinsdag unaniem dwars.

Met behulp van toegangstesten wil het kabinet het mogelijk maken delen van de samenleving al eerder te openen dan anders verantwoord zou zijn, nu nog niet iedereen de kans heeft gehad een vaccin te krijgen. In eerste instantie zouden deze toegangstesten voor iedereen gratis zijn, maar in zijn wetsvoorstel wil De Jonge vanaf 1 juli een eigen bijdrage van een kwart van de kostprijs vragen. Die zou neerkomen op ongeveer 7,50 euro, is de schatting.

De Jonge verwacht dat toegangstesten tegen die tijd alleen nog nodig zullen zijn voor evenementen met grote groepen mensen, zoals festivals, en niet voor een bezoek aan een restaurant of de bioscoop. De Jonge vindt het terecht dat een festivalbezoeker zelf een deel van die kosten draagt, in plaats van alles uit de schatkist te betalen.

Maar de Kamer ziet het niet zitten. Het parlement stemde voor een aanpassing van de wet om de eigen bijdrage te schrappen.

Dat de zeldzame, maar ernstige bijwerkingen van het coronavaccin van AstraZeneca eerder alleen door vrouwen werden gemeld, komt mogelijk doordat voornamelijk zorgmedewerkers met het vaccin werden ingeënt. Dat zegt hoogleraar vaccinologie aan de Rijksuniversiteit Groningen Anke Huckriede. Het merendeel van de zorgmedewerkers is vrouw, dus dat gaf een vertekend beeld, stelt de vaccinoloog.

Bijwerkingencentrum Lareb maakte dinsdag bekend dat het inmiddels wel meldingen heeft ontvangen van mannen met bloedstolsels (trombose) in combinatie met een laag aantal bloedplaatjes na een prik met AstraZeneca. Bij alle eerdere meldingen ging het om vrouwen. Huckriede: „Als er meer vrouwen worden ingeënt dan mannen, dan verwacht je ook meer berichten over bijwerkingen onder vrouwen dan onder mannen.”

Inmiddels wordt het vaccin gegeven aan een bredere groep, namelijk alle mensen uit de geboortejaren 1956 tot en met 1960. „Daar zitten waarschijnlijk evenveel mannen als vrouwen tussen”, aldus de vaccinoloog.

Tussen maandagochtend en dinsdagochtend zijn 5586 nieuwe coronagevallen geregistreerd. Dat zijn er bijna 300 minder dan tussen zondagochtend en maandagochtend, toen 5884 nieuwe gevallen bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) werden gemeld.

Op maandagen en dinsdagen zijn er doorgaans minder positieve gevallen dan later in de week. Dat komt doordat in de weekenden minder mensen zich laten testen op het coronavirus.

Het aantal sterfgevallen steeg met 44. Vorige week dinsdag was dat aantal 32. Wanneer een coronapatiënt overlijdt, wordt dit soms pas na een tijdje geregistreerd bij het RIVM. Sterfgevallen in het weekeinde worden doorgaans in de loop van maandag doorgegeven en zijn dan op dinsdag terug te zien in de cijfers van het RIVM.

Virologen gaan ervan uit dat het coronavirus zeker de eerste jaren als verkoudheidsvirus terug gaat komen. Dat betekent dat er ook in het najaar weer mensen in het ziekenhuis belanden, zegt Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care en OMT-lid.

In een gesprek met Sven Kockelmann in het programma 1 op 1 (NPO Radio 1) zegt de arts-intensivist zich grote zorgen te maken over de toekomstige slagkracht van de intensieve zorgafdelingen in Nederland. Dit najaar voorziet Gommers een fors personeelstekort op de ic’s. De ic-capaciteit moet volgens hem dan ook structureel omhoog. „Wij gaan deze zomer kijken hoe groot die capaciteit dan moet zijn. We denken ongeveer 1200 bedden nodig te hebben. Dat zijn er substantieel meer dan dan de 950 nu”, aldus Gommers.

Verpleegkundigen zitten er volgens de arts „echt doorheen”. „We zien steeds meer uitval en dat gaat ten koste van de kwaliteit van zorg. Mensen beginnen fouten te maken die ze anders niet maken”, aldus Gommers.

Hij wijst erop dat er een apart plan moet komen om straks uitgestelde operaties in te halen. Gommers verwacht wel dat nu het aantal Covid-patiënten afneemt, een deel van de operaties dat was afgezegd, weer gedaan kan worden. Hij hoopt dat eind van de maand operaties die normaal gesproken binnen zes weken plaatsvinden, weer binnen die tijd uitgevoerd kunnen. worden.

In de afgelopen zeven dagen zijn zo’n 10 procent minder nieuwe coronabesmettingen vastgesteld dan een week eerder. In totaal kregen 47.108 mensen een positief testresultaat. Dat is het laagste weekcijfer dat het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) sinds 23 maart heeft gemeld.

Vorige week rapporteerde het instituut 52.000 besmettingen. Dat was op weekbasis een afname van 6 procent.

In de nieuwste rapportage staat dat opnieuw minder mensen zich bij de GGD hebben laten testen op het virus. Volgens voorlopige cijfers gingen 353.000 mensen naar de teststraten van de gezondheidsdiensten, 14 procent minder dan een week eerder toen ze zo’n 410.000 testen afnamen. Ook dat waren er al aanzienlijk minder dan in de week daarvoor (-16 procent).

Het RIVM legde vorige week een verband met de meivakantie. Dat minder mensen zich lieten testen kan komen doordat simpelweg minder mensen klachten hebben, maar het zou ook kunnen dat de testbereidheid in de vakantieweken lager was. Het percentage dat een positieve uitslag kreeg, is afgelopen week weer iets gestegen: van 11,7 procent tot 12,3 procent.

Het reproductiegetal, waarvoor het RIVM twee weken terugkijkt, is juist iets toegenomen tot 1,01. Dit cijfer drukt uit hoe snel het virus zich verspreidt. Het nieuwste getal heeft betrekking op de situatie zoals die op 26 april was.

Een Oostenrijker is veroordeeld tot negen maanden voorwaardelijke gevangenisstraf omdat hij zijn ex-vrouw al hoestend had besmet met het coronavirus. De rechtbank in Linz ziet de opzettelijke besmetting als een poging tot het toebrengen van ernstig lichamelijk letsel.

De 63-jarige man had de zeven jaar oudere vrouw ook fysiek aangevallen in november, toen het paar in een echtscheiding was verwikkeld. De man droeg thuis geen mondkapje en bleef volgens de rechter maar hoesten in de richting van zijn ex-vrouw bij wie hij toen nog woonde.

Een arts heeft na de aanval vastgesteld dat de vrouw nekletsel had opgelopen en met corona was besmet. Dat laatste wordt de man het zwaarst aangerekend, hoewel hij zelf schuld ontkent. Hij kan niet meer in beroep gaan.

Steeds minder coronapatiënten belanden in de ziekenhuizen. Het gemiddelde aantal nieuwe opnames in een week tijd is dinsdag voor de zesde dag op rij gedaald, blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

In de afgelopen zeven dagen hebben de ziekenhuizen 1842 nieuwe coronapatiënten opgenomen. Dat komt neer op ongeveer 263 mensen per dag. Dat gemiddelde is zes dagen achter elkaar gedaald en staat nu op het laagste peil sinds 23 maart. Sinds eind april is de instroom in de ziekenhuizen met ongeveer 16 procent afgenomen.

De verpleegafdelingen namen afgelopen etmaal 255 nieuwe coronapatiënten op. Voor een dinsdag is dat het laagste aantal sinds april. Verder kwamen er 29 coronapatiënten op een intensive care te liggen, en dat is voor een dinsdag zelfs het laagste aantal sinds begin februari. Dat betekent dat er in totaal 284 mensen nieuw in een ziekenhuis zijn opgenomen.

Het totale aantal opgenomen patiënten bleef ongeveer gelijk. Ziekenhuizen behandelen momenteel 2480 coronapatiënten, zeven minder dan op maandag. Het is de vierde achtereenvolgende dag dat dit aantal onder de 2500 blijft. Het totaalaantal patiënten op de verpleegafdelingen steeg met twee naar 1732. Het aantal coronapatiënten op de intensive cares daalde met negen naar 748, het laagste aantal sinds 5 april. Het is de zesde achtereenvolgende dag dat het aantal coronapatiënten op de ic’s daalt.

Een 33-jarige man uit Almere is door fraudeopsporingsdienst FIOD aangehouden op verdenking van fraude met Covid-steunmaatregelen. Een 34-jarige verdachte uit Diemen is nog voortvluchtig. Er is vermoedelijk 650.000 euro aan subsidie ten onrechte uitgekeerd.

Er zou gefraudeerd zijn met steunmaatregelen TOZO, NOW en TVL door valse aanvragen in te dienen. De voortvluchtige verdachte uit Diemen deed alsof hij dertien medewerkers in dienst had, terwijl het bedrijf in werkelijkheid waarschijnlijk niet actief was en de man niemand in dienst had. Ook zou een aantal van de zogenaamde werknemers valse loonstroken hebben gebruikt om een hypotheek te krijgen. Zij worden nog verhoord. Daarnaast heeft de Diemenaar waarschijnlijk bedrijven opgericht om de steunmaatregelen te misbruiken.

De aangehouden man uit Almere zou de voortvluchtige als boekhouder hebben geholpen bij de vervalsingen in ruil voor een vergoeding.

De Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) kwam de verdachten op het spoor in een strafrechtelijk onderzoek na meerdere meldingen en informatie uit een politieonderzoek. Beide mannen worden naast de fraude verdacht van valsheid in geschrifte en witwassen. Hun woningen en een bedrijfspand in Amsterdam zijn doorzocht en er is beslag gelegd op een aantal bezittingen en administratie.

Nederlanders zullen niet massaal hun in Nederland geboekte vakanties gaan afzeggen als het huidige negatieve reisadvies wordt opgeheven. Mocht dat wel gebeuren, dan zullen die vakantiehuisjes ook snel weer gevuld zijn met buitenlandse toeristen. Dat zegt reisbrancheorganisatie ANVR vooruitlopend op de persconferentie van dinsdagavond. Daarin wordt duidelijkheid verwacht over het negatieve reisadvies, dat tot zeker 15 mei geldt.

ABN AMRO waarschuwde maandag in een rapport over toerisme dat hotels en vakantieparken in Nederland rekening moeten houden met zogeheten ‘schaduwvakanties’. Dat zijn vakanties die in eigen land geboekt zijn maar geannuleerd worden als een reis naar het buitenland alsnog kan. Zo’n schaduwvakantie hoeft niet direct tot problemen te leiden, omdat veel vakantieparken de laatste tijd de annuleringsvoorwaarden hebben aangescherpt, zegt ook ANVR-voorzitter Frank Oostdam.

Daarnaast spreekt Oostdam zich uit tegen zogeheten ‘landenbubbels’, afspraken tussen landen die aan elkaar grenzen, zoals Nederland, België en Duitsland. „Dat is in de zomer vorig jaar ook geprobeerd, maar toen geen succes geworden. Een landenbubbel hoeft ook niet, vanwege de fase waarin we nu zitten en gezien de plannen van het kabinet.” Dan doelt Oostdam op de toenemende vaccinatiegraad, ook in landen om Nederland heen. „Het kabinet denkt aan verantwoord risico nemen, dan moet dat ook gelden voor reizen.”

Oostdam blijft positief over de zomer. „Als het wordt wat er nu is uitgelekt, namelijk het afschaffen van het generieke negatieve reisadvies en dat er individuele bestemmingsadviezen komen, dan staat de deur op een kiertje. Maar dat is zo ongelofelijk belangrijk voor het herstel. Ik ga ervan uit dat een aantal landen op geel komt te staan.” Op basis van de Europese RIVM-besmettingscijfers denkt Oostdam dan aan onder meer Portugal, Malta, Finland en een aantal Griekse en Spaanse eilanden.

De Europese Commissie wil dat de rechter AstraZeneca verplicht de Europese Unie vóór juli minstens 120 miljoen coronavaccins te leveren. De teller stond vrijdag nog op 50 miljoen.

De commissie begon dinsdag een tweede rechtszaak tegen de Brits-Zweedse vaccinmaker, die al maanden de afgesproken leveringen niet waarmaakt. De juridische stappen moeten
AstraZeneca ertoe aanzetten om alsnog over de brug te komen met de beloofde doses, onderstreept het dagelijks bestuur van de EU. Maar ze kunnen uiteindelijk ook leiden tot een schadevergoeding.

„We willen dat de rechtbank het bedrijf opdraagt om nog eens 90 miljoen doses te leveren, bovenop de 30 miljoen die in het eerste kwartaal al zijn geleverd”, zegt een woordvoerder van de commissie. In totaal heeft de commissie namens de lidstaten een contract voor 300 miljoen doses getekend. Brussel hoopt vóór september de resterende 180 miljoen doses van AstraZeneca te ontvangen, heeft de commissie volgens persbureau Reuters in de rechtszaal gezegd.

Duitsland streeft ernaar 12- tot 18-jarigen voor het begin van het nieuwe schooljaar te vaccineren tegen Covid-19, zodat zij op een normale wijze weer naar school kunnen. Dat heeft de Duitse minister Jens Spahn van Volksgezondheid gezegd in gesprek met de omroep Deutschlandfunk.

Om het plan ook daadwerkelijk uit te voeren, moet eerst een coronavaccin voor kinderen van 12 tot 16 jaar worden goedgekeurd. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) moet daarvoor een nieuw verzoek van Pfizer/BioNTech goedkeuren. Het oordeel wordt volgende maand verwacht. Het middel mag in de Europese Unie al worden gegeven aan 16-plussers, maar gaat in de praktijk naar volwassenen.

De coronaprikken zouden volgens Spahn op school of in vaccinatiecentra kunnen worden toegediend. Op dit moment heeft een derde van de Duitse bevolking zeker één prik gehad. Volgens de minister stijgt het aantal vaccinaties terwijl de hoeveelheid besmettingen afneemt. „Als we het samen zo volhouden, kan het een goede zomer worden”, aldus Spahn.

Bijwerkingencentrum Lareb heeft ook meldingen ontvangen van mannen met bloedstolsels (trombose) in combinatie met een laag aantal bloedplaatjes na een prik met het coronavaccin van AstraZeneca. Het gaat om drie gevallen. Bij alle eerdere meldingen ging het om vrouwen.

Lees ook

Nu ook bijwerkingen bij mannen met AstraZenecavaccin

Artsen in India waarschuwen dat de uitwerpselen van de koe niet tegen het coronavirus helpen. Daar is geen enkel wetenschappelijk bewijs voor en het gebruik ervan zou alleen maar bijdragen aan de verspreiding van allerlei ziekten. De oproep is het gevolg van de praktijk van sommige hindoes in de westelijke deelstaat Gujarat om zich in te smeren met koeienmest, aldus Indiase media. Ze menen dat dit ze weerbaar maakt tegen Covid-19.

Aanhangers van het ‘koeienvaccin’ knuffelen het vee en smeren zich in met een mengsel van poep en urine. Na wat yoga en rituelen worden de uitwerpselen dan met melk weer van het lichaam gewassen. Een bijkomstig probleem is dat deze mensen denken dat ze immuun zijn en zo onvoorzichtig handelen tijdens de pandemie.

De koe is in India, waar 80 procent hindoe is, een symbool van leven en properheid. Al eeuwenlang worden uitwerpselen van koeien gebruikt bij religieuze rituelen, maar ook bij schoonmaakwerkzaamheden omdat de poep en urine reinigend en ontsmettend zouden werken.

India is de ban van de angst voor het virus mede als gevolg van het falen van gezondheidsinstellingen om alle patiënten te behandelen. Er zijn bijvoorbeeld in veel plaatsen te weinig zuurstoftanks en de vaccinatiecampagne vordert slecht. Er zijn 172 miljoen vaccinaties toegediend, maar India telt bijna 1,4 miljard inwoners. Mede daardoor is het aantal sterfgevallen en aantal besmettingen recent snel gestegen.

Dinsdag was er echter enige verlichting, aldus Indiase media. Voor het eerst in ruim zestig dagen tijd werden meer genezingen dan nieuwe besmettingen gemeld. Het ministerie van Gezondheid meldde 329.942 nieuwe besmettingen en 356.082 nieuwe genezen coronapatiënten. Er was ook een daling van het aantal nieuwe besmettingen ten opzichte van de vorige dag, toen er nog ruim 366.000 nieuwe gevallen werden vastgesteld. The Times of India berichtte dat het aantal nieuwe besmettingen het kleinste was in twee weken tijd.

Het land heeft in totaal bijna 23 miljoen gevallen vastgesteld. De meeste besmette personen hadden geen klachten of zijn al genezen. India telt 3,7 miljoen actieve gevallen van coronabesmetting en het aantal sterfgevallen is naar bijna 250.000 gestegen. Eén op de drie sterfgevallen die wereldwijd per dag aan Covid-19 worden toegeschreven, is nu in India.

Met 180 sterfgevallen per miljoen inwoners is India volgens de officiële statistieken niet zo zwaar getroffen door het virus als de meeste andere landen. De vraag is echter hoe secuur de oorzaak van overlijdens wordt bijgehouden in een land waar gemiddeld 27.000 mensen per dag overlijden. Experts denken dat in India meer mensen aan Covid-19 zijn gestorven dan officieel bekend is.

Als de druk op de ziekenhuizen blijft afnemen, mogen terrassen vanaf volgende week woensdag ook open voor ontbijt en diner. Dat maakt het kabinet dinsdagavond bekend in de coronapersconferentie, melden ingewijden. Wel wordt een „noodrem” ingebouwd: op maandag 17 mei wordt bekeken of de voorgenomen versoepelingen ook echt mogelijk zijn.

De terrassen zijn nu open tussen 12.00 en 18.00 uur. Dat wordt tussen 06.00 uur en 20.00 uur. Veel horeca-ondernemers hadden daar ook voor gepleit, vooral omdat de huidige openingstijden ontoereikend zijn om uit de kosten te komen.

Eerder werd al duidelijk dat het kabinet van plan is om op 19 mei stap twee van het openingsplan te zetten. Dat wil zeggen dat zogenoemde doorstroomlocaties buiten zoals pretparken en dierentuinen weer open mogen. Ook kan er zowel binnen als buiten meer gesport worden en worden bepaalde culturele evenementen buiten weer toegestaan. Het algemene advies om niet naar het buitenland te reizen vervalt ook, zo bleek eerder. Daarvoor komen reisadviezen per land in de plaats.

Het kabinet zal wel waarschuwen dat de versoepelingen niet doorgaan als de coronasituatie die niet toestaat. Hoe die noodrem er precies uit zal zien, wordt nog besproken. De verwachting is dat het advies van het Outbreak Management Team wordt gevolgd. Dat betekent dat het aantal ziekenhuisopnames deze week 20 procent lager moet liggen dan vorige week, zowel op de ic’s als andere afdelingen van het ziekenhuis. De laatste dagen lag dat cijfer tussen de 10 en 20 procent.

Eén voorgenomen onderdeel van de tweede fase van de versoepelingen kan in ieder geval nog niet uitgevoerd worden. Het kabinet hoopte dat mensen die een negatieve test kunnen laten zien onder meer weer naar sportwedstrijden zouden kunnen en musea zouden kunnen bezoeken. De wet die voor dat zogenoemde toegangstesten nodig is, is nog niet door de Eerste Kamer. Dat zal waarschijnlijk nog enige weken duren

Naar het terras van ‘s ochtends vroeg tot 20.00 uur, binnen en buiten sporten en pretparken, dierentuinen en speeltuinen open. Het kabinet waagt de sprong naar de tweede fase van het versoepelingsplan, schrijft het AD. Als de ziekenhuisbezetting blijft dalen gaan de verruimingen vanaf volgende week in.

Dat maken premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge vanavond bekend tijdens de coronapersconferentie, melden bronnen. In een laatste ministerraad worden straks de puntjes op de i gezet. „We willen stap twee zetten”, zegt een ingewijde. Die moet volgende week dinsdag ingaan.

Behalve meer sportmogelijkheden (onder meer sportscholen gaan open, ook teamsport buiten kan weer) betekent het ook dat alle contactberoepen aan de slag mogen - inclusief sekswerkers.

Het moet gemakkelijker worden voor statushouders met een zorgdiploma om aan de slag te gaan in de zorg, zeggen zorgverenigingen. Zo moeten buitenlandse zorgdiploma’s sneller erkend worden, want juist mensen met een opleiding in de zorg zijn heel hard nodig om de personeelstekorten tegen te gaan.

Volgens de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) komen statushouders in Nederland amper aan de bak in de zorgsector, onder meer omdat ze lang moeten wachten op hun asielaanvraag en het veel tijd kost om hun buitenlandse zorgdiploma’s erkend te krijgen. Zo moeten mensen die in het buitenland als arts of verpleegkundige werkten eerst „een complex en prijzig traject” doorlopen, dat minimaal vier jaar kan duren.

„Dat is veel te lang en demotiveert”, aldus een woordvoerder van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen. „In Duitsland duurt het erkennen van een buitenlands zorgdiploma maar vier maanden. Dat mag in Nederland ook veel sneller.” Ook branchevereniging van zorginstellingen ActiZ vraagt de politiek om diploma’s eerder te erkennen. „We hebben juist mensen met een diploma heel hard nodig in de zorg”, aldus een woordvoerder.

Volgens de ACVZ ligt er echter ook een verantwoordelijkheid bij zorginstellingen zelf. Eenmaal aan het werk moeten (asiel-)migranten erg wennen aan de cultuur op de werkvloer en krijgen zij regelmatig te maken met vooroordelen of soms zelfs met discriminatie door cliënten en collega’s. Volgens ActiZ zal discriminatie „ongetwijfeld voorkomen”, maar de organisatie houdt daar geen cijfers van bij. Ook een woordvoerder van de medische vakbond NU’91 kan zich „voorstellen dat discriminatie meespeelt. Alles wat onbekend is, is lastig voor mensen”.

Zorginstellingen doen volgens ActiZ wel steeds meer om statushouders goed te begeleiden. „Zo wordt er op de werkvloer vaker genoegen genomen met minder perfect Nederlands. Maar het blijft een ander soort begeleiding vragen. Als iemand bijvoorbeeld geen fiets heeft om naar het werk te komen, of niet weet hoe je een treinkaartje koopt, moet je daar als werkgever wat mee.”

Voor dat soort begeleiding is niet altijd ruimte, juist omdat de druk op de zorg zo hoog is, ziet ook NU’91. Toch zijn statushouders mét diploma een stuk waardevoller dan Nederlanders zónder diploma. „Statushouders met een zorgdiploma zijn veel sneller volledig inzetbaar, ook al hebben ze nog wat bijscholing of extra begeleiding nodig. Mensen van buiten de zorg moeten helemaal van nul af aan beginnen, aan deze mensen hebben we al heel snel wat.”

In de Indiase fabriek van Apple-partner Foxconn worden als gevolg van de coronapandemie momenteel minder iPhone 12-toestellen geproduceerd. Bronnen zeggen tegen persbureau Reuters dat veel werknemers besmet zijn geraakt met het coronavirus. Daardoor is de productie met meer dan de helft afgenomen. Het gaat om een fabriek in de zuidelijke staat Tamil Nadu in India die speciaal voor dat land de smartphones maakt.

India is een van de landen met de meeste smartphonegebruikers. De staat Tamil Nadu is een van de regio’s van het land die het hardst getroffen is door een tweede golf van de virusuitbraak. Sinds maandag geldt er een volledige lockdown om besmettingen in te dammen.

Meer dan 100 Foxconn-werknemers in de staat zijn positief getest op het coronavirus. Het bedrijf laat niemand meer in de fabriek toe tot eind mei, zegt een van de bronnen. „Werknemers mogen wel weg, maar niet naar binnen. Maar een klein deel van de productie draait nog.”

Werknemers wonen en werken bij de fabriek van Foxconn, ’s werelds grootste elektronica-assemblagebedrijf en een belangrijke leverancier van Apple. Het is niet bekend hoeveel werknemers in totaal bij de fabriek werken en wat de volledige productiecapaciteit is.

Volgens het Taiwanese Foxconn is een klein aantal werknemers bij een van de fabrieken in India positief getest op het coronavirus en biedt het bedrijf ondersteuning, waaronder medische hulp, zegt het bedrijf in een reactie. Foxconn wil verder niets zeggen over de productie van de iPhone 12 of hoeveel personeel uit is gevallen. Apple wilde nog niet meteen reageren.

Het kabinet moet een drielandenbubbel in overweging nemen. Zeker als het coronapaspoort niet van de grond komt, kan een bubbel met Duitsland en België in ieder geval de komst van bezoekers uit die landen veiligstellen. Dat zegt directeur Jos Vranken van NBTC Holland Marketing tegen BNR.

Vranken gaat deze week nogmaals met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat over een drielandenbubbel in gesprek.
Frank Oostdam van de ANVR laat aan BNR weten dat hij gecharmeerd is van het idee, maar het mag de ontwikkeling van een corona check-app met gelijkgezinden niet in de weg staan, zegt hij. Oostdam wil daar nadrukkelijk ook een land als Italië bij betrekken.

Lees ook

Christelijke reisaanbieder verwacht veel boekingen

Asielmigranten komen in Nederland amper aan de bak in de zorgsector. Ook niet als zij een zorgachtergrond hebben. En dat terwijl de sector al lange tijd kampt met grote personeelstekorten, die kunnen oplopen tot 130.000 werknemers in 2030. De overheid en zorgorganisaties moeten daarom statushouders een betere kans geven om in de zorgsector aan de slag te kunnen, stelt de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ).

Volgens de ACVZ lukt het asielmigranten ook tijdens de huidige coronacrisis nauwelijks om werk in de zorg te krijgen. Op verzoek van staatssecretaris Ankie Broekers-Knol van Justitie en Veiligheid heeft de Adviescommissie de problemen in de zorgsector voor migranten in kaart gebracht. Daarvan is het rapport dinsdag verschenen.

Er zijn voor asielmigranten veel hindernissen om in de zorg te kunnen werken, stelt de commissie. „Ze moeten lang wachten op de beslissing over hun asielaanvraag, mogen niet snel aan de slag en worden onvoldoende begeleid naar gepast werk of een opleiding die aansluit bij werk in de zorg”, somt de ACVZ op. Ook moeten mensen die in het buitenland als arts of verpleegkundige werkten eerst „een complex en prijzig traject” doorlopen, dat minimaal vier jaar kan duren.

Eenmaal aan het werk moeten (asiel-)migranten erg wennen aan de cultuur op de werkvloer, stelt de commissie. Ook krijgen zij regelmatig te maken met (onbewuste) vooroordelen of soms zelfs met discriminatie door cliënten en collega’s.

Voorzitter van de ACVZ, hoogleraar sociologie Monique Kremer, legt in het FD uit dat de werkdruk in de zorgsector vaak zó hoog is dat er ook weinig tijd is om statushouders te begeleiden. „Je ziet daarnaast te weinig creativiteit in de sector om wel gebruik te kunnen maken van dit potentieel.”

De ACVZ adviseert de overheid om „de wettelijke en administratieve hindernissen” weg te nemen en het proces van erkenning van buitenlandse diploma’s te versnellen en te vereenvoudigen. Verder kunnen ook het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA), gemeenten, onderwijsinstellingen en zorgorganisaties helpen door asielmigranten die in de zorg willen werken eerder te identificeren en intensief te begeleiden. Ook moet de zorgsector inclusiever worden en moet er meer aandacht komen voor een veilige werkomgeving.

Het is belangrijk dat de Rijksoverheid de touwtjes steeds meer uit handen geeft om goed uit de coronacrisis te komen. Ze moet ruimte geven aan de lokale aanpak door gemeenten, bedrijven, instellingen en verenigingen, vindt burgemeester Paul Depla van Breda, die voorzitter is van de commissie Sociale Impact Covid-19 van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

„Momenteel bedenkt het kabinet als een projectmanager bijna letterlijk de coronaregels die wij allemaal in zijn geheel moeten uitvoeren”, zegt Depla in het AD. „Ik begrijp die centrale crisisaanpak om het virus onder controle te krijgen. Maar zo’n top-downbenadering, daar moeten ze echt heel snel weer afscheid van nemen tijdens de opbouw van de samenleving. Want die is al begonnen.”

„Faciliteren wordt het toverwoord”, stelt Depla in de krant. „De fixatie op de dinsdagpersconferentie waarin per wet maatregelen worden opgelegd voor het hele land, moet steeds verder worden losgelaten naarmate de acute gezondheidscrisis meer onder controle komt.” Toch is hij er niet gerust op dat dat ook gaat gebeuren. „De neiging tot sturing blijft bestaan. Kijk naar het wetsvoorstel om testbewijzen voor toegang tot activiteiten in te kunnen zetten. Zo’n voorstel suggereert toch weer dat alles wederom vanuit Den Haag gaat komen. Dan zeggen we: jongens, hou op met dat voorschrijven.”

Volgens Depla moeten de huidige problemen in de samenleving op een creatieve en passende manier worden aangepakt. De problemen zijn volgens hem ook niet nieuw. „Maar door de crisis is er nú de urgentie én de kans om veranderingen door te voeren: op de woningmarkt, binnen de ggz, bij het toeslagensysteem, noem maar op. We moeten dan wel aan de slag.”

Het aantal vacatures ligt bijna weer op het niveau van voor de coronacrisis. Dat meldt vacaturesite Indeed op basis van eigen cijfers. Ook in de toerismesector zijn er afgelopen maand wat vacatures bijgekomen.

Eind vorige maand stonden op Indeed.com bijna 6 procent minder vacatures dan in dezelfde periode voor de pandemie gebruikelijk was. Daarmee blijft de vacaturemarkt aantrekken, nadat deze zich rond juni vorig jaar op een dieptepunt bevond. Toen waren er ongeveer 40 procent minder vacatures dan normaal.

Volgens een woordvoerder leiden de versoepelingen van de coronamaatregelen tot nieuwe vacatures. „Als het herstel op deze wijze doorzet, duurt het niet lang meer voordat we op het niveau van voor de coronacrisis zitten”, zegt ze. Indeed zag het aantal vacatures voor arbeidsbemiddelaars afgelopen maand ook fors toenemen, volgens het bedrijf een goed teken voor de werkgelegenheid.

Hoewel de reissector nog steeds meer dan een derde minder vacatures heeft uitstaan dan normaal, staat hij er beter voor dan vorige maand. Toen waren er nog bijna de helft minder vacatures dan normaal. Het uitzicht op vakanties met een vaccinatiepaspoort heeft daaraan bijgedragen, denkt Indeed.

Onder de nieuwe vacatures zitten onder meer banen als gastheer of gastvrouw en als reisleider. Volgens topman Frank Oostdam van brancheorganisatie ANVR is een derde van het personeel in de reisbranche sinds de coronapandemie vertrokken. Maar omdat komende zomer waarschijnlijk maar „30 tot 50 procent van het normale aantal reizen” zal worden georganiseerd, hoeft dat volgens hem niet tot capaciteitsproblemen te leiden.

Indeed is naar eigen zeggen de grootste vacaturesite van Nederland en de rest van de wereld. Het bedrijf helpt werkzoekenden in meer dan zestig landen bij het vinden van werk en heeft miljoenen vacatures.

Lees ook

Solliciteren in coronatijd vereist discipline

Aruba gaat de coronamaatregelen per direct versoepelen. Zo wordt de avondklok verkort tot een periode tussen 00.00 en 04.30 uur, meldde de regering maandag (lokale tijd). Dat betekent dat restaurants en andere bedrijven met een avondvergunning open mogen blijven tot 23.00 uur. Ook mogen meer mensen aan een tafel van een restaurant zitten: binnen maximaal acht en buiten tien.

Verder wordt het samenscholingsverbod opgeheven en is sporten weer toegestaan. Bij wedstrijden in de buitenlucht mag er maximaal zestig man publiek aanwezig zijn. Contactsporten zijn weer toegestaan, maar alleen voor personen onder de 18 jaar. Verder mogen muzikanten maximaal met z’n vijven optreden en dansen blijft nog steeds verboden. Bij begrafenissen mogen maximaal zestig personen tegelijk aanwezig zijn.

Het aantal besmettingen op Aruba is al enige tijd laag. Op maandag waren er voor zover bekend nog 92 mensen besmet met het coronavirus. Op het eiland met zo’n 100.000 inwoners zijn sinds maart vorig jaar meer dan 150.000 testen uitgevoerd. Er zijn in totaal 102 mensen overleden die waren besmet met het virus.

Na maanden vaccineren is in veel ziekenhuizen nog altijd zeker de helft van het personeel niet gevaccineerd. Zij willen wel, maar het tekort aan vaccinaties gooit roet in het eten, blijkt volgens BNR uit navraag bij de grootste ziekenhuizen van ons land. Tot groot ongenoegen van zorgmedewerkers. „Dat aantal is nog veel te laag”, zegt voorzitter Stella Salden van beroepsorganisatie NU’91.

Het aantal zorgmedewerkers zonder vaccinatie ligt grofweg tussen de 40 en 60 procent, met enkele uitschieters naar boven en beneden. Ziekenhuizen hebben niet genoeg vaccins om iedereen te vaccineren die wil en hiervoor in aanmerking komt. Als er vaccins beschikbaar zijn, krijgen ze deze in kleine hoeveelheden aangeleverd. Dat zorgt voor „een grote logistieke puzzel, die veel vraagt in capaciteit, organisatie en logistiek binnen een al zwaar belast ziekenhuis met zorgdruk die al 15 maanden hoog is”, schrijft ziekenhuis ZGT in een reactie.

Ook het Erasmus MC is niet blij met de snelheid waarmee het de afgelopen maanden zijn personeel kon vaccineren. Het ziekenhuis kreeg begin dit jaar één grote levering en daarna kwamen vaccins alleen mondjesmaat binnen. Medewerkers zijn daardoor nog altijd kwetsbaar, wat de kans op uitval groter maakt, zegt Covid-programmamanager Michael van der Voorden.

De Amerikaanse autoriteiten hebben het coronavaccin van Pfizer/BioNTech maandag goedgekeurd voor gebruik bij 12- tot 15-jarigen. De medicijnwaakhond FDA spreekt over een nieuwe belangrijke stap in de strijd tegen het coronavirus.

Er werd al uitgekeken naar de toestemming nadat beide bedrijven in maart bekendmaakten dat uit een klinische test bleek dat het vaccin veilig en effectief is voor 12- tot 15-jarigen. Het vaccin was al goedgekeurd vanaf 16 jaar.

Het vaccinadviespanel van het nationaal Centrum voor Ziektecontrole en Preventie (CDC) komt naar verwachting woensdag bijeen om zich over de onderzoeksgegevens te buigen en een advies uit te brengen.

Canada was vorige week het eerste land dat het middel goedkeurde voor jongere tieners. Voor de Europese Unie buigt toezichthouder EMA in Amsterdam zich over toelating. Een oordeel wordt volgende maand verwacht. In Nederland worden vooralsnog alleen volwassenen gevaccineerd.

De redactie heeft een nieuw liveblog opgestart. Lees het blog van maandag hier terug.