live

52 miljoen euro uit Brussel om boeren uit crisis te helpen

De wereld is in de greep van de coronacrisis. Nederland is tot en met 2 maart in een harde lockdown. Ook geldt er een avondklok. Volg in dit liveblog het coronanieuws.

Webredactie4 February 2021 06:49

Advertentie

Liveblog gesloten

Dit liveblog is gesloten. Lees hier het liveblog van vrijdag.

Minister Slob belooft ‘alles wat nodig is’ tegen achterstanden

Zomerscholen, weekendscholen of simpelweg extra schooltijd. Onderwijsminister Arie Slob houdt alle opties open en belooft „alles wat nodig is” te doen tegen leerachterstanden door het sluiten van de scholen. Extra steun aan leerlingen is broodnodig en het sluiten van de basisscholen zal jaren effect hebben, zegt Slob in een interview met De Telegraaf. Hij waarschuwt ook voor een groot aantal zittenblijvers dit jaar.

Scholen, ouders en kinderen moeten van Slob ontspannen omgaan als leerlingen een klas moeten overdoen door de coronamaatregelen. „Het kan misschien ook dat je wel door mag naar de volgende klas maar dat je daar toch nog wat extra ondersteuning nodig hebt voor de eventuele hiaten in je kennis of ontwikkeling”, zegt de bewindsman.

Naast een nationaal programma om de problemen op lange termijn op te lossen, dat eind deze maand wordt verwacht, wil het kabinet leerlingen nu ook al extra helpen. Daarbij wordt vooral gekeken naar ‘schakelmomenten’: belangrijke momenten voor de ontwikkeling van leerlingen, zoals het leren lezen in groep 3, de brug- en examenklassen. „Alles wat nodig is, gaan we doen, met extra mensen en extra lesprogramma’s.”

Verdachten datalek bij GGD blijven vastzitten

De raadkamer van de rechtbank in Utrecht heeft bepaald dat de twee op 23 januari aangehouden verdachten rond het datalek bij de GGD blijven vastzitten. Dat zegt een woordvoerder van de rechtbank.

De twee - een 23-jarige man uit Alblasserdam en een 21-jarige man uit Heiloo - werkten op een callcenter van de GGD. Zij zouden privégegevens hebben verhandeld van mensen die zich op corona hadden laten testen. Tijdens de raadkamerzitting, die achter gesloten deuren plaatsvond, is bepaald dat het voorarrest van de man uit Heiloo met negentig dagen wordt verlengd. De verdachte uit Alblasserdam blijft dertig dagen vastzitten.

Sinds dinsdag werden nog eens drie verdachten aangehouden.

Bij het datalek, dat ontdekt werd door RTL Nieuws, zijn onder meer adresgegevens, telefoonnummers en burgerservicenummers (bsn) gestolen. Volgens RTL Nieuws werd de GGD al maanden voor de datadiefstal gewaarschuwd door eigen medewerkers over de kwetsbaarheden rondom de coronasystemen. Deze zorgen zouden leidinggevenden hebben weggewuifd.

Europese waakhond onderzoekt ‘Trump-therapie’ tegen coronavirus

De Europese medicijnenwaakhond EMA in Amsterdam onderzoekt coronatherapieën waarmee ook de Amerikaanse president Trump is behandeld. Het gaat om de medicijnen van de Amerikaanse fabrikanten Eli Lilly en Regeneron.

Het EMA gaat bekijken of coronapatiënten die geen extra zuurstof nodig hebben, maar een hoog risico lopen achteruit te gaan, baat hebben bij de behandeling. Het gaat om therapieën met antilichamen.

Trump werd er in oktober experimenteel mee behandeld. Hij kreeg de antilichaamtherapie van Regeneron voordat die wettelijke goedkeuring had gekregen. Hij zei later dat het medicijn „fantastisch werk” had verricht. Eli Lilly ontwikkelde een vergelijkbare therapie.

Duitsland is als eerste land van de Europese Unie de experimentele behandeling met antilichamen al gaan gebruiken. De regering in Berlijn kocht 200.000 doses voor 400 miljoen euro.

52 miljoen euro uit Brussel om boeren uit crisis te helpen

Nederland krijgt in 2021 en 2022 in totaal meer dan 52 miljoen euro uit Brussel om boeren te helpen met het herstel na de coronacrisis. Dat meldt landbouwminister Carola Schouten na overleg met haar Europese collega’s. Het gaat om geld uit het Europees Herstelfonds.

Aan de Brusselse miljoenen zitten wel voorwaarden verbonden. Meer dan de helft van het geld moet gaan naar economisch herstel na de coronacrisis. Zeker 37 procent moet aan milieu- en klimaatdoelen worden besteed. De milieuplannen van lidstaten die het geld ontvangen mogen niet minder ambitieus worden. Boeren kunnen een beroep doen op twee verschillende regelingen, een voor groene investeringen en een voor duurzame samenwerkingen.

Rusland zet zich met Sputnik V stevig op de kaart

Toen Sputnik V al eerste coronavaccin ter wereld werd geregistreerd, waren veel reacties argwanend. Maar het Russische vaccin gooit nu hoge ogen.

Kamer wil een jaar gratis colleges voor studenten

De Tweede Kamer wil dat studenten die studievertraging oplopen vanwege de coronacrisis een jaar extra studietijd krijgen, zonder dat ze daar college- en lesgeld voor hoeven te betalen. Een voorstel daartoe van GroenLinks en D66 kan donderdag rekenen op een meerderheid in de Kamer.

Studenten uit het mbo, hbo en universitair onderwijs hebben het moeilijk in de coronacrisis. Ze hebben het mentaal zwaar, er is nauwelijks ruimte voor persoonlijke ontwikkeling en ook financieel worden ze getroffen door het wegvallen van bijbanen in bijvoorbeeld de horeca.

Daarom willen de partijen studenten meer financiële lucht geven door een jaar kwijtschelding van het collegegeld. Zo kunnen studenten een jaar extra studeren zonder dat dat tot extra kosten leidt. De inkomsten die onderwijsinstellingen hierdoor mislopen moeten gecompenseerd worden door de overheid.

Gezondheidsraad: Coronavaccin AstraZeneca niet voor 65-plussers

Het coronavaccin van AstraZeneca, dat vorige week werd toegelaten in de Europese Unie, kan het beste worden gegeven aan mensen die jonger zijn dan 65. Voor 65-plussers zijn andere vaccins beter geschikt. Dat is het advies van de Gezondheidsraad aan het kabinet.

De raad adviseert om het vaccin snel aan 60- tot 64-jarigen toe te dienen. Dat voorkomt zo veel mogelijk ziektegevallen en sterfgevallen. Nu is het plan nog om die groep het vaccin van Pfizer/BioNTech of van Moderna te geven, nadat de vaccinatie van 65-plussers is afgerond.
De Gezondheidsraad vindt het vaccin van AstraZeneca niet geschikt voor ouderen, omdat hun immuunsysteem minder goed werkt. Dan is het niet zeker of het vaccin wel genoeg aanslaat.

Het vaccin van AstraZeneca kan, wat de raad betreft, ook worden gebruikt voor mensen van onder de 60 die in een medische risicogroep zitten, en voor 50-tot 60-jarigen.

Het vaccin van AstraZeneca moet twee keer worden toegediend, waarbij de tweede prik vier tot twaalf weken na de eerste inenting moet gebeuren. De Gezondheidsraad adviseert om de maximale periode te gebruiken en dus drie maanden tussen twee prikken in te plannen. Dan kunnen zo snel mogelijk zo veel mogelijk mensen een eerste prik krijgen en alvast wat bescherming tegen het coronavirus opbouwen.

Eerder besloten België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Polen, Zweden en Oostenrijk al om het vaccin van AstraZeneca niet aan ouderen toe te dienen. De Europese toezichthouder, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) in Amsterdam, heeft er geen bezwaar tegen. Er zijn te weinig 65-plussers onderzocht om vast te stellen hoe goed het middel bij deze groep precies werkt, maar het bureau verwacht dat zij genoeg bescherming krijgen, op basis van de tests die er zijn gedaan en op basis van ervaringen met andere vaccins.

GGD: Geen sprake van verspilling vaccin

Minder dan 2 procent van de coronavaccins waarover de GGD’s beschikken wordt verspild. Dat is heel erg weinig, want van andersoortige vaccins gaat gemiddeld zo’n 10 procent verloren. Dat zegt een woordvoerster van GGD GHOR, de overkoepelende organisatie van GGD’s in Nederland. Volgens de organisatie wordt er zo zorgvuldig mogelijk omgegaan met de coronavaccins.

Vaccinvloeistof kan verloren gaan als een flesje bijvoorbeeld niet goed bewaard is in een vriezer, zegt de woordvoerster. Er kan ook iets mis gaan met het aanprikken van een flesje of met het vullen van een injectiespuit. Met de flesjes met coronavaccin wordt juist opvallend secuur gewerkt, merkt GGD GHOR op. „Het is pertinent onjuist dat de GGD’s veel vaccin verspillen, zoals sommige ziekenhuizen en apothekers beweren.”

Op de priklocaties wordt aan het eind van de dag in de gaten gehouden hoeveel afspraken er nog staan en of het dan nodig is om nog een nieuwe flacon te openen. Eén flacon is goed voor zes vaccinaties. Als er vaccin in een flesje overblijft, worden daarmee eigen vaccineerders ingeënt. „Het uitgangspunt is dat het aantal prikken precies uit moet komen met het aantal aangebroken flacons, maar het is zonde om vaccin weg te gooien. In dat geval hebben eigen prikkers geluk, zo is met alle GGD’s afgesproken.”

Advertentie

Iets meer nieuwe coronagevallen dan gemiddeld

Tussen woensdagochtend en donderdagochtend zijn 4246 nieuwe coronagevallen geregistreerd. Dat is iets meer dan op woensdag en iets boven het gemiddelde, maar over de lange termijn daalt het aantal positieve tests nog steeds.

In de afgelopen zeven dagen zijn 27.412 positieve tests gemeld bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat komt neer op 3916 nieuwe gevallen per dag. Die lijn gaat al meer dan een maand omlaag.

webgraphic4.jpg
beeld RD

Precies een week geleden, op donderdag 28 januari, meldde het RIVM ruim 4700 nieuwe gevallen. De donderdag ervoor kwamen er ruim 5800 positieve tests bij en nog een week eerder iets meer dan 6500. De donderdag daar weer voor, op 7 januari, werden zelfs bijna 9700 nieuwe coronagevallen geregistreerd.

Amsterdam telde afgelopen etmaal wederom de meeste positieve tests. In de hoofdstad testten 180 inwoners positief. In Rotterdam kwamen 133 besmettingen aan het licht en in Den Haag 101. Daarna volgen Eindhoven (91) en Almere (66).

Het aantal gemelde sterfgevallen steeg afgelopen etmaal met 67, vergelijkbaar met de dagen ervoor.

Intensive care

Het aantal coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen is de afgelopen 24 uur opnieuw afgenomen. In totaal zijn nu 2121 patiënten met Covid-19 opgenomen. Dat zijn er 93 minder dan woensdag, maakte het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) bekend. De voorgaande dag nam het aantal coronapatiënten in ziekenhuizen ook al af.

Van de opgenomen patiënten met Covid-19 liggen er 602 op de intensive care, een afname van 11 ten opzichte van woensdag. Op verpleegafdelingen daalde het aantal coronapatiënten het afgelopen etmaal met 82 tot 1519.

WHO-team: Coronavirus komt niet uit lab in Wuhan

Onderzoekers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) vinden de stelling dat het gevreesde coronavirus uit een Chinees laboratorium komt, niet erg geloofwaardig. Teamleider Peter Ben Embarek vindt het een geweldig scenario om een film over te maken, maar als verklaring voor het ontstaan van het nieuwe type virus SARS-CoV-2 niet aannemelijk.

Een team van de WHO is vorige maand naar China gereisd om meer te weten te komen over de oorsprong van het virus dat eind 2019 voor het eerst werd gesignaleerd in de stad Wuhan, 1000 kilometer ten zuiden van Peking. De WHO heeft het virologische instituut van Wuhan bezocht, dat is genoemd als mogelijk bron van het virus, onder anderen door de Amerikaanse ex-president Trump.

ANP-410495740.jpg
Het grijze, vierkante gebouw in het midden is het P4-laboratorium van het virologisch instituut van Wuhan, waar volgens sommige Amerikaanse overheidsbeambten het coronavirus is gemaakt. beeld AFP, Hector Retamal

Het bezoek aan het instituut was volgens Embarek belangrijk om meer te begrijpen waar die verhalen vandaan komen. Het instituut heeft sinds 2012 een extra beveiligde afdeling waar virussen, inclusief coronavirussen, worden onderzocht. Het heeft ook een nog strenger afgeschermde afdeling waar onder meer de dodelijke infectieziekte ebola wordt onderzocht. Volgens Embarek zijn de gesprekken in het instituut „open en eerlijk” geweest.

Half januari nog drong toenmalig Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo er bij de WHO-onderzoekers op aan „de Chinese regering onder druk te zetten om met nieuwe informatie te komen”. Volgens Pompeo waren in de herfst van 2019 werknemers van het instituut in Wuhan ziek met griepverschijnselen, maar de Chinese autoriteiten hebben later verklaard dat geen enkele werknemer een virus had opgelopen dat leek op wat later voor Covid-19 zou doorgaan. Volgens Pompeo houdt de communistische volksrepubliek informatie achter.

Na de eerste vastgestelde besmettingen eind 2019 hebben de autoriteiten in Wuhan destijds verkondigd dat er een heel mild behandelbaar virus was opgedoken, dat niet van mens op mens zou overspringen. Mensen in China die dat publiekelijk tegenspraken, werden vaak wegens „het verspreiden van valse geruchten” vervolgd door de politie.

De meest gangbare theorie is nu dat het virus van dieren, mogelijk vleermuizen, is overgebracht op mensen. Dat zou mogelijk op een markt in Wuhan zijn gebeurd. Embarek verwacht niet dat zijn team uitsluitsel kan geven als het komende week het onderzoek afrondt. Dit is pas een eerste stap, aldus de teamleider. De Nederlandse viroloog Marion Koopmans maakt deel uit van zijn team.

„Werkvreugde neemt af door schermmoeheid en gemis collega’s”

Het thuiswerkbeleid van veel bedrijven zorgt voor steeds minder werkplezier. Onderzoek van Moneypenny, Business Universiteit Nyenrode en de Open Universiteit bij organisaties die veel thuiswerken tijdens de coronacrisis wijst uit dat mensen steeds meer ‘schermmoe’ worden. Ook de sociale interactie met collega’s wordt volop gemist.

Uit onderzoek tijdens de eerste coronagolf kwam naar voren dat twee op de drie thuiswerkers de sociale contacten met collega’s misten. Sinds de tweede golf en de daaraan gekoppelde maatregelen geldt dat nu voor drie op de vier medewerkers. Het ervaren van minder werkgeluk is daar nog eens bijgekomen.

Momenteel geeft 21 procent van de ondervraagde thuiswerkers aan zich slechts af en toe opgewekt te voelen in hun werk. Dat is ruim een kwart meer dan de 16 procent uit de eerste onderzoeksronde.

Volgens professor Pascale Peters van Nyenrode zou het gebrek aan verbinding een verklaring kunnen zijn voor het dalende werkgeluk. „Sociale interactie draagt bij aan werkplezier. Als mensen zich minder verbonden voelen met elkaar kan dat impact hebben op de beleving van werk”, concludeert zij.

Op dit moment communiceert 32 procent van de respondenten gemiddeld 5 uur of meer per dag online. Dit was in de zomer nog 21 procent. Ondanks deze toename ervaren vele thuiswerkers ook een dalende behoefte om deel te nemen aan online-activiteiten als dat niet noodzakelijk is.

Reisbranche: niet alleen vaccinatiebewijs, ook testen

De reisbranche is groot voorstander van een vaccinatiebewijs, maar wil ook dat reizigers getest blijven worden op het coronavirus. „Je kunt mensen die zich niet willen laten vaccineren, ook niet ontzeggen dat ze op vakantie mogen”, zegt ANVR-voorzitter Frank Oostdam, die vreest dat vaccinatiebewijzen alleen leiden tot uitsluiting.

Volgens de Gezondheidsraad mogen bedrijven en instellingen, zoals zorginstellingen, scholen, horecabedrijven en evenementenorganisatoren, wettelijk gezien om een vaccinatiebewijs vragen voor de toegang tot voorzieningen. Dat mag dan niet leiden tot uitsluiting van groepen, discriminatie of schending van de privacyregels.

Branchevereniging ANVR zegt dat als er steeds meer mensen gevaccineerd zijn, de neiging om naar het buitenland te gaan groot wordt. Oostdam hoopt dat er heel strikt vast wordt gehouden aan het huidige testbeleid in de reisbranche, met daarbovenop een vaccinatiebewijs.

De overheid raadt reizen naar het buitenland af tot eind maart. Voor noodzakelijke reizen moeten Nederlandse reizigers momenteel een negatieve coronatest kunnen laten zien en moeten ze vier uur voor vertrek een sneltest laten doen.

Palestijnen ontvangen 10.000 doses van Russisch vaccin

De Palestijnen hebben 10.000 doses ontvangen van het Russische Spoetik V-vaccin. De lading arriveerde per vliegtuig in Israël en is daarna overgebracht naar Ramallah, een stad op de betwiste Westelijke Jordaanoever.

Minister van Volksgezondheid Mai al-Kaila zei dat 5000 mensen gevaccineerd kunnen worden met de coronavaccins. Zij krijgen twee inentingen. Dat betekent dat het overgrote deel van de Palestijnse bevolking nog even verstoken blijft van vaccins. Op de Westelijke Jordaanoever wonen ruim 3 miljoen mensen. De door Hamas bestuurde Gazastrook telt ruim 2 miljoen inwoners.

Israël vaccineert zijn inwoners ondertussen in hoog tempo. Vanaf donderdag mogen alle Israëliërs van zestien jaar en ouder een prik halen. De Israëlische autoriteiten zeggen dat de Palestijnen zelf verantwoordelijk zijn voor de gezondheidszorg in gebieden die ze besturen. Toch stuurde Israël enkele duizenden vaccins naar de Palestijnen. Minister al-Kaila kreeg deze week al een inenting en daarna volgde medisch personeel.

De gezondheidsminister zei donderdag dat ook nog een lading vaccins uit China wordt verwacht, zonder daarover in detail te treden. Ook komt deze maand waarschijnlijk nog een lading van 37.000 doses binnen die is geregeld via het internationale COVAX-programma.

Als de kerk de zang ontraadt

Helemaal niet zingen in de eredienst: dat is sinds een paar weken het dringende advies van de Protestantse Kerk in Nederland. Ook een landelijke coronaregiegroep van de Christelijke Gereformeerde Kerken geeft dit als „basisadvies.” De vraag is wat er op plaatselijk vlak met zulke landelijke richtlijnen wordt gedaan. Is de zang daar inderdaad helemaal verstomd? Hier en daar wel. Maar op veel plaatsen toch niet, zo blijkt uit een inventarisatie.

WHO: Pandemie pakt dramatisch uit voor Europese kankerzorg

De coronapandemie heeft dramatische gevolgen voor kankerpatiënten in Europa. Daarvoor waarschuwt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die zegt dat de kankerzorg geheel of gedeeltelijk is ontregeld in een derde van de landen in de regio. Ook Nederland bleef volgens de organisatie niet gespaard.

„De impact van de pandemie op kanker in de regio is gewoon catastrofaal”, benadrukte topman Hans Kluge van de Europese tak van de WHO in een verklaring. Door de virusuitbraak kan het veel langer duren voordat wordt vastgesteld dat patiënten kanker hebben. Dat heeft gevolgen voor hun overlevingskansen. Ook kregen sommige landen volgens Kluge te maken met tekorten aan kankermedicatie.

In de Europese regio van de WHO bevinden zich 53 landen, waaronder ook staten in Azië. „In het Nationale Centrum voor Oncologie van Kirgizië daalde het aantal kankergevallen dat in april vorig jaar is vastgesteld met 90 procent”, schrijft Kluge. „In Nederland en België ging het tijdens de eerste lockdown van 2020 om een daling van 30 tot 40 procent.”

De WHO wil autoriteiten aansporen om in te zetten op preventie en het vroeg opsporen van kanker. Ook moet worden gezorgd dat iedereen zich kan laten behandelen. In 2020 kregen volgens de organisatie 4,8 miljoen Europeanen te horen dat ze kanker hebben. „Dat komt neer op meer dan 13.000 mensen per dag, 546 per uur en 9 per minuut.”

PVV, VVD en D66 voelen wel voor Russisch coronavaccin

Als het aan VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff en PVV-leider Geert Wilders ligt, gaat Nederland ook serieus kijken naar het Russische Spoetnik-coronavaccin. „Heeft de premier al met de Russische president Poetin gebeld om een grote lading van het Russische vaccin Spoetnik te krijgen,” wilde Wilders weten tijdens een coronadebat in de Tweede Kamer donderdag.
Wilders wees erop dat het vaccin 91 procent effectief zou zijn. „Veel effectiever dan het vaccin van AstraZeneca en Janssen.”

Van Dijkhoff moet het Europees Geneesmiddelenbureau EMA eerst kijken of het vaccin betrouwbaar is. „Als dat zo is en ze zeggen ‘het spulletje is hartstikke prima’, dan zou ik zeggen: laten we kijken of we het hier in samenwerking kunnen produceren.” Ook D66-fractievoorzitter Rob Jetten ziet het gebruik van dat vaccin voor zich, als de EMA het goedkeurt.

80-plussers kunnen zich nu al laten vaccineren

Mensen van 80 tot 85 jaar oud die nog zelfstandig wonen, zijn aan de beurt om zich te laten vaccineren tegen het coronavirus. Zij krijgen vanaf vrijdag een uitnodiging om een afspraak te maken, maar zij kunnen dat nu ook al regelen met de GGD in hun regio.

Er is genoeg ruimte op de priklocaties en er zijn genoeg vaccindoses op voorraad, zegt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), dat het vaccinatieprogramma leidt. 80-plussers zouden eigenlijk pas over een paar dagen aan de beurt zijn, maar dat wordt vervroegd. In de afgelopen dagen zijn 85- tot 90-jarigen al uitgenodigd en vorige week begon de vaccinatie van 90-plussers.

Ook de regionale gezondheidsdiensten roepen 80- tot 85-jarigen op om te komen. Zo kunnen ze terecht bij WTC Expo in Leeuwarden. „Wij zagen gaten vallen in ons schema vanaf vrijdag en daarom mogen alle mobiele 80-plussers zich ook aanmelden”, aldus een woordvoerder van GGD Fryslân. „De komende dagen verwachten wij ook zevenhonderd vaccinaties per dag te zetten, nu de 80-plussers ook mogen komen.”

Ook in Amsterdam kunnen 80-plussers nu al terecht op de vaccinatielocatie in de RAI.

Nog meer proeven voor veilig campusbezoek

Na universiteiten in Groningen, Delft en Amsterdam (VU) gaan nu ook Eindhoven, Rotterdam en Nijmegen beginnen met proefprojecten voor veilig campusbezoek in coronatijd.

Dat meldt de Vereniging van Universiteiten (VSNU). „We willen experimenteren en onderzoeken waar we de veilige bewegingsruimte op de campus nu kunnen vergroten en tegelijkertijd de bouwstenen ontwikkelen voor een ‘normaal’ nieuw collegejaar. Dat is in het belang van studenten en docenten, hun welzijn en de kwaliteit van het onderwijs’”, aldus Pieter Duisenberg, voorzitter van de VSNU.

Tijdens de projecten wordt onder meer gekeken naar de mogelijkheden van sneltestfaciliteiten, testen op locatie, thuistesten, technieken van ‘crowd control’ en ‘moving bubbles’ en elkaar meer ontmoeten op de campus. Er wordt samengewerkt met hbo en mbo-instellingen.

Het ministerie van OCW stelt 9 miljoen euro beschikbaar voor de proeven. De uitkomsten van de pilots worden voor de zomer verzameld en kunnen door het ministerie worden gebruikt in zijn adviesaanvraag aan het Outbreak Management Team (OMT) over de fysieke heropening van universiteiten, hogescholen en mbo-scholen.

Van Dissel somber over mogelijkheden tot versoepeling

RIVM-directeur Jaap van Dissel waarschuwt dat sleutelen aan de coronamaatregelen waarschijnlijk leidt tot een „belangrijke toename” van het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames. Maar hij wil nog niet vooruitlopen op het advies dat het kabinet heeft gevraagd over onder meer de omstreden avondklok.

Het staat volgens Van Dissel dan ook nog niet vast dat het hele huidige pakket, inclusief de avondklok en de jongste beperking van het aantal bezoekers thuis, in stand moet blijven. Maar hij spreekt wel van „donkere wolken” die door de opkomst van de Britse coronavariant op ons afkomen.

Van Dissel stelt wel vast dat het aantal besmettingen, dat wekenlang rond hetzelfde niveau bleef schommelen, inmiddels duidelijk aan het dalen is. „Met het oog op de toename van de Britse variant is dat absoluut een trend die je graag wil vasthouden”, zegt hij.

Hoewel het eigenlijk nog te vroeg is om het effect te meten van de avondklok, aangezien die minder dan twee weken van kracht is, hoopt Van Dissel vrijdag toch iets te kunnen zeggen over de toegevoegde waarde. Daarbij wordt ook gekeken naar ervaringen in andere landen.

Ook wordt gekeken naar de jongste cijfers over de besmettelijkheid van de Britse variant. Daarover is nog veel onzeker, benadrukt Van Dissel. Maar op basis van de huidige kennis verwacht hij dat harde maatregelen nodig blijven om te voorkomen dat de derde golf, veroorzaakt door het gemuteerde virus, de zorg overspoelt.

Britse minister laakt verschuivende criteria wetenschappers

Wetenschappers verschuiven in deze coronacrisis telkens de criteria om de lockdown te verlengen, zegt de Britse minister van Financiën Rishi Sunak. Hij vindt volgens Britse media dat daar een einde aan moet komen en de huidige lockdown de laatste moet zijn.

Volgens Sunak hebben wetenschappers het opeens niet meer over ziekenhuisopnames en bescherming van de Nationale Gezondheidsdienst (NHS), maar draait nu alles om heel veel nieuwe vastgestelde besmettingen. Het aantal geregistreerde besmettingen neemt toe, omdat er veel meer wordt getest en er ook meer besmettelijke varianten van het virus rondwaren. Die vormen geen groter gevaar voor de gezondheid van patiënten dan het oorspronkelijke uit China afkomstige virus.

De nieuwe varianten worden door media en overheden vaak wel als veel gevaarlijker voorgesteld. Volgens de Britse minister die over de vaccinaties gaat, Nadhim Zahawi, wordt er hard gewerkt om de vaccins op nieuwe varianten af te stemmen. Er zijn er volgens hem wereldwijd wel 4000 mutaties van.

Sunak zou naar buiten zijn getreden onder druk van conservatieve partijgenoten in het parlement die vinden dat de lockdowns buitensporig zijn en de economie verwoesten.

ANBO: Vaccineren van ouderen logistiek niet goed geregeld

Het vaccineren van ouderen tegen corona is logistiek niet goed geregeld. Dat zegt seniorenbond ANBO, die spreekt van een „bizarre” situatie. „Het lijkt of men niet voorbereid is op deze specifieke groep en geen inzicht heeft in het gedrag van senioren”, zegt de woordvoerder van de bond.

Zo stonden 90-plussers woensdagmiddag in Alkmaar bijna een half uur buiten in kou en regen voor de vaccinatietent te wachten voor hun coronaprik. Ook in Den Bosch en bij Schiphol stonden lange rijen met ouderen. „Mensen van deze leeftijd kunnen vaak niet lang staan. Ook komen ze nou eenmaal vroeg als ze naar een onbekende locatie moeten, omdat ze niet weten wat ze te wachten staat”, legt de woordvoerder uit. „Ook kost het inenten meer tijd, bijvoorbeeld omdat ze er langer over doen om hun jas aan en uit te doen. Of hun gecompliceerde gezondheidssituatie moeten bespreken met de arts.”

Ook in Doetinchem stonden donderdagochtend tientallen senioren buiten te wachten bij een nieuwe priklocatie. Volgens de krant Tubantia ontbraken de naalden op de locatie, waardoor het vaccineren vertraging opliep. Om dit soort situaties te voorkomen, moeten er acuut maatregelen worden genomen, zegt de ouderenbond. „Regel bijvoorbeeld tenten met verwarming en stoelen waar mensen kunnen wachten. En zet gastvrouwen en -heren in om de ouderen te begeleiden.”

Afgelopen zaterdag riep de bond de Tweede Kamer al op het kabinet ervan te overtuigen dat het heel snel anders moet met het vaccineren. Senioren moeten echt voorrang krijgen, zoals deskundigen adviseren, en het vaccineren moet worden opgezet als een militaire operatie. Bijvoorbeeld door met bussen ouderencomplexen en winkelcentra langs te gaan om daar in een paar dagen zoveel mogelijk senioren in te enten.

VGN: Nog geen kwart van mensen met beperking is gevaccineerd

Hoewel er al een maand geleden begonnen is met het inenten van mensen met een geestelijke beperking, is tot nu toe nog geen kwart van deze kwetsbare groep tegen corona gevaccineerd. Dat gaat te langzaam, waarschuwt Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN).

„Een van de meest kwetsbare groepen van de samenleving blijft hierdoor te lang onbeschermd”, aldus de belangenorganisatie. VGN wijst er ook op dat de zorgmedewerkers die hen begeleiden en behandelen nog steeds vooraan in de rij staan om gevaccineerd te worden, maar steeds moeten plaatsmaken voor andere groepen.

Volgens de vereniging heeft dit grote gevolgen voor de continuïteit van de te leveren zorg. „Het ziekteverzuim is hoger dan in de ziekenhuizen en de uitval groot. Er bereiken ons al berichten van besmette medewerkers die doorwerken”, aldus de Gehandicaptenzorg. Vooral door de opmars van de Britse mutant loopt het ziekteverzuim volgens VGN bij veel instellingen snel op.
De organisatie wijst er ook op dat 1,5 meter afstand houden voor mensen met een geestelijke beperking heel erg lastig is. „Onze cliënten kunnen niet met het begrip omgaan of kunnen deze regels eenvoudig fysiek niet aan.”

De Tweede Kamer debatteert donderdag over het vaccinatiebeleid.

Derde golf

„De derde golf lijkt onvermijdelijk op ons af te komen”, stelde premier Rutte dinsdagavond. Zijn woorden schijnen in tegenspraak met de dalende besmettingscijfers. Kunnen we een derde patiëntenstroom verwachten of valt daaraan te ontkomen?

VVD en CDA voor verlengen avondklok als OMT dat nodig vindt

Het kabinet moet de avondklok verlengen als het Outbreak Management Team (OMT) daartoe adviseert, vinden coalitiepartijen VVD en CDA. Fractieleider van de VVD Klaas Dijkhoff denkt dat door de naderende derde golf, met de Britse coronavariant, waarschijnlijk „extra tikken nodig” zijn. De Tweede Kamer debatteert donderdag over de coronacrisis.

Ook het CDA zal een verlenging steunen als dat nodig wordt geacht door het OMT. Liever nu doorzetten dan later weer versoepelingen van de coronamaatregelen moeten terugdraaien, vindt fractieleider Pieter Heerma.

De avondklok kwam na veel gesoebat tot stand en verloopt vooralsnog op 10 februari. Het OMT adviseert vrijdag over de effectiviteit ervan, het kabinet spreekt er zondag weer over op het Catshuis.

De maatregel ging in op de avond van zaterdag 23 januari. Sindsdien is het verboden om tussen 21.00 uur en 04.30 uur buiten te zijn, tenzij iemand een geldige reden heeft en dat kan aantonen met een verklaring. Op die manier hoopt het kabinet bezoeken te beperken en zodoende het aantal coronabesmettingen terug te dringen.

Meer verwijzingen naar ziekenhuizen, meer operaties mogelijk

Huisartsen hebben vorige week meer verwijzingen uitgeschreven naar ziekenhuizen en zelfstandige behandelcentra dan de week daarvoor. Afgelopen week lag het aantal verwijzingen op 86 procent van wat normaal zou zijn zonder corona, terwijl het die week ervoor nog 77 procent was.

Dat meldt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) op basis van een wekelijkse analyse. De ziekenhuizen melden dat het aantal operatiekamers op dit moment met 35 procent is afgeschaald, tegen 40 procent vorige week. In alle regio’s zijn sinds januari meer operatiekamers in gebruik voor de reguliere zorg dan eerder.

Van de ziekenhuizen zegt 70 procent alle zorg te kunnen geven die binnen zes weken moet plaatsvinden om gezondheidsschade te voorkomen. Vorige week was dit nog 63 procent.

Duitse raad voor ethiek is tegen voorrechten voor gevaccineerden

De gezaghebbende Duitse Raad voor de Ethiek (Deutsche Ethikrat) heeft zich in een advies gekeerd tegen voorrechten voor mensen die zijn gevaccineerd. Volgens de raad is er geen reden voorrechten toe te kennen zolang niet vaststaat dat ingeënte mensen het virus niet kunnen overdragen.

De raad stelt daarbij dat de huidige beperkingen van de individuele vrijheden enkel zijn gerechtvaardigd door de vrees dat zeer ernstig zieke coronapatiënten niet meer voldoende zorg zouden kunnen krijgen als het gezondheidssysteem dat niet meer aankan. Maar als dat gevaar is geweken, dienen de beperkingen te worden ingetrokken voor iedereen, niet alleen voor gevaccineerden.

De Duitse Raad voor de Ethiek is een adviesorgaan over ethische kwesties en rechtsbeginselen. Hij is opgezet als onafhankelijk orgaan, maar wordt gevormd door leden die zijn voorgedragen door het parlement en voor vier jaar zijn benoemd door de bondspresident.

Denemarken en Noorwegen geven vaccin AstraZeneca niet aan ouderen

Ook Denemarken en Noorwegen geven het coronavaccin van AstraZeneca voorlopig niet aan 65-plussers. De gezondheidsautoriteiten in de Noord-Europese landen zeggen dat er te weinig informatie is over de werkzaamheid bij ouderen.

De EU heeft het middel van AstraZeneca vorige maand als derde coronavaccin goedgekeurd. Sindsdien hebben gezondheidsdiensten in meerdere EU-landen geadviseerd ouderen nog niet te vaccineren met dat middel. Het gaat onder meer om Duitsland en Zweden.

Het hoofd van de Noorse gezondheidsdienst legde op een persconferentie uit dat er maar een beperkt aantal ouderen meedeed aan het onderzoek van AstraZeneca. Daarom zou niet helemaal duidelijk zijn hoe effectief het middel precies is bij die groep.

In andere kritische EU-landen klonk hetzelfde argument. De Gezondheidsraad in Nederland komt donderdag met een advies over de Nederlandse vaccinatiestrategie.

Bidstond

Kerken in de Friese Wouden beleggen dinsdag samen een bidstond vanwege de corona-epidemie. Initatiefnemer ds. A. A. Egas hoopt dat veel gemeenten het voorbeeld volgen. „Als kerken moeten we beschaamd het hoofd buigen.”

Strengere coronaregels in de regiotaxi

Wie met de regiotaxi wil reizen, moet zich vanaf 8 februari aan strengere coronamaatregelen houden. Reizigers moeten een chirurgisch mondkapje (type II of type IIR) dragen. Een passagier die dat niet doet, wordt niet meegenomen. Overigens draagt de chauffeur ook altijd een mondkapje.

Ook wordt het maximale aantal passagiers verminderd. Per bank of rij stoelen mag maar één zitplaats bezet zijn - voorin zitten naast de bestuurder is er niet meer bij. Reizigers mogen niet recht achter elkaar zitten of recht achter de chauffeur plaatsnemen.

Bij het boeken van de regiotaxi vraagt de telefonist of de beller coronaklachten heeft. Verder moeten reizigers als dat kan zelf in- en uitstappen en de gordel omdoen, maar de chauffeur kan wel daarbij helpen.

De organisatie vraagt mensen voorlopig alleen gebruik te maken van de regiotaxi bij noodzakelijke reizen.

Regiotaxi, ook wel Wmo-vervoer genoemd, is bedoeld voor mensen die geen of moeilijk gebruik kunnen maken van het reguliere openbaar vervoer, bijvoorbeeld omdat ze slecht lopen of in een rolstoel zitten. Soms wordt de rit met anderen gedeeld.

Van Dissel: Leraren lopen niet meer risico’s dan andere groepen

Leraren lopen evenveel risico het coronavirus op te lopen als mensen met andere beroepen. Daarom kunnen basisscholen en kinderdagverblijven veilig weer open, legde Jaap van Dissel van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) uit. Volgens Van Dissel lopen vooral mensen die in de zorg werken, zoals verpleeghuismedewerkers, meer gevaar om besmet te raken.

Het RIVM probeert bij besmettingen te volgen wie het virus eerst heeft opgelopen en aan wie het virus vervolgens is overgedragen. Kinderen van 0 tot 12 jaar besmetten nauwelijks anderen. Ze dragen het virus vooral over aan hun leeftijdsgenoten en aan 30- tot 50-jarigen, hun ouders dus. Maar het komt binnen het gezin veel vaker voor dat ouders hun kinderen besmetten.

De groep van 12 tot 18 jaar speelt een veel grotere rol bij de verspreiding. Net als volwassenen besmetten ze veel vaker anderen. Bij de Britse variant zijn de aantallen iets groter, maar zijn de verhoudingen ongeveer hetzelfde.

De meeste besmettingen vinden nog altijd thuis plaats. Het virus wordt het vaakst geïntroduceerd in een huishouden doordat mensen bij elkaar op bezoek gaan. Ook besmettingen via het werk of via verpleeghuizen komen veel vaker voor dan via scholen en kinderdagverblijven.

Sinds december 470 reizigers toegang tot Nederland geweigerd

De afgelopen twee maanden is 470 reizigers de toegang tot Nederland geweigerd door de Koninklijke Marechaussee. Het gaat om arriverende passagiers van buiten de Europese Unie en het Schengengebied.

Ze hadden geen geldige reden om naar ons land te reizen, meldt minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur). Sinds maart 2020 geldt een inreisverbod vanwege corona voor mensen van buiten de EU en het Schengengebied.

Het overgrote deel (388) werd tegengehouden op de luchthaven Schiphol. Nog eens 52 reizigers werden geweigerd in de haven van Hoek van Holland.

De meeste mensen die de toegang werd ontzegd zijn Britten (138). Vanaf 1 januari vallen inwoners van het Verenigd Koninkrijk vanwege de brexit niet meer onder EU-regels en mogen zij vanwege de coronabeperkingen alleen als dat strikt noodzakelijk is Nederland nog in.

Na de Britten vormen Brazilianen (55) de grootste groep gevolgd door Amerikanen (51) en Filipijnen (43). Dat er veel Filipijnen zijn geweigerd heeft te maken met twee gevallen van met corona besmette bemanningsleden van ferryboten.

Oxford onderzoekt combineren van coronavaccins

Onderzoekers van de universiteit van Oxford gaan proefpersonen inenten met een combinatie van twee verschillende coronavaccins. Het gaat om de middelen van AstraZeneca/Oxford en Pfizer/BioNTech.

Deskundigen kunnen zo gaan uitzoeken of twee inentingen met verschillende vaccins betere of slechtere resultaten opleveren dan twee doses van hetzelfde product. De universiteit gaat op zoek naar 820 proefpersonen van 50 jaar en ouder op acht locaties in het Verenigd Koninkrijk.

Het aantrekken van de honderden deelnemers moet deze maand worden afgerond. Daarna worden rond juni de eerste onderzoeksresultaten verwacht. De Britse regering trekt 7 miljoen pond (bijna 8 miljoen euro) uit om het onderzoek te steunen.

Deelnemers krijgen de vaccins in uiteenlopende volgordes toegediend. Sommige proefpersonen krijgen eerst het middel van AstraZeneca, anderen worden eerst geprikt met het Pfizer-vaccin. Ook de periode tussen die inentingen loopt uiteen. Deelnemers moeten vier of twaalf weken wachten op hun tweede vaccinatie.

GD-advies of personeelstekort enige redenen voor sluiten school

Een GGD-advies vanwege een gevaar voor de gezondheid of een tekort aan personeel door ziekte of quarantaine zijn de enige twee geldige redenen om scholen dicht te houden vanaf 8 februari. De Inspectie van het Onderwijs zegt wel in gesprek te gaan met scholen die dicht blijven om andere redenen.

Vanaf maandag moeten alle basisscholen weer open, maar niet alle scholen vinden dat verantwoord. Scholen van de organisatie Lowys Porquin in het westen van Noord-Brabant zijn van plan de deuren gesloten te houden, maar niet om een van de volgens de inspectie geldige redenen. De organisatie vindt het heropenen van scholen onverantwoord.

Scholen die dicht zijn moeten dat melden bij de inspectie. Het meldpunt daarvoor opent maandag. Scholen die nu al van plan zijn om niet open te gaan, kunnen dat dan melden. „Het meldpunt is voor scholen die dicht zijn, niet voor plannen om dicht te gaan”, aldus een woordvoerder van de inspectie.

Gezondheidsraad: Zorginstelling en school mogen om vaccinatiebewijs vragen

Instellingen en bedrijven hebben volgens de wet in principe de vrijheid om een vaccinatiebewijs te vragen bij de toegang tot voorzieningen, schrijft de Gezondheidsraad in een advies aan minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid.

427064309.jpg
beeld ANP, Vincent Jannink

Het gaat om bijvoorbeeld zorginstellingen, scholen, horecabedrijven en organisatoren van evenementen. „Een dergelijke maatregel vraagt altijd een afweging van belangen en mag niet leiden tot verboden uitsluiting, discriminatie of schending van privacyregels. De overheid moet erop toezien dat private partijen zich daaraan houden”, aldus het adviesorgaan.

Spahn: Samenleving verdraagt geen strenge lockdowns meer

De Duitse minister van Gezondheid Jens Spahn stuurt aan op snelle versoepelingen. Hij zei donderdag dat het land niet de hele winter in strenge lockdown kan blijven. „Onze samenleving zou dat niet verdragen”, aldus Spahn. Hij beklemtoonde dat de huidige ‘coronastatistieken’ veelbelovend zijn, „want we zien een aanzienlijke daling in het aantal nieuwe besmettingen”.

De weekcijfers die in Duitsland als grondslag dienen om te bepalen hoe ernstig de situatie zou zijn, geven nu aan dat er per 100.000 inwoners 87 nieuwe besmettingen worden geregistreerd, mede dankzij het vele testen. De regering heeft eerder gezegd te streven naar maximaal 50 nieuwe besmettingen per 100.000 inwoners per week.

Dan zouden de beperkingen die de bevolking uit naam van de volksgezondheid zijn opgelegd, versoepeld kunnen worden. Volgens Spahn blijven alle maatregelen vooralsnog tot 14 februari van kracht en moet dan bekeken worden hoe het verder moet met de coronamaatregelen. Het is volgens hem „nu nog niet mogelijk om met zekerheid te voorspellen hoe we er dan voor staan”.

In Duitsland groeit de kritiek op de maatregelen, omdat die volgens critici als middel erger dan de kwaal blijken te zijn. Ook is er kritiek op de politieke besluitvorming. Het parlement zou hebben gefaald door macht af te staan aan de regering om coronamaatregelen te treffen die indruisen tegen grondrechten.

Uitbraak corona op oncologische afdeling ziekenhuis Leeuwarden

Het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) stelt een opnamestop in op zijn oncologische verpleegafdeling na een uitbraak van corona. Op de afdeling zijn elf medewerkers positief getest op het virus. Ook zes patiënten zijn tot nu toe positief getest op Covid-19, maakte het ziekenhuis bekend.

„Het MCL neemt maatregelen om de oncologische zorg zo goed mogelijk doorgang te kunnen laten vinden. De opnamestop duurt zeker tot 8 februari”, aldus het ziekenhuis. Het MCL doet onderzoek naar hoe de besmettingshaard is ontstaan. „Daar hebben we nu nog geen duidelijk beeld van”, zegt het ziekenhuis. Om daar achter te komen wordt er een uitgebreid bron- en contactonderzoek gedaan.

Om zoveel mogelijk zorg door te kunnen laten gaan is de oncologische dagbehandeling nu volledig geïsoleerd van de verpleegafdeling. Op die manier kunnen patiënten voor chemokuren veilig in het ziekenhuis terecht. Positief geteste medewerkers en medewerkers met mogelijke coronaklachten zijn thuis in quarantaine.

Alle medewerkers die op de afdeling werken krijgen voordat hun dienst begint een sneltest om er zeker van te zijn dat zij geen risico vormen voor eventuele verdere besmettingen. „Op de oncologische verpleegafdeling wordt nu met dezelfde isolatiemaatregelen gewerkt als op de corona-afdeling, met volledige persoonlijke beschermingsmiddelen”, aldus het MCL.

„Reisadviezen overheid van grote invloed op vakantieplannen”

Reisadviezen zijn van grote invloed op de vakantieplannen van Nederlanders. Veel mensen willen na alle coronaperikelen graag op vakantie. Toch beslist een groot deel pas een maand of korter van tevoren om op vakantie te gaan. Zij willen eerst zeker weten dat er ook echt gereisd kan worden naar hun gewenste vakantiebestemming.

Een en ander komt naar voren uit onderzoek van reisorganisatie Corendon onder duizenden Nederlanders. Circa 65 procent van de Nederlanders zou van plan zijn op vakantie te gaan, van wie 37 procent aangaf al te hebben geboekt. Zes op de tien laten de beslissing over de vakantie afhangen van het reisadvies voor de bestemming.

„We hopen dat de overheid snel in staat zal zijn om de oranje adviezen te wijzigen naar geel of zelfs groen”, laat Corendon-oprichter Atilay Uslu weten. Hij probeert met diverse garanties mensen nog wel te verleiden om een reis te boeken.

Coronacrisis bezorgt Shell grootste jaarverlies ooit

Olie- en gasconcern Shell heeft afgelopen jaar zijn grootste verlies ooit in de boeken gezet als gevolg van de coronacrisis. Flinke afschrijvingen tijdens de eerste lockdown zorgden eerder al voor het grootste kwartaalverlies in de geschiedenis van het bedrijf. En dat heeft Shell niet meer goed kunnen maken. In het vierde kwartaal werden opnieuw rode cijfers geschreven.

Onder de streep kwam Shell uiteindelijk 21,7 miljard dollar tekort. Een jaar eerder behaalde het Brits-Nederlandse bedrijf nog 15,8 miljard dollar winst.

De coronacrisis noopte Shell al tot forse ingrepen. Zo werd voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog het dividend voor de aandeelhouders verlaagd. Daarnaast kondigde Shell aan wereldwijd 7000 tot 9000 banen te gaan schrappen, ruwweg een tiende van het totale personeelsbestand. In Nederland verdwijnen er ongeveer negenhonderd arbeidsplaatsen.

Meer inschrijvingen aan universiteiten door corona

Dit studiejaar staan er 327.300 studenten ingeschreven aan een Nederlandse universiteit. Dat zijn er 8 procent meer dan in het collegejaar 2019-2020, meldt de Vereniging van Universiteiten (VSNU). Er kwamen meer studenten bij doordat minder jongeren na hun eindexamen een tussenjaar namen om te reizen en minder studenten voortijdig met hun studie stopten. Dat heeft volgens de VSNU alles te maken met corona.

„We hebben nu een goed overzicht van de gevolgen van de coronacrisis op de studenten, hun resultaten en onze medewerkers. Deze crisis vraagt veel van onze studenten, maar ook van het onderwijs en de ondersteuning. De studentenaantallen groeien al jaren hard en nu is daar door corona weer een flinke schep extra bovenop gekomen”, zegt VSNU-voorzitter Pieter Duisenberg. Hij is met het ministerie in gesprek om de onderwijsfinanciering voor het gegroeide aantal studenten naar voren te halen. Normaal wordt de bekostiging pas na twee jaar aangepast.

De stijging is te zien bij de studies economie, rechten en gedrag & maatschappij (+10 procent). Maar ook opleidingen in de richtingen natuur (+10 procent) en techniek (+5 procent) zijn erg populair. Duisenberg: „De groei aan hoogopgeleide technische mensen waar de arbeidsmarkt om zit te springen, zit er goed in.”

Woensdag bleek al dat ook de hogescholen veel meer inschrijvingen hebben gekregen. De hbo’s verwelkomden dit studiejaar over de hele linie 10 procent meer studenten.

„Ouders voornamelijk positief over dichthouden basisscholen”

Ouders van kinderen op scholen van Lowys Porquin hebben voornamelijk positief gereageerd op het besluit van de organisatie om de scholen maandag niet te heropenen. Dat zei plaatsvervangend voorzitter van de onderwijsinstelling Els Kooijmans donderdagochtend op Radio 1.

„We hebben voornamelijk positieve reacties gekregen. Mensen hebben toch twijfels. Sommigen hadden twijfels hun kinderen naar school te sturen”, aldus Kooijmans.

Woensdag maakte de organisatie in West-Brabant bekend maandag niet open te gaan ondanks dat het kabinet heeft besloten tot heropening van basisscholen. De instelling vindt heropening niet veilig onder meer wegens de onduidelijkheid over de opmars van de Britse, Braziliaanse en Zuid-Afrikaanse varianten van het coronavirus. Onder Lowys Porquin vallen ruim dertig basisscholen met in totaal ongeveer 6100 leerlingen.

Coronacrisis blijft mensen naar internetmarktplaats eBay lokken

Onlinemarktplaats eBay blijft profiteren van de toestroom van koopjesjagers, die zich juist in crisistijd lijken te verzamelen bij de onlineverkoopplatforms van het bedrijf. Het Amerikaanse bedrijf zette ook in het slotkwartaal een hogere omzet en winst in de boeken te zetten. Eerder had het concern de verwachting voor coronajaar 2020 al opwaarts bijgesteld.

EBay sloot de meetperiode af met een winst van 781 miljoen dollar. Een jaar eerder bleef onder de streep nog 469 miljoen dollar over. De omzet ging van 2,2 miljard dollar naar 2,9 miljard dollar. Over heel 2020 werd een omzet van meer dan 10 miljard dollar gehaald. Daarvan bleef onder de streep 2,5 miljard dollar over, ruim 1 miljard dollar meer dan een jaar eerder.

EBay is vooralsnog het moederbedrijf van het Nederlandse Marktplaats.nl. De onderneming maakte eerder bekend de advertentietak, waar Marktplaats onder valt voor 9,2 miljard dollar te verkopen aan het Noorse Adevinta. Daarvoor is nog wel goedkeuring vereist. Zo heeft de Britse marktwaakhond eind vorig jaar aangegeven onderzoek te doen naar de deal. EBay zelf verwacht de deal nog altijd in het lopende kwartaal af te kunnen ronden.

„Schaarste aan vaccins niet nodig als farmaceuten kennis delen”

De regering moet ervoor zorgen dat farmaceuten hun kennis over de ontwikkeling van vaccins gaan delen met andere bedrijven in een bestaande pool van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Deze schriftelijke oproep doen 52 maatschappelijke organisaties aan het kabinet-Rutte. De organisaties stellen dat door het delen van de kennis de wereldwijde productie en beschikbaarheid van coronavaccins omhoog kan en de pandemie sneller kan worden gestopt.

De oproep aan de regering is een initiatief van de hulporganisaties Wemos en Oxfam Novib. Zij wijzen erop dat met de Covid-19 Technology Access Pool (C-TAP) van de WHO de vaccintekorten in Europa en andere delen van de wereld kunnen worden opgelost. „Het idee hiervan is simpel: vaccinontwikkelaars delen hun patenten en kennis met andere farmaceuten, zodat de vaccins veel sneller en in veel grotere aantallen kunnen worden geproduceerd. Nederland heeft C-TAP in 2020 officieel gesteund, maar hier nog geen concrete acties aan verbonden. Tot op heden heeft nog geen enkel farmaceutisch bedrijf zijn patenten en kennis gedeeld.”

Beleidsadviseur Esmé Berkhout van Oxfam Novib stelt dat met het huidige tempo van prikken in veel ontwikkelingslanden dit jaar slechts een op de tien mensen gevaccineerd kan worden. „Om wereldwijd uit deze crisis te kunnen komen, moeten rijke landen alle mogelijkheden aangrijpen om de productiecapaciteit te vergroten. Het is onbegrijpelijk dat ze dat vooralsnog niet doen.”

De initiatiefnemers van de brief wijzen op de risico’s die kleven aan het trage vaccineren wereldwijd. „Hoe langer mensen besmet kunnen raken, hoe groter de kans op mutaties van het virus. Mutaties kunnen de effectiviteit van bestaande vaccins verminderen.”

Kwart van alle werknemers wil ook na corona thuiswerken

Bijna een kwart van alle werknemers wil ook als de coronacrisis eenmaal onder controle is voor een groot deel vanuit huis blijven werken, meldt TNO na onderzoek onder ruim 10.000 werkenden.

Circa de helft (48 procent) van de werknemers verrichtten hun arbeid volgens het instituut eind vorig jaar thuis vanwege de coronamaatregelen, ietsje meer dan TNO in de zomer van 2020 peilde, toen ging het om 45 procent.

Van alle werknemers die eind 2020 thuiswerkten, deed 35 procent dat volledig en 14 procent wisselde het af met werken op locatie. Een op de zeven die niet al het werk vanuit huis doet, geeft aan dat daar wel ruimte voor is. Ongeveer de helft van deze groep zegt toch naar de zaak te gaan omdat hun werkgever dat wil. De andere helft zegt daar zelf voor te kiezen.

Veel thuiswerkers geven aan dat de nieuwe manier van werken hen bevalt, maar wel geeft 45 procent aan dat er meer middelen nodig zijn om een goede thuiswerkplek te realiseren. Ook zit het overgrote deel (90 procent) van hen zeker zes uur per dag achter aan beeldscherm en brengen zij ook hun vrije tijd voor een groot deel zittend door, in beide gevallen langer dan afgelopen zomer door TNO werd gepeild.

Volgens het onderzoeksinstituut is drie op de vier thuiswerkers op dit moment tevreden met het leven. „Ondanks de niet ideale omstandigheden lijkt het thuiswerken dus wel te bevallen”, aldus TNO.

„Kabinet treft voorbereidingen voor verlengen avondklok”

Het kabinet treft toch voorbereidingen om de avondklok, die vooralsnog afloopt op woensdag 10 februari, te verlengen als het OMT dat eind deze week adviseert. Die kans is groot, nu de Britse mutant van het coronavirus veel sneller opkomt dan verwacht, meldt het AD.

427835868.jpg
Premier Rutte en minister De Jonge. beeld ANP, Bart Maat

„Liever niet”, zei minister-president Mark Rutte dinsdagavond nog over de verlenging van de avondklok. Maar eerder die dag kwamen er verontrustende RIVM-cijfers los waaruit bleek dat twee derde van de nieuwe coronagevallen van de besmettelijker Britse variant afkomstig is en een derde coronagolf aanstaande is.

„Dat heeft de knop doen omgaan bij een aantal bewindslieden”, zegt een ingewijde. Wat helpt: in de Tweede Kamer lijken geen principiële bezwaren te zijn tegen een verlenging van de avondklok. Zowel bij PvdA, D66 als GroenLinks - eerder twijfelaars - is men vatbaar voor ‘goede argumenten’ van het kabinet.

Krijgen ook ouderen het coronavaccin van AstraZeneca?

Nu een derde vaccin tegen het coronavirus beschikbaar is, komt de vraag wie dit middel van farmaceut AstraZeneca krijgen. Duitsland, Frankrijk en Italië adviseren om het vaccin niet aan 65-plussers te geven. De Gezondheidsraad komt donderdag met een advies aan het kabinet over de Nederlandse ‘vaccinatiestrategie’.

Het kabinet heeft eerder laten weten dat het vaccin van AstraZeneca vooral bestemd is voor mensen van onder de 60 met medische klachten en voor medewerkers en cliënten in de geestelijke gezondheidszorg. Ouderen krijgen in principe de vaccins van Moderna en Pfizer/BioNTech.

De Europese toezichthouder voor vaccins en geneesmiddelen, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), had vrijdag een positief oordeel gegeven over het vaccin van AstraZeneca. Het EMA heeft er geen bezwaar tegen om ook ouderen het vaccin te geven. Er zijn te weinig 65-plussers onderzocht om vast te stellen hoe goed het middel bij deze groep precies werkt, maar het EMA verwacht dat zij genoeg bescherming krijgen, op basis van de tests die er zijn gedaan en op basis van ervaringen met andere vaccins. Bovendien is het vaccin niet gevaarlijk voor ze.

De Gezondheidsraad komt donderdag ook met een advies over coronavaccinaties. Het kabinet wil mensen niet verplichten om zich te laten inenten en wil gevaccineerde mensen ook geen voordelen geven ten opzichte van de mensen die geen prik hebben gehad. Maar een festival, een school, een restaurant of een kantoor kan misschien wel bepalen dat alleen gevaccineerde mensen naar binnen mogen. Dat kan leiden tot „ethische dilemma’s en juridische vragen”, en daarom heeft het kabinet de Gezondheidsraad om advies gevraagd.

„Coronavaccin onnodig verspild door GGD’s”

Ziekenhuizen en apothekers willen dat de verspilling van zo’n 15 procent van de coronavaccins stopt, schrijft het AD. GGD’s halen zes doses uit een flacon, het restant verdwijnt in de prullenbak. Ziekenhuizen komen tot zeven vaccins.

Door niets te verspillen, kun je meer dan zes mensen vaccineren met één flacon, zeggen Ernst Kuipers en Noortje Swart, respectievelijk voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg en vaccincoördinator van alle ziekenhuisapothekers.

Het vaccin dat na de zesde prik overblijft in de flacon wordt door de ziekenhuizen aangevuld met vaccin uit een nieuwe flacon. „Dat doen we ook bij dure kankermedicijnen”, aldus Swart. „Dit is in ziekenhuizen een standaardhandeling en volkomen veilig.”

Volgens Swart en Kuipers ‘hebben de ziekenhuizen al bewezen dat dit veilig kan’ en moeten GGD’s het vaccin beter benutten. Koepelorganisatie GGD Ghor laat weten dat de betreffende aanpak nu alleen „onder strenge voorwaarden” aan ziekenhuisapothekers is toegestaan. De GGD’s gaan hierover in gesprek met het RIVM en de inspectie. „Wij hopen dat ons dit ook toegestaan wordt.”

„Kerken onder financiële druk door coronacrisis”

Kerkgenootschappen staan onder extra financiële druk door de coronacrisis. Vastgoedadviseur Colliers voorspelt in een onderzoek naar de verkoop van kerken dat hierdoor kerken hun religieuze functie sneller zullen verliezen. Zo werden de afgelopen vier jaar al ongeveer 400 religieuze gebouwen verkocht.

De vastgoedadviseur concludeerde eind 2019 al dat het aantal kerkgangers de komende tien jaar sterk zal dalen en dat zeker 1700 kerken hun functie zullen verliezen. Uit nieuw onderzoek blijkt dat de coronacrisis dit proces versnelt.

Kerken hebben minder inkomsten omdat collecteren in de kerk niet mogelijk is door de coronamaatregelen. Normaal komt 15 procent van alle inkomsten uit collecten. Ook een huis-aan-huiscollecte kon niet doorgaan. Daarnaast vonden het afgelopen jaar een stuk minder huwelijken en evenementen plaats, een andere inkomstenbron voor de kerkgemeenschappen.

Tijdens de coronacrisis deden ongeveer 250 kerkgenootschappen beroep op de NOW-regeling om steun te krijgen bij het betalen van de salarissen van het personeel. „Samen vroegen ze 5,4 miljoen euro steun, gemiddeld rond de 21.000 euro per kerkgenootschap. Het merendeel vroeg niet meer dan 10.000 euro aan.” Gekeken naar alle kerken komt dat neer op nog geen 1000 euro per kerk.

Soms zit er voor kerkgenootschappen niets anders op om gebouwen te verkopen en dat gebeurt steeds meer. Gemiddeld levert een kerk een half miljoen euro op, maar de prijzen lopen sterk uiteen. Zo werd een grotere kerk in Haarlem voor ruim 2,1 miljoen verkocht, terwijl een kerk in Stadskanaal maar 35.000 euro opleverde.

Volgens Colliers heeft de locatie van de kerk een belangrijke invloed op de prijs. In groeiregio’s is de gemiddelde prijs per vierkante meter 1.193 euro. In krimpregio’s is dat minder dan de helft, 542 euro. „Dat komt deels doordat kerken in groeiregio’s vaker worden verbouwd naar woningen, een hotel of andere commerciële bestemmingen.”

Als de kerk na verkoop haar religieuze bestemming behoudt, is de betaalde prijs per vierkante meter in beide regio’s bijna gelijk. „Het lijkt erop dat religieuze instanties een deel van de emotionele waarde meenemen in de aankoop.”

Britse begrafenisondernemers vragen voorrang bij coronavaccinatie

Britse begrafenisondernemers en medewerkers van begraafplaatsen roepen op om begrafenissen zoveel mogelijk doorgang te laten vinden en daarvoor personeel in de uitvaartbranche voorrang te geven bij de vaccinatie tegen het coronavirus. De branche doet dat verzoek met het oog op de aanhoudend hoge sterftecijfers in het Verenigd Koninkrijk.

Voorrang voor mensen in de uitvaartbranche is nog lang niet het geval in alle delen van het Verenigd Koninkrijk, zegt Julie Dunk, die werkzaam is voor de brancheorganisatie voor crematoria. „Dat is reden tot zorg”, aldus Dunk. Als medewerkers in quarantaine moeten, loopt de druk op het personeel dat nog wel kan blijven werken op. Is dat er niet, dan moeten nabestaanden wachten tot zij hun overledene kunnen begraven of cremeren. „In de huidige fase van de pandemie is er een hoog risico om geïnfecteerd te worden”, waarschuwt Dunk.

Een woordvoerder van de Britse branchevereniging van begrafenisondernemers legt uit dat rouwenden in Groot-Brittannië alleen nog op uitnodiging naar een begrafenis kunnen gaan. Net als in Nederland wonen ook in het Verenigd Koninkrijk veel mensen begrafenissen online vanuit huis bij.

Het Verenigd Koninkrijk heeft een van de hoogste dodentallen ter wereld als gevolg van de coronapandemie. Meer dan 126.000 personen in Groot-Brittannië zijn al overleden aan de gevolgen van Covid-19. Begrafenisondernemers, crematoria, kistenmakers en mortuaria draaien er overuren.

Weer flinke toename aantal nieuwe coronabesmettingen in Duitsland

Opnieuw is er sprake van een flinke stijging van het aantal nieuwe vastgestelde coronabesmettingen in Duitsland. Het Robert Koch Instituut, de Duitse tegenhanger van het RIVM, heeft donderdagochtend maar liefst 14.211 nieuwe gevallen over de afgelopen 24 uur gemeld.

Woensdag waren dat er nog 9705, ongeveer een derde minder. Na een dip in het afgelopen weekend, stijgt het aantal nieuwe besmettingen de laatste dagen weer gestaag in Duitsland. In totaal is het coronavirus tot dusver bij 2.252.001 personen in de Bondsrepubliek vastgesteld.

In het afgelopen etmaal overleden in Duitsland nog eens 786 Covid-patiënten. Het longvirus heeft er in totaal al zeker 59.742 levens geëist.

Aantal startende ondernemers voor het eerst in maanden gedaald

Het aantal startende bedrijven is in januari voor het eerst in zeven maanden teruggelopen. Ook zijn er vorige maand meer bedrijven gestopt dan in enig andere maand van de coronacrisis, meldt de Kamer van Koophandel (KVK).

„Tot nu toe was er, ondanks de coronacrisis, nog veel perspectief te zien in het groeiende aantal starters. Dat lijkt op dit moment verleden tijd”, constateert de Utrechtse hoogleraar ondernemerschap Erik Stam in een toelichting op de cijfers.

Was er in december nog sprake van 19 procent meer starters dan een jaar eerder, afgelopen maand nam dit aantal juist met 7 procent af tot 22.448. Het aantal geregistreerde stoppende bedrijven, de zogeheten ‘stoppers’, nam op jaarbasis ook iets af. Maar het ging met 17.135 wel om het hoogste aantal sinds de start van de crisis.

Vooral in de logistiek en de persoonlijke dienstverlening werden er minder nieuwe ondernemingen opgezet. Die laatste sector betreft onder meer kapsalons, sauna’s en nagelstudio’s, allemaal beroepsgroepen die door de lockdown tijdelijk op slot zitten.

„We zien dat het perspectief in de persoonlijke dienstverlening op dit moment buitengewoon somber is, met als enige opleving het aantal starters in de uitvaartbranche. Hier zien we de donkere kanten van de coronacrisis scherp terug in de bedrijvendynamiek”, aldus Stam.

Daar staat tegenover dat het aantal faillissementen in januari verder terugzakte. De KVK telde afgelopen maand slechts 149 bankroeten, tegen 268 faillissementen in de eerste maand van 2020. Dankzij de vele steunmaatregelen worden er eigenlijk de hele coronacrisis al erg weinig bedrijven failliet verklaard.

Britse variant, scholen en prikstrategie centraal in coronadebat

Opnieuw debatteert de Kamer over de aanpak van de coronacrisis. Na een korte briefing door vaccinatiedirecteur Jaap van Delden en RIVM-expert Jaap van Dissel, buigt de Kamer zich onder meer over de dreiging die de Britse coronavariant vormt. Ook de vaccinatiestrategie, de heropening van de scholen, en de bestaande lockdown-maatregelen zullen uitgebreid aan bod komen.

Het verlengen van die lockdown is volgens demissionair premier Mark Rutte „onvermijdelijk”. De ‘oude’ coronavariant wordt misschien teruggedrongen, maar de Britse mutatie verspreidt zich juist steeds sneller. Het kabinet en diens adviseurs maken zich hier grote zorgen over. Ook de Kamer zal hier meer duidelijkheid over willen. Het pakket aan maatregelen, waaronder de avondklok, wordt overigens nog eens voorgelegd aan de deskundigen in het Outbreak Management Team.

Wel belooft het kabinet dat de basisscholen open kunnen. Om dit verantwoordelijk te doen is een protocol opgesteld, gebaseerd op adviezen van de virologen. Maar brancheorganisaties noemen de voorstellen onwerkbaar. Veel partijen hebben hier naar verwachting ook kritische vragen over.

Hoewel de steun voor de algemene coronamaatregelen vrij breed is, wacht zorgminister Hugo de Jonge opnieuw een zwaar debat. Het tempo van het inenten ligt volgens tal van partijen in de Kamer te laag. De Jonge beloofde recent beterschap: de achterstand op andere Europese landen zou worden ingelopen. Maar veel oppositiepartijen hebben daar weinig vertrouwen in. De onenigheid tussen het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) en zijn ministerie van Volksgezondheid over de vaccinatiecijfers, kwam De Jonge ook op kritiek te staan. Uiteindelijk bleek dat duizenden prikken dubbel waren geteld.

Ook zal opnieuw worden gesproken over het loon van zorgpersoneel. De Kamer nam een motie aan om de zorgsalarissen te verhogen, maar het kabinet wil daar nu niets meer aan doen, omdat het demissionair is (het kabinet trad af om de toeslagenaffaire). Die uitleg leidde tot woede bij de oppositie.

Vorig liveblog

Het vorige liveblog is hier terug te lezen.

Advertentie

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer