„Niet synagoge, maar gezin is de kern”
Met het sluiten van de synagoge valt er voor veel joden wat wezenlijks weg. Maar het tast de essentie van hun geloofspraktijk niet aan.
„Dat ik nu niet naar de synagoge kan, doet pijn”, zegt Avi Cohen Stuart (53). Hij bezoekt normaal gesproken elke week op sabbatochtend het joodse gebedshuis in Amersfoort. „We kunnen een aantal essentiële dingen uit zo’n dienst nu niet doen.”
Omdat ten minste tien volwassen joodse mannen nodig zijn voor een gebedsdienst, kunnen de gezamenlijke gebeden op dit moment niet plaatsvinden. Ook het niet kunnen lezen uit de Thorarol noemt Cohen Stuart „een groot gemis.”
Toch ligt niet de synagoge, maar het gezin aan de basis van de joodse geloofspraktijk, zegt hij. „De kern van het jodendom speelt zich thuis af: het koosjer eten, drie keer per dag bidden. Ook het houden van de sabbat verandert niet nu we niet naar de synagoge kunnen.”
Door de coronamaatregelen komt de nadruk nog meer op het gezin te liggen. „Zo worden we opgeroepen om psalmen uit te spreken voor mensen die ziek zijn. Mijn dochter heeft de afgelopen sabbat extra psalmen gebeden.”
Omdat orthodoxe joden op de sabbat geen elektrische apparaten bedienen, vinden er op die dag geen alternatieve online diensten plaats. Op de andere weekdagen worden er wel online veel verschillende lessen georganiseerd, aldus Cohen Stuart.
Opperrabbijn Binyomin Jacobs maakt doordeweeks graag gebruik van hulpmiddelen op het web. „Veel mensen komen tijdens de sabbat naar de synagoge vanwege het sociale contact. Nu dat niet mogelijk is, geef ik cursussen via Zoom en privéles via Skype. Toch voelt dat lang niet hetzelfde.”
De opperrabbijn signaleert veel eenzaamheid door het wegvallen van sociale contacten. „Dat raakt mij diep.” Ook krijgt hij dagelijks telefoontjes van mensen bij wie de oorlog komt bovendrijven vanwege het gedwongen isolement.
Toch moet men niet bij de pakken gaan neerzitten, zegt Jacobs. „Laatst schreef ik over een koorddanser. Die moet niet teveel naar boven of beneden kijken, anders komt hij niet aan de overkant. Zo moeten we de situatie niet op zijn beloop laten, maar alles zwart inzien werkt ook niet.”
Ook Cohen Stuart wil de huidige situatie nuchter benaderen. „We moeten zeker niet in paniek raken. Uiteindelijk leven we allemaal uit de hand van de Schepper en Hij weet wat Hij doet.”
