Ds. Annemarie Roding: Bijbel openhartig over eenzaamheid
Op weg naar het Woerdense Kalsbeek College om daar een lezing te geven over eenzaamheid kon prof. dr. Anja Machielse de brug voor het college niet over. De weg was opgebroken. „Tekenend voor dit thema. Mensen willen contact maar het lukt niet”, zei Machielse tegen de bezoekers van de Landelijke Pastorale Dag zaterdag.
De bijeenkomst, georganiseerd door de Protestantse Kerk in Nederland in samenwerking met het Ouderlingenblad voor Pastoraat en Gemeenteopbouw, trok zo’n 400 bezoekers.
Voorafgaand aan de lezing opende kerkelijk werker Ate Klomp de dag met het lezen van het Bijbelgedeelte waarin Elia verlangt naar de dood. „We treffen de grote Elia op een slecht moment aan. Zijn fierheid is voorbij. „Het is genoeg, neem mijn ziel maar weg”, bidt hij. Maar hoe mooi: we zien ook hoe God zorgt voor Elia. Het is een vreselijk gevoel wanneer we denken dat ons leven geen zin heeft. Maar ieder mens is kostbaar in Gods ogen en geen leven is zinloos.”
Als bijzonder hoogleraar empowerment van kwetsbare ouderen aan de Universiteit voor Humanistiek heeft Machielse onderzoek gedaan naar het verlangen naar contact dat veel ouderen hebben. Ze schetste een samenleving die individualistischer is geworden. „Wie eenzaam is, is niet per se alleen en wie alleen is, is niet per se eenzaam. Eenzaamheid heeft veel gezichten.”
Gezien en gekend worden zijn basisbehoeften van iedereen, maar juist ook van eenzame mensen, aldus Machielse. „Volg het tempo van mensen. Ga niet zelf activiteiten voor hen bedenken. Ik spreek ouderen die dingen gaan doen omdat hun bezoekvrijwilliger dat zo graag wil. Neem niet je eigen behoeften als uitgangspunt, maar probeer je in te leven in de ander.”
In de workshop ”Eenzaamheid en geloof” ging ds. Annemarie Roding-Schilt in op de spanning die ervaren kan worden tussen geloof en eenzaamheid. „Mijn oma vroeg aan een neefje of hij langs wilde komen, want ze was zo eenzaam. Hij zei: „Maar oma, God is er toch?” „Dat is zo”, zei ze toen. Maar later zei ze tegen mij: „Dat helpt toch niet altijd?””
Die spanning tussen geloof en eenzaamheid bemerkt ds. Roding ook wel in het pastoraat. „Als christenen ervaren we dezelfde zorgen en problemen als de rest van de wereld. Ook eenzaamheid. Het moeilijke zit hierin dat we weten dat het niet past bij Gods goede plan voor ons en onze wereld.”
Ds. Roding zei dat eenzame mensen in de Bijbel veel herkenning kunnen vinden. „De Bijbel is openhartig over eenzaamheid. Denk aan mensen als Adam en Abraham en in de lijdenstijd ook aan Jezus in de hof en aan het kruis. Eenzaamheid is een gedeeld begrip.”
