1 Voor alle duidelijkheid: het gaat hier niet over een fort dat de branding moet weerstaan, maar over zo’n prachtig kunstwerk, met fragiele torens en prachtig uitgesneden raampjes. Met droog zand lukt dat niet, dat weet zelfs een kind. Droge zandkorrels houden elkaar niet vast en van het bouwwerk blijft alleen een kegelvormige hoop zand over. Nat zand dus, maar ook weer niet te nat, want dan zakt het kasteel als een plumpudding in elkaar.

2 Met de juiste verhouding zand en water moet het mogelijk zijn om een zandkasteel van 5 meter hoog te bouwen. Makkelijk is dat niet, want daarvoor mag het zand niet meer dan een paar procent water bevatten. Goed mengen is dan heel belangrijk, want anders zijn delen van het kasteel te droog. Met een paar plastic strandschepjes gaat dat niet lukken. Beginners kunnen beter starten met een verhouding van één emmer water op acht emmers zand.

3 Water is zo geschikt als plakmiddel omdat de waterdeeltjes tussen de zandkorrels kruipen en elkaar als het ware vasthouden. Je ziet dat verschijnsel ook als een glas water overvol is geschonken. De bovenkant staat dan bol, omdat de waterdeeltjes elkaar aantrekken en het glas ze juist afstoot. Bij het bouwwerk vormen de waterdeeltjes ketens die als bruggetjes tussen de zandkorrels zitten en deze –geholpen door capillaire werking– bij elkaar houden. De aantrekkingskracht tussen waterdeeltjes onderling is niet groot, maar wel groot genoeg om de zwaartekracht te weerstaan en te verhinderen dat de wanden van het zandkasteel instorten.