De uitvoering van de Toccata in F (BWV 540) vormde het slotakkoord van een feestelijk Bachconcert ter gelegenheid van het feit dat Cor Ardesch (1959) de achterliggende acht jaar alle orgelwerken van Bach op cd heeft gezet.

Onder grote belangstelling –het Mariakoor in de Dordtse Dom was te klein voor de bijna 500 man– vertolkte de stadsorganist op het door Verschueren gebouwde Bachorgel uit 2007 behalve de beroemde Toccata ook de Preludium en Fuga in C (BWV 547), drie Leipziger Choräle, het verstilde ”Ich ruf zu dir” uit het Orgel-Büchlein en het virtuoze Pièce d’Orgue (BWV 572).

Voorafgaand aan het concert overhandigde Ardesch een eerste exemplaar van de 18-cd-box met alle opnamen (prijs: 197,50 euro) aan Jaap Smit, commissaris van de Koning in Zuid-Holland, en aan wethouder van Cultuur en Toerisme Piet Sleeking van de gemeente Dordrecht.

Smit, die van professie theoloog is, stelde dat Ardesch met zijn project het Bachorgel in Dordrecht en Bachs muziek onder de aandacht heeft weten te brengen. Hij vroeg zich af hoe het komt dat in onze „doorgeschoten geseculariseerde samenleving” mensen toch altijd weer naar Bach luisteren. Politici die in Den Haag alles willen afbreken wat herinnert aan het christelijk verleden, luisteren volgens Smit „vol overgave” naar Bachs Matthäus Passion. „Niet alleen naar de muziek maar ook naar de tekst, zeg ik altijd.” Volgens de commissaris van de Koning is luisteren naar Bach zoiets als „meegenomen worden naar een plek ergens tussen hemel en aarde.”

Sleeking noemde Bach, het Bachorgel en de Dordtse Dom een „geweldige combinatie.” De wethouder roemde het initiatief van burgers en bedrijven in zijn stad waardoor de komst van het Bachorgel in 2007 mogelijk werd. Hij prees Ardesch die meer dan twintig uur Bachmuziek op cd heeft gezet, waarbij de opnamen ’s nachts werden gemaakt. „Ze zeggen weleens: Geen dag zonder Bach. Voor jou geldt: Geen nacht zonder Bach.” Sleeking noemde de cd-box „een monument op zich”, dat heel goed past in de meer dan duizend monumenten die de binnenstad van Dordrecht telt.

Lianne Mostert, voorzitter van de kerkenraad van de Grote Kerkgemeente, roemde de „tomeloze inzet” van Ardesch. „Je kunt hier geen voet over de drempel zetten, of Cor zit te spelen: in de ochtend, in de middag, in de avond, en dus ook ’s nachts.” Ze vertelde hoe er tijdens kerkenraadsvergaderingen weleens stiltes vallen. „Maar het is dan nooit duidelijk of dat is omdat mensen na willen denken, of omdat ze stiekem naar Cor zitten te luisteren.”

De stadsorganist toonde zich voorafgaand aan het concert overweldigd door de belangstelling. „De Grote Kerk is te klein.” Hij zei dat het het allermooist is om Bach live te spelen. „Dat doe ik vanavond erg graag voor u.”

Volgens Ardesch zet Bachs muziek aan het denken, maakt ze vrolijk of juist stil. „Heel vaak heb ik ervaren dat je boven jezelf wordt uitgetild. Dat heb ik door willen geven.” Hij stelde dat er „meer tussen hemel en aarde” is. „De muziek van Bach is een glimp van de hemel. In onze bizarre tijd kan deze fantastische muziek ontroeren en troost geven.”

Ardesch heeft zich met zijn Bachintegrale geschaard in de rij van Nederlandse organisten als Bram Beekman, Ewald Kooiman en Ton Koopman, die eerder alle orgelwerken van Bach één of meer keren compleet opnamen. Uniek aan het project van Ardesch is dat alle werken op één orgel worden gespeeld.

Lees het recente RD-interview met Cor Ardesch (juni 2016)

Lees het RD-interview met Cor Ardesch aan het begin van zijn project (december 2008)