Verwarde personen kunnen levensgevaarlijk zijn, bleek afgelopen dagen opnieuw. Vrijdag veroorzaakte Rémon W. (38) een ernstig ongeval bij Zelhem. Een 4-jarig jongetje uit Stolwijk kwam daarbij om het leven. W. wordt verdacht van doodslag en diefstal met geweld. De man had de auto ontvreemd van een psycholoog van justitie die hem opzocht. In het gemeentekantoor van Stolwijk kunnen belangstellenden een condoleanceregister voor het getroffen gezin tekenen.

Maandag oordeelden rijksinspecties hard over hulpverlening aan een gezin in Heerlen, waarvan de psychisch zieke moeder op 1 maart haar 7-jarig zoontje wurgde. De hulpverlening had te weinig oog voor de veiligheid van het kind. Twee weken geleden stak een ernstig verwarde 51-jarige vrouw uit Bennekom zich op straat in brand. Veel mensen waren getuige van het drama. De vrouw overleed aan haar verwondingen.

„Tragisch allemaal”, reageert Max Paans. De Nederlands gereformeerde Edenaar werkt bij ggz-instelling Pro Persona in Wolfheze en is ook zo’n twintig uur onbezoldigd straatpastor in Ede. Daar helpt hij onder anderen –verslaafde– mensen met psychiatrische problematiek. „Je zult, zoals het gezin uit Stolwijk, worden aangereden door een psychisch zieke man die net een auto heeft gestolen.”

Vertrouwd

Zaak is dat hulpverleners verwarde mensen in de peiling blijven houden, betoogt hij. „Zelf probeer ik een relatie op te bouwen met anderen. Wees mensen nabij. Jezus Zelf gaf het voorbeeld. Van belang is vertrouwd te raken met de leefwereld van mensen. Staat een persoon te gillen en mensen lastig te vallen, dan weet je dat je in actie moet komen. Dan moet ik bijvoorbeeld de verslavingszorg of het Leger des Heils inschakelen.”

Hoe wrang het ook klinkt, autoriteiten kunnen „nooit helemaal” voorkomen dat verwarde personen anderen leed berokkenen. „De problematiek is lastig. Het inschatten of iemand een gevaar vormt voor zijn omgeving blijft mensenwerk. We kunnen het brein nooit helemaal doorgronden. Het is te gemakkelijk om te zeggen dat de rechter de man die het ongeval veroorzaakte, vast had moeten houden. Je kunt niet iedereen die een gevaar zou kunnen vormen uit voorzorg vastzetten. Al blijft het verschrikkelijk wat dat gezin uit Stolwijk is overkomen.”

Zie om naar elkaar; voorkom zó dat verwarde mensen uit de bocht vliegen. Het is een pleidooi van het vorig jaar opgerichte Aanjaagteam Verwarde Personen. Niet alleen professionals (zoals artsen), maar ook familie en bekenden moeten een oogje in het zeil houden, zei burgemeester Spies van Alphen aan den Rijn, voorzitter van het team, recent in deze krant. Paans: „Een prachtig pleidooi, maar we kunnen burgers niet overvragen. Ik weet hoe lastig het vaak is om contact te leggen met verwarden. Soms wíllen ze niet geholpen worden.”

Inspecties zijn kritisch op hulpverleners in verband met het drama in Heerlen, waarbij een moeder haar zoontje ombracht. Paans: „Wij hulpverleners zijn ook maar mensen en laten steken vallen. Dat heeft ook te maken met toenemende werkdruk en van alles móéten, zoals het invullen van tal van formulieren voor de zorgverzekeraars.”

Kop soep

Zorgelijk vindt hij dat veel burgers menen dat het „straatbeeld perfect moet zijn.” „In de plaats waar ik opgroeide, liepen twee dorpsgekken rond. De ene was pedofiel. Als kind wist je: blijf bij hem uit de buurt. Maar mijn moeder gaf die pedofiel wel geregeld een kop soep. Nu is er een protestdemonstratie als zich ergens een pedofiel wil vestigen. Ik kan dat begrijpen, maar zeg toch: Laten we ook plaats bieden aan lastige mensen. Denk ook aan de discussie over downkinderen Ik verzet me ertegen om zulke kinderen maar te laten aborteren. Het zijn door God gegeven mensen. Prachtkinderen gewoon.”