Gevechtspauze beëindigd: honderden doelen in Gaza aangevallen
Vrijdagmorgen is het bestand tussen Israël en Hamas ten einde gekomen. Volg de laatste ontwikkelingen van de oorlog in Israël via dit liveblog.
Advertentie
Hamas zegt bereid geweest te zijn om de lichamen van Shiri Bibas en haar twee jonge zoons over te dragen aan Israël. Dat aanbod zou gedaan zijn tijdens de onderhandelingen over de verlenging van de gevechtspauze die vrijdagochtend vroeg afliep.
Israël wil niet reageren op de „berichtgeving op basis van propaganda van Hamas”, zegt het kantoor van premier Benjamin Netanyahu.
De Israëlische krijgsmacht (IDF) heeft sinds het aflopen van de tijdelijke gevechtspauze naar eigen zeggen „meer dan tweehonderd terroristische doelen in de Gazastrook” aangevallen. Een woordvoerder spreekt van doelen „in de hele Gazastrook”, van het noorden tot het zuiden.
De doelen werden vanuit de lucht, vanaf de zee en vanaf land aangevallen, zegt woordvoerder Daniel Hagari. Daarbij zouden onder meer tunnels en lanceerplatforms die gebruikt werden door Hamas vernietigd zijn. Hagari meldt dat bij de aanvallen ook marineschepen, tanks en artillerie zijn ingezet.
Er zijn meer manieren om de Israëlische gijzelaars vrij te krijgen dan een gevangenenruil alleen. Onderhandelingen zijn een optie, maar er zijn ook „andere middelen”, zegt een hoge functionaris van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken tegen persbureau Reuters. Het is onverminderd de bedoeling om de gijzelaars te bevrijden, aldus Oded Joseph.
Deze vrijdag liep na zeven dagen een tijdelijke wapenstilstand af. Onder dat bestand hebben Israël en Hamas vele tientallen gevangenen uitgeruild, onder wie tientallen vrouwen en kinderen die ontvoerd werden door Hamas. In ruil voor hun vrijlating werd een drievoud aan gevangenen uit Israëlische detentie vrijgelaten.
Volgens Joseph wordt er „vanzelfsprekend” nog gezocht naar manieren om de resterende gijzelaars vrij te krijgen. „Deels kunnen die uit een soort van overleg volgen, maar deels ook met andere middelen.” Wat hij met dat laatste bedoelt, liet Joseph in het midden.
De secretaris-generaal van de Verenigde Naties António Guterres is teleurgesteld dat het tijdelijke staakt-het-vuren in Gaza is afgelopen en hoopt dat er snel nieuwe afspraken gemaakt kunnen worden. Dat heeft hij gezegd in een korte verklaring op X.
„Ik betreur ten diepste dat de militaire operaties in Gaza zijn hervat. Ik blijf hoop houden dat het mogelijk is om de pauze die tot stand was gekomen te vernieuwen. Dat de vijandelijkheden hervat zijn, laat alleen maar zien hoe belangrijk het is dat er een echt humanitair staakt-het-vuren komt”, aldus Guterres. Hij doelt daarmee op een langduriger bestand. Dat ziet Israël vooralsnog niet zitten omdat het land Hamas eerst volledig wil uitschakelen.
Guterres roept al lange tijd op tot een wapenstilstand in Gaza om de bevolking hulp te bieden. De inwoners van Gaza worden ook getroffen door de bombardementen en gevechten, en kampen bovendien met grote tekorten aan noodzakelijke goederen zoals voedsel en brandstof. Woensdag sprak Guterres van een „epische humanitaire catastrofe” in Gaza.
Advertentie
Het Israëlische leger heeft de Gazastrook opgedeeld in kleine genummerde zones om de bevolking instructies te geven over waar ze wel of niet mogen zijn. De kaart met de zones wordt onder meer via sociale media verspreid. Palestijnen krijgen volgens het leger instructies welke zone ze moeten verlaten. Dit is volgens de Israël voor hun veiligheid.
De kaart is „voor de volgende fase van de oorlog” en dient voor „veilige evacuaties van burgers”, volgens het leger. Dat heeft van 7 oktober tot 24 november grote delen van vooral het noorden van de Gazastrook met bombardementen verwoest. Volgens cijfers van VN-organisaties is zeker 60 procent van de woningen beschadigd of verwoest. Bij de bombardementen vielen meer dan 15.000 doden, onder wie veel vrouwen en kinderen. Door de luchtaanvallen is 80 procent van de circa 2,3 miljoen bewoners ontheemd. Velen zijn van de noordelijke Gazastrook naar het zuiden gevlucht.
In de tweede stad van de Gazastrook, Khan Younis in het zuiden, zijn volgens plaatselijke meldingen vrijdag al pamfletten uitgestrooid door de Israëli’s met in het Arabisch de opdracht aan de bewoners van bepaalde gebieden om naar Rafah aan de Egyptische grens te gaan.
Direct na het aflopen van het bestand tussen Israël en Hamas meldden de gezondheidsautoriteiten in Gaza de eerste doden. Zeker veertien Palestijnen zijn omgekomen, stelt het ministerie van Volksgezondheid in het door Hamas geleide gebied op berichtendienst Telegram. Tientallen mensen raakten gewond.
De dodelijke slachtoffers kwamen volgens het ministerie om bij Israëlische bombardementen. Het Gazaanse ministerie van Volksgezondheid meldt tegenover Al Jazeera 21 doden.
Vrijdagochtend vroeg liep het bestand na zeven dagen af. Het was voor het eerst dat de wapens werden neergelegd sinds het begin van de oorlog op 7 oktober. De Israëlische krijgsmacht heeft steeds benadrukt dat het een tijdelijk staakt-het-vuren was en dat daarna verder gevochten zou worden.
Hij opereerde zowel Hamasterroristen als slachtoffers van de aanslagen van 7 oktober. Thuis is hij alleen nog om te slapen. Arts Alon Schwarz: „Ik heb al acht weken niet met mijn kinderen gespeeld.”
De bemiddelaars uit met name Qatar en Egypte blijven volgens betrokken bronnen aan het werk om de oorlog in de Gazastrook te stoppen. Israël heeft na een week van wapenstilstand vrijdag de aanvallen op de dichtbevolkte Gazastrook hervat.
Premier Benjamin Netanyahu heeft gezegd dat Hamas geen gijzelaars meer wil vrijlaten en dat daarmee de voorwaarden voor de wapenstilstand zijn geschonden. Bovendien zijn er vanuit de Gazastrook raketten op Israël afgevuurd volgens de premier. Hij zegt „de oorlog te hervatten om het doel te bereiken om alle gijzelaars vrij te krijgen, Hamas te vernietigen en ervoor te zorgen dat Gaza nooit meer een bedreiging voor Israël zal zijn”.
Het Internationale Rode Kruis heeft vrijdag bevestigd dat de organisatie heeft geholpen met het overbrengen van negentien Palestijnse gevangenen uit Israëlische gevangenissen naar Ramallah op de Westelijke Jordaanoever. Volgens eerdere berichten laat Israël op basis van de jongste afspraken in totaal dertig gedetineerden gaan. Hamas heeft donderdag acht gijzelaars vrijgelaten.
Israël heeft de aanvallen op de Gazastrook vrijdag hervat en het bestand dat een week duurde, is voorbij. Het ziet er niet naar uit dat er binnen afzienbare tijd weer gevangenen tussen de strijdende partijen worden uitgewisseld.
Israël hervat de strijd tegen Hamas in de Gazastrook. Dat melden de Israëlische strijdkrachten (IDF) nadat ze een raket hebben onderschept die uit Gaza kwam. Israël beschuldigt Hamas ervan daarmee het bestand te hebben geschonden.
Palestijnse media melden inmiddels beschietingen in het noorden van Gaza.
De Israëlische veiligheidsdiensten wisten al meer dan een jaar van de aanvalsplannen van de Palestijnse militante groep Hamas. Dat schrijft de Amerikaanse krant The New York Times. Israëlische functionarissen zouden de aanval op 7 oktober als „te hoog gegrepen” voor Hamas van de hand hebben gewezen.
The New York Times wist de hand te leggen op interne documenten en e-mails van de Israëlische strijdkrachten en inlichtingendiensten waaruit voorkennis blijkt. Interviews met anonieme bronnen bevestigen dat beeld.
De Israëlische diensten kregen een plan van veertig pagina’s in handen waarin Hamas de aanval stap voor stap beschrijft. De Israëliërs gaven het de codenaam De muur van Jericho. Niet alleen wordt de aanval beschreven, ook bevat het document gevoelige informatie over het Israëlische leger. Dat roept de vraag op hoe Hamas daaraan gekomen is en of er uit de veiligheidsdiensten is gelekt.
Volgens The New York Times circuleerde het aanvalsplan in brede kring binnen de strijdkrachten. Het is niet duidelijk of premier Benjamin Netanyahu ook op de hoogte was.
Israël laat dertig Palestijnse gevangenen vrij als reactie op de vrijlating van acht gijzelaars door Hamas donderdag. Dat zeiden de gevangenisautoriteiten in de nacht van donderdag op vrijdag. De gevangenen worden vrijgelaten uit gevangenissen in Israël, de Westoever en Jeruzalem.
Het gaat om 23 minderjarigen en zeven vrouwen. Sinds de start van de gevechtspauze op 24 november liet Hamas tachtig Israëlische gijzelaars vrij en zeker twintig buitenlandse. Israël liet 240 Palestijnse gevangenen gaan.
Het huidige staakt-het-vuren loopt af op vrijdagochtend om 07.00 uur (plaatselijke tijd). De strijdende partijen onderhandelen met hulp van Egypte, Qatar en de Verenigde Staten over een nieuwe verlenging.
Advertentie
