De kredietwaardigheid is in het geding, aldus EY, al wordt voor faillissementen niet direct gevreesd. De barometer is een analyse van de resultaten van 785 in Nederland werkende zorgaanbieders, samen goed voor bijna 79,5 miljard euro aan opbrengsten. Er zijn flinke verschillen. „Ziekenhuizen hielden het hoofd in 2022 nog goed boven water. Maar de geestelijke gezondheidszorg en de langdurige zorg hadden het zwaar te verduren”, aldus Rob Leensen van EY. Het aantal zorgaanbieders in de rode cijfers nam vooral toe in de geestelijke gezondheidszorg en de ouderenzorg.

„De tarieven zijn volstrekt onvoldoende”, beaamt voorzitter Ruth Peetoom van de Nederlandse ggz. „Dit holt de toch al kwetsbare toegang tot geestelijke gezondheidszorg verder uit.” Voor investeringen in verduurzaming hebben de aanbieders volgens Peetoom nu ook geen ruimte.

Met name hogere kosten door de inhuur van externen speelt een rol: die steeg van 7,8 naar 8,7 procent. Ook stijging van rente, bouwkosten en huren eisten volgens EY hun tol bij de financiële verslechteringen, net als aflopende coronacompensatiemaatregelen. „Het is duidelijk dat corona een enorme impact heeft gehad op de kredietwaardigheid”, zegt Ralph Poulssen van EY.

Hij ziet de toekomst met zorg tegemoet en houdt er rekening mee dat „minder investeerders geïnteresseerd zijn in het verstrekken van financiering. Het gemak waarmee elke individuele zorgaanbieder tegen acceptabele voorwaarden geld kon aantrekken, is verleden tijd.” De firma noemt als voorbeeld een verouderd verpleeghuis waar de cliënten nog met zijn tweeën op een kamer bivakkeren en dat dringend moet renoveren. De bank trok zich na twee jaar rode cijfers terug uit de klus.

EY waarschuwt er bovendien voor dat zorgaanbieders om de inkomsten maar productie willen blijven draaien en bedden willen vullen, terwijl mensen en samenleving daar lang niet altijd mee gediend zijn. Er moet juist meer preventie komen.