Steeds minder eikenprocessierupsen, soms alsnog flink overlast
In eikenbomen zitten steeds minder vaak eikenprocessierupsen. In 8 procent van in totaal 120.000 eiken werden in 2023 eikenprocessierupsen gevonden. Vorig jaar was dat nog 11 procent, vertelt bioloog Arnold van Vliet van Wageningen University & Research (WUR), betrokken bij Kenniscentrum Eikenprocessierups.
De overlast door de eikenprocessierups bereikte een piek in 2019. Toen werd in zeker 55 procent van de eikenbomen een nest aangetroffen. Destijds werd wel alleen gekeken naar de bomen die niet bespoten waren tegen de jeukrups. In de huidige analyse zitten ook bomen die wel bespoten zijn.
Afgelopen najaar zag het kenniscentrum al dat er minder eikenprocessievlinders waren. De onderzoekers hadden de daling van het aantal rupsen dus ook verwacht. „Wel is er echt nog een slag te maken”, vindt Van Vliet. „De rups gaat niet meer weg uit Nederland. Het probleem moet beheerst worden. Dat betekent: niet lukraak de rups bestrijden, maar kijken naar waar de risicolocaties zijn.” Daarvoor moeten gemeenten de rups goed in de gaten houden, zegt hij.
In het noorden zitten vaak nog de meeste eikenprocessierupsen. „Dat komt door een combinatie van omstandigheden”, zegt de bioloog. „Over het algemeen zien we wel dat het aantal eikenprocessierupsen echt toeneemt als er niet wordt ingegrepen.” Bij een ‘hotspot’ zit vaak in elke eik wel een nest. Op sommige plekken kunnen mensen dus alsnog flink last hebben van de rupsen.
Door storm Poly van woensdag is er ook een grote kans dat nesten van de rups uit de boom zijn gewaaid. Daardoor kunnen de rupsen op muren, in tuinen of in andere bomen terechtkomen. Van Vliet wijst erop dat ze nog steeds gevaarlijk zijn vanwege de brandharen. Die brandharen kunnen jeuk, bultjes en oogklachten veroorzaken.
Kenniscentrum Eikenprocessierups wil meer inzicht krijgen in waar de eikenprocessierups zich zoal bevindt. Ze zijn daarom het platform processierups.nu begonnen waarop vrijwilligers, gemeenten en boombeheerders de rupsen kunnen melden. De bedoeling is dat iemand minimaal dertig eiken bekijkt en doorgeeft hoeveel daarvan een nest hadden. Het is ook mogelijk om aan te geven hoe groot het nest was.