In de Week van het Gezin (11-17 mei) is het nodig stil te staan bij een (bijna) vergeten waarheid: kinderen hebben zeker in hun eerste twaalf levensjaren een veilig, liefdevol thuis nodig. Een thuis waar vader en moeder samen hun verantwoordelijkheid dragen. Waar de moeder als spil in het gezin haar onmisbare rol vervult, de vader actief ondersteunt, ruimte creëert en geestelijk leidinggeeft. En waar de vader zijn verantwoordelijkheid draagt in liefdevolle leiding, bescherming en aanwezigheid (met begrip voor alle gezinnen waar een vader of moeder helaas wordt gemist). Niet als een keuze maar als een roeping van de Heere, een opdracht die rechtstreeks voortvloeit uit Gods scheppingsorde. In een samenleving die steeds meer op autonomie en individualisme gericht is, zijn deze fundamenten van onschatbare waarde.

Bewuste toewijding

De vorming van een mens begint al in de prilste jaren. Pedagoog B. Florijn noemt nadrukkelijk beschikbaarheid de kern van opvoeding: fysieke aanwezigheid maar zeker ook emotionele nabijheid en actieve betrokkenheid. „De vorming van de ziel vraagt niet om toezicht, maar om liefdevolle, persoonlijke leiding.” Die leiding kan niet gedelegeerd worden aan kinderopvang of buitenschoolse opvang.

Een kind is geen project dat kan worden overgedragen aan anderen

De eerste twaalf levensjaren zijn bepalend voor hechting, karakterontwikkeling en principiële vorming. Predikant en pedagoog ds. C.J. Meeuse wijst hier krachtig op: „Wat in deze jaren niet gezaaid wordt, valt later nauwelijks nog in te halen.” Daarom vraagt deze periode bewuste toewijding van dagelijks aanwezige ouders. Juist in de vormende levensperiode ontstaat het besef van identiteit, vertrouwen en de waarde van gezag en gehoorzaamheid. Paulus schrijft in Efeze 6:4: „En gij vaders, verwekt uw kinderen niet tot toorn, maar voedt hen op in de lering en vermaning des Heeren.” Deze opdracht vraagt presentie van beide ouders.

Daarom is het des te schrijnender dat oppas buitenshuis, dagopvang en buitenschoolse opvang steeds meer de norm zijn geworden, ook in christelijke gezinnen. De tijdgeest, waarschuwt dr. W. Aalders, „zet autonomie en economisch gewin boven gehoorzaamheid aan Gods ordeningen”. Kinderopvang kan nooit zorgen voor de diepe hechting, de principiële opvoeding en de karaktervorming die het gevolg zijn van een intieme ouder-kindrelatie.

Gezin, kerk en school vormen samen de vormingsdriehoek, maar het gezin is de eerste hoeksteen

Professionals kunnen nooit de plaats van ouders innemen. Een kind is geen project dat kan worden overgedragen aan anderen. Meeuse: „Het hart van een kind wordt gevormd door liefdevolle aanwezigheid, niet door professionele vaardigheden.” Ouders zijn geroepen om hun kinderen niet alleen praktische zorg maar ook geestelijke vorming te bieden en een voorbeeld te zijn in woord en wandel.

Moederschap kernopdracht

Het moederschap is een wezenlijke Bijbelse roeping. God Zelf stelde het gezin in als eerste en belangrijkste opvoedingsplaats. In het gezin wordt de basis gelegd voor een –zij het in alle gebrek– leven naar Gods Woord en wet, met respect, dienstbaarheid en verantwoordelijkheid.

Wie kinderen opvoedt in liefde en gehoorzaamheid werkt mee aan de opbouw van kerk en samenleving

De druk van het tweeverdienerschap van maatschappelijke erkenning buitenshuis dreigt deze roeping te ondermijnen. Daarom moeten we juist nu getuigen dat beschikbaarheid voor het gezin een eer is en geen verlies. „We hebben geen gebrek aan economische kracht”, aldus Gabriele Kuby, „maar aan gehechte zielen en stabiele harten”. Het moederschap verdient daarom erkenning als pijler van de samenleving.

Ook de krappe huizenmarkt maakt een keuze hiervoor niet gemakkelijk. Twee inkomens hebben lijkt voor velen onvermijdelijk. Maar in hoeverre is er sprake van vertrouwen en afhankelijkheid, boven maakbaarheid en zekerheid? Natuurlijk is kiezen moeilijk. Tegelijk mogen we onszelf en elkaar vragen: waar gebruiken we ons (spaar)geld voor?

Christelijk burgerschap

De Bijbel laat er geen misverstand over bestaan: „Deze woorden die Ik u heden gebied, zullen in uw hart zijn. En gij zult ze uw kinderen inscherpen” (Deuteronomium 6:6-7). In het gezin leren kinderen wat de Tien Geboden van ons vragen, in liefde en gehoorzaamheid. Gezin, kerk en school vormen samen de vormingsdriehoek, maar het gezin is de eerste hoeksteen. Wordt deze hoeksteen verzwakt, zoals we steeds vaker zien, dan stort het geheel langzaam in. De gevolgen zijn al zichtbaar: gezags- en gedragsproblemen, identiteitsverwarring en eenzaamheid nemen toe.

De samenleving heeft behoefte aan stabiele gezinnen, gehechte kinderen en harten die door liefde gevormd zijn

Florijn stelt terecht: „De moeder die thuis haar plaats inneemt draagt wezenlijk bij aan de opbouw van Gods Koninkrijk in harten van kinderen.” Wie kinderen opvoedt in liefde en gehoorzaamheid werkt mee aan de opbouw van kerk en samenleving.

Bezinning

De omstandigheden maken het niet eenvoudig. Ouders en vooral moeders ervaren dagelijks spanningen. Daarom is het zo nodig elkaar te bemoedigen en terug te keren naar wat echt van waarde is. Reden voor een krachtige en liefdevolle oproep in de Week van het Gezin:

• Herontdek de Bijbelse opdracht. Laten we ons geroepen weten om onze kinderen zelf thuis te vormen, in liefde, gehoorzaamheid en gerichtheid op Gods geboden.

• Kies bewust voor beschikbaarheid, tegen economische druk en maatschappelijke verwachtingen in. Het hart van het kind weegt zwaarder dan welvaartstoename of maatschappelijke status.

• Steun gezinnen en rust ze toe. Laten onder andere kerken en scholen ouders ondersteunen, bemoedigen en toerusten om hun hoge roeping trouw te vervullen.

Dit vraagt om een cultuurverandering: van prestatie naar aanwezigheid, van externe erkenning naar interne trouw. De opvoeding van onze kinderen is een Goddelijke opdracht en vraagt om zelfopoffering en liefdevolle toewijding.

Hoopvol

Ieder gezin dat (opnieuw) kiest voor trouw aan Gods goede ordening is een lichtpunt in de samenleving. Elke moeder die haar roeping als spil in het gezin omarmt, werkt aan een hoopvolle toekomst. De samenleving is niet gediend met nog meer oppasconstructies, gestructureerde uitbesteding en vervreemding. Zij heeft behoefte aan stabiele gezinnen, gehechte kinderen en aan harten die door liefde gevormd zijn.

Het moederschap verdient geen herwaardering uit nostalgie, maar uit erkenning van de onvervangbare rol die God eraan gegeven heeft. Laten we deze Week van het Gezin gebruiken om (opnieuw) te kiezen voor het betere deel: trouw, liefde en toewijding in het hart van het gezin. „Uw huisvrouw zal wezen als een vruchtbare wijnstok aan de zijden van uw huis, uw kinderen als olijfplanten rondom uw tafel. Zie, alzo zal zekerlijk die man gezegend worden die de HEERE vreest” (Psalm 128:3-4).

De auteurs zijn betrokken op of verbonden aan het KOC.