Twijfels over innovaties stikstof
Innovatieve technieken om de uitstoot van ammoniak uit veestallen te verminderen, werken minder goed dan gedacht. Dat blijkt volgens NRC uit een nog niet gepubliceerd e conceptversie van een onderzoek door de Wageningen Universiteit & Research (WUR).
Duizenden agrarische bedrijven stoten hierdoor meer stikstof uit dan toegestaan, schreef de krant vrijdag.
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van LNV. NRC noemt de uitkomsten pijnlijk voor het kabinet, dat onder meer met hulp van emissiebeperkende technieken de uitstoot van stikstof door de landbouw in 2030 wil halveren ten opzichte van 2019. In het zogeheten stikstoffonds, dat in totaal 24,3 miljard euro groot is, is 1,2 miljard voor innovatie gereserveerd.
Vooral emissiearme stalvloeren die melkveehouders gebruiken zouden teleurstellen. Met die vloeren worden mest en urine van elkaar gescheiden, zodat er minder kans is op het ontstaan van ammoniak –de vorm waarin stikstof naar de lucht verdwijnt. Maar volgens de onderzoekers is er geen bewijs dat die vloeren effect hebben. Ook in varkens- en pluimveestallen zouden emissiebeperkende technieken minder goed werken dan verwacht.
Volgens de onderzoekers houden boeren zich niet altijd aan de gebruiksaanwijzingen, omdat dit extra tijd of geld kost. Pluimveehouders bijvoorbeeld zetten ventilatoren die de mest moeten drogen soms niet aan, om kosten te besparen.
Volgens NRC vrezen boeren dat provincies hen kunnen dwingen minder dieren te houden als de systemen minder goed werken dan waarmee bij de verlening van de natuurvergunning was gerekend.
Vorig jaar boekte MOB, de organisatie van milieuactivist Johan Vollenbroek, succes in een rechtszaak over twee emissiearme stalvloeren. De Raad van State oordeelde dat het onzeker is of die systemen wel doen wat ze beloven.
Land- en tuinbouworganisatie LTO wijst er in een reactie op het uitgelekte rapport op dat boeren te goeder trouw in emissiearme systemen, die door de overheid erkend zijn, investeren. „Dat de effectiviteit in de praktijk tegenvalt, is zeer teleurstellend.”
LTO pleit voor meting van de daadwerkelijke stikstofuitstoot op boerenbedrijven om alle onzekerheid weg te nemen. De organisatie wil daartoe een zogeheten afrekenbare stoffenbalans invoeren. Boeren kunnen dan zelf bijsturen als de stikstof uitstoot nog te hoog is. Naast stalsystemen kan dat bijvoorbeeld door aanpassing van het voer, weidegang en manieren van mest uitrijden.
LTO wijst er ook op dat de nieuwste emissiereducerende technieken niet in het Wageningse onderzoek zijn meegenomen.
