Oekraïne moet corruptie keihard aanpakken
Het was de grootste ontslagronde in de Oekraïense regering sinds de Russische invasie van een jaar geleden. Eerder deze week stuurde president Volodimir Zelenski vier viceministers, een plaatsvervangend stafchef en vijf regionale gouverneurs de laan uit. De boodschap: corruptie wordt niet getolereerd. En zeker niet in oorlogstijd.
Er bestaat nog altijd onduidelijkheid over de exacte aantijgingen en de betrokkenheid van de ontslagen functionarissen. De beschuldigingen variëren van veel te duur ingekocht voedsel voor het leger tot het aannemen van enkele tonnen aan steekpenningen voor het afsluiten van contracten. Hoe dan ook verdween geld in de verkeerde zakken. En niet zo weinig ook.
Met de rigoureuze ‘schoonveegactie’ laat Zelenski zien dat het hem ernst is met het bestrijden van omkoping en aanverwante praktijken. Hij zal wel moeten. Hij beloofde bij zijn aantreden in 2019 –zoals zo veel van zijn voorgangers– dat hij corruptie aan zou pakken. Maar al snel bleek dat hij bij schandalen af en toe ook een oogje dichtkneep.
Dat kan hij zich nu absoluut niet meer veroorloven. Want het internationale imago van zijn land staat op het spel. En daarmee het wereldwijde draagvlak voor de strijd tegen de Russen. En die internationale steun vertaalt zich nog altijd in miljarden euro’s die in enigerlei vorm richting Kiev stromen. Als daarvan een deel aan de Oekraïense strijkstok blijft hangen, kan het met de sympathie voor Oekraïne wel eens snel gedaan zijn.
Verder moet Zelenski ook nadrukkelijk rekening houden met de voorwaarden die Brussel stelt aan een eventueel toekomstig EU-lidmaatschap van Oekraïne. Corruptiebestrijding staat hoog op het lijstje van eisen. En terecht, want het land scoort al jaren bijzonder slecht op de internationale overzichten van meest corrupte staten.
Tegelijkertijd is het belangrijk dat het Westen –inclusief de individuele burger– Oekraïne nu niet meteen afrekent op de schandalen die deze week aan het licht kwamen. Op zichzelf zou dat een voor de hand liggende reflex zijn. Plat gezegd: als jullie ons goede geld in eigen stak steken, bekijk je het maar. En lidmaatschap van de Europese Unie kun je op deze manier ook vergeten. Dat vonden we trouwens altijd al.
Juist nu heeft Oekraïne alle steun hard nodig. Met een mogelijk grootschalig Russisch voorjaarsoffensief in het vooruitzicht, zal het oorlogsleed in het land alleen maar toenemen. Alle nieuwe militaire hulp die de afgelopen dagen is toegezegd, mag dan voor de strijdkrachten een geweldige opsteker zijn, het zal de humanitaire nood bepaald niet kleiner maken.
Dan is het wel zaak dat de regering haar verantwoordelijkheid neemt. Door corruptie keihard aan te pakken. Met de ontslagen van deze week laat Zelenski zien dat hij dat doet. En terecht, want omkoping kan nooit. Zeker niet in oorlogstijd.
