Violiste Alisa van Dijk zoekt naar een warme toon

Rustig doet Alisa van Dijk (34) haar verhaal, soms zoekend naar Nederlandse woorden. Het gesprek heeft plaats in de consistorie van de Trinitatiskapel in Dordrecht. De kerk van de evangelisch-lutherse gemeente voelt vertrouwd voor de musicienne. „Sinds december 2015 geef ik hier elke laatste zaterdag van de maand een concert, samen met andere musici.”

Haar vriend Johan Bregman (39) is aanwezig bij het gesprek. Van Dijk leerde de orgelfreak twee jaar geleden kennen. Sinds die tijd hebben ze een relatie. De violiste maakt dankbaar gebruik van het netwerk van haar vriend en betrekt hem bij het organiseren van concerten. Zo doet Bregman de pr voor haar optredens. Daarnaast krijgt de alleenstaande moeder hulp van haar zoon David (14), die als gastheer fungeert tijdens haar concerten.

Voor haar vertrek naar Canada was Van Dijk met haar familie lid van de gereformeerde kerk vrijgemaakt in Apeldoorn. Tegenwoordig gaat ze vaak met haar vriend mee naar de gereformeerde gemeente van Dordrecht.

Waarom keerde u in 2012 Canada de rug toe?

„Nadat ik in het Canadese Vancouver mijn bachelor en master viool had gehaald, ben ik nagegaan op welke manier ik in Canada als musicus aan de slag kon gaan. Ik gaf er les aan verschillende muziekscholen, maar de mogelijkheden om solistisch op te treden bleken beperkt. Terwijl ik dat laatste erg graag doe. Nederland bood hiervoor in mijn beleving meer mogelijkheden.”

Uw familie bleef in Canada?

„Ja, alleen mijn broer Diederik is naar Nederland gekomen, omdat hij hier als cellist meer werk kan vinden. Mijn vader en moeder zijn allebei in Nederland geboren, maar later met hun ouders geëmigreerd. Mijn vader naar Zuid-Afrika, mijn moeder naar Canada. Ze hebben elkaar in Amsterdam ontmoet. Mijn vader had toen al de kunstacademie in Zuid-Afrika gedaan, mijn moeder ging piano en zang studeren aan het Amsterdams conservatorium. Toen ik 10 was, zijn we –ik heb twee broers en een zus– vanuit Apeldoorn naar Canada verhuisd. Mijn ouders misten in Nederland de ruimte en de vrijheid. Ik was niet blij met die stap en heb als enige van het gezin lang last van heimwee gehad. Zo miste ik de Nederlandse cultuur, bijvoorbeeld dat je naar de markt gaat en er het carillon hoort spelen.”

Een meisje van 10 dat de Nederlandse cultuur mist. Bijzonder.

„Ik heb kunstzinnige ouders, die zich onder andere in geschiedenis interesseren. Ze bezochten al musea toen ik nog jong was. Ik genoot daar enorm van.”

Wat hebt u met de viool?

„Als kinderen mochten we van onze ouders een instrument kiezen. Mijn broers volgden op de muziekschool eerst het vak algemene muzikale vorming. Ik koos als 7-jarige daarentegen direct voor de viool. Ik was daarna altijd met muziek bezig, speelde viool op kleedjesmarkten en werd gekozen als concertmeester van het jeugdorkest in Apeldoorn. Dat ik van het instrument hield, komt ook omdat thuis vaak Radio 4 aanstond en mijn ouders veel platen met klassieke muziek draaiden. Spijt van mijn keus voor de viool heb ik nooit gehad, want je kunt álle emoties kwijt op het instrument en de vioolliteratuur is onuitputtelijk. Als musicus probeer ik dicht bij mijzelf te blijven. Dat resulteert in een, naar zoals ik vaak hoor zeggen, warme toon met het nodige vibrato. Als kind was het al mijn droom om naar het conservatorium te gaan. Nadat ik mijn bachelor en master had behaald aan de universiteit van British Columbia in Vancouver besloot ik in 2012 nogmaals een bachelor te doen, nu aan het Prins Claus Conservatorium in Groningen. Daarnaast heb ik de master muziekpedagogiek afgerond aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Dat laatste deed ik omdat ik onderzoek wilde doen naar diverse lesmethodes en om mij verder te ontwikkelen in muziekpedagogiek.”

Een dag zonder muziek is een dag niet geleefd?

„Een vakantie zonder instrument vind ik geen probleem, maar veel langer moet het niet duren. Toen ik jong was, gingen we soms wekenlang kamperen. Ik kon de muziek maar moeilijk missen, dus luisterde ik naar de radio in de auto totdat de accu bijna leeg was. Ik studeer tegenwoordig zes dagen per week, elke dag ten minste één uur viool en één uur zang.”

U had niet genoeg aan de viool?

„Als puber ben ik verliefd geworden op opera en op het klassieke lied. Zo heb ik de platen van de operalegende Maria Callas grijs gedraaid. Daarnaast hoorde ik mijn moeder vaak zingen. Ik zing graag, omdat je als zanger naast je eigen stem ook de tekst hebt om allerlei emoties uit te beelden. In Vancouver wilde ik ook zang studeren, maar dat bleek helaas niet mogelijk in combinatie met viool. Daarom heb ik zanglessen genomen op het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Tegenwoordig ga ik maandelijks langs bij zangdocente Elena Vink in Velp. Het blijft belangrijk om feedback van een kenner te krijgen.”

De droom om veel als solist op te treden is in Nederland uitgekomen?

„Ja, God heeft mij rijk gezegend. Ik geef gemiddeld zo’n vijf concerten per maand. Daarnaast heb ik twaalf privéleerlingen en ben ik docent van de stichting Leerorkest Drechtsteden. Op zondag speel ik soms in een kerkdienst, maar geef ik geen concerten. Het is belangrijk om een dag rust te nemen. Sinds ik in Nederland woon, zijn we zo’n beetje elk jaar verhuisd. Dat is best vermoeiend. Ik ben de Heere dankbaar dat ik sinds begin deze maand kan wonen in de pastorie van de oud gereformeerde gemeente in Nederland in Dordrecht. In die ruime woning heb ik eindelijk de mogelijkheid om te studeren en les te geven zonder anderen tot last te zijn.”

Waar streeft u naar tijdens concerten?

„Ik speel graag klassieke werken en werk het liefst thematisch. Zo heb ik tijdens een concert afgelopen herfst ”Der Herbstabend” van Schubert gezongen. Tijdens een concert in de lente met pianist Mark Brandwijk hopen we onder andere de “Frühlingssonate” van Beethoven uit te voeren. Dit jaar bestaat de staat Israël zeventig jaar. In dat kader doe ik samen met organist en pianist Johan den Hoedt een project met Joodse muziek. Ik ga ook concerten geven met Rien Donkersloot op kistorgel en Boudewijn Zwart op kamerbeiaard. Ik doe steeds nieuwe ideeën op. Zo speelde ik eerder in Rijssen met mijn broer Diederik en Dick Sanderman op drukwindharmonium. Daarnaast ben ik werkzaam bij het Dordts Kamerorkest en enkele andere professionele orkesten.”

We kunnen u rond Pasen ook horen in de passionen van Bach?

„Ik vraag mij af of mijn stem geschikt is voor deze muziek. Veel mensen kennen Bachs passionen en Händels Messiah. Ik breng hen graag in aanraking met onbekender repertoire, zoals vocale werken van Rachmaninov en ”Les nuits d’été”, Franse gedichten die door Berlioz op muziek zijn gezet. Het is verder waardevol dat ik via sommige liederen de christelijke boodschap kan uitdragen, want niet alle luisteraars zijn christenen.”

Welke wensen heeft u nog?

„Ik hoop mij verder als zangeres te ontwikkelen. Daarnaast wil ik graag een pianotrio vormen met een cellist en een pianist, en vaker samenwerken met een vaste organist en pianist.”

Meer informatie: www.alisavandijk.nl

Violiste Alisa van Dijk zoekt naar een warme toon

Muziek

RD.nl in uw mailbox?