Kerk & religieKerk dichtbij

Aalst stapte over van Kuyper naar Kersten

Het massieve meubilair in de consistoriekamer van de gereformeerde gemeente in Aalst is antiek. Het herinnert aan vroeger. De gemeente bestaat al meer dan een eeuw. In 1922 maakte ze zich los van de Gereformeerde Kerken.

28 July 2022 18:51Leestijd 4 minuten
Gereformeerde Gemeente te Aalst. V.l.n.r. koster W. van Horssen, diaken D. van Zijtveld en ouderling G.W. van Horssen. beeld RD, Anton Dommerholt
Gereformeerde Gemeente te Aalst. V.l.n.r. koster W. van Horssen, diaken D. van Zijtveld en ouderling G.W. van Horssen. beeld RD, Anton Dommerholt

Na de Doleantie is op 6 juni 1887 een Nederduits gereformeerde kerk geïnstitueerd. Deze gereformeerde kerk –de naam vanaf 1892– voegde zich in meerderheid bij de Gereformeerde Gemeenten. Het groepje dat gereformeerd bleef, is in 1965 bij Zuilichem gevoegd.

Op 26 juli 1922 –deze week 100 jaar geleden– bevestigde ds. J. R. van Oordt in de gereformeerde gemeente vier ambtsdragers. „Kerkinstitueering”, werd het genoemd, hoewel die handeling bij de overgang naar een ander kerkverband overbodig is. De gemeente kerkte aan de Dorpsstraat en vanaf 1922 aan de Maasdijk, in „de kerk aan ’t noorderend.” Het gebouw staat er nog steeds. Het was een kerk zonder wc. En aanvankelijk ook zonder consistoriekamer; de kerkenraad zat in het huis van de overbuurman.

De gebroeders Schalk waren ouderling. Ze kwamen lopend vanuit Zuilichem. Toen ze ouder werden, zette een gemeentelid een stoel op de dijk, zodat de ambtsdragers onderweg even konden uitrusten.

Gecombineerd beroep

Driemaal had de gemeente een predikant, steeds samen met een andere gemeente: ds. R. van Giffen (1899-1903, met Veen), ds. G. Davelaar (1905-1912, met Well) en ds. W. Hage (1952-1954, met Brakel). Sindsdien is al vaak beroepen. „Een moeilijke les: de Heere zendt waarheen Hij wil en wanneer Hij wil”, zegt ouderling G. W. van Horssen.

Hij werd in 1987 organist, in 1995 diaken, in 2005 ouderling. Op 29 januari 1995 kwam hij in de kerkenraad; de volgende dag werd de Bommelerwaard geëvacueerd vanwege dreigende watersnood. „De eerste zondag na de bevestiging zat ik niet in de kerkenraadsbank, maar in Barneveld.” D. van Zijtveld –diaken sinds 2007– weet nog goed wat hij dacht, in de lange file die de waard uit probeerde te komen: Als er nu een dijk doorbreekt, staan we hier allemaal, en we kunnen geen kant op.

De Waaldijk bleef gespaard. Voor ouderling N. Zondag was dat geen verrassing. „De Heere heeft me bekendgemaakt dat de dijk niet zal breken”, zei hij. Vorig jaar is Zondag overleden. „Opmerkelijk dat hij juist voor dit jaar zoveel zondagse preekbeurten had kunnen afspreken”, zegt Van Horssen. „Ik hoef bijna nooit twee keer te lezen.” Eén ouderling en drie diakenen telt de kerkenraad nu.

Gastvrij onderdak

Aalst is steeds streekgemeente geweest: er wonen ook leden in Nederhemert, Gameren, Bruchem, Zaltbommel en Zuilichem.

Rond 2000 bereikte het ledental een hoogtepunt: 245. Nu zijn het er 175. „Er werden hier geen huizen gebouwd, dus een aantal mensen trok weg. We hebben nu best veel jongeren. Opvallend: in de leeftijdsgroep 67-75 jaar hebben we nauwelijks leden”, zegt W. van Horssen, koster sinds 2003.

Gedurende 17,5 jaar maakte hij drie keer per zondag de psalmborden klaar, tijdens de coronaperiode zelfs vier keer: tweemaal voor de eigen gemeente en tweemaal voor de hersteld hervormde kerk. „Ze zouden een jaar in ons gebouw diensten houden, maar het heeft veel langer geduurd voordat ze een eigen kerk hadden.”

In coronatijd werden na elke dienst de banken ontsmet. „We trokken de zaal erbij, zetten stoelen op het podium en er zaten ook mensen op de orgelgalerij. Zo konden we toch allemaal twee keer per zondag naar de kerk.”

Vond je dit artikel nuttig?

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer