Wandeling om het Voorste Goorven
Zon en rijp geven de oevers een schittering als van diamanten. Mistflarden hangen boven het water. Wandelen langs het Voorste Goorven is vooral veel stilstaan. Voor een zwevende boom, voor een ijsvogel en voor nog een foto.
Het Voorste Goorven –ook wel Groot Goorven genoemd– is vermoedelijk het meest gefotografeerde van de tientallen vennen in de Oisterwijkse bossen. De verschillende eilandjes lijken door de optrekkende mist boven het water te zweven.
Al wandelend krijg je regelmatig het gevoel dat je dubbel ziet: zo haarscherp weerspiegelen de bomen en de oevergrassen in het water.
Op een zonovergoten, frisse decemberdag zetten we de auto op de parkeerplaats van het Bezoekerscentrum Oisterwijk. De gele pijltjes helpen wandelaars op weg. Het wordt de Goorven-wandelroute, een afwisselende route van 4,2 km langs water, bos en heideveldjes. Honden zijn welkom, mits aangelijnd.
De Oisterwijkse Bossen en Vennen vormen een 750 hectare groot natuurgebied in het Nationaal Landschap Het Groene Woud. Ooit was dit een uitgestrekt heidegebied met verschillende vennetjes. Rond 1800 beplantte een voorloper van Staatsbosbeheer het terrein met honderden bomen.
Een eeuw later staan die echter alweer op de nominatie om neergehaald te worden en de vennen moeten dan vrezen voor drooglegging, allemaal vanwege een villawijk die hier moet verrijzen. De Vereniging Natuurmonumenten, dan net opgericht, steekt hier een stokje voor door het gebied aan te kopen.
Waarschijnlijk is het ene ven ontstaan in een beekdal, waar zand tot een soort duin is geblazen en regenwater blijft staan in de dalen. Andere werden gevormd in een stroomdal: een vroegere beek- of rivierbedding.
De namen voor de Oisterwijkse vennen voeren terug naar eerdere functies ervan of naar bepaalde families. In het Bouwkuipven bijvoorbeeld werden de kuipen van de bierbrouwers gewassen en uit het Brandven haalde de brandweer het bluswater. Het Voorste Goorven is gewoon het voorste meer.
De route om het Voorste Goorven is lichtglooiend en gaat over slingerpaadjes langs de grillige oever. We kruisen het beekje de Rosep, het enige dat van begin tot eind door Nederland stroomt. Rosep komt vermoedelijk van Roesop –roest erop– wat zou duiden op het ijzerhoudende water.
In de zomermaanden groeien langs de oevers van het Goorven zeldzame planten als moerashertshooi, biesvaren en oeverkruid. En je kunt er zomaar ijsvogels spotten, of herten en reeën. Als je althans niet te luidruchtig kletst, zoals sommige wandelaars.
Bezoekerscentrum
In het bezoekerscentrum Oisterwijk van Natuurmonumenten is een expositie van opgezette dieren, schedels en andere natuurvondsten. Achter het centrum ligt een stuk bos waar kinderen hutten kunnen bouwen en met water mogen kliederen.