„Dit is een catastrofe. Het is eigenlijk niet te bevatten wat er is gebeurd. De klap moet nog komen”, vertelt locatiemanager Johan Riezebos van Stichting Adullam woensdagmiddag.

Corona sloeg hard toe in Kroonheim. Tientallen van de in totaal zestig patiënten raakten besmet met het virus. „Sommigen hadden milde symptomen, anderen werden erg ziek.” Naast de woongroepen voor zestig cliënten is er nog een logeergroep die plaats biedt aan veertig mensen.

Gehalveerd

In de groep van acht meest kwetsbare patiënten werden ze allemaal flink ziek. In alle gevallen betreft het mensen met een ernstige verstandelijke beperking. Vier van de acht overleden. Het gaat om twee vrouwen van 68 en 72 en twee mannen van 56 en 71. „Die ene groep van acht is dus gehalveerd. We hielden al sinds het begin van de coronapandemie ons hart vast, juist voor deze groep meest kwetsbaren. We probeerden te voorkomen dat corona hen bereikte”, vertelt Riezebos.

Kroonheim ontruimde onlangs een logeerhuis en maakte daar een verpleegafdeling voor de meest zieke coronapatiënten van. Patiënten kunnen daar zuurstof toegediend krijgen. Momenteel worden zo’n zes coronapatiënten in het logeerhuis verzorgd.

De vier mensen stierven op Kroonheim. „Er is voor gekozen ze niet naar het ziekenhuis te laten brengen”, zegt Riezebos. „Alle families zijn dankbaar dat hun geliefden op Kroonheim, in een vertrouwde setting, zijn overleden. Dus niet in eenzaamheid in het ziekenhuis. Op een gegeven moment moeten we een stap achteruit doen en mensen de ruimte geven om te sterven.”

Het sterven van vier bewoners in zo’n anderhalve week op Kroonheim maakt grote indruk, zegt Riezebos. „Wij zijn niet gericht op ouderenzorg, maar op gehandicaptenzorg. In normale tijden overlijden misschien één of twee cliënten in een heel jaar, of soms overlijdt er niemand in een jaar. Met het overlijden van vier mensen in anderhalve week is er ineens een grote leegte ontstaan. Als je hier over het terrein loopt, merk je dat de sfeer anders is.”

Te moeilijk

Zeker bewoners met een ernstige verstandelijke beperking begrijpen niet goed wat er gaande is, merkt Riezebos. Dan gaat het onder meer om de vier ‘overblijvers’ uit de groep van acht. „Het verhaal van corona is eigenlijk te moeilijk voor hen. Normaal gesproken schillen deze cliënten aardappelen, zitten ze in het ballenbad, spelen ze op het orgel of zingen ze psalmen. Maar die structuren zijn in duigen gevallen. Ze missen vaste gezichten en zien mensen in beschermende pakken rondlopen.”

Mensen met minder ernstige verstandelijke beperkingen –die wel iets begrijpen over corona– zijn bang dat ze erg ziek worden, merkt Riezebos. „Een bewoner stelde bijvoorbeeld de vraag: „Wat gebeurt er als ik ziek word? Kom ik dan naast mijn vroeger begraven vader te liggen?” Zulke opmerkingen kunnen leiden tot goede gesprekken, over het leven na het sterven.”

Reservisten

Ook tal van personeelsleden werden afgelopen weken geveld door corona. De zwaar getroffen instelling in Uddel kreeg hulp van reservisten. Die ingevlogen zorgmedewerkers komen onder meer van het Hoornbeeck College. „Het was een hele toer om dienstroosters gevuld te krijgen. De nood was zo hoog dat sommige personeelsleden met lichte coronaklachten toch doorwerkten op een afdeling waar toch al corona was. Zaak was dan wel dat ze ander personeel niet besmetten. Andere zieken gingen thuis door met het regelen van zaken”, zegt Riezebos, zelf ook enkele dagen geveld door corona.

De coronauitbraak in de reformatorische zorginstelling in Uddel grijpt ook het personeel aan, zegt Riezebos. „Jonge collega’s zagen cliënten sterven. De impact daarvan is enorm.”

Vaccinatie

Onder bewoners en personeel op Kroonheim is de vaccinatiegraad lager dan gemiddeld in Nederland, bevestigt Riezebos. „Het is natuurlijk geen geheim dat die vaccinatiegraad in heel de gereformeerde gezindte lager ligt. De familie van cliënten bepaalt of hun geliefde wordt gevaccineerd.” Hebben mensen zich afgelopen tijd afgevraagd of het beter zou zijn meer mensen in Kroonheim te laten inenten? Riezebos: „Ik heb op geen enkel moment over die kwestie gehoord in gesprekken. Zo van: „Hadden we ons familielid maar laten inenten.” Wij geloven dat het Gods tijd was voor de overleden bewoners.”

Personeel stond maandag stil bij het verdriet in Kroonheim. „Ik heb Psalm 145 gelezen, in het kader van de voorzienigheid. Er kan onbegrip zijn. Waarom moet dit gebeuren? Maar de Heere staat erboven. De psalm vermeldt: „De HEERE is rechtvaardig in al Zijn wegen, en goedertieren in al zijn werken.””