Onderzoek laat zien dat er zeker iets aan de hand is. In een op de vijf landen –zoals in Papoea-Nieuw Guinea, Ghana, India en Zuid-Afrika– worden aan hekserij schuldig bevonden mensen gefolterd of gedood. In Kameroen, Ghana en Malawi gelooft driekwart van de bevolking in hekserij. De heksenvervolgingen zouden de afgelopen zestig jaar zelfs meer slachtoffers hebben gemaakt dan tijdens de heksenverbrandingen in de late middeleeuwen en de vroegmoderne tijd. Hulporganisaties melden dat de coronapandemie in sommige landen de heksenwaan heeft geïntensiveerd.

Dat laatste is een bekend fenomeen in de geschiedenis. Bij rampen wordt nogal eens gezocht naar schuldigen. Zo schreven de nazi’s de economische crisis in het vooroorlogse Duitsland op het conto van de Joden. Die zijn overigens op tal van momenten in de wereldgeschiedenis als zondebokken aangewezen. Zo werden de Joodse gemeenschappen in de veertiende eeuw ervan beschuldigd de pestepidemie te hebben veroorzaakt door het vergiftigen van bronnen en waterputten.

Blijkbaar doet onder andere de coronapandemie de heksengekte weer opleven, zeker in landen waar het geloof in een geestenwereld sterk aanwezig is. Als er mensen sterven aan een ziekte, dan moeten anderen daarvan de oorzaak zijn, zo is de gedachte. En als in bepaalde landen het geloof in heksen ook gemeengoed is onder politie en justitie, dan is het bestraffen van mensen die zich aan heksenvervolgingen schuldig maken bijna onbegonnen werk.

Het is dan ook goed dat hulporganisaties aan de bel trekken en heksenvervolgingen aan de kaak stellen. Zogenoemde verlichte westerlingen hoeven daar niet lacherig over te doen, ook omdat de geschiedenis laat zien dat het zoeken naar zondebokken bij bepaalde gebeurtenissen hen niet vreemd is.

Uit verschillende historische studies blijkt dat de Nederlandse autoriteiten in de zestiende en zeventiende eeuw steeds meer moeite kregen met onder andere heksenvervolgingen, omdat de bewijsvoering niet zelden vals was. De gereformeerde theologen van die tijd steunden de overheid in die houding, hoezeer ze ook wisten dat magie wel degelijk bestaat.

Occultisme en magie bestaan nog steeds en christenen dienen zich daar verre van te houden. De geest die erin werkt, is en blijft de tegenstander van de Heilige Geest en probeert ook nu nog mensen in het ongeluk te storten. Maar het zoeken van schuldigen bij rampen en tegenslagen staat haaks op de inhoud van de Bijbel. Niet alleen omdat er soms geen schuldigen zijn aan te wijzen, maar ook omdat állen gezondigd hebben en Gods genade nodig hebben.