Gaza: wie het echte kwaad negeert vergroot het lijden
Vivian Silver was een Israëlische vredesactiviste in kibboets Beeri, op enkele kilometers van de Gazastrook. Ze trainde Palestijnen en vervoerde kinderen met ernstige kwalen van Gaza naar Israëlische ziekenhuizen. Op 7 oktober 2023 werd ze op gruwelijke wijze door Hamas vermoord.
Vermoord samen met 1200 andere Israëli’s, onder wie 300 jongeren die feest vierden op het Supernova muziekfestival. Vrouwen werden verkracht en 251 mensen werden gegijzeld. Hamas verwoestte niet alleen Israëlische levens, maar stelde ook de levens en de toekomst van de eigen bevolking op het spel. De terreurorganisatie had al vier keer eerder de aanval op Israël geopend en elke keer had Israël militair gereageerd. Na de pogrom op 7 oktober 2023 was een Israëlisch antwoord onvermijdelijk. Dat Matthijs Klaassen in zijn opiniebijdrage (RD 5-7) volledig aan de diepe impact van dit gebeuren op de Israëlische samenleving voorbijgaat, is een ernstige morele misser.
Hondenzonen
In zijn stuk ontbreekt de simpele, maar allesbepalende realiteit: Hamas is deze oorlog begonnen, weigert de wapens neer te leggen, laat gijzelaars niet vrij en misbruikt burgers als menselijk schild. Elk onderdeel van het oorlogsrecht dat Israël moet naleven, wordt structureel met voeten getreden door de andere partij. Alleen wordt die andere partij nooit hierop aangesproken, omdat het een terreurorganisatie is, die zich aan geen enkele internationale verplichting hoeft te houden.
SGP en Christenen voor Israël, die wel aandacht vragen voor de destructieve rol van Hamas, worden door Klaassen weggezet als doof „voor het kermen uit de Gazastrook en de noodkreten van de Palestijnse demonstranten”. Toch is het juist SGP-leider Stoffer die op 14 april zijn steun uitsprak voor de demonstrerende Palestijnen in Gaza, die zich keren tegen het barbaarse bewind van Hamas. Hij noemde hen „dapper en moedig”. En zo is het. Hamas mag geen deel zijn van enige oplossing voor de toekomst van Gaza. Stoffer volgt daarbij de lijn van de Palestijnse president Abbas, die Hamas ervan beschuldigt de Gazanen in zijn greep te houden, onder meer door voedsel te stelen. „Hondenzonen”, noemde Abbas de terreurbeweging. Een grotere belediging is voor een Arabier nauwelijks denkbaar.
Het inzetten van honger als wapen is niet aanvaardbaar; niet voor Israël en niet voor Hamas
Het plaatsen van de barmhartigheid en liefde van Jezus op deze gelaagde problematiek, zoals Klaassen doet, doet de complexe politieke werkelijkheid van het Midden-Oosten geweld aan. Zegt Jezus in Mattheüs 26:52 niet: „Want allen die naar het zwaard grijpen, zullen door het zwaard omkomen?” Dat is geen oproep tot pacifisme te midden van geweld, maar een waarschuwing tegen het denken dat geweld rechtvaardigt. Hamas leeft precies volgens het zwaard en voedt haar jongeren vanaf de schoolbanken met haat tegen Joden. Dat Israël zich verdedigt tegen een islamistische ideologie die zijn bestaan met geweld wil vernietigen, is geen bewijs van wreedheid, maar van noodzakelijke zelfbescherming.
Geen vrijbrief
Dat wil niet zeggen dat Israël zich alles kan en mag permitteren. Het inzetten van honger als wapen is niet aanvaardbaar. Niet voor Israël en niet voor Hamas. Dat er, zoals in elke oorlog, door Israëlische militairen misdaden worden gepleegd, valt diep te betreuren. Maar dat geeft Klaassen nog geen vrijbrief om de Israëlische misdrijven te overdrijven.
Zo suggereert hij dat de veertien ziekenverzorgers die in april door Israëlische militairen in Gaza werden doodgeschoten een nekschot kregen terwijl hun handen gebonden waren. Zowel het Palestijnse als het Israëlische autopsierapport hebben daarvoor geen bewijs gevonden. Israël heeft bovendien de voor de beschieting verantwoordelijke officier ontslagen en een andere geschorst. Ook is spijt betuigd, maar dat weerhoudt Klaassen er niet van te beweren dat militaire discipline „niet wordt toegepast en veroordelingen uitblijven”.
Hamas hangt aan de macht en blijft vechten tot de laatste Palestijn
Zijn vergelijking van Nederlandse demonstranten, die zeggen voor de Palestijnen op te komen maar vooral tegen Israël zijn, met de barmhartige Samaritaan slaat echt nergens op. Vreedzaam protesteren mag natuurlijk, maar vernielingen, antisemitische leuzen, intimidatie en oproepen tot het einde van het zionisme, zoals frequent gebeurt, zijn onacceptabel in een rechtsstaat. Wie zionisme –de wens van Joden een eigen staat te hebben– wil afschaffen, wat ook bij de demonstratie in Rotterdam een thema was, speelt met vuur in een wereld waarin antisemitisme opnieuw toeneemt. De opvatting van Klaassen „dat toepassing van het internationaal oorlogsrecht nodig is om antisemitische uitwassen te voorkomen” overschrijdt daarbij een grens. Het billijkt anti-Joods gedrag, als het internationale recht niet wordt toegepast, zoals Klaassen dat wil. Alsof Joden enige verantwoordelijkheid dragen voor het al dan niet falen van het internationale recht. Antisemitisme valt nooit te billijken. Het enige wat nodig is om antisemitisme te voorkomen, is dat mensen ophouden antisemiet te zijn.
Duurzame vrede
Klaassen spreekt over „de mantel der liefde” die reformatorische christenen eigenlijk alleen aan Israël zouden gunnen. Maar liefde zonder waarheid is geen liefde. Als pro-Palestijnse betogers echte vrede willen, moeten ze in de eerste plaats de daden van Hamas afwijzen. Dat doen ze praktisch nooit, ook Klaassen niet. Zolang die selectieve verontwaardiging de boventoon voert, blijft hun roep om gerechtigheid hol.
Vergeving, verzoening en barmhartigheid zijn grootse idealen. De op 7 oktober vermoorde vredesactiviste Vivian Silver stond deze idealen voor. Het hielp haar niet om te overleven. Hele groepen in Israël die wekelijks de straat op gaan om te demonstreren tegen het beleid van de regering-Netanyahu, roepen om een einde aan het geweld en een duurzame vrede met het Palestijnse volk. Die stemmen zijn er ook onder Palestijnse burgers, maar worden nauwelijks gehoord door de tirannie van Hamas, dat elk verzet in geweld smoort. Hamas hangt aan de macht en blijft vechten tot de laatste Palestijn. Tegen elke internationaalrechtelijke bepaling in blijven de gijzelaars vastzitten.
Wie dit kwaad negeert, bevordert geen verzoening, maar verlengt het lijden van álle betrokkenen. Alleen daarom al draagt de opiniebijdrage van Klaassen, al denkt hij daar zelf vast anders over, op geen enkele wijze bij aan een duurzame vrede, waarop Israëliërs en Palestijnen zo veel recht hebben.
De auteur is oud-directeur CIDI en oud-voorzitter Centraal Joods Overleg.
