In de afgelopen 24 uur zijn 98 coronapatiënten in een ziekenhuis opgenomen, blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Dat zijn er tien meer dan een dag eerder, toen er 88 mensen op een verpleegafdeling of op de intensive care kwamen te liggen.

Ic’s hebben in de afgelopen dag dertien coronapatiënten opgenomen. Dat waren er vrijdag veertien. Verder belandden 85 coronapatiënten op een verpleegafdeling, tegen 74 op vrijdag.

Fransen zijn ook deze zaterdag weer met tienduizenden de straat op gegaan om te protesteren tegen coronamaatregelen zoals de zogenoemde gezondheidspas en de verplichte vaccinatie van zorgpersoneel. De autoriteiten verwachten bij de demonstraties in talrijke steden ongeveer 150.000 deelnemers. Vorige week betoogden ruim 160.000 mensen, de week daarvoor 110.000.

Tussen vrijdagochtend en zaterdagochtend zijn 2983 nieuwe coronagevallen gemeld. Dat zijn er 463 minder dan vrijdag, toen het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) het bijgestelde aantal 3446 meldde.

Precies een week geleden waren er 5262 positieve tests. De zaterdag daar weer voor waren er meer dan 11.000 nieuwe gevallen. In de afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM 26.808 positieve tests. Dat komt neer op gemiddeld 3830 nieuwe gevallen per dag. Het gemiddelde daalt voor de twaalfde dag op rij.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gaat vanaf dit najaar dubbel zo vaak het rioolwater onderzoeken op het coronavirus. Dat bevestigt een woordvoerder na berichtgeving in het AD. Door vaker rioolwatermonsters te nemen, kan een opleving van het virus sneller in beeld komen.

Nu wordt het rioolwater, afkomstig van alle ruim driehonderd rioolwaterzuiveringsinstallaties in Nederland, een of twee keer per week onderzocht. Dat wordt drie of vier keer. „Door vaker rioolwatermonsters te analyseren krijgen we een actueler beeld. En hoe actueler, hoe sneller we kunnen zien of er ergens een eventuele opleving is en hoe sneller hier maatregelen op getroffen kunnen worden”, aldus het RIVM.

Als mensen het coronavirus onder de leden hebben, kunnen virusdeeltjes in de ontlasting komen en zo in het riool belanden. Behalve de uitslagen van coronatests en het aantal coronapatiënten in ziekenhuizen, geeft ook rioolwateronderzoek weer hoe het virus zich verspreidt.

Door de uitbraak van corona in 2020 is het rioolwateronderzoek in een stroomversnelling gekomen. Dat onderzoek is nog niet eerder zo hoog opgeschaald, omdat het een grote logistieke en organisatorische opgave is. Daarvoor is voldoende menskracht en apparatuur nodig, aldus het RIVM. „Dit is een proces dat nog voortdurend in ontwikkeling is.” Sinds september 2020 worden alle rioolwaterzuiveringsinstallaties in Nederland bemonsterd, waarmee landelijke dekking werd bereikt.

Niet-gevaccineerde Duitsers moeten later dit jaar waarschijnlijk zelf gaan betalen voor hun sneltesten. Die zijn nu nog gratis, maar regeringspartijen CDU/CSU en SPD willen dat volgens bronnen van de krant Bild veranderen als alle Duitsers de kans hebben gehad om zich volledig te laten vaccineren tegen het coronavirus.

Dat betekent dat niet-gevaccineerde burgers mogelijk in september of oktober zelf moeten afrekenen als ze naar een testlocatie gaan. Dat kan de schatkist volgens Bild miljarden besparen. Voor niet-gevaccineerde Duitsers is het gevolg dat sommige uitstapjes duurder worden. Ze kunnen bijvoorbeeld een testuitslag nodig hebben voor restaurantbezoek.

De autoriteiten hebben formeel nog niet bevestigd dat straks moet worden betaald voor de testen. „Minister van Volksgezondheid Jens Spahn heeft weken geleden al gezegd dat hij het denkbaar acht dat testen op enig punt niet meer gratis zijn voor niet-gevaccineerden”, liet het ministerie van Spahn weten aan persbureau DPA. „De precieze datum moet nog worden vastgesteld.”

In Duitsland is momenteel ongeveer 51 procent van de bevolking volledig gevaccineerd tegen het virus. Dat is volgens sommige experts onvoldoende om een vierde golf van het virus te voorkomen, vooral nu de besmettelijke Delta-variant om zich heen grijpt.

Duitse politici en belangenorganisaties doen in de aanloop naar het nieuwe schooljaar hernieuwde pogingen om het aantal vaccinaties omhoog te krijgen. Minister van Financiën Olaf Scholz riep mensen die al gevaccineerd zijn in een gesprek met persgroep Funke op meer te doen om anderen te overtuigen dat voorbeeld te volgen.

„We moeten onze vrienden overhalen zich te laten inenten. Dit raakt ons allemaal”, zei de minister van de centrumlinkse SPD. SPD-topvrouw Saskia Esken en een koepelorganisatie van Duitse steden, de Deutsche Städtetag, pleiten ondertussen voor vaccinatiecampagnes op scholen als het nieuwe schooljaar is begonnen.

Er liggen al plannen om jongeren van 12 jaar en ouder te vaccineren op zo’n 250 scholen in deelstaat Sleeswijk-Holstein. Mecklenburg-Voor-Pommeren wil teams op pad sturen om scholieren van 16 en 17 jaar te laten inenten. Dergelijke plannen hebben wel geleid tot veel discussie.

Ook moslimorganisatie ZMD, de Zentralrat der Muslime in Deutschland, mengt zich in de discussie over vaccineren. De organisatie heeft gelovigen opgeroepen zich te laten vaccineren. Er zouden geen religieuze redenen zijn om dat niet te doen. Voorzitter Aiman Mazyek zei tegen het medium RND dat het binnen de islam juist als belangrijk wordt gezien om anderen te beschermen tegen ziektes.

Het aantal Amerikanen dat zich laat inenten tegen het coronavirus, zit weer flink in de lift. De krant The Washington Post bericht dat op vrijdag 856.000 mensen zijn ingeënt, het hoogste aantal sinds 3 juli. Vooral zuidelijke staten waar veel nieuwe besmettingen worden gemeld, zoals Louisiana en Arkansas, noteren een flinke toename van het aantal mensen dat zich laat vaccineren.

De krant legt een verband met de zorgen over de snelle verspreiding van de Delta-variant. Arkansas zag het aantal vaccinaties stijgen van gemiddeld 27.000 per week naar 70.000 per week. „We moesten meer vaccins regelen. Voor de eerste keer in 2,5 maand plaatsen we weer een grote bestelling”, zei het hoofd van de vaccinatiecampagne in de staat tegen de krant. „Mensen zijn bang.”

In de VS heeft inmiddels zo’n 67 procent van de mensen van 12 jaar of ouder minstens één prik gehad. 57,7 procent geldt als volledig gevaccineerd. Wel zijn er grote regionale verschillen. In sommige delen van het land heeft pas 20 tot 30 procent van de mensen zich laten inenten.

Amerikanen die deze week in de rij stonden om zich te laten inenten, hadden daar uiteenlopende redenen voor. Sommige mensen zeiden dat ze voldoende gerustgesteld zijn nu miljoenen landgenoten zijn gevaccineerd. Anderen zeiden dat ze bang zijn om ouders of grootouders te besmetten of vrezen voor hun baan als ze zich niet laten inenten.

Dat de vaccinatiecampagne op sommige plaatsen stroef verloopt, ligt ook politiek gevoelig. Gouverneur Gavin Newsom van Californië, zelf een Democraat, haalde onlangs uit naar prominente conservatieven die volgens hem misleidende informatie over vaccins verspreiden en daarmee twijfel zaaien. Hij noemde onder meer presentator Tucker Carlson en de Republikeinse parlementariër Marjorie Taylor Greene.

Greene sloeg terug op Twitter en zei dat inwoners van Californië het beu zijn om in de „communistische dictatuur” van Newson te leven. Ook haalde ze uit naar het coronabeleid van de Democraat.

Andere prominente Republikeinen moedigen mensen wel aan om zich te laten vaccineren. De gezaghebbende senator Mitch McConnell zei dat mensen zich zo snel mogelijk moeten laten prikken en voert daar ook op de radio campagne voor. Hij laat spotjes uitzenden door radiostations in zijn thuisstaat Kentucky.

In Arkansas ging de Republikeinse gouverneur Asa Hutchinson op pad om foute informatie te ontkrachten. Hij vertelde CNN dat burgers de vaccins tijdens lokale bijeenkomsten hebben omschreven als „biologische wapens” en praten over „hersenspoeling”. Hutchinson zei dat dergelijke uitspraken „uiteraard niet kloppen”.

Toch zijn sommige Republikeinse kiezers terughoudend. Een 18-jarige jongen die zich uiteindelijk liet inenten, vertelde The Washington Post dat hij vrienden daarna op Facebook verzekerde dat hij nog een Republikein is. De tiener vreesde dat hij aangezien zou worden voor een „doorgeslagen Democraat”, maar zei dat hij uiteindelijk toch banger was om „aan de beademing te moeten en te overlijden”.

China’s ergste uitbraak van coronabesmettingen in maanden heeft zich naar twee andere delen van het land verspreid, meldden lokale gezondheidsautoriteiten zaterdag. Het gaat om 55 nieuwe besmettingen in de provincie Fujian en de regio Chongqing. Eerder werden in vier andere provincies en in hoofdstad Beijing al uitbraken van de Delta-variant gemeld.

Het land neemt geen halve maatregelen om de uitbraken in de kiem te smoren. In Nanjing, waar sinds 20 juli meer dan 200 besmettingen zijn vastgesteld, zijn alle toeristische attracties en culturele locaties zaterdag gesloten. Bovendien heeft de stad in de afgelopen week alle 9,2 miljoen inwoners twee keer getest.

In de provincie Jiangsu zitten honderdduizenden mensen in lockdown. De 1,5 miljoen inwoners van toeristenstad Zhangjiajie, in de provincie Hunan, zijn sinds vrijdag in lockdown nadat duidelijk was geworden dat enkele besmette personen een theatervoorstelling hadden bijgewoond. In het Changping-district van Beijing, waar twee lokaal overgedragen besmettingen zijn vastgesteld, gingen donderdag 41.000 mensen in lockdown.

China heeft sinds de uitbraak van de pandemie 92.930 besmettingen en 4636 doden geregistreerd. Volgens de National Gezondheidscommissie zijn tot nu toe in het hele land meer dan 1,6 miljard vaccinaties toegediend, op een geschatte bevolking van 1,4 miljard. China streeft ernaar dat 80 procent van de bevolking tegen het einde van het jaar volledig is gevaccineerd.

Lees ook

Ontsnapte het coronavirus uit een lab?

Het kabinet zou een ‘taskforce ventilatie’ in moeten stellen die naast het OMT advies geeft over de juiste regels voor het verversen van lucht in binnenruimtes.
Daartoe roepen meerdere hoogleraren op in Trouw. De huidige ventilatieadviezen gaan volgens de experts niet ver genoeg. Een brief hierover aan het ministerie van Volksgezondheid is volgens hen vooralsnog onbeantwoord gebleven.

De overheid kwam eerder deze maand met een strakker advies over ventileren. „Zorg voor voldoende frisse lucht binnen en dan praat je dus over thuis, het werk, school, winkels en horeca”, zei demissionair premier Mark Rutte in een coronapersconferentie. „En thuis betekent dat bijvoorbeeld zorg ervoor dat er minimaal een kwartier per dag frisse lucht door het huis stroomt.”

De experts in Trouw zijn het vooral met dat laatste niet eens. Hoogleraar binnenmilieu Philomena Bluyssen van de TU Delft noemt dat advies „een lachertje” en vraagt zich af waar Rutte het op baseert. „Een kwartiertje doorluchten is niet genoeg. Stel je voor dat iemand binnen meerdere sigaretten rookt, die lucht verdwijnt niet na een kwartiertje luchten.” Hoogleraar aerodynamica Bert Blocken stelt dat een kwartier per uur luchten veel meer nut zou hebben.

„Ik zie onmiddellijk beperkingen”, zegt viroloog Louis Kroes over het ventilatieadvies. „In de winter gaan we meer naar binnen en zijn de mogelijkheden voor ventilatie beperkter. Als het vriest, moeten we toch ramen en deuren dichtdoen.” Wel vindt hij het advies een goede manier om het belang van ventilatie te onderstrepen.

Wat Bluyssen en Blocken betreft wordt het huidige ‘ventilatieplan’ uitgebreid. Er zou meer aandacht moeten komen voor het goed verversen van lucht, bijvoorbeeld door de airco thuis uit te zetten wanneer er bezoek is. „Omdat een airco alleen aanwezige lucht koelt en hergebruikt”, legt Bluyssen uit. De hoogleraar vindt dat er ook in de horeca meer aandacht moet worden gelegd op goede ventilatie. „In België hangt in ieder café een CO2-meter. Als die boven de 900 parts per million uitkomt, moeten een aantal mensen het restaurant uit.”

Onlangs bleek nog dat het kabinet had besloten de ventilatieregels voor de horeca juist te versoepelen. Met de aanpassing van de Drank- en horecawet is sinds 1 juli de ventilatienorm voor de horeca vijf keer lager geworden dan deze was. Deskundigen spraken daar in NRC hun verbazing over uit. Het kabinet kijkt nu hoe het de oude, strengere ventilatienormen voor de horeca weer kan invoeren.

De gouverneur van de Amerikaanse staat Florida, Ron DeSantis, heeft vrijdag een decreet uitgevaardigd dat de mondkapjesplicht in de scholen van de staat blokkeert. DeSantis zei in een toespraak dat ouders zelf het recht moeten hebben om te beslissen of hun kinderen een mondkapje moeten dragen.

Met het decreet doet DeSantis de pas ingestelde mondkapjesplicht teniet op scholen in twee gemeenten in Florida, Broward en Gadsen. DeSantis, een Republikein, verzet zich al sinds het begin van de pandemie tegen strikte coronaregels voor burgers en bedrijven.

De Amerikaanse gezondheidsdienst CDC heeft alle studenten, docenten en personeel dringend verzocht maskers te dragen wanneer het nieuwe schooljaar begint,
ongeacht de vaccinatiestatus. Zo hoopt de CDC de toename van het aantal coronabesmettingen door de Delta-variant in de VS te stuiten.

Het decreet van DeSantis is een voorbeeld van de verdeeldheid in de VS over het dragen van mondkapjes: slechts een paar uur eerder had de Amerikaanse supermarktketen Walmart bekendgemaakt dat alle medewerkers van winkels en distributiecentra per direct weer mondkapjes moeten dragen. Donderdag maakte Disney al bekend dat bezoekers van het Walt Disney World Resort in Orlando, Florida, voortaan mondkapjes moeten dragen.

De Amerikaanse supermarktketen Walmart eist dat alle kantoorpersoneel op zijn hoofdkantoor en alle regionale managers begin oktober gevaccineerd zijn tegen het coronavirus. De medewerkers van winkels en distributiecentra moeten per direct weer mondkapjes dragen. Walmart probeert hen over te halen om een inenting te halen met een beloning. Die verdubbelde het bedrijf naar 150 dollar per persoon.

Disney heeft laten weten dat al het vaste personeel in de Verenigde Staten dat geen vakbondslid is gevaccineerd moet worden. Daar geeft het entertainmentconcern zijn medewerkers 60 dagen de tijd voor. Verder gaat Disney met de vakbonden overleggen of ook voor die medewerkers een vaccinatieplicht kan gaan gelden.

Met de stap volgen Walmart en Disney het voorbeeld van Google. Dat techbedrijf eist van al het personeel in de VS dat ze gevaccineerd worden voor ze terugkeren naar kantoor. De datum waarop Google-werknemers zich weer op kantoor moeten melden is daarbij wel naar achteren geschoven vanwege de heropleving van het coronavirus. Die rentree staat nu voor 18 oktober gepland.

Ook Facebook verlangt van zijn personeelsleden dat ze gevaccineerd worden, net als taxi-app Lyft. Netflix zou eisen dat iedereen die aan een productie van de streamingdienst in de Verenigde Staten meewerkt wordt ingeënt. De verwachting is dat meer Amerikaanse bedrijven een vergelijkbare eis gaan stellen.

Walmart is de grootste werkgever in de VS. Het bedrijf kon echter niet direct aangeven voor hoeveel mensen de vaccinatie-eis gaat gelden.

In Nederland is het overigens niet toegestaan om van je werknemers te verlangen dat zij zich laten vaccineren. Artikel 11 van de grondwet bepaalt dat iedereen zelf zeggenschap heeft over wat er met zijn of haar lichaam gebeurt.

De redactie heeft een nieuw liveblog opgestart. Lees het blog van vrijdag hier.