Column (ds. J. Belder): Dwingeland
De kop boven deze column ontleen ik aan het recent verschenen boek van politicoloog en historicus Coen de Jong. Alleen al de titel, ”Dwingeland. Orwell in de polder”, intrigeert.
De schrijver is geïnspireerd door Orwells bestseller ”1984”, een satire op een dreigende werkelijkheid. De Jong ziet overal orwelliaanse bedreigingen. Inderdaad. Politici vinden burgers lastig. Ik dacht aan de toeslagenaffaire, waarbij het kabinet niet alleen burgers lastig vond. We hielden er in ieder geval het woord ”sensibiliseren” aan over.
Volgens De Jong maakt de censuurmachine overuren. Niet alleen in China of Rusland, ook in Nederland. Hij noemt de ideologische controle op wetenschap en geschiedschrijving. Uitgevers zuiveren teksten van ”verkeerde” woorden en denktaboes uit vrees niet politiek correct te zijn. Dat de digitale ”big brothers” alles van ons weten en ons manipuleren, is bekend. We hebben onszelf immers aan deze techbedrijven uitgeleverd. Dat de media sterk eenzijdig zijn, weten we ook. Ze vertonen naar mijn idee een hoog D66-gehalte. Wie anders denkt dan de gevestigde progressieve orde, telt nog nauwelijks mee. Wie openlijk conservatief is, loopt gevaar op diverse terreinen te worden uitgesloten. Juist progressieven, de ”hoeders van de enige juiste moraal”, hebben neiging andere meningen dood te zwijgen of zelfs te verbieden, aldus De Jong.
Hij wijst op het grote belang van tegenspraak om de binnensluipende en terreinveroverende onvrijheid in een vrij land te ontmaskeren en uit te schakelen. Overal ontwaart hij de ”gedachtepolitie”. Tot in de kerken toe. Is het daarom, dacht ik, dat predikanten zich in gevoelige kwesties steeds vaker op de achtergrond houden? Niet alleen uit angst voor publieke afstraffing, groepsdruk, maar ook voor ”censuur” van binnenuit en maatregelen door de kerkleiding? Wie durft nog hardop iets te vinden wat progressief Nederland taboe verklaart? Of bewegen we mee?
Een bevriende broeder bracht het gesprek op mr. Guillaume Groen van Prinsterer, de grote 19e-eeuwse staatsman en evangeliebelijder. Belijden is uitkomen voor de waarheid, ook als dat met lijden gepaard gaat, zei Groen. Hij ondervond dat zijn leven lang, maar boog niet, voor welke macht ook, dan alleen voor die van God. Loslaten van het Evangelie eindigt in chaos, anarchie en dictatuur, die als boze machten en wereldbeheersers overal heerschappij voeren (Ef. 6:12). Hoe actueel! Tegenover de ideologie het kruisevangelie. „Er staat geschreven! Er is geschied!”