Ziekenhuizen gaan vaccineren: miljoen prikken per week
De wereld is in de greep van de coronacrisis. Na een lockdown van enkele maanden zette Nederland woensdag 28 april de eerste stap in het openingsplan. Volg in dit liveblog de laatste ontwikkelingen rondom het coronanieuws.
Advertentie
De ziekenhuizen van Zuyderland in Heerlen en Sittard hebben een opnamestop afgekondigd voor coronapatiënten. Van donderdagochtend tot 16.00 uur was er een volledige opnamestop.
Doordat een aantal patiënten kon worden overgeplaatst naar andere ziekenhuizen, werd de opnamestop voor alle patiënten beëindigd, maar voor coronapatiënten blijft die voor onbepaalde tijd van kracht. De ziekenhuizen liggen helemaal vol, zei een woordvoerder donderdagavond naar aanleiding van berichtgeving in Dagblad de Limburger.
De GGD’en bereiden zich voor om vanaf eind mei 2 miljoen coronavaccins per week toe te dienen. Het ministerie van Volksgezondheid heeft dat gevraagd aan de gemeentelijke gezondheidsdiensten, zegt een woordvoerster van het departement donderdag. De GGD’en kunnen op dit moment 1,5 miljoen prikken per week zetten.
De komende weken worden grote leveringen van vaccins verwacht. Vooral het vaccin van Pfizer/BionTech en Janssen vormen straks de hoofdmoot. Van Janssen is maar één prik nodig.
Voorlopig zullen toegangstesten voor activiteiten en evenementen gratis zijn, maar het kabinet wil wel de mogelijkheid open houden om „op enig moment” een eigen bijdrage te vragen. Demissionair zorgminister Hugo de Jonge zei in een Kamerdebat dat hij het de vraag vindt of de belastingbetalers allemaal moeten meebetalen voor degenen die bijvoorbeeld later dit jaar naar een festival gaan.
Demissionair zorgminister Hugo de Jonge spreekt tegen dat de overheid straks 1,1 miljard euro kwijt is aan het mogelijk maken van toegangstesten voor activiteiten. In de Tweede Kamer zei hij dat het ging om een raming van Stichting Open Nederland uit januari, die het toegangstesten organiseert. Maar nu verwacht De Jonge dat het bedrag tussen de 500 en 700 miljoen euro uit zal komen.
Ongeveer zestig Nederlandse ziekenhuizen krijgen vanaf eind mei priklocaties voor de vaccinatiecampagne. Dat bevestigt het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) aan Nieuwsuur. Het is de bedoeling dat de ziekenhuizen een miljoen prikken per week gaan zetten bij vooral „jonge, gezonde mensen”, zegt een woordvoerder.
In april meldde minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid dat vanaf mei wekelijks 2,5 miljoen prikken gezet moeten worden. De GGD’s nemen daarvan 1,5 miljoen voor hun rekening. De overige prikken zullen de ziekenhuizen zetten.
Als het toegangstesten van de grond komt, kan mogelijk al bij stap vier van de versoepeling van de coronaregels de 1,5 meterregel op sommige plekken geschrapt worden. Dat zegt demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) donderdag in de Tweede Kamer. Die stap wordt volgens de huidige planning, en als er geen nieuwe tegenvallers komen in het aantal coronabesmettingen, al in de tweede helft van juni gezet.
Een bewoner van een verpleeghuis in het Gelderse Wehl die onlangs ná vaccinatie besmet raakte met corona, is overleden. Dat bevestigt een woordvoerder van Sensire, waar het verpleeghuis onder valt, na berichtgeving van Omroep Gelderland. Het is nog niet duidelijk of de coronabesmetting ook de oorzaak van het overlijden van de bewoner is.
Advertentie
Ernst Kuipers, de voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, noemt de kans klein dat het aantal ziekenhuisopnames van coronapatiënten komende dinsdag met 20 procent zal zijn gedaald. Het aantal opnames daalt de laatste week weliswaar, maar dat kan volgens Kuipers ook een schommeling zijn.
Dinsdag is de eerstvolgende gelegenheid om versoepelingen aan te kondigen voor de week of weken daarna. Het Outbreak Management Team (OMT) adviseerde het kabinet om pas verder te versoepelen als het aantal mensen met corona dat in een „lopend 7-daagsgemiddelde” in de ziekenhuizen wordt opgenomen, met 20 procent is gedaald.
Het aantal nieuwe coronagevallen is voor de derde dag op rij gedaald. Tussen woensdagochtend en donderdagochtend zijn er bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 6861 nieuwe coronagevallen geregistreerd. Dat zijn er 424 minder dan woensdag. Vergeleken met vorige week donderdag gaat het om een daling van 435 positieve tests.
De Tweede Kamer wil niet dat mensen een eigen bijdrage moeten betalen voor een coronatest waarmee ze straks bijvoorbeeld naar een festival of museum zouden mogen. Ook moet demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) beter duidelijk maken hoe lang de wet die de testen mogelijk maakt van kracht blijft, vinden zowel oppositie- als coalitiepartijen donderdag tijdens een debat over die wet.
Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen is afgelopen etmaal heel licht gestegen, na een paar dagen van daling. Ziekenhuizen behandelen momenteel 2551 mensen vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat zijn er zes meer dan op woensdag, maar ruim negentig minder dan afgelopen maandag en zo’n 150 minder dan een week geleden.
Het aantal coronapatiënten op de verpleegafdelingen steeg naar 1744. Dat is een toename van 29 ten opzichte van woensdag, maar een flinke daling ten opzichte van vorige week. Intensive cares behandelen nu 807 mensen vanwege de gevolgen van een coronabesmetting, 23 minder dan op woensdag. Dat aantal schommelt al ongeveer drie weken tussen de 800 en 850.
De ziekenhuizen hebben afgelopen etmaal 259 patiënten nieuw opgenomen op intensive cares en verpleegafdelingen. Voor een donderdag is dat het laagste aantal sinds half maart. Volgens cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) zijn in de afgelopen week 2019 nieuwe patiënten opgenomen, gemiddeld 288,4 per dag, en dat is het laagste peil in ongeveer drie weken.
Demissionair minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) is blij met het pleidooi van de Verenigde Staten om de patenten op coronavaccins vrij te geven. Dat zou kunnen helpen om vaccins sneller beschikbaar te maken in ontwikkelingslanden.
„De aankondiging van de VS is een goed teken”, aldus Kaag op Twitter. „Wereldwijd moet de productie van coronavaccins worden versneld. Nederland verwelkomt de constructieve positie van de VS in het WTO-debat hierover. Nederland zal er op Europees niveau verder over spreken.” Ontwikkelingslanden pleiten hier binnen de Wereldhandelsorganisatie (WTO) al langer voor, de VS scharen zich hier nu achter.
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen ging donderdag minder ver dan de VS. Zij zei dat de EU bereid is te praten over het opzijschuiven van de patenten.
Het Duitse parlement is akkoord gegaan met talrijke soepelere coronaregels voor mensen die volledig zijn ingeënt of zijn genezen van Covid-19. De gevaccineerden en mensen die zijn hersteld krijgen sneller en zonder coronatest toegang tot winkels, kappers en andere dienstverleners, net zoals mensen die negatief zijn getest op het virus. Ook krijgen zij vrijstelling van de avondklok. Verder mogen zij elkaar onbeperkt ontmoeten.
De uitslag van de stemming in de Bondsdag is niet verrassend. Het was de afgelopen dagen al duidelijk dat het voorstel van de regering op een ruime meerderheid kon rekenen. Als de Bondsraad (de vergadering van de zestien deelstaten) vrijdag ook instemt, kan de regeling komend weekeinde ingaan, melden Duitse media. Sommige deelstaten zijn al overgegaan op de versoepelingen.
De verplichting een mondkapje te dragen en de afstandsregels blijven gewoon gelden.
Een eerste vlucht met medische hulpmiddelen is onderweg van Nederland naar India. Dat laat het ministerie van Buitenlandse Zaken donderdag weten. Het gaat om ventilatoren voor mensen die beademd moeten worden, en apparaten waarmee zuurstof uit de lucht kan worden gefilterd en zuurstofflessen vervolgens kunnen worden gevuld.
Het is de eerste van drie vluchten, de andere gaan vrijdag en zaterdag. In totaal gaan er 449 ventilatoren en honderd zogenoemde zuurstofconcentratoren naar India, aldus het ministerie.
India kampt met een enorme nieuwe golf aan coronabesmettingen. Al weken komen er verhalen over overvolle ziekenhuizen en tekorten aan zuurstof voor patiënten. Crematoria draaien overuren om de vele doden te cremeren.
De Europese Unie, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten zegden eerder al steun toe.
Het vrijgeven van patenten op coronavaccins is niet het juiste antwoord op de wereldwijde vaccinschaarste. Dat schrijft de internationale federatie van farmaceuten in een verklaring waar desgevraagd in ieder geval Pfizer achter staat. Volgens de farmaceutische industrie zorgt het vrijgeven van patenten niet tot meer vaccins, maar voor ontwrichting van de vaccinproductie en -distributie.
De federatie reageerde op de Verenigde Staten, die zich woensdagavond achter een voorstel schaarden om patenten op coronavaccins vrij te geven. Daardoor zouden ook fabrieken in bijvoorbeeld ontwikkelingslanden vaccins kunnen gaan produceren, mogelijk bovendien voor een lagere prijs.
Vooral India en Zuid-Afrika maken zich daar hard voor omdat beide landen kampen met forse aantallen besmettingen, terwijl het vaccineren wegens onder meer schaarste niet snel genoeg gaat. Donderdag zei ook EU-voorzitter Ursula von der Leyen dat ze niet onwelwillend tegenover patentvrijgave staat. Eerder waren de VS en de EU nog tegen het plan.
Het trage vaccineren komt volgens de International Federation of Pharmaceutical Manufacturers & Associations (IFPMA) door handelsbarrières, knelpunten in de bevoorradingsketen, een tekort aan ruwe materialen en de onwelwillendheid van rijke landen om hun vaccins met armere landen te delen. Volgens IFPMA leidt de discussie over patentvrijgave slechts van deze problemen af.
Vanaf deze donderdag kunnen Nederlanders die in Duitsland werken, zorg ontvangen of studeren zich gratis op corona laten testen. Er zijn acht locaties dicht bij de grens waar de test kan worden gedaan. Dat worden er de komende dagen twintig. Grenspendelaars kunnen een testmoment reserveren op een speciale website, grenstesten.nl.
Het kabinet heeft de gratis testvoorziening opgezet, omdat Duitsland een negatieve test eist van mensen die het land binnen willen. Dat kan voor pendelaars in de papieren lopen als ze telkens naar een commerciële teststraat moeten.
Degenen die gebruik willen maken van de gratis testmogelijkheid, moeten kunnen aantonen dat ze in Nederland wonen en dat hun werkgever, onderneming, school, universiteit, zorgverlener of familielid aan wie mantelzorg wordt verleend, in Duitsland is gevestigd.
Niet alleen in India, dat zwaar wordt getroffen door het coronavirus, maar ook in de buurlanden slaat het virus hevig toe. Bangladesh, Nepal en Pakistan hebben door de vele besmettingen te maken met recordsterftecijfers, waarschuwt het Nederlandse Rode Kruis. Dat roept Nederlanders op te doneren op gironummer 7244.
„De ziekenhuizen en intensivecare-afdelingen in deze landen zijn overvol met corona-patiënten. In India is het totale aantal corona-infecties boven de 20 miljoen gestegen. In Nepal bleek vorig weekend 44 procent van de geteste mensen corona te hebben”, aldus de organisatie. Die wil de hulp in deze landen zo snel mogelijk opschalen.
Het Indiase Rode Kruis werkt samen met de autoriteiten om de bevolking te ondersteunen, onder meer met levensreddende medische apparatuur, zoals beademingsapparaten, meldt het
Nederlandse Rode Kruis. Verder gaat het onder meer om zuurstofcilinders, antivirale geneesmiddelen, bloeddonaties, coronatests en vaccinaties.
Eind vorige maand heeft de Nederlandse regering een 1 miljoen euro bijgedragen voor hulp van het Rode Kruis in India.
De EU staat klaar om het opzijschuiven van patenten op coronavaccins te bespreken, zegt de Europese Commissie. Dat geldt voor „alles wat de crisis op een effectieve en pragmatische manier kan bestrijden”, verzekert voorzitter Ursula von der Leyen.
Vaccinfabrikanten hebben het recht de eerste jaren zelf ontwikkelde vaccins zelf te maken en te verkopen, maar dat recht staat onder druk nu er veel te weinig coronavaccins worden gemaakt om de wereld snel in te enten. De Verenigde Staten gingen woensdag om en bepleiten nu het vrijgeven van de patenten.
Von der Leyen „is klaar” om daarover te praten, zei ze donderdag.
De Japanse hoofdstad Tokio acht een verlenging van de noodtoestand in het prefectuur als noodzakelijk. De gouverneur meldt dat mutaties van het coronavirus dominant worden en daardoor steeds meer jongere mensen positief testen op het virus.
Tokio is een van de vier Japanse prefecturen waar sinds 25 april de noodtoestand geldt vanwege een toename van het aantal besmettingen. Deze maatregel duurt tot begin volgende week.
Tokio gaat met de centrale regering overleggen over een verlenging van de noodtoestand, die onder meer bestaat uit het weren van publiek bij sportwedstrijden en de sluiting van grote winkelcentra.
Japan hoopte met een „korte en krachtige” noodtoestand de vierde golf in bedwang te houden, maar deze heeft vooralsnog niet het gewenste effect gehad. Gouverneur Yuriko Koike van
Tokio roept daarom de inwoners op hun bewegingen verder te beperken. In de aanloop naar de Olympische Spelen in de Japanse hoofdstad, die eind juli beginnen, zijn er grote zorgen over de verspreiding van het coronavirus.
De autoriteiten in Tokio vrezen dat de huidige golf groter zal worden dan de derde golf in januari. Begin april is het het besmettingen in Japan weer toegenomen. Er worden nu regelmatig 4000 tot 5000 nieuwe gevallen per dag geregistreerd. In februari en maart waren dat er op de meeste dagen niet meer dan 2000.
De gedeeltelijke heropening van middelbare scholen heeft nog weinig effect op het aantal telefoontjes dat binnenkomt bij De Kindertelefoon. „Er is enerzijds sprake van opluchting, maar er zijn ook grotere zorgen over leerachterstanden. Al met al zitten we nog steeds op een ongekend hoog aantal zware gesprekken per dag”, zegt directeur Roline de Wilde.
Het aantal gesprekken over toetsen is volgens De Wilde meer dan verdubbeld. „Scholieren zijn bang dat ze een achterstand hebben opgelopen omdat ze gedurende de lockdown weinig motivatie en concentratie hadden.”
Ondanks de recente versoepelingen van de coronamaatregelen is het aantal gesprekken over emotionele problemen met 15 procent toegenomen vergeleken met januari. Gemiddeld komen er per dag bij De Kindertelefoon 18 belletjes binnen over huiselijk geweld en 21 keer bellen kinderen die zeggen met gedachten over zelfmoord rond te lopen.
„Het is opvallend dat we sinds de middelbare scholen weer deels open zijn, slechts een lichte afvlakking zien van deze nog steeds stijgende trend”, aldus De Wilde. „We voeren nog steeds maar liefst 49 procent meer gesprekken per dag over emotionele problemen dan voor corona.”
Tijdens de tweede lockdown was er ook al een toename van het aantal gesprekken over emotionele problemen.
India heeft donderdag opnieuw een recordaantal coronabesmettingen genoteerd. In 24 uur tijd werden 412.262 nieuwe positieve coronatests geregistreerd.
India meldt ook 3980 nieuwe sterfgevallen, waarmee het totale dodental door de pandemie op 230.168 komt.
Experts vermoeden dat zowel het aantal besmettingen als het dodental in werkelijkheid vijf tot tien keer groter is dan wat de officiële cijfers laten zien. Dat komt doordat niet iedereen met ziekteverschijnselen zich laat testen. Daarnaast worden vermoedelijke sterfgevallen door Covid-19 niet meegenomen in de telling.
India is in een grote gezondheidscrisis beland sinds het aantal positieve tests sinds begin april flink steeg. De zorg kan het grote aantal coronapatiënten niet aan. Naast te weinig middelen om zieken te behandelen, zijn er ook problemen met de bevoorrading en bezorging van coronavaccins, waardoor het aantal vaccinaties in het land afneemt. Per dag worden nu nog zo’n 1,5 miljoen mensen ingeënt. Tijdens de piek van het aantal dagelijkse vaccinaties een maand geleden lag dat veel hoger.
De Australische autoriteiten proberen de bron te achterhalen van de eerste lokale coronabesmetting sinds een maand tijd in Sydney, de grootste stad van het land. Autoriteiten tasten in het duister over hoe de 50-jarige man besmet zou kunnen zijn geraakt.
De deelstaat New South Wales heeft tientallen bedrijven die de man in de afgelopen dagen heeft bezocht attent gemaakt op de besmetting. Een minister van de deelstaat is in zelfisolatie gegaan nadat bleek dat hij tegelijkertijd met de coronapatiënt in een restaurant is geweest. Hij is wel negatief getest.
In het rioolwater van meerdere buitenwijken van Sydney zijn onlangs sporen van het coronavirus aangetroffen. New South Wales roept duizenden bewoners op om zich bij de mildste klachten al te laten testen.
Door de coronacrisis is er steeds meer vraag naar opslagruimtes buitenshuis. Volgens opslagverhuurder ALLSAFE heeft onder andere het thuiswerken en de groei van e-commerce ervoor gezorgd dat er meer vraag is naar mini-opslag. Ook bij branchegenoot Shurgard merken ze dat de bezettingsgraad flink is gestegen.
Volgens ALLSAFE nam de noodzaak om thuis leef- en werkruimte vrij te maken vorig jaar met de dag toe. Dat is dit jaar niet anders. De onderneming zag de omzet in het eerste kwartaal met 27 procent stijgen in vergelijking met een jaar eerder. Het aantal huurders steeg in de meetperiode met 22 procent.
Dat stijging volgt op een jaar waarin het bedrijf de omzet voor het eerste tot boven de 30 miljoen euro wist te brengen. Dat betekende in coronajaar 2020 een omzetplus met circa een vijfde. In juni, net na de eerste lockdown, draaide de opslagverhuurder zijn beste maand in zijn bestaan met een tijdelijke verdubbeling van de omzet. Het aantal vestigingen steeg vorig jaar met 12 procent naar 36 locaties. Het bedrijf is van plan om de komende drie jaar dat aantal te verdubbelen.
Volgens ALLSAFE betekent de explosieve groei van webwinkels goed nieuws voor aanbieders van opslagruimtes. Dit omdat mensen thuis vaak niet voldoende ruimte hebben om voorraden op te slaan in schuurtjes of op zolder. Voor die groep biedt de aanbieder soelaas. Ook winkels die door de sluitingen ineens met niet verkochte voorraden zaten klopten aan bij verhuurders van tijdelijke opslagruimten.
Branchegenoot Shurgard, dat in zeven Europese landen waaronder Nederland actief is, merkte ook een toename van de vraag naar opslagruimtes. De bezettingsgraad van de 61 in Nederland gevestigde locaties nam volgens het bedrijf „significant” toe. Shurgard zag de omzet in Nederland met 8,3 procent stijgen tot bijna 15 miljoen euro, waarbij het bedrijf ook van de situatie gebruik maakte om de prijzen te verhogen. Bijna 90 procent van de opslagruimtes van het bedrijf was verhuurd.
Net als ALLSAFE ziet ook Shurgard dat er een groeiende behoefte is aan opslagruimtes. De onderneming opent dit jaar onder andere een nieuwe locatie in Zoetermeer. Verder worden bestaande locaties in Gouda en Amsterdam verbouwd.
De middelbare scholen en mbo’s moeten zo snel mogelijk weer volledig open, het liefst al gelijk na de meivakantie. Die oproep aan het kabinet doet Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer in NRC. „Laten we alsjeblieft proberen om jongeren voor de zomer nog een paar maanden een béétje structuur te bieden.”
Volgens de Kinderombudsvrouw wordt in de adviezen van het Outbreak Management Team (OMT) en in de coronapersconferenties van de regering maar weinig rekening gehouden met de belangen van de jeugd. „Het gaat voortdurend over de opening van winkels en terrassen, over fieldlabs en vaccinatiestrategieën”, stelt zij. „Maar ondertussen mogen studenten in het mbo en hoger onderwijs nog maar een dag per week naar school en zitten leerlingen in het voortgezet onderwijs gemiddeld drie dagen per week thuis.”
Kalverboer signaleert een „stille ramp” onder kinderen en jongeren. Het is volgens haar al langer bekend dat deze leeftijdsgroepen als gevolg van de coronamaatregelen vaker last heeft van psychische klachten als eenzaamheid en depressie. Maar beleid vanuit Den Haag richt zich volgens Kalverboer vooral op de verspreiding van het coronavirus. „Het gaat alleen maar over de korte termijn, de dagkoersen. Alsof niet doordringt dat dit beleid op de lange termijn vooral kinderen en jongeren treft.”
De Kinderombudsvrouw vreest dat de huidige generatie jeugdigen het „op allerlei fronten” pittig gaat krijgen. „Zij hebben zich op een cruciale leeftijd niet op een normale manier kunnen ontwikkelen door sociale isolatie en gebrek aan structuur. Dat kan leiden tot mentale problemen. En hoe eerder je daar in je leven mee te maken krijgt, hoe groter de invloed is op de rest van je leven. Daar maak ik me enorme zorgen over.”
Farmaceut Moderna zegt dat uit de eerste gegevens van proeven met mensen blijkt dat een derde dosis van ofwel het huidige coronavaccin of een experimenteel nieuw vaccin de immuniteit verhoogt tegen de Braziliaanse en Zuid-Afrikaanse varianten van het coronavirus.
De injecties, gegeven aan vrijwilligers die eerder twee keer waren ingeënt met het Modernavaccin, versterkten ook antilichamen tegen de oorspronkelijke versie van Covid-19, aldus Moderna.
De eerste gegevens zijn afkomstig van een proef met veertig proefpersonen waarbij zowel de bestaande injectie van Moderna werd getest als een versie die werd ontwikkeld om bescherming te bieden tegen de Zuid-Afrikaanse variant van Covid-19. Moderna bestudeert ook een injectie die zowel het nieuwe als het bestaande vaccin combineert.
Advertentie
