VS staan achter vrijgeven patenten coronavaccin
De wereld is in de greep van de coronacrisis. Na een lockdown van enkele maanden zette Nederland woensdag 28 april de eerste stap in het openingsplan. Volg in dit liveblog de laatste ontwikkelingen rondom het coronanieuws.
Advertentie
Duitsland en de Wereldgezondheidsorganisatie WHO hebben woensdag hun plan voor een nieuw kenniscentrum in Berlijn aangekondigd. In de WHO Global Hub for Pandemic and Epidemic Intelligence moet kennis en inzicht over pandemieën worden verzameld en opgeslagen.
De Duitse minister voor Volksgezondheid Jens Spahn riep tijdens een virtuele persconferentie, waarbij ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel aanwezig was, op tot een „wereldwijde reset” in de strijd tegen pandemieën. Volgens Spahn is de wereld nog steeds onvoldoende voorbereid op een nieuwe pandemie.
„We moeten risico’s voor pandemieën en epidemieën zo snel mogelijk identificeren, waar in de wereld ze ook plaatsvinden”, aldus de minister. „Met dat doel moeten we het systeem waarmee we de eerste waarschuwingssignalen detecteren, versterken door middel van een verbeterde verzameling van gezondheid-gerelateerde data en interdisciplinaire risicoanalyses”.
Het kenniscentrum in Berlijn heeft als doel gegevens te verzamelen, op wereldwijde risico’s voor pandemieën en epidemieën te reageren en ze te voorkomen.
Lidstaten van de WHO en andere partners van over de hele wereld moeten toegang krijgen tot het platform.
Het aantal nieuwe coronagevallen is afgelopen etmaal verder gedaald. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) telde tussen dinsdagochtend en woensdagochtend 7336 positieve tests, 461 minder vergeleken met een dag eerder.
Ook ten opzichte van vorige week woensdag is er sprake van een flinke afname. Toen werden er meer dan 8600 nieuwe besmettingen vastgesteld. Het dagcijfer van woensdag ligt nog wel hoger dan het gemiddelde van de afgelopen zeven dagen. In de afgelopen week registreerde het RIVM gemiddeld 7244 besmettingen per etmaal.
Het aantal sterfgevallen door corona steeg het afgelopen etmaal met 24. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen in de afgelopen 24 uur zijn overleden. Als een coronapatiënt overlijdt, wordt dit soms pas na een tijdje doorgegeven. Dinsdag werden 32 overlijdens geregistreerd.
Het aantal opgenomen coronapatiënten in de ziekenhuizen is opnieuw gedaald. Ziekenhuizen behandelen momenteel 2545 mensen vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat zijn er 68 minder dan op dinsdag en bijna honderd minder dan op maandag.
Vooral op verpleegafdelingen is het de afgelopen dagen rustiger geworden. Op die vleugels liggen nu 1715 coronapatiënten, tachtig minder dan op dinsdag en ruim honderd minder dan op maandag. Sinds afgelopen vrijdag zijn netto 184 bedden op corona-afdelingen vrijgekomen.
Het aantal coronapatiënten op intensive cares blijft redelijk stabiel. Afgelopen etmaal steeg het aantal patiënten op die ic’s met twaalf naar 830. Dat aantal schommelt al drie weken tussen de 800 en 850.
Ziekenhuizen hebben afgelopen etmaal 291 nieuwe coronapatiënten opgenomen. Volgens cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding zijn in de afgelopen week 2098 coronapatiënten opgenomen op ic’s en verpleegafdelingen, gemiddeld net geen 300 per dag.
Zwangere vrouwen die het coronavaccin van Janssen krijgen aangeboden moeten voorlopig zelf afwegen of ze daarmee willen worden ingeënt. Er is nog te weinig bekend over de veiligheid van het vaccin voor zwangere vrouwen om een advies te geven, zegt een woordvoerster van het ministerie van Volksgezondheid.
Eerder maakte het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) al wel bekend dat de coronavaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna veilig zijn voor vrouwen die een kindje verwachten. Dat advies is gebaseerd op data uit de Verenigde Staten, waar al 90.000 zwangere vrouwen werden ingeënt met een van die vaccins. Zulke informatie is er over het vaccin van Janssen nog niet, aldus de woordvoerster.
Op dit moment worden vooral ziekenhuismedewerkers en patiënten en medewerkers van ggz-instellingen met Janssen ingeënt. Wie zwanger is en het vaccin krijgt aangeboden, kan in overleg met de huisarts of medisch specialist zelf besluiten om het vaccin wel of niet te nemen. Het wordt volgens het ministerie niet afgeraden om Janssen in te zetten voor zwangere vrouwen.
Andere mensen in de vruchtbare leeftijd komen pas later aan de beurt voor een prik met Janssen. De woordvoerster van het ministerie benadrukt dan ook dat het vaccin in vergelijking met Pfizer en Moderna op dit moment nog relatief weinig wordt ingezet. Wanneer het RIVM met een advies over Janssen zal komen is volgens haar nog niet duidelijk.
De Europese Commissie wil namens de EU-landen ook geneesmiddelen tegen Covid-19 gaan inkopen. Volgens vicevoorzitter Margrethe Vestager is het „broodnodig” dat de EU naast een voorraad vaccins ook voor voldoende medicijnen tegen de ziekte zorgt.
Volgens de Deense moet het EU-beleid zich richten op de hele fase, van onderzoek naar en ontwikkeling van Covid-19-geneesmiddelen tot en met de toepassing ervan. Verschillende farmaceuten, waaronder Pfizer, Merck en Roche, investeren al in behandelingen die moeten voorkomen dat Covid-19-patiënten in het ziekenhuis belanden en zieken helpen sneller te herstellen.
Tot nu toe heeft het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) nog maar één middel voor de EU goedgekeurd. Het gaat om remdesivir, dat wordt toegediend aan Covid-19-patiënten die zuurstof nodig hebben. De commissie heeft daarvan al enkele tienduizenden doses voor de EU aangekocht van de Amerikaanse fabrikant Gilead Sciences.
Volgens EU-bronnen hoopt de commissie dat nog dit jaar drie of meer medicijnen op de Europese markt kunnen worden toegelaten.
Advertentie
Een meerderheid van de horeca-ondernemers vindt een verplichte coronasneltest voor een bezoek aan een café of restaurant geen optie. Zelfs niet als ze daardoor weer open kunnen of meer gasten kunnen ontvangen, blijkt uit een onderzoek van branchevereniging Koninklijke Horeca Nederland (KHN).
Ze vinden volgens KHN dat daarmee een extra barrière wordt opgeworpen terwijl ze zelf menen dat de sector veilig open kan zonder sneltests. De branchevereniging herhaalt nog maar eens dat de sector daar zelf al een plan voor ontwikkeld heeft waarbij dit zonder sneltests kan. KHN noemt de horeca „de huiskamer van Nederland” en vindt dat iedereen daar welkom moet zijn.
„We moeten zo snel mogelijk terug naar het oude ‘normaal’ en niet onnodig een systeem van testen in stand willen houden”, stelt KHN-voorzitter Robèr Willemsen. „Het lijkt wel alsof het kabinet de enorme uitgaven op deze manier wil verantwoorden, in plaats van de focus te leggen op de heropening van de samenleving.”
De branchevereniging merkt verder op niet alleen te staan met de kritiek en dat verschillende burgemeesters ook tegen de plannen voor sneltests zijn. Ook andere branches hebben volgens KHN aangegeven sneltests niet te zien zitten.
Belangenorganisatie Privacy First heeft grote bezwaren tegen het invoeren van een vaccinatiebewijs. „Het is een zware inbreuk op grondrechten en mensenrechten”, zegt Vincent Böhre, directeur en jurist van de stichting.
Zorgminister Hugo de Jonge maakte dinsdagavond bekend dat het kabinet begin juni een besluit wil nemen over de invoering ervan. De Tweede Kamer heeft daarna drie weken de tijd om zich te buigen over alle aspecten van zo’n bewijs, waarmee mensen straks weer zouden kunnen reizen. Wat De Jonge betreft kan Nederland dan nog voor de zomervakantie aansluiten bij een Europese verordening die ten grondslag zal liggen aan het vaccinatiebewijs.
„Ons voornaamste bezwaar is dat er een tweedeling in de samenleving mee wordt gecreëerd. Dat je in de nabije toekomst als burger alleen nog maar aan het maatschappelijke leven kan deelnemen met een coronapaspoort of een gezondheidsbewijs”, zegt Böhre. Volgens hem leidt de maatregel ook tot discriminatie, op basis van medische status. „En er geldt een algeheel discriminatieverbod in het Europees recht, al decennia lang. Je mag niet discrimineren op welke grond dan ook. Dat wordt nu met voeten getreden”, aldus de jurist.
Twee manifestaties die deze Bevrijdingsdag staan gepland op de Dam in Amsterdam mogen doorgaan, maar wel onder strenge voorwaarden. Dat laat een woordvoerder van burgemeester Femke Halsema weten. Zo mag er alleen worden gedemonstreerd aan de Paleiskant van de Dam en niet aan de kant van het Nationaal Monument, waar nog de kransen te zien zijn die daar dinsdag tijdens Dodenherdenking zijn neergelegd.
Verder moeten de deelnemers de coronamaatregelen naleven en moet een eigen ordedienst toezien op een goed verloop. Er mag geen muziek worden gemaakt, versterkt geluid is alleen toegestaan voor toespraken.
Op het gedeelte van de Dam waar mag worden gedemonstreerd, heeft de gemeente stippen aangebracht op 1,5 meter uit elkaar.
Vanaf 14.00 uur gaat de organisatie Nederland in Verzet ‘in stilte picknicken voor de vrijheid’. Via Facebook hebben zich tussen de 80 en 90 mensen gemeld om mee te doen. Enkele honderden zeggen geïnteresseerd te zijn. Deze manifestatie is niet bij de gemeente aangemeld, desondanks gelden ook hier de strenge regels op basis van de Wet openbare manifestaties.
De reisbranche vertrouwt erop dat Nederlanders komende zomer met een vaccinatiebewijs naar het buitenland kunnen. Volgens ANVR-directeur Frank Oostdam wordt er overal in Europa hard gewerkt om de vaccinatiebewijzen voor het einde van juni gereed te hebben. Kan dat niet overal op tijd via een app, dan zijn er volgens Oostdam genoeg alternatieven.
In een Kamerbrief schreef coronaminister Hugo de Jonge dinsdag dat het kabinet begin juni een besluit wil nemen over de invoering van een vaccinatiebewijs. Daarna heeft de Tweede Kamer drie weken om over de implicaties van zo’n bewijs na te denken. Als Brussel op 21 juni de Europese verordening voor het vaccinatiebewijs laat ingaan, wat het streven is, dan is het belangrijk dat lidstaten de verordening zo snel mogelijk doorvoeren. Officieel hebben ze daarvoor zes weken de tijd.
Oostdam vindt 21 juni laat. „En het zou te laat zijn als Europese landen tot dan zouden wachten met het bouwen van de benodigde apps, maar dat is niet het geval.”
De evenementensector wil dat gratis (snel)testen beschikbaar worden gesteld voor grootschalige evenementen. Op die manier kunnen die deze zomer veilig en verantwoord plaatsvinden met een volledige capaciteit, laten de Alliantie van Evenementenbouwers en het Eventplatform weten.
Omdat de testcapaciteit schaars en kostbaar is adviseren de brancheorganisaties dat testen alleen worden ingezet bij evenementen waar het noodzakelijk is en moeten niet alle samenkomsten gelijk worden behandeld. Festivals en sportwedstrijden hebben volgens hen een andere aanpak nodig dan doorstroomlocaties als musea en dierentuinen.
Daarnaast willen de organisaties dat de testen gratis worden verstrekt „om tweedeling in de samenleving te voorkomen” en dat het een tijdelijke maatregel is. Het kabinet wil juist dat er een eigen bijdrage komt voor de testen.
Twee leden van de Indiase delegatie bij de G7-top in Londen zijn positief getest op het coronavirus. De hele delegatie gaat volgens de Britse regering in isolatie. De Indiase minister van Buitenlandse Zaken Subrahmanyam Jaishankar zal de vergaderingen van woensdag digitaal bijwonen.
Jaishankar is volgens Sky News zelf niet positief getest op het coronavirus. De Britten zeggen te betreuren dat hij de vergaderingen niet in persoon kan bijwonen. De vervolgstappen na de positieve testen zijn volgens de autoriteiten in lijn met de strenge protocollen die voor de top zijn opgesteld. Daarin staat onder meer dat alle aanwezigen dagelijks worden getest.
De driedaagse G7-top begon maandag. Het is voor het eerst in twee jaar dat de buitenlandministers van de G7-landen fysiek bijeenkomen. India behoort niet tot een van die landen, maar is net als Australië, Zuid-Afrika en Zuid-Korea aanwezig op uitnodiging van de Britten.
Een meerderheid van de partijen in de Tweede Kamer wil dat het demissionaire kabinet het plan voor een eigen bijdrage voor toegangstesten schrapt, meldt Hart van Nederland.
Donderdag wordt een debat verwacht over het ‘wetsvoorstel testbewijzen’ waarin de invoering van toegangstesten voor bijvoorbeeld sportwedstrijden, concertzalen en musea wordt geregeld. Vanaf 1 juli wil het kabinet een eigen bijdrage van 7,50 euro gaan vragen voor deze toegangstesten. Maar dat zien de meeste partijen in de Kamer niet zitten. Ze vrezen dat zo’n bijdrage leidt tot meer ongelijkheid in de samenleving.
Van links tot rechts vragen partijen demissionair minister De Jonge van Volksgezondheid om dit onderdeel uit het plan te schrappen. D66 en ChristenUnie dienen samen een voorstel in om de eigen bijdrage tegen te houden. Ook de PVV is dat van plan. Forum voor Democratie, GroenLinks, PvdA, SP en de BoerBurgerBeweging hebben al uitgesproken dat ze niets voor een eigen bijdrage voelen. Ook het CDA is kritisch.
Het versoepelen van de coronamaatregelen waardoor onder meer de winkels en de terrassen onder voorwaarden weer open zijn, kan op steun rekenen. Maar de handen gaan niet op elkaar voor verdere versoepelingen, concludeert I&O Research uit het maandelijkse draagvlakonderzoek naar de coronamaatregelen in opdracht van de NOS.
54 procent van de ondervraagde Nederlanders vindt de doorgevoerde versoepelingen een goede zaak. Een ongeveer net zo grote groep wil een pas op de plaats maken of de maatregelen zelfs weer aanscherpen. Onderzoeker Peter Kanne geeft aan dat berichten over de drukte in de ziekenhuizen en volle intensive cares daarbij een rol spelen. „Tegenstanders begrijpen niet dat, nu er wordt gesproken van ‘code zwart’ en ziekenhuizen vollopen, er versoepeld wordt. Veel mensen hebben het gevoel dat dit gebeurt onder druk van de publieke opinie en dat het voorkomen had kunnen worden als maatregelen eerder waren aangescherpt.” Voorstanders wijzen erop dat de strenge lockdown met de avondklok niet meer houdbaar is. Zij vinden versoepelingen nodig voor het welzijn van jongeren en ook voor ondernemers.
Voor het onderzoek zijn 2080 Nederlanders ondervraagd in de periode van 30 april tot 3 mei.
De viering van Bevrijdingsdag is vanwege de coronamaatregelen voor de tweede keer volledig digitaal. Geen Bevrijdingsfestivals op veertien plekken in het land, maar een gezamenlijk onlineprogramma dat via een gratis livestream voor iedereen is te volgen.
Rond het middaguur houdt de Duitse bondskanselier Angela Merkel de 5 meilezing. Ze doet dit via een liveverbinding vanuit Berlijn. Eigenlijk zou Merkel dit vorig jaar al doen, maar dat ging vanwege het coronavirus niet door. De NOS zendt de lezing uit vanuit het Kunstmuseum in Den Haag, waar minister-president Mark Rutte aanwezig is en met de bondskanselier in gesprek gaat over vrijheid.
Iedereen in Groot-Brittannië ouder dan vijftig jaar krijgt in de herfst een derde vaccinatieprik tegen Covid-19 aangeboden. Zo wil de Britse overheid een poging doen om nog voor Kerst de dreiging van de infectie volledig uit te roeien, schrijft de krant The Times.
Op het moment lopen er twee proeven voor vaccineren in de herfst, vertelt de voornaamste medische adviseur van de regering, Chris Whitty, aan de krant. De eerste proef kijkt naar vaccins die speciaal zijn aangepast om gemuteerde coronavarianten aan te pakken. De tweede proef is met een derde prik van de al gebruikte vaccins van Pfizer/BioNTech, AstraZeneca of Moderna.
In totaal hebben meer dan 34,6 miljoen mensen in Groot-Brittannië een eerste coronaprik gekregen, aldus de overheidsstatistieken dinsdag. Groot-Brittannië, dat 67 miljoen inwoners heeft, heeft deals voor meer dan 510 miljoen doses van acht verschillende Covid-19-vaccins, waarvan sommige nog in ontwikkeling zijn.
Groot-Brittannië zal 60 miljoen extra doses Pfizer-vaccin kopen, zei minister van Volksgezondheid Matt Hancock vorige week. Daarmee loopt het land al vooruit op de mogelijke extra vaccinaties die ze hun inwoners in de herfst willen aanbieden.
De dichtbevolkte staat van Australië New South Wales (NSW) registreerde woensdag de eerste lokale coronabesmetting in meer dan een maand. Het gaat om een man van 50 jaar oud, die terwijl hij onbewust besmet was een bioscoop, restaurants, een benzinestation en winkel heeft bezocht in de buitenwijken van de stad Sydney.
De besmette persoon is de afgelopen tijd niet naar het buitenland gereisd en heeft geen risicovol werk zoals op de quarantaine-afdeling in hotels of ziekenhuizen, vertelde hoofd van lokale gezondheidszorg Kerry Chant aan verslaggevers in Sydney. Hoe de man dan besmet is geraakt is nog niet duidelijk. Nauwe contacten van de man zijn gevraagd zich te laten testen en in isolatie te gaan.
Australië heeft de uitbraak van het coronavirus grotendeels onder controle gehouden door strenge lockdowns, grenscontroles en snelle contactopsporingssystemen. In Australië zijn slechts ruim 29.800 coronagevallen en 910 coronadoden vastgesteld sinds het begin van de pandemie. Sinds het begin van het jaar heeft het land vele dagen zonder besmettingen genoteerd.
Het kabinet wil begin juni een besluit nemen over de invoering van een vaccinatiebewijs. De Tweede Kamer heeft daarna drie weken de tijd om zich te buigen over alle aspecten van zo’n bewijs, waarmee mensen straks weer kunnen reizen. schrijft zorgminister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer. Wat hem betreft kan Nederland dan nog voor de zomervakantie inhaken op de Europese verordening die ten grondslag zal liggen aan het vaccinatiebewijs. Brussel streeft ernaar die verordening op 21 juni van kracht te laten worden.
De Europese lidstaten hebben daarna zes weken de tijd om de verordening door te voeren. De Jonge wil de vaart erin. „Gezien het begin van de zomervakanties, vrij snel na 21 juni, acht ik het echter van belang geen tijd te verliezen en van start te gaan zodra dat medisch en technisch verantwoord is.” De Tweede Kamer heeft de Jonge al verzocht om niet te wachten tot de zomer met de invoering.
Met een vaccinatiebewijs kunnen mensen straks ook evenementen in Nederland bezoeken waarvoor ze zich dan niet meer vooraf hoeven te laten testen. Ook zouden mensen na terugkeer in Nederland vanuit een land met een zeer hoog coronarisico mogelijk niet in (tegen die tijd verplichte) quarantaine hoeven en na vijf dagen ook geen test meer hoeven te doen. Voorwaarde is volgens de minister dat er genoeg onderzoek is gedaan naar de kans dat een gevaccineerd persoon toch nog iemand anders kan besmetten met corona. Hij vraagt nog adviezen aan deskundigen over medische aspecten. Ook moeten er nog veel juridische en technische voorbereidingen worden getroffen.
Een negatief testbewijs en een vaccinatiebewijs moeten op dezelfde app komen te staan. Aan een groen vinkje voor een activiteit in Nederland mag echter niet af te lezen zijn of het daarbij om een test of een vaccinatie gaat. Het kabinet wil daarmee de privacy van gebruikers van de app waarborgen en (indirecte) vaccinatiedwang vermijden. De Tweede Kamer is daar ook beducht voor. Voor reizen naar het buitenland moeten wel meer gegevens zichtbaar zijn voor de landen waar de reis naar toe gaat.
Advertentie