Een grijze zaterdagochtend in april. Met mijn neefje en nichtjes Wiebe, Nienke en Sanne rijd ik om kwart voor negen bij oprit Apeldoorn-Zuid de A1 op. Een boodschappentas met gesmeerde broodjes, drinken, snoep en koek staat op de achterbank. De navigatie dirigeert ons naar Vestingplein 1 in Muiden. Daar begint de Utrechtse Vechtroute.

Twee dagen eerder spuwde m’n printer het routeboekje uit. Het achttien pagina’s tellende document schafte ik aan op autopuzzeltocht.nl, een website waar nog zeventien andere routes op te vinden zijn. Het te betalen bedrag: 19,50 euro. Dat lijkt wat veel voor een route van ruim 54 kilometer en een bijbehorende vragenlijst en fotobingo. Maar al de enthousiaste verhalen die ik op internet over autopuzzeltochten lees, overtuigen me ervan dat de tocht z’n geld waard zal zijn.

De parkeerplaats waar de tocht start, ligt aan de achterkant van Fort C, dat ook wel Muizenfort heet. Het was vroeger onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en later van de Stelling van Amsterdam. Dat waren verdedigingslinies in de 19e en 20e eeuw. Fort C ligt op een strategisch punt: in de vestinggracht die om het oude Muiden ligt en pal voor de opening van de Naardertrekvaart: een kanaal dat van de Vecht naar vestingstad Naarden loopt. Zo kon het fort de verschillende vaarroutes en doorgangen naar de Zuiderzee beschermen.

Viaduct

Ga linksaf de Ton Kootsingel op, beveelt de routebeschrijving. De 10-jarige Nienke heeft het routeboekje op schoot en leest hardop voor. Ondertussen houdt ze ook nog de vragenlijst in de gaten, die voor in het boekje staat. De andere twee speuren naar de antwoorden.

Vanaf het Muizenfort leidt de route eerst naar het Muiderslot, dat een paar honderd meter verderop ligt. Daarna rijden we via Naarderstraat weer terug naar Vestingplein. In de routebeschrijving staat dat daar een vraag te beantwoorden is. In welk jaar is Fort C op het Vestingplein gebouwd? Op de gevel van het gebouw staat een jaartal: 1874. Dat zal het antwoord wel zijn. Nienke vult het in.

Via de Herengracht rijden we Muiden uit. Als het viaduct over de A1 achter ons ligt, komen we in het schitterende gebied waar de rivier de Vecht doorheen slingert.

„Oom Chris, ik moet eigenlijk naar de wc”, klinkt het. Ik was van tevoren gewaarschuwd dat een van m’n nichtjes een nogal zwakke blaas heeft. De makers van de puzzeltocht hebben daar rekening mee gehouden. Bij de tips, voor in het boekje, adviseren ze een toiletfinderapp te downloaden. Dat had ik thuis al gedaan, dus met een paar klikken zie ik dat er bij een golfclub aan de westkant van Weesp een openbaar toilet zou moeten zijn. Het is wel even omrijden, maar we hebben de tijd.

De omweg leidt ons door het prachtige centrum van Weesp. En zo pakken we ook nog een extra fort mee. Fort Ossenmarkt ligt op een eilandje in de Vecht. Het complex moest in de 19e eeuw vestingstad Weesp beschermen. Het plaatsje maakte namelijk ook deel uit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

In een gebouw van Golfbaan Weesp kunnen we naar het toilet. Daarna zetten we snel weer koers richting de Vecht. De route gaat over de ’s-Gravelandseweg, die parallel aan de slingerende rivier loopt. De omgeving is prachtig. Door de autoraampjes zijn wuivende rietkragen, draaiende molens, knoestige knotwilgen en kasteelachtige gebouwen te zien.

Opletten

Als chauffeur moet je tijdens de tocht goed opletten. Je bent genoodzaakt de routebeschrijving te volgen, in je achterhoofd ben je ook met de vragenlijst bezig, je vergaapt je aan het prachtige landschap en dan moet je ook nog op het verkeer letten. Er zijn op een zaterdag heel wat andere weggebruikers in het toeristische gebied. Vooral racefietsers. In het eerste halfuur komen er zeker tien groepjes wielrenners voorbij.

„Kijk die molen daar!” „Wat een groot kasteel.” „Moet je die zwaan zien.” De neef en nichtjes kijken hun ogen uit. Ook minder idyllische objecten trekken hun aandacht. Zulke laaghangende vliegtuigen zie je in het oosten des lands namelijk niet. Zelfs de treinen tussen Amsterdam en Hilversum zijn het waard om op de foto te zetten.

Niet ieder fort dat langs de route staat, is vanaf de weg te zien. Fort Uitermeer ligt bijvoorbeeld verscholen achter een aantal bomen. En sommige forten zijn zo vervallen en overgroeid, dat ze sowieso nauwelijks zichtbaar zijn. Dat geldt voor Fort Hinderdam.

Rond halftwaalf rijden we langs Kasteel Nederhorst. We parkeren de auto op de Slotlaan en nemen een kijkje bij het bouwwerk uit de 13e eeuw.

Stoppen langs de weg kan niet overal. Op sommige stukken is de weg te smal en de slootkant te dicht naast het asfalt. Maar waar mogelijk is het heerlijk om af en toe te pauzeren. Even de benen strekken kan tijdens zo’n tocht geen kwaad. Daarnaast zijn die stops een leuke gelegenheid om wat foto’s te maken. Want vanuit de auto is het best lastig om scherpe beelden te schieten, voor thuis.

Wijde blik

Welke instantie is er gehuisvest in Fort Kijk­uit? De tiende vraag is aan de beurt. We toeren inmiddels over de Vreelandseweg, ten noorden van de Wijde Blik, een groot meer tussen Kortenhoef en Loenen aan de Vecht. Als we voorbij het fort rijden, zien we borden die het antwoord op de vraag verklappen. En zo zijn alle vragen vanuit de auto te beantwoorden. Dat maakt de tocht ook leuk op regenachtige dagen.

We rijden over lange, rechte wegen tussen de Loenderveense Plas, Vuntus en de Loosdrechtse Plassen door. Als het weidse water achter ons ligt, rijden we langs de Vecht bij Breukelen. Het fototoestel maakt overuren. Ieder kasteel en kast van een huis wordt vastgelegd.

„Sla linksaf de Nieuweweg op”, leest Nienke voor. We reden net voorbij Kasteel Nijenrode, waar de gelijknamige particuliere universiteit in gevestigd is. De Nieuweweg stuurt ons de weilanden weer in. Na ruim een halve kilometer stuiten we weer op een fort. Vraag 16 draagt ons op: Parkeer bij Fort Tienhoven. Hoeveel muurankers zie je vanaf de parkeerplaats?

We besluiten van de genoemde parkeerplek een lunchplaats te maken. Het is inmiddels een paar minuten over twaalf. Ruim twee uur zijn we al bezig. „De vijftig minuten naar het startpunt voelden als twee uur, maar de twee uren die we bezig zijn, voelen als een halfuur”, merkt Wiebe op. Inderdaad, de puzzeltocht is leuk. Aan het begin zeiden we tegen elkaar: „Als we die vragen niet kunnen beantwoorden, ach, dat maakt niet uit. Het gaat om de route.” Maar toen we eenmaal begonnen, wilden we alle vragen zo goed mogelijk beantwoorden. Die vragenlijst blijkt toch een beetje verslavend.

Nadat een deel van de belegde bolletjes is opgegeten, lopen we nog een stukje rond het fort om de muurankers te tellen. Dat is lastig, want ook dit bouwwerk is omgeven door bomen.

Overzichtelijk

Via Tienhoven, Oud-Maarsseveen en Westbroek rijden we richting Utrecht. Navigeren over de lange landwegen is simpel. Maar ook op plekken waar het wegennet een warboel leek, was de route goed te volgen. De beschrijving in het boekje is overzichtelijk.

„Waar zijn we nu?” De vraag van de achterbank snap ik. We zijn in Utrecht en moeten een heel eind tussen bedrijfspanden en woonflats rijden. De tamelijk landelijke tocht maakt vlak voor het einde een slinger door het uiterst noordwestelijke puntje van de domstad. Op die manier pakken we Slot Zuylen, Buitenplaats Doornburgh en landgoed Goudestein nog mee. Maar na een tocht van drie uur waarop we allerlei prachtigs hebben gezien, zorgen die laatste drie hotspots niet meer voor heel veel enthousiasme.

Toch komen we goedgehumeurd aan op het eindpunt, op een parkeerplek bij het stadhuis van Maarssen. Niemand heeft het meer over de prijs van het routeboekje. Sterker, Nienke vraagt: „Zullen we nog een keer een van die andere tochten doen?”