Nederland prikt in loop van volgende week weer met AstraZeneca
De wereld is in de greep van de coronacrisis. Nederland is tot en met 30 maart in een harde lockdown. Ook geldt er een avondklok, waarvoor het kabinet een spoedwet maakte. Volg in dit liveblog het coronanieuws.
Advertentie
Dat donderdag groen licht is gegeven voor het hervatten van het inenten met het coronavaccin van AstraZeneca, stemt de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) tevreden. Volgens een woordvoerster heeft het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) „zorgvuldig onderzoek” verricht naar de mogelijke bijwerkingen van het middel en geoordeeld dat het veilig is voor gebruik. Ze zegt dan ook blij te zijn dat de huisartsen nu „weer snel kunnen starten met vaccineren”.
Voor het zover is, moeten de regio’s Utrecht en Flevoland wel eerst de vaccins van AstraZeneca geleverd krijgen. Bij de huisartsen worden de schaarse doses van het vaccin namelijk per provincie verspreid. Volgens de woordvoerder kan mogelijk wel in Gelderland binnenkort verder gevaccineerd worden met eerdere leveringen.
Huisartsen prikken inwoners in de leeftijdscategorie van 60 tot 64 jaar, mensen met het syndroom van Down en mensen met morbide obesitas met het middel van AstraZeneca.
De LHV noemde het maandag verstandig dat het kabinet de vaccinaties met het AstraZeneca-vaccin tijdelijk stillegde. Vooral omdat de huisartsen in de periode daarvoor vragen kregen van hun patiënten en zij een helder verhaal wilden hebben.
Nederland gaat „in de loop van volgende week” weer mensen inenten met het vaccin van AstraZeneca. Dat zei zorgminister Hugo de Jonge donderdag tijdens een digitale persconferentie.
Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) oordeelde eerder donderdag dat het vaccin veilig is voor gebruik. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) sloot zich hierbij aan. De Nederlandse medicijnautoriteit liet zich er niet over uit of het middel weer gebruikt kon worden.
Afgelopen zondagavond meldde De Jonge dat Nederland uit voorzorg voor minstens twee weken zou stoppen met het vaccin, omdat het mogelijk bloedstolsels zou veroorzaken. Onder meer Duitsland, Denemarken, Noorwegen en Frankrijk zijn ook tijdelijk gestopt met AstraZeneca.
Donderdag meldde bijwerkingencentrum Lareb dat twee Nederlanders last hadden van bloedstolsels en minder bloedplaatjes na een prik met AstraZeneca. Ook ontving het centrum één melding van een sterke daling van bloedplaatjes, maar dan zonder trombose. In andere landen liggen deze aantallen hoger. Lareb ziet geen verband met het vaccin.
De 12 miljoen inwoners van Parijs en omstreken krijgen de komende vier weken te maken met een beperkte lockdown. De maatregel die vrijdag middernacht ingaat is volgens premier Jean Castex nodig omdat het coronavirus de laatste tijd weer in opmars is in de Franse hoofdstad, waar de stroom patiënten de ziekenhuizen overweldigt.
Ook vijftien andere departementen krijgen te maken met de beperkte lockdown. Scholen blijven wel open, maar alle niet-essentiële winkels uitgezonderd boekhandels moeten dicht. Mensen moeten binnen 10 kilometer van hun huis blijven. Reizen naar andere regio’s is niet toegestaan.
In Frankrijk geldt al een avondklok vanaf 18.00 uur, maar die gaat vanaf zaterdag een uur later in. In de regio rond Nice en rond Duinkerken in het noordwesten geldt sinds enkele weken een weekendlockdown.
President Emmanuel Macron, die de situatie in Parijs woensdag „kritiek noemde”, wil een derde landelijke lockdown voorkomen vanwege de sociale en economische schade. De autoriteiten nemen steeds maatregelen in de gebieden waar veel infecties voorkomen. Burgemeester Anne Hidalgo van Parijs noemde een lockdown eerder „inhumaan”.
Frankrijk registreerde de afgelopen weken dagelijks ongeveer 20.000 nieuwe besmettingen, maar afgelopen week steeg dat met 20 procent. Donderdag waren het er 38.000, het hoogste aantal in vier maanden. „Vreselijke cijfers”, aldus Castex. Meer en meer lijkt dit een derde golf door de virusvarianten, zei hij.
Ziekenhuizen in Parijs brengen intussen patiënten over naar andere delen van het land. In totaal liggen in Frankrijk 4246 coronapatiënten op de intensive care, het grootste aantal dit jaar.
Meer dan 91.600 mensen in Frankrijk zijn overleden aan Covid-19. Ruim 5,7 miljoen Fransen zijn inmiddels geprikt met een eerste dosis van een coronavaccin en 2,4 miljoen hebben ook de tweede al gehad. Volgens Castex is een versnelling gaande.
De Britse premier Boris Johnson krijgt vrijdag het coronavaccin van AstraZeneca en de universiteit van Oxford toegediend. Meerdere EU-landen hebben gebruik van het middel van de Brits-Zweedse farmaceut uit voorzorg opgeschort, maar donderdag bevestigde het Europees Geneesmiddelenbureau EMA dat het veilig is.
Het Verenigd Koninkrijk bleef het AstraZeneca gewoon gebruiken. „De prik van Oxford is veilig en de prik van Pfizer is veilig”, zei Johnson op een persconferentie. „Wat niet veilig is, is Covid krijgen, en dat is waarom het zo belangrijk is dat we onze prikken allemaal halen zodra we aan de beurt zijn.”
De 56-jarige Johnson zei eerder deze week al dat hij binnenkort aan de beurt is. De premier, die zelf bijna een jaar geleden besmet raakte met het coronavirus en daarvoor op de intensive care behandeld moest worden, noemde het AstraZeneca-vaccin al herhaaldelijk veilig en zeer effectief.
Meerdere Europese landen gaan het coronavaccin van AstraZeneca weer gebruiken nu de Europese medicijnwaakhond EMA opnieuw heeft geoordeeld dat het veilig is. De vaccinaties in Italië en Cyprus worden vrijdag hervat. Ook Letland en Litouwen lieten weten het AstraZeneca-vaccin dan weer te gaan gebruiken.
Een hele rij Europese landen, waaronder Nederland, is uit voorzorg tijdelijk gestopt met het toedienen van het vaccin van de Brits-Zweedse farmaceut. Aanleiding waren enkele meldingen uit Noorwegen en Denemarken over mensen die kort na de prik last kregen van een combinatie van trombose (de vorming van bloedstolsels) én een tekort aan bloedplaatjes.
De prioriteit is zo snel mogelijk zoveel mogelijk mensen te vaccineren, meldde het kantoor van de Italiaanse premier Mario Draghi. Italië schortte gebruik van het middel maandag op. De Noord-Italiaanse regio Piëmont deed dat een dag eerder, nadat daar een 57-jarige man enkele uren nadat hij was ingeënt was overleden.
Zweden liet weten nog een paar dagen nodig te hebben voor een besluit. In Spanje wordt later op de dag een besluit verwacht.
De voordelen van het coronavaccin van AstraZeneca zijn groter dan de mogelijke risico’s. Het is veilig voor gebruik en effectief. Dat zegt het veiligheidscomité van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) na onderzoek naar mogelijke zeldzame bijwerkingen van het middel.
Nederland en veel andere EU-landen hebben het prikken met AstraZeneca uit voorzorg stilgelegd na berichten daarover, met name over trombose.
Bijwerkingencentrum Lareb heeft in Nederland tot nu toe twee meldingen ontvangen waarbij zowel trombose als een verlaagd aantal bloedplaatjes genoemd werd na vaccinatie met AstraZeneca. Lareb kreeg ook één melding van een sterke verlaging van het aantal bloedplaatjes na vaccinatie met het AstraZeneca vaccin. Ook enkele Denen en Noren kregen naast trombose eveneens een tekort aan bloedplaatjes.
De Duitse gezondheidsautoriteiten meldden dat in hun land zeven mensen in de periode na de vaccinatie werden getroffen door een beroerte. Drie van hen zijn overleden.
Op 5 miljoen prikken gaat het om een klein aantal meldingen. Trombose komt ook vaak voor en EMA zei dinsdag al dat er niet meer gevallen lijken te zijn onder mensen die met AstraZeneca zijn gevaccineerd. EMA-directeur Emer Cooke stelde toen ook al dat ook haar organisatie nog steeds op het standpunt stond dat de voordelen van het vaccin van AstraZeneca „zwaarder wegen dan het risico op bijwerkingen”. Het vaccin voorkomt immers in de meeste gevallen dat mensen ernstig ziek worden van het coronavirus of eraan sterven.
De bloedproppen na inenting met het vaccin van AstraZeneca zijn wellicht te verklaren doordat het middel een krachtige immuunreactie kan veroorzaken, die vervolgens leidt tot de bloedstolsels. Wetenschappers van het universitair ziekenhuis van Oslo zeggen dat dat de oorzaak is van de meldingen waardoor meerdere landen het gebruik van het vaccin uit voorzorg hebben opgeschort.
De immuunreactie zorgt voor de aanmaak van antilichamen die bloedplaatjes activeren en bloedproppen veroorzaken, verklaarde onderzoeker Pål Andre Holme. Omdat deze antilichamen zich aan de oppervlakte bevinden, worden ze uit de bloedsomloop verwijderd en krijgen de patiënten te maken met een tekort aan bloedplaatjes. „Dit is een reactie die we kennen, maar dan met andere medicijnen als uitlokkende oorzaak”, aldus Holme.
In Noorwegen werden afgelopen week drie verpleegkundigen in een ziekenhuis opgenomen nadat ze een combinatie van bloedklonters en een tekort aan bloedplaatjes vertoonden. Een van hen overleed later. Ook in andere Europese landen zijn gevallen van bloedstolsels na toediening van het AstraZeneca-vaccin vastgesteld.
Noorwegen is een van de Europese landen die de vaccinatiecampagne met AstraZeneca opschortten. Het EMA komt donderdagmiddag met een nieuw advies over het vaccin. Experts van het Europees Geneesmiddelenbureau zeiden dinsdag geen aanwijzingen te hebben gevonden die erop duiden dat het coronavaccin van AstraZeneca problemen met bloedstolling veroorzaakt.
Het aantal nieuwe coronagevallen is voor de tweede dag op rij gestegen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) ontving afgelopen etmaal 6187 positieve tests, 235 meer dan een dag eerder. Vergeleken met een week geleden gaat het om een toename van 861 gevallen.
Ook vergeleken met het gemiddelde van de afgelopen zeven dagen is het aantal nieuwe besmettingen gestegen. In de afgelopen week registreerde het RIVM gemiddeld 5856 besmettingen per etmaal.
Afgelopen zaterdag turfde het RIVM nog meer dan 6400 nieuwe besmettingen, het hoogste aantal sinds half januari. De drie dagen daarna was er iedere keer sprake van een daling. Woensdag kwam daar echter weer een kentering in.
Het aantal sterfgevallen door corona steeg het afgelopen etmaal met 33. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen in de afgelopen 24 uur zijn overleden. Als een coronapatiënt overlijdt, wordt dit soms pas na een tijdje doorgegeven. Woensdag werden 47 coronadoden gemeld.
In Rotterdam werden de afgelopen 24 uur de meeste besmettingen vastgesteld. Het ging om 275 nieuwe besmettingen in de Maasstad. In Amsterdam werden 192 coronagevallen geteld en in Utrecht 124. Ook in Den Haag (106) en Eindhoven (87) kregen relatief veel inwoners een positieve testuitslag.
Sinds het begin van de uitbraak zijn bijna 1,2 miljoen mensen in Nederland positief getest. Van meer dan 16.200 mensen is zeker dat ze aan het virus zijn overleden.
Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen is nu precies 2000. Dat zijn er 8 meer dan woensdag, toen er 1992 mensen met Covid-19 waren opgenomen.
Er liggen nu 564 mensen met corona op een intensive care, 4 minder dan een dag eerder. Op de verpleegafdelingen liggen 1436 Covid-19-patiënten, 12 meer dan woensdag.
Op donderdag zijn 234 nieuwe coronapatiënten opgenomen in de Nederlandse ziekenhuizen, 4 meer dan de vorige dag. Hiervan waren er 29 er zo slecht aan toe, dat ze naar de intensive care moesten.
Er zijn nu 1041 ic-bedden bezet, zegt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS), waarvan 477 door mensen die iets anders mankeren dan Covid-19.
Het LCPS verwacht nog steeds een geleidelijke stijging van de ziekenhuisbezetting door Covid-19-patiënten als gevolg van de Britse variant van het coronavirus.
Advertentie
De Duitse luchtmacht gaat tachtig beademingsapparaten naar Brazilië vliegen om dat land bij te staan bij de behandeling van patiënten. De intensivecare-units worden eind volgende week van Keulen naar Manaus gevlogen.
Het land van 214 miljoen inwoners telt momenteel ruim 8300 mensen die in kritieke toestand in ziekenhuizen zijn opgenomen als gevolg van een coronabesmetting en 1,1 miljoen mensen zijn wel besmet maar niet erg ziek. Brazilië telt circa 66.000 intensivecare-units. Ze zijn verdeeld over de publieke gezondheidszorg en particuliere gezondheidsinstellingen. In het uitgestrekte land zijn echter niet overal de door de federale gezondheidsautoriteiten voorgeschreven aantallen ic-apparatuur beschikbaar. Dat geldt zeker voor het noordelijk deel van Brazilië, waar Manaus ligt.
Volgens de Arubaanse overheid heeft het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) inmiddels meer dan honderd gevallen van een gemuteerd coronavirus op Aruba aangetroffen. Bij elkaar telt het eiland nu 97 gevallen van de Britse variant, tweemaal de Zuid-Afrikaanse, acht gevallen van de Mexicaanse, driemaal de Californische en een geval van de Braziliaanse variant.
Vooral de Braziliaanse variant zou tot zeer zware symptomen kunnen leiden. Het voorkomen van verspreiding is heel belangrijk voor de Dienst Volksgezondheid. Al met lichte klachten wordt iedereen opgeroepen zich te laten testen.
Op Aruba zijn woensdag 327 actieve besmettingen geregistreerd. Omdat er weer een coronapatiënt is overleden, staat het sterftecijfer nu op 81. De directie van het Horacio Oduber Hospital op het eiland laat weten dat er 29 personen met corona worden verpleegd, van wie elf op de intensive care. Daarmee legt het virus volgens het ziekenhuis weer een grote druk op de medische zorg, waardoor andere zorg in het gedrang kan komen.
Door de coronamaatregelen zijn jongeren met een handicap veel meer dan anderen geïsoleerd van de rest van de wereld. Dat zegt de organisatie HandicapNL.
Een vriendschapsproject met buddy’s moet iets gaan doen aan de eenzaamheid en het isolement van jongeren met een lichamelijke of verstandelijke beperking.
HandicapNL is een organisatie die mensen zo volwaardig mogelijk deel willen laten nemen aan de maatschappij. „Jongeren met en zonder handicap trekken met elkaar op in dit project. Zo’n 400.000 jongeren tussen 15 en 30 jaar hebben een handicap en 63 procent van hen geeft aan zich regelmatig eenzaam te voelen”, aldus de organisatie. „Het mes snijdt aan twee kanten, want beide jongeren komen weer meer onder de mensen.”
Donderdag is de officiële start van het nieuwe buddy-project. Tientallen jongeren zijn al aan de slag als maatje voor leeftijdsgenoten met een handicap. Alleen al af en toe een belletje om te vragen hoe het gaat, helpt jongeren met een handicap uit hun isolement.
Uit onderzoek van de Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind kwam begin deze maand naar voren dat kinderen met een handicap zwaar te lijden hebben onder de lockdown vanwege corona.
Het Duitse leger staat klaar om 28 vaccinatiecentra te openen. Daar kunnen dan dag en nacht mensen worden ingeënt met coronavaccins, zegt minister van Defensie Annegret Kramp-Karrenbauer tegen het Duitse zakentijdschrift Wirtschaftswoche.
De door militairen gerunde priklocaties kunnen volgens de minister snel de deuren openen. De CDU-politica voorspelt dat dan nog eens 20.000 mensen per dag ingeënt kunnen worden, mits voldoende vaccins beschikbaar zijn. Kramp-Karrenbauer richt zich volgens Wirtschaftswoche indirect tot haar collega Jens Spahn, de minister van Volksgezondheid. Die gaat over de vaccinatiecampagne en zou het voortouw moeten nemen bij het inschakelen van het leger.
Duitsland betrekt het leger nu ook al bij de vaccinatiecampagne, die in december begon en volgens critici te traag verloopt. Militair personeel wordt onder meer ingezet bij bestaande vaccinatiecentra en helpt bij het uitvoeren van contactonderzoek.
De wereldeconomie groeit dit jaar harder dan economen van de Verenigde Naties eerder hadden verwacht. Dat komt vooral door een opleving van de Amerikaanse economie, de grootste ter wereld. Desondanks blijft de mondiale economie een stuk kleiner dan voor de coronacrisis, tot wel 10 biljoen dollar.
Het aantal mensen dat in Nederland betaald werk had was in februari bijna even hoog als voor de coronacrisis. In totaal hadden 9 miljoen mensen betaald werk als werknemer of zelfstandige, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat ligt dicht bij het niveau van januari 2020.
Tussen maart en mei vorig jaar, kort nadat het coronavirus in Nederland om zich heen had gegrepen, daalde het aantal werkenden nog met 184.000. Vervolgens zette het herstel in, maar dat is niet gelijk verdeeld over verschillende leeftijdsgroepen. Zo zijn bij de groep tussen 25 en 45 jaar meer mensen aan het werk dan een jaar geleden. Maar bij jongeren, waar de werkgelegenheid de hardste klappen kreeg, is het aantal werkenden nog niet op het niveau van begin 2020.
De werkloosheid in Nederland is in februari gelijk gebleven aan een maand eerder. In totaal hadden 340.000 mensen geen werk terwijl ze hier wel naar op zoek waren, wat gelijk staat aan 3,6 procent van de beroepsbevolking. Volgens het statistiekbureau daalde het aantal werklozen in de afgelopen drie maanden met gemiddeld 13.000 per maand, terwijl er in diezelfde periode maandelijks 16.000 mensen met betaald werk bij zijn gekomen.
Uitkeringsinstantie UWV noteerde een lichte daling van het aantal verstrekte werkloosheidsuitkeringen. Het aantal lopende uitkeringen daalde met met net geen 1 procent tot 286.000 in februari. Er kwamen 31.800 nieuwe WW-uitkeringen bij terwijl er 34.200 werden gestopt.
Het veiligheidscomité van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) velt donderdag een oordeel over mogelijke zeldzame bijwerkingen van het coronavaccin van AstraZeneca. De deskundigen onderzoeken meldingen over stolselvorming in het bloed (trombose) in de dagen na de prik. Enkele Denen en Noren kregen naast trombose ook last van een tekort aan bloedplaatjes.
De Duitse gezondheidsautoriteiten voegden er later aan toe dat in hun land zeven mensen in de periode na de vaccinatie werden getroffen door een beroerte. Drie van hen zijn overleden.
Op 5 miljoen prikken gaat het om een klein aantal meldingen, zoveel is duidelijk. Voor zover bekend kregen in de Scandinavische landen zes mensen last van de combinatie van de twee bloedproblemen, enkele tientallen mensen kregen in de week na hun prik trombose.
De belangrijkste vraag voor de experts is of het vaccin de klachten heeft veroorzaakt - en wat dat dan betekent voor de verdere vaccinaties. Het kan ook toeval zijn. Trombose komt vaak voor en EMA zei dinsdag dat er niet meer gevallen lijken te zijn onder mensen die met AstraZeneca zijn gevaccineerd. Nederland en veel andere EU-landen namen echter het zekere voor het onzekere en legden de vaccinaties uit voorzorg stil. In het Verenigd Koninkrijk en België benadrukten politici en deskundigen op hun beurt hoe veilig het vaccin is.
EMA-directeur Emer Cooke liet dinsdag al weten dat ook haar organisatie nog steeds op het standpunt staat dat de voordelen van het vaccin van AstraZeneca „zwaarder wegen dan het risico op bijwerkingen”. Het vaccin voorkomt immers in de meeste gevallen dat mensen ernstig ziek worden van het coronavirus, of eraan sterven.
Het veiligheidscomité beoordeelt in een versnelde procedure alle beschikbare informatie en zal „alle aanbevelingen doen die nodig zijn om risico’s te minimaliseren en de gezondheid van patiënten te beschermen”, aldus EMA.
De Braziliaanse gezondheidsautoriteiten hebben in de afgelopen 24 uur opnieuw een recordaantal coronabesmettingen geregistreerd. In het afgelopen etmaal kwamen er in het Zuid-Amerikaanse land ruim 90.000 gevallen bij. Dinsdag vestigde Brazilië al een nieuw grimmig dagrecord met 2841 sterfgevallen in een etmaal.
Woensdag meldden de Braziliaanse autoriteiten nog eens 2648 sterfgevallen als gevolg van het coronavirus. Dat brengt het totale dodental in het land met 212 miljoen inwoners op bijna 285.000. In totaal zijn er al ongeveer 11,7 miljoen besmettingen met het longvirus vastgesteld. Zowel het Braziliaanse dodental als het aantal besmettingen zijn het één na hoogste ter wereld, in beide gevallen achter de Verenigde Staten.
Hoewel het mede door gemuteerde varianten de verkeerde kant opgaat met de epidemie in Brazilië, blijft de rechts-populistische president Jair Bolsonaro de ernst van het virus bagatelliseren. Woensdag zei Bolsonaro blij te zijn dat zijn aanhangers demonstreren tegen regels rond het afstand houden. „Natuurlijk was ik blij”, aldus de president, die het coronavirus eerder afdeed als „een griepje”. „Ze laten zien dat de mensen in leven zijn. We willen onze vrijheid. We willen dat de wereld onze grondwet respecteert.”
Advertentie