Dit liveblog is gesloten. Lees het liveblog van zaterdag hier.

Het openen van de terrassen staat „heel hoog” op het lijstje van het kabinet, maar of versoepelingen mogelijk zijn is volledig afhankelijk van de situatie van de virusuitbraak. Dit heeft Koninklijke Horeca Nederland (KHN) te horen gekregen in een gesprek met betrokken ministers.

Volgens de brancheorganisatie wil het kabinet de horeca graag „meenemen als oplossing” en kijken waar er versoepelingen mogelijk zijn. Ook heeft Den Haag om advies gevraagd bij het Outbreak Management Team (OMT) over onder welke epidemiologische omstandigheden de terrassen weer open kunnen, zegt KHN. De resultaten daarvan zouden dit weekend al bekend kunnen zijn bij het kabinet, die zich er dan waarschijnlijk over zal buigen.

In aanloop naar maandag blijft KHN naar eigen zeggen volop in overleg met het kabinet. Begin volgende week vindt er dan opnieuw een gesprek plaats over hoe de door de branche opgestelde horecaroutekaart onderdeel kan zijn van de oplossing in het proces richting het heropenen van de economie. Maandagavond geeft premier Mark Rutte weer een persconferentie over de coronamaatregelen.

Coronaminister Hugo de Jonge achtte de kans vrijdagmiddag evenwel „niet heel groot” dat er ruimte is voor versoepelingen. Die opmerking lijkt een sombere boodschap voor de horecabranche. Maar KHN houdt de moed erin en wijst erop dat er nog geen enkele beslissing is genomen.

De roep om de terrassen van restaurants en cafés weer te openen wordt de laatste tijd steeds luider. Op diverse plekken in Nederland hebben horecaondernemers dinsdag hun terras zelfs al enige tijd geopend. De actie was opgezet door ondernemers van tientallen regionale afdelingen van KHN, maar werd korte tijd daarna beëindigd nadat waarschuwingen werden uitgedeeld door politie en handhavers.

KHN praat niet alleen met de overheid, maar probeert ook via de rechter het beleid in Den Haag te sturen. Onlangs kondigde de organisatie al een rechtszaak aan om de horeca weer te laten openen. Daarbij wil KHN via een bodemprocedure nog een schadevergoeding voor de branche regelen. Later kwam daar nog een kort geding vanuit de branche bovenop omdat de uitbetaling van een deel van de overheidssteun voor vaste lasten vertraging oploopt. Dat kort geding dient dinsdag al. Wanneer de andere zaken spelen is nog niet bekend.

Belgen mogen vanaf maandag in de buitenlucht afspreken met tien personen buiten hun gezin. Nu ligt de ‘buitenbubbel’ op maximaal vier personen. Volgens premier Alexander De Croo moet die versoepeling „de zuurstof leveren om de maatregelen vol te blijven houden „, zei hij na afloop van het Overlegcomité van zes regeringen. De avondklok blijft in stand en het reisverbod wordt verlengd tot 18 april. De cafés en restaurants gaan als het kan op 1 mei open, maar de terrassen blijven ook tot zolang nog dicht.

De Belgische regeringen willen geleidelijk meer buitenactiviteiten toestaan voor ook binnen meer mogelijk wordt. Vanaf 1 april zijn buitenactiviteiten, zowel sportieve als culturele, met maximaal vijftig personen mogelijk. In mei wil België met massale snel- en zelftesten de stap naar meer normaliteit in het leven toe. Vooralsnog mogen Belgen nog steeds maar één ‘knuffelcontact’ thuis buiten het gezin ontvangen.

Het verbod op niet-noodzakelijke reizen blijft van kracht tot na de paasvakantie. Op 26 maart komt het Overlegcomité weer bijeen en wordt besloten welke maatregelen versoepeld kunnen worden.

De Europese toezichthouder voor medicijnen, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), is te spreken over een coronageneesmiddel dat is ontwikkeld door het farmaceutische bedrijf Eli Lilly. Dat combineert twee antilichamen voor de behandeling van mensen die besmet zijn geraakt met het coronavirus. Door het middel worden mensen blootgesteld aan minder virusdeeltjes in hun lichaam en lopen ze dus minder risico ernstig ziek te worden.

Landen die bij het EMA zijn aangesloten, waaronder Nederland, kunnen nu plannen maken voor het toedienen van het middel. Daarna kan het middel in Europa worden goedgekeurd.

Eli Lilly heeft twee zogeheten monoklonale antilichamen ontwikkeld. Die hebben de namen bamlanivimab en etesevimab gekregen. Via een infuus worden ze toegediend. In het lichaam moeten ze zich vasthaken aan de uitsteeksels van het coronavirus. Het virus kan die ‘spikes’ dan niet meer gebruiken om lichaamscellen binnen te dringen. Daarmee kan het zich niet verder verspreiden door het lichaam. Het geneesmiddel kan worden gebruikt voor coronapatiënten die geen extra zuurstof nodig hebben, maar die wel risico lopen in een latere fase heel erg ziek te worden. Het EMA vindt dat het ook mogelijk is om alleen bamlanivimab toe te dienen.

In Europa is tot nu toe één geneesmiddel tegen corona goedgekeurd. Dat is het middel remdesivir. Het EMA kijkt nog naar twee andere geneesmiddelen. Een daarvan is van het Amerikaanse Regeneron. Dat is het middel dat de Amerikaanse ex-president Donald Trump na zijn coronabesmetting kreeg. Ook Regeneron combineert twee antilichamen, die samen het coronavirus in het lichaam te lijf moeten gaan. Bij Regeneron heten die casirivimab en imdevimab. Het andere coronamedicijn dat momenteel wordt bekeken, is regdanvimab van het Zuid-Koreaanse Celltrion.

Coronaminister Hugo de Jonge acht de kans ‘niet heel groot’ dat er ruimte is voor versoepeling van de maatregelen, dus ook niet voor het schrappen van de avondklok. Dat zegt hij vrijdag naar aanleiding van een opmerking van justitieminister Ferd Grapperhaus tegen het AD, die zei dat er veel draagvlak voor de avondklok is. De Jonge wil niet vooruitlopen op het besluit dat maandag zal worden genomen, maar denkt wel „dat we er inmiddels een beetje aan gewend zijn”.

„Ik denk vooral dat als je hem nu zou schrappen, dat je heel veel andere dingen ervoor in de plaats zou moeten zetten om te voorkomen dat het uit de hand loopt”, aldus De Jonge. „De ruimte is sowieso niet groot om überhaupt iets van verruiming te doen en de avondklok nu uit het pakket halen, dat is denk ik wel erg onvoorzichtig hoor.”

Het aantal sterfgevallen lag vorige week voor het eerst sinds half september lager dan normaal voor de tijd van het jaar. De Jonge vindt dat „ongelofelijk mooi nieuws”, zei hij eerder op vrijdag. Minister Tamara van Ark (Medische Zorg) noemde die nieuwste sterftecijfers van het CBS „een lichtpuntje”.

Ondanks de lagere sterftecijfers neemt het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen toe, zegt Van Ark. Ook stijgt het aantal gevallen van de „Britse virusvariant”, die veel besmettelijker is. Al die verschillende cijfers moeten tegen elkaar worden afgewogen, aldus de minister. „We snakken naar meer versoepelingen, maar we moeten kijken wat er kan. Het is nu nog te vroeg om daarop vooruit te lopen.”

Ook minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) zegt dat mensen niet moeten rekenen op een verdere opening van de samenleving op de korte termijn. Hij heeft vrijdag weer een gesprek met de horeca. De minister wil „serieus” praten om tot een „goed perspectief” voor de sector te komen.

Het kabinet spreekt zaterdag op het Catshuis met deskundigen over de coronamaatregelen. Maandag komt er dan een nieuwe persconferentie van premier Mark Rutte en minister De Jonge. Rutte zei eerder deze week ook al somber te zijn over verruimingen.

Na een jaar van vliegbeperkingen, reisadviezen en thuisvakanties, hoopt het kabinet dat Nederlanders deze zomer weer volop op vliegvakantie kunnen, maar wel op een veilige manier. Dat is volgens minister Cora van Nieuwenhuizen (Luchtvaart) niet makkelijk, maar „we zijn alles aan het verkennen om het toch weer mogelijk te maken”, vertelt de bewindsvrouw.

„We zijn als kabinet aan het kijken, samen met de reisbranche, hoe je dat op veilige manieren kunt doen”, zegt Van Nieuwenhuizen over de vliegvakanties. Er worden proeven voorbereid, zoals nu ook voor evenementen gebeurt. Volgens de minister is een aantal zaken heel belangrijk: „Heel goed monitoren, aan de voorkant testen, na afloop testen, zorgen dat de quarantaine goed wordt nageleefd”. Er wordt ook gekeken naar de mogelijkheid om mensen op vakantie te laten gaan onder voorwaarde dat ze het resort op de vakantiebestemming niet verlaten.

Dat er weer gevlogen en gereisd kan worden, is volgens Van Nieuwenhuizen van groot belang. „Voor de reisbranche zelf, die het water natuurlijk echt aan de lippen staat, maar ook voor mensen die snakken naar een vakantie.”

Ze pleit voor nauwe Europese samenwerking op, omdat „harmonisering” volgens het kabinet erg belangrijk is want overal moeten min of meer dezelfde regels gelden. Anders kan iemand van de andere kant van de wereld naar Portugal vliegen, waar ze veel soepeler omgaan met reizigers, om de trein te nemen naar Nederland. In Europa geldt immers het vrij verkeer van mensen.

Nederland wil ook deze zomer behoedzaam blijven, omdat misschien niet iedereen gevaccineerd is.

Het coronavirus verspreidt zich minder snel onder de bevolking. Het reproductiegetal is vrijdag verlaagd van 1,14 naar 1,04. Bij dat cijfer besmet een groep van 100 coronapatiënten gemiddeld 104 anderen. Bij een getal van 1 blijft de uitbraak redelijk stabiel. Hoe verder het cijfer erboven komt, hoe sneller het virus zich verspreidt. Bij een getal onder de 1 kan de uitbraak langzaam doven.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) komt voortaan twee keer in de week met het reproductiegetal. Elke dinsdag en vrijdag wordt het cijfer op het coronadashboard van de overheid gezet. Het duurt een paar weken voordat het getal kan worden uitgerekend, het cijfer van vrijdag heeft betrekking op 18 februari. Op 13 februari was het reproductiegetal 1,16, het hoogste niveau sinds begin december.

Het RIVM meldt voortaan ook twee keer in de week hoeveel mensen in Nederland corona hebben en anderen kunnen besmetten. Dat zijn er nu waarschijnlijk ongeveer 93.000. Bij de eerste golf in maart vorig jaar waren dat er waarschijnlijk ongeveer 160.000, net als half oktober en eind december.

De avondklok wordt na half maart verlengd, ook om eventuele andere versoepelingen mogelijk te maken, verwachten ingewijden. Een gedeeltelijke heropening van het hoger onderwijs en iets meer ruimte voor detailhandel lijken het hoogst haalbare. Dat meldt het AD. Een snelle versoepeling voor terrassen lijkt er dus niet in te zitten. Dit weekeinde hakt het kabinet de knoop door.

„Een avondklok drukt minder zwaar dan bepaalde niet-essentiële winkels die dicht zijn”, zei minister van Justitie Ferd Grapperhaus (CDA) vrijdagmiddag na afloop van de ministerraad.

Het kabinet wil maandag misschien al aankondigen dat een aantal coronaregels in de verpleeghuizen niet meer zullen gelden, of soepeler worden. Dat zegt minister Hugo de Jonge. Het deskundigenteam OMT buigt zich momenteel over de vraag of versoepelingen in verpleeghuizen al mogelijk zijn, nu de meeste mensen daar een prik tegen het coronavirus hebben ontvangen.

Een tussentijdse versie van het OMT-advies lekte al uit via de NOS. De experts zouden aanbevelen dat verpleeghuisbewoners dagelijks twee bezoekers mogen ontvangen, in plaats van slechts één. Ook zouden ze minder lang in quarantaine hoeven na contact met een positief getest persoon.

Het officiële advies van het OMT volgt nog, en op basis daarvan zal het kabinet maandag een besluit nemen. Maandag is er weer een coronapersconferentie van De Jonge en premier Mark Rutte. „Zeker willen we de verlichting van maatregelen voor verpleeghuizen gaan bieden”, zegt De Jonge. Maar dat wil het kabinet wel „heel behoedzaam doen”.

„We moeten ons realiseren dat ook in de verpleeghuizen er een aantal mensen is dat niet gevaccineerd is”, zegt de zorgminister. „We moeten ons ook realiseren dat de bescherming nooit honderd procent is.” Daarom zullen niet in één keer alle maatregelen zomaar van tafel gaan. „Dat zal stap voor stap gaan”, benadrukt De Jonge. Het kabinet zal voor elke stap ook steeds advies vragen aan het OMT.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) publiceert in de week die begint op maandag 15 maart het rapport van een groep onderzoekers over het ontstaan van het coronavirus. WHO-baas Tedros Adhanom Ghebreyesus zegt dat de WHO de bevindingen wil delen met alle lidstaten.

Donderdag werd bekend dat een samenvatting van het rapport die eerder zou uitkomen, is geschrapt. Onderzoekers Peter Ben Embarek en Marion Koopmans zeiden dat dit is omdat de onderzoekers alle informatie tegelijk willen publiceren.

Een groep onafhankelijke wetenschappers publiceerde een open brief over het onderzoek. Zij willen dat er een nieuw en meer open onderzoek komt naar het begin van de pandemie. „We zijn momenteel geen stap verder dan we een jaar geleden waren”, aldus Nikolaj Petrovski, een vaccin-expert aan de universiteit van Adelaide in Australië.

In de open brief schrijven de 26 experts dat het onderzoek te afhankelijk is van door China aangeleverd materiaal waar mogelijk mee is gesjoemeld. „De WHO-missie had niet de bevoegdheden om overal vrij onderzoek te kunnen doen en zo theorieën te kunnen uitsluiten.”

Het kabinet hoopt dat mensen vanaf volgende maand zelf een coronasneltest kunnen afnemen. Het idee is dat de zogenoemde antigeentesten beschikbaar komen voor werkgevers en voor het onderwijs, maar ook in winkels komen te liggen.
De antigeentest wordt nu alleen nog in teststraten gebruikt. De uitkomst ervan komt een stuk sneller dan bij een PCR-test, maar is ook minder gevoelig. Net als bij de PCR-test wordt met een wattenstaafje slijm uit de neus en keel afgenomen. Het ministerie van Volksgezondheid denkt dat door zelftesten eerder besmettingen kunnen worden opgespoord bij mensen die geen klachten hebben.

„Zo kunnen we het virus de pas afsnijden”, aldus coronaminister Hugo de Jonge. „Om dat eenvoudiger en laagdrempeliger te maken moeten we het anders doen: niet de mensen naar de teststraat, maar de testen naar de mensen. We maken het daarom nu in Nederland mogelijk dat producenten van goede sneltesten daar ook een zelftestversie van maken.” Zo’n zelftestversie zou dan bijvoorbeeld een kortere wattenstaaf hebben.

Momenteel is het nog niet mogelijk de testen voor eigen gebruik beschikbaar te stellen, omdat het formeel medische hulpmiddelen zijn. Fabrikanten van sneltesten kunnen een ontheffing aanvragen om de inzet als zelftest mogelijk te maken, maar moeten daarvoor wel aan een aantal voorwaarden voldoen.

Zo moet de test onder meer al een Europees kwaliteitskeurmerk (CE) hebben en moet de test al geschikt zijn bevonden als zelftest. Een ontheffing kan binnen een week worden verleend, aldus het ministerie.

Tussen donderdagochtend en vrijdagochtend zijn er 4727 nieuwe coronagevallen bij gekomen. Dat is iets boven het gemiddelde, want in de afgelopen week registreerde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gemiddeld 4470 gevallen per etmaal. Dat gemiddelde begint de laatste tijd wat stabieler te worden.

Amsterdam telde het hoogste aantal positieve tests. In de hoofdstad werd het virus bij 224 inwoners vastgesteld. Rotterdam telt 147 nieuwe gevallen en Den Haag 131. Daarna volgen Zaanstad (77) en Tilburg (76). De gemeenten Utrecht en Oss telden beide 73 bevestigde besmettingen.

Het aantal sterfgevallen door corona steeg afgelopen etmaal met 32. Voor een vrijdag is dat bijzonder weinig, het is het laagste aantal op een vrijdag sinds 16 oktober.

Sinds het begin van de uitbraak, iets meer dan een jaar geleden, zijn meer dan 1,1 miljoen Nederlanders positief getest. Het aantal sterfgevallen kan in de loop van volgende week boven de 16.000 uitkomen. De werkelijke aantallen besmettingen en coronadoden liggen hoger.

Voor de derde dag op rij daalt het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen, ook al is de afname heel gering. Ziekenhuizen behandelen momenteel 1911 mensen vanwege Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat zijn er twaalf minder dan op donderdag. Sinds dinsdag is het aantal opgenomen patiënten met 73 gedaald.

Op de verpleegafdelingen liggen nu 1370 coronapatiënten, veertien minder dan op donderdag. Het aantal patiënten op de intensive cares steeg een heel klein beetje, van 539 naar 541. Dat aantal schommelt al ongeveer een maand tussen de 500 en 550.

Ziekenhuizen hebben afgelopen etmaal 224 nieuwe coronapatiënten opgenomen, tegen 198 op donderdag. In de afgelopen week belandden gemiddeld 213 coronapatiënten per dag op een intensive care of verpleegafdeling. Ook dat gemiddelde is redelijk stabiel, al ongeveer een maand schommelt het aantal opnames rond de 200.

De economie van Ierland is in het coronajaar 2020 gegroeid, terwijl de meeste economieën in de wereld juist krimp lieten zien door de crisis. Volgens de Ierse minister van Financiën Paschal Donohue ging de economie met 3,4 procent vooruit, ondanks de strikte lockdowns tegen de pandemie in het land.

De groei komt volledig voor rekening van de Ierse export, waaronder medicijnen en IT-diensten. Ierland is de Europese thuisbasis voor grote technologieconcerns als Apple, Google en Facebook. Daardoor kon een krimp van de binnenlandse economische activiteit door de lockdowns worden gecompenseerd. Om de impact van de crisis te verzachten kwam de Ierse overheid met steunmaatregelen voor bedrijven.

Donohue sprak dan ook van „opmerkelijke” cijfers. Ierland is de enige economie van de Europese Unie die in 2020 krimp wist te voorkomen.

Honderdduizenden 75- tot 79-jarige Nederlanders die nog op zichzelf wonen, zijn aan de beurt om een coronavaccin te krijgen. Zij ontvangen vanaf zaterdag een uitnodiging van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), waarmee ze een prikafspraak kunnen maken. Het gaat om ongeveer 812.000 mensen, die worden ingeënt met het middel Comirnaty van Pfizer en BioNTech. Voor de prik kunnen ze terecht bij meer dan zestig vaccinatielocaties in het land.

In de afgelopen weken is al begonnen met het inenten van mensen van 80 jaar en ouder die nog zelfstandig wonen. In die groep zijn tot nu toe ongeveer 400.000 mensen gevaccineerd. Enkele honderden van hen hebben ook al een tweede prik gekregen, waarmee ze in elk geval voorlopig beschermd zouden moeten zijn tegen het coronavirus. Bij de vaccinatie werkt de overheid van oud naar jong, hierna zijn de 70- tot 74-jarigen aan de beurt.

Daarnaast zijn ongeveer 200.000 mensen in de langdurige zorg gevaccineerd, van wie ongeveer 100.000 ook al een herhaalprik hebben gehad. Hierbij gaat het niet alleen om ouderen in verpleeghuizen, maar ook om bewoners van instellingen in de gehandicaptenzorg en de geestelijke gezondheidszorg.

Er wordt ondanks de coronacrisis weer meer geopereerd. In vergelijking met een normale situatie zonder corona was deze week 77 procent van de operatiekamers in gebruik. Vorige week was dit nog 72 procent van de normale capaciteit. Dat meldt de Nederlandse Zorgautoriteit.

Het aantal verwijzingen naar de medisch specialistische zorg lag deze week weer op 86 procent van wat zonder corona zou kunnen worden verwacht. In februari was dit nog flink lager, maar dit kan mogelijk ook uit het winterweer worden verklaard.

Inmiddels zegt 7 procent van de ziekenhuizen weer alle planbare zorg te kunnen leveren en 81 procent van de hospitalen meldt deze zorg deels beschikbaar te hebben. Zogenoemde kritisch planbare zorg, de zorg die binnen zes weken moet worden verleend, is in 74 procent van de ziekenhuizen volgens planning beschikbaar.

Op Bonaire gelden vanaf vrijdag 18.00 uur (lokale tijd) tot in ieder geval 20 maart aangescherpte coronamaatregelen om een toename van het aantal besmettingen op het eiland tegen te gaan. Op Bonaire zijn nu 55 mensen besmet, een week eerder waren dat er nog zestien.

Die besmettingen leidden onder meer tot een grotere druk op de gezondheidszorg. Door de beperkingen moeten niet-noodzakelijke winkels, contactberoepen, sportinstellingen, casino’s en bioscopen hun deuren tijdelijk sluiten. Bij restaurants en cafés mag alleen eten worden afgehaald, tot 22.00 uur.

In noodzakelijke winkels, zoals apotheken en supermarkten, mag maar één persoon per huishouden naar binnen. Thuis is het niet toegestaan meer dan één persoon te ontvangen.
De coronavaccinaties gaan gewoon door. Ook blijven de scholen open.

Alle universiteiten en hogescholen kunnen dit voorjaar weer (deels) open met gebruik van sneltesten, denkt minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs). Een exacte datum kan de minister niet geven, omdat die volgens haar afhankelijk is van de besmettingscijfers. „We willen dat zo snel mogelijk, zolang het veilig en verantwoord kan”, aldus Van Engelshoven.

De krant Trouw schreef vrijdag dat er 26 miljoen sneltests op voorraad liggen en dat dat aantal hard oploopt. Het ministerie van Volksgezondheid zei tegen de krant dat die worden ingezet na de pilots, maar volgens Trouw kan het nog vele maanden duren voordat de resultaten van de proeven bekend zijn. Sinds half januari lopen er al proeven met sneltests op universiteiten, onder meer op de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). Daar kregen studenten een sneltest voordat ze aan een tentamen begonnen.

Van Engelshoven wil de grote voorraad tests ook aanspreken voor sneltests in de cultuursector, bijvoorbeeld voor musea. „We zijn hard bezig om dat te regelen.”

Tijdens de Fieldlab-voetbalwedstrijd tussen NEC en De Graafschap is mogelijk één supporter besmet geraakt met het coronavirus. De persoon bevond zich tijdens de wedstrijd op een vooraf aangewezen vaste zitplaats op de tribune, waar diegene met een mondkapje gedurende de hele wedstrijd is blijven zitten.

Actiegroep Viruswaarheid heeft het kort geding tegen de Nederlandse staat over het vaccinatiebeleid verloren. De rechtbank in Den Haag heeft vrijdag alle vorderingen afgewezen. De actiegroep eiste rectificatie van de Staat over „onjuiste en onvolledige en daardoor onrechtmatige berichtgeving aan de Nederlandse burger” op het gebied van Covid-vaccinaties. Ook wilde de actiegroep dat de voorlichtingscampagnes worden gestaakt.

„De Staat heeft een grote vrijheid om zijn beleid zo in te richten dat het doel van het realiseren van een bepaalde vaccinatiegraad wordt behaald”, aldus de rechtbank. Dat die hiervoor het belang van vaccinatie en de positieve kanten daarvan in zijn campagne benadrukt, is volgens de rechtbank niet ongeoorloofd. „De Staat onderschrijft daarbij zonder voorbehoud de vrije, eigen keuze van burgers om zich al dan niet te laten vaccineren.”

Elke volwassen Nederlander kan op 1 juli minstens één coronaprik hebben gehad, mits vaccinleveranties probleemloos verlopen. Dat zei minister Hugo de Jonge dinsdagavond in televisieprogramma Op1. Betekent dit het einde van de coronacrisis en alle bijbehorende maatregelen? Drie deskundigen reageren.

Lees ook

Afbouwen coronaregels in zicht

Fietsenfabrikant Accell, moederbedrijf van merken als Batavus en Sparta, heeft in het coronajaar 2020 goede zaken gedaan met de verkoop van elektrische fietsen, bakfietsen van bijvoorbeeld Babboe en fietsonderdelen. De jaaromzet steeg met 17 procent tot 1,3 miljard euro.

In de eerste helft van 2020 had Accell nog last van de lockdownmaatregelen, waardoor veel fietsenwinkels gesloten waren, maar in de tweede helft ging de verkoop sterk omhoog. Mede omdat mensen veel meer in eigen land op vakantie gingen, werden vaker fietsen aangeschaft voor tochtjes in de buitenlucht. Maar ook werden fietsen gekocht als alternatief voor het openbaar vervoer in coronatijd.

„Een lichtpuntje”, zo noemt minister Tamara van Ark (Medische Zorg) de nieuwste sterftecijfers van het CBS. Het aantal sterfgevallen lag vorige week voor het eerst sinds half september lager dan normaal voor de tijd van het jaar. Ook coronaminister Hugo de Jonge vindt dat „ongelofelijk mooi nieuws”. Toch is verder versoepelen van de maatregelen volgens hem op dit moment „onverantwoord”.

Onder de groepen ouderen die al zijn gevaccineerd daalt het aantal sterfgevallen en besmettingen heel snel, aldus De Jonge. Maar nu verder versoepelen gaat volgens hem niet. „Dan liggen de ziekenhuizen binnen no-time weer vol, niet met de oudste ouderen maar wel met de rest van Nederland.” Want ook jongere mensen kunnen heel ziek worden van het virus, zegt De Jonge en die zijn nog lang niet allemaal gevaccineerd.

Zowel bij 80-plussers als bijvoorbeeld verpleeghuisbewoners is het aantal sterfgevallen nu lager dan normaal. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) meldde eerder al dat het aantal besmettingen onder verpleeghuisbewoners daalt en ziet dat als een effect van de vaccinatiecampagne. Ook 70-plussers werden de afgelopen week minder positief getest op het virus.

Ondanks de lagere sterftecijfers neemt het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen toe, zegt ook Van Ark. Ook stijgt het aantal gevallen van de „Britse virusvariant”, die veel besmettelijker is. Al die verschillende cijfers moeten tegen elkaar worden afgewogen, aldus de minister. „We snakken naar meer versoepelingen, maar we moeten kijken wat er kan. Het is nu nog te vroeg om daar op vooruit te lopen.”

De Duitse krijgsmacht verplicht medewerkers zich in te laten enten tegen het coronavirus, meldt de krant Bild. In december werd al bekendgemaakt dat legermedewerkers die een vaccinatie weigeren een straf boven het hoofd hangt.

In het Duitse leger kunnen medewerkers verplicht worden gesteld om ingeënt te worden tegen besmettelijke ziektes, zoals kinkhoest en tetanus, daar lijkt het coronavirus dus aan te worden toegevoegd.

Een legermedewerker werd eerder acht dagen vastgezet, omdat hij een standaard vaccinatie weigerde. Hij zei dat hij astma en de huidaandoening neurodermitis heeft overgehouden aan eerdere inentingen. De rechter noemde het vastzetten rechtmatig.

Een woordvoerder van de gezondheidsdienst van het leger zei tegen Duitse media dat nog niet bekend is wanneer legermedewerkers worden ingeënt tegen het coronavirus, maar dat er wel wordt gesproken over wanneer soldaten de prik kunnen krijgen.

Hogere tarieven of een verminderd aanbod dreigen in het openbaar vervoer. Daarvoor waarschuwt Reizigersvereniging Rover in een brief aan staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur). Rover vraagt het Rijk om voldoende financiële steun voor de ov-sector, vanwege het maatschappelijk belang van openbaar vervoer. Anders is de kans groot dat de reiziger de dupe wordt.

Het Rijk heeft de sector een vergoeding verleend tot en met het derde kwartaal van dit jaar. Dit om het aanbod op peil te kunnen houden tijdens de coronacrisis. Dit dreigt te mislukken, stelt Rover. De vereniging ziet veel plannen met forse verminderingen in de kwantiteit en kwaliteit. Dat geldt voor NS maar ook voor het regionale en stedelijke vervoer. „Dat betekent dat de reiziger de rekening gepresenteerd krijgt”, concludeert Rover-directeur Freek Bos.

De Australische premier Scott Morrison heeft begrip getoond voor het tegenhouden van een levering van het coronavaccin van AstraZeneca door Italië. Volgens Morrison heeft het Zuid-Europese land de inentingen veel harder nodig dan zijn land.

„Zij zitten in een grote crisis, dat is hier in Australië niet het geval”, aldus de premier. „In Italië sterven driehonderd mensen per dag aan het virus. Dus ik kan zeker begrijpen dat er veel angst heerst in Italië en andere Europese landen.”

Volgens Morrison waren de 250.000 doses van het vaccin ook niet van enorm groot belang voor het Australische vaccinatieprogramma. „Deze levering hadden we niet meegeteld in onze vaccinatieplanning. Dus wij kunnen gewoon verder gaan.”

AstraZeneca levert al geruime tijd minder aan de EU dan is afgesproken. Als een vaccinfabrikant niet aan zijn verplichtingen voldoet, kunnen EU-landen en de Europese Commissie de export blokkeren.

Moldavië heeft als eerste Europese land coronavaccins ontvangen vanuit het Covax-programma van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Het land ontving in een eerste levering 14.400 doses, zegt president Maia Sandu op Twitter.

In totaal krijgt Moldavië uit het Covax-programma genoeg doses om 1,7 miljoen mensen in te enten tegen het coronavirus, dat is ongeveer de helft van de bevolking. Het land wil 70 procent van de inwoners vaccineren. Het Covax-programma is opgezet door de WHO om ook landen van vaccins te voorzien die zelf niet genoeg slagkracht hebben om die te kopen op de markt.

Moldavië begon dinsdag met vaccineren na een donatie van buurland Roemenië van 21.600 inentingen. Gezondheidszorgmedewerkers werden als eerste geprikt.

Nederland betaalt acht grote laboratoria al maanden miljoenen euro’s voor veelal onbenutte testcapaciteit. Tegelijkertijd worden er duizenden tests per dag naar andere, kleinere labs gestuurd waarvoor nog eens apart moet worden afgerekend: zo’n 65 euro per test. Dat schrijft de Volkskrant, die een inventarisatie deed.

De overheid sloot contracten met acht grote laboratoria. Bij elkaar zijn ze goed voor de verwerking van ruim 120.000 tests per dag. Minister De Jonge zei in november dat deze megalabs de hoofdrol zouden gaan spelen in het testlandschap, met een bijrol voor de kleinere laboratoria. Daar is vooralsnog totaal geen sprake van.

De acht labs ontvangen een vergoeding voor een gegarandeerd aantal tests, of die nu worden afgenomen of niet, tot een maximum van 30 procent. Wie rekent met een totaal van zo’n 30.000 betaalde tests per dag komt op een bedrag van een kleine 2 miljoen euro per dag aan garanties. De acht krijgen nu gezamenlijk zo’n 55 procent van de tests toebedeeld, blijkt uit de cijfers van de Dienst Testen.

Denemarken en Oostenrijk hebben donderdag aangekondigd samen met Israël een alliantie te vormen voor de toekomstige ontwikkeling en productie van coronavaccins. De deal stuit echter op kritiek binnen Europa.

De drie landen lanceren een „onderzoeks- en ontwikkelingsfonds” en „bundelen hun krachten voor de productie van toekomstige vaccins”, zei de Israëlische premier Benjamin Netanyahu tijdens een persconferentie. Ook zullen de landen samen fabrieken opzetten voor de distributie van de vaccins.

Volgens de Deense premier Mette Frederiksen willen de landen daarnaast onderzoeken of er ook samenwerking op het gebied van klinische proeven mogelijk is.

Frankrijk heeft kritisch gereageerd op het plan. Volgens de regering is het op dit moment juist belangrijk om op de EU te vertrouwen, omdat dit de beste manier is om „solidariteit” tussen de lidstaten te garanderen. Ook zou dit de meest effectieve manier zijn om genoeg vaccins binnen de EU te realiseren.

De Oostenrijkse kanselier Sebastian Kurz gaf dinsdag al aan niet meer alleen van Brussel afhankelijk te willen zijn voor coronavaccins. Binnen de EU bestaat groeiende ontevredenheid over het vaccinbeleid. In verschillende landen wordt gemord over het tempo waarin de autoriteiten hun burgers vaccineren. Kurz vindt daarnaast dat er sneller voorbereidingen moeten worden getroffen voor gevaarlijke coronamutaties.

Kurz noemde Israël „het eerste land ter wereld dat laat zien dat het mogelijk is het virus te verslaan”. Israël lanceerde in december een massale inentingscampagne. Meer dan de helft van de 9 miljoen inwoners van Israël hebben inmiddels in ieder geval één prik met het coronavaccin van Pfizer/BioNTech gehad.

Lees ook

Vaccindeal Oostenrijk en Denemarken met Israël

Het ministerie heeft zeker 26 miljoen sneltests op voorraad, en dat aantal groeit hard. Toch worden ze in bijvoorbeeld het onderwijs nog niet gebruikt, schrijft Trouw.

Het aantal voorradige sneltests groeit rap: wekelijks komen er miljoenen tests binnen, blijkt uit rondgang van Trouw. Maar zo massaal als ze worden gekocht, worden sneltests nog niet gebruikt.

De tests moeten volgens de ministeries van VWS en onderwijs ‘zorgvuldig’ worden ingezet. Daarom zijn er eerst testpilots op allerlei scholen. De resultaten hiervan laten in de meeste gevallen nog maanden op zich wachten.

Onderwijsbonden maken zich al langer hard voor het versneld testen op scholen. De bonden reageren als door een wesp gestoken als ze horen dat de sneltests in groten getale in een pakhuis liggen. „We hebben al eerder gezegd dat we door het kabinet aan het lijntje worden gehouden. We moeten testen om het onderwijs veilig te houden. Als sneltests voorhanden zijn, is het helemaal ongelofelijk dat het niet gebeurt”, aldus CNV Onderwijs.

Topadviseurs van Andrew Cuomo, de gouverneur van de Amerikaanse staat New York, hebben er met succes op aangedrongen dat de lokale gezondheidsautoriteiten een te laag aantal coronadoden onder verpleeghuisbewoners meldden. In een openbaar rapport werden minder sterfgevallen onder deze bewoners gemeld dan officieel was vastgesteld, schrijven de Wall Street Journal en de New York Times.

In een rapport uit juli werden verschillende oorzaken onderzocht van de verspreiding van het coronavirus in verpleeghuizen. Het rapport richtte zich echter alleen op bewoners die in het verpleeghuis kwamen te overlijden. Bewoners die in het ziekenhuis overleden, nadat ze in hun verpleeghuis ziek waren geworden, werden niet meegeteld.

Zodoende meldde het rapport 6432 coronadoden onder bewoners van verpleeghuizen. In werkelijkheid zouden er tot juni meer dan 9000 mensen zijn overleden aan de gevolgen van Covid-19, maar Cuomo’s adviseurs wilden dat aantal niet openbaar maken.

Uit interviews en documenten in handen van de New York Times zou blijken dat de adviseurs het rapport herschreven om de daadwerkelijke cijfers weg te halen. Volgens de krant blijkt uit data van het ministerie van Gezondheid dat het werkelijke aantal sterfgevallen in verpleeghuizen zelfs zo’n 50 procent hoger ligt.

Australië heeft de Europese Commissie vrijdag gevraagd een beslissing van Italië om de uitvoer van een vracht coronavaccins van AstraZeneca uit de Europese Unie tegen te houden, te herzien. Een partij van 250.000 vaccins mag van Italië en de Europese Commissie niet naar Australië worden geëxporteerd, werd donderdag bekend.

AstraZeneca levert al geruime tijd minder aan de EU dan is afgesproken. Ook de leveringen komend voorjaar dreigen tegen te vallen. Als een vaccinfabrikant niet aan zijn verplichtingen voldoet, kunnen EU-landen en de Europese Commissie de export blokkeren.

Een fabrikant moet het EU-land waar het opereert sinds ruim een maand inlichten over een geplande uitvoer. Dat land, in dit geval Italië, legt zijn besluit aan de commissie voor. Die heeft het laatste woord. Italië heeft de exportweigering eind vorige week gemeld, schrijft de Britse zakenkrant The Financial Times.

Australië heeft de kwestie via verschillende kanalen ter sprake gebracht bij de Europese Commissie. „Specifiek hebben we de commissie gevraagd deze beslissing te beoordelen”, zegt de Australische minister van Gezondheid Greg Hunt.

De lockdown in de grootste stad van Nieuw-Zeeland, Auckland, wordt vanaf zondag weer opgeheven.

Premier Jacinda Ardern besloot zaterdag om een nieuwe lockdown in te voeren, omdat er een lokale coronabesmetting was bijgekomen. De nieuwe beperkingen kwamen minder dan twee weken nadat de stad ook al voor drie dagen op slot ging.

Ardern zei dat er een nieuwe besmetting was bevestigd die geen verband hield met andere positieve gevallen in de afgelopen twee weken. Al leken ze allemaal wel terug te herleiden naar een school in het zuiden van de stad. De ongeveer 1,7 miljoen inwoners van de stad moesten thuisblijven en mochten alleen op pad voor essentiële boodschappen of werk.

Nederland betaalt acht grote laboratoria al maanden miljoenen euro’s voor veelal onbenutte testcapaciteit. Tegelijkertijd worden er duizenden tests per dag naar andere, kleinere labs gestuurd waarvoor nog eens apart moet worden afgerekend: zo’n 65 euro per test. Dat schrijft de Volkskrant, die een inventarisatie deed.

De overheid sloot contracten met acht grote laboratoria. Bij elkaar zijn ze goed voor de verwerking van ruim 120.000 tests per dag. Minister De Jonge zei in november dat deze megalabs de hoofdrol zouden gaan spelen in het testlandschap, met een bijrol voor de kleinere laboratoria. Daar is vooralsnog totaal geen sprake van.

De acht labs ontvangen een vergoeding voor een gegarandeerd aantal tests, of die nu worden afgenomen of niet, tot een maximum van 30 procent. Wie rekent met een totaal van zo’n 30.000 betaalde tests per dag komt op een bedrag van een kleine 2 miljoen euro per dag aan garanties. De acht krijgen nu gezamenlijk zo’n 55 procent van de tests toebedeeld, blijkt uit de cijfers van de Dienst Testen.

In Duitsland zijn de afgelopen 24 uur iets minder nieuwe besmettingen met het coronavirus vastgesteld dan op de dag ervoor. Het Robert Koch Instituut (RKI), de Duitse evenknie van het RIVM, meldt vrijdag 10.580 nieuwe gevallen.

Donderdag meldde het RKI bijna 12.000 besmettingen. Een dag eerder ging het om meer dan 900 nieuwe gevallen Het coronavirus is sinds het begin van de pandemie bij 2.482.522 inwoners van Duitsland vastgesteld.

Er overleden in het afgelopen etmaal in Duitsland nog eens 264 personen aan de gevolgen van een coronabesmetting. Covid-19 heeft daarmee tot dusver zeker 71.504 levens geëist in Duitsland.

Bondskanselier Angela Merkel maakte woensdagavond bekend dat de lockdown een groot gedeelte van deze maand sowieso nog van kracht blijft. Wel kondigde Merkel enkele versoepelingen aan die overeen zijn gekomen met de deelstaatregeringen. Die versoepelingen moeten mogelijk worden gemaakt door extra snelheid met het vaccineren en een gratis sneltest per week voor alle Duitsers.

In de Verenigde Staten zijn de afgelopen 24 uur minder dan 40.000 nieuwe gevallen van het coronavirus vastgesteld, blijkt uit cijfers van Johns Hopkins University in Baltimore. Het is voor het eerst in vijf maanden tijd dat het aantal besmettingen onder de 40.000 duikt. Ook het aantal dagelijkse sterfgevallen en ziekenhuisopnames neemt af.

Het hoogste aantal besmettingen met Covid-19 op één dag was op 8 januari, toen de VS bijna 300.000 nieuwe coronagevallen registreerden. Nu is het aantal besmettingen weer terug op het niveau van voor de feestdagen eind vorig jaar, toen veel Amerikanen, ondanks waarschuwingen, door het land reisden en elkaar opzochten.

Mogelijk is de afname te verklaren doordat steeds meer Amerikanen een vaccin krijgen tegen het virus. De Amerikaanse president Joe Biden heeft als doel gezet om in de eerste honderd dagen van zijn ambtsperiode 100 miljoen Amerikanen in te laten enten. Op dit moment ligt hij voor op schema. Het aantal gevaccineerde Amerikanen evenaart bijna het totale aantal besmettingen dat in de VS is vastgesteld sinds het begin van de pandemie.

Het vorige liveblog is hier terug te lezen.