Sinds de massale trekkeroptocht naar het hart van Delhi op 26 januari is de sfeer in het land verhard. Verschillende journalisten die de boerenprotesten versloegen, werden gearresteerd of kregen een aanklacht aan hun broek. Hetzelfde lot trof politici en activisten die hun steun betuigden.

Zo is afgelopen zondag de 21-jarige klimaatactiviste Disha Ravi in haar ouderlijk huis in Bangalore gearresteerd en naar Delhi gebracht. De activiste wordt verdacht van opruiing en samenspanning tegen de staat. Ze zou hebben meegewerkt aan een complot tegen India, omdat ze meeschreef aan een document van de klimaatbeweging van Greta Thunberg.

Het document geeft onder meer tips om, onder andere via sociale media, de boerenprotesten te ondersteunen. Een aanval op de democratie, zo karakteriseerde politicus Arvind Kejriwal de arrestatie.

Wantrouwen

„Ik tolereer geen cultuur die de privésector ondermijnt”, zei premier Narendra Modi afgelopen week in het parlement en riep op tot meer waardering voor de zakenlieden die welvaart brengen. De regering voerde in november een wet in die de boerensector moet liberaliseren, onder andere door de ontmanteling van zogeheten mandi’s (tussenhandelaarmarkten). Volgens de overheid zijn boeren nu vrij om hun gewassen te verkopen op de private markt. Maar boeren vrezen dat hun bescherming, zoals een minimumprijsgarantie, zal wegvallen en dat ze nu zijn overgeleverd aan multinationals.

„De overheid heeft de wet opgesteld zonder enig overleg of input van de boeren zelf”, reageert Rohini Somanathan, hoogleraar economie aan de Delhi School of Economics. „Dat voedt het wantrouwen dat de overheid niet het beste voorheeft met de boeren. Vooral de kleinere boeren zijn er nu van overtuigd, dat ze een langzame dood zullen sterven.”

Macht multinationals

Van de Indiase bevolking werkt 60 procent in de landbouwsector. Een groot deel moet leven van de opbrengst van 1 à 2 hectare grond. En dat gaat steeds moeilijker. Volgens Rohini hoeft de wet niet per se te leiden tot verslechtering van de positie van de boeren. „Maar het is wel een feit, dat kleine boeren nergens ter wereld zonder subsidie kunnen overleven. Als de regering prioriteit zou geven aan hun voortbestaan, dan moet ze maatregelen nemen die dat beogen. En die zie ik niet.”

Ook landbouwexpert Devinder Sharma is kritisch over het economische beleid. „Kijk naar de steun die multinationals krijgen”, zegt hij. „Zoals versoepeling van de regels rond landaankoop en belastingvoordelen. Het gemak waarmee ze niet-winstgevende activiteiten kunnen afschrijven. En kijk dan naar de boeren, die in de gevangenis belanden omdat ze hun lening niet kunnen afbetalen. De regering zegt wel dat deze wet boeren vrijheid geeft om hun gewassen te verkopen. Maar wie zal de prijs bepalen? De multinationals die hun gewassen opkopen.”

Sharma ziet de oplossing niet in de afschaffing, maar juist in de verbetering van het huidige mandisysteem. Met een minimumgarantieprijs voor alle gewassen, zodat je diversiteit van de teelt stimuleert. Ook ziet hij een uitkomst in de vorming van boerencoöperaties. „Als akkerbouwboeren zich op dergelijke wijze zouden verenigen, dan hebben ze meer macht om een goede prijs af te dwingen.”

De regering zegt dat ze openstaat voor nieuwe gesprekken. Maar de Indiase boerenorganisaties eisen dat de overheid eerst de wet intrekt voordat ze verder praten.