Echt effectief werkt dat zo niet. Wel wordt het weer ingewikkelder, komen er nog meer verkeersborden bij en zijn er weer meer burgers boos op de EU. Want als Nederlandse politici klungelwetten maken, is hun standaardsmoes dat dit moet vanwege Europese regels. Zo stimuleren ze na een brexit ook een nexit. Maar wat kiezers eigenlijk willen, is een lexit. Weg met alle juridische geneuzel, opgebouwd boven op de oude Romeinse lex (wet). Ze worden tureluurs van alle wetjes en regeltjes en protocolletjes en proceduretjes en verstikkende en verstoffende normen. Hoe heeft het zo ver kunnen komen?

Een belangrijke oorzaak is de techniek. Nadat het wiel uitgevonden was, volgde al snel de aanleg van wegen. Daardoor kreeg iedereen het heen-en-weer en raakte de samenleving steeds verder van het padje. Want op wegen kom je elkaar tegen en dat botst. Om uitwijkruzies te vermijden, kwam er toen een simpele regel: per weghelft in dezelfde richting rijden. Dat kan links maar net zo goed rechts. Belangrijk is dat iedereen dezelfde kant kiest. Afgedwongen, bijvoorbeeld doordat het leger met pantserwagens rechts rijdt. Of democratisch, bijvoorbeeld via het hiertoe bij uitzondering geschikte referendum. Wie dan niet voor een linkse of rechtse partij is maar het midden kiest, botst met iedereen.

Niet alleen bij verkeersregels maar ook bij andere technische zaken heeft uiteindelijk iedereen voordeel van standaardisatie. Het is prettig dat bij batterijen de plus en de min steeds op dezelfde manier zijn aangesloten. Niet prettig is dat er geen standaardopladers bestaan. Of de EU dat maar even wil regelen. En ja, zo leidt gebruiksgemak tot ongemakkelijk veel regels.

Naast de techniek geven ook het milieu en de bescherming daarvan reden tot invoering van veel wetten en normen. Daarbij wordt intens gebruikgemaakt van de in de schepping aanwezige natuurwetten. Die worden onontkoombaar gehandhaafd, en zijn betrouwbaar en vast, en niet onderling tegenstrijdig. De wetenschap heeft ontdekt dat met zeven meetbare grootheden, waaronder tijd, lengte en massa, alle natuurverschijnselen kunnen worden vastgelegd. Na veel onderzoek en overleg heeft dat geleid tot het SI-stelsel met eenheden als seconde, meter en kilogram, ter vervanging van allerlei oudere versies. Europa heeft daarin een belangrijke rol gehad. Wij schrijven nu 100 km/u en niet met Bijbelse maten een mijl per minuut of 50 el per seconde. Bij vergelijking blijkt zo wel dat het met iemand een extra mijl afleggen (Mattheüs 5:41) ook na deze week via de snelweg niet lang hoeft te duren.

Voor wie, zoals de Britten, gewend is aan traditionele inches en pounds zal een verplichting tot gebruik van internationale standaarden niet alleen de eigenheid aantasten maar ook lastig en duur zijn. Er moet dan immens veel aangepast worden. Hetzelfde geldt als men zou overgaan van links naar rechts rijden. Maar daarna is het voor iedereen voordeliger, omdat bijvoorbeeld auto’s met het stuur links meer en dus goedkoper gebouwd kunnen worden. Als een meerderheid ruimhartig de aanpassingen van een minderheid vergoedt, zou regelstandaardisatie sneller geaccepteerd worden. Goed voor het nageslacht.

In een mondiaal economisch systeem is een internationale overheid onontkoombaar om milieu- en technieknormen vast te stellen en af te dwingen. Wie spullen koopt in China past het niet om het bestaan van een UN of EU af te wijzen. Wel om constructief kritisch te zijn op de inhoud van regels en op ongezonde machtsconcentraties. Dat is ook onze plicht op basis van de wereldwijd geldende Tien Geboden. Goede wetten behoeden ons voor veel onheil. Lex is ook een voornaam, met de betekenis ”beschermer van de mensheid”.

Milieuregels zijn pas nodig als we ons misdragen en onze eigen leefomgeving bedreigen. Vreemd toch dat er juist bij ons steeds meer van die wetten bij komen. Als we daarover eens goed nadenken, komen wij dan weg met al die extra regels?

De auteur is adviserend ingenieur.