Publieke beeldvorming over suïcide in gereformeerde gezindte klopt niet
Bij mensen uit de rechterflank van de gereformeerde gezindte komt zelfdoding niet vaker voor dan bij andere christenen. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van ggz-instelling Eleos.
Volgens eerdere onderzoeken overheerst in bevindelijk gereformeerde kring een sombere geloofsbeleving. Mensen kunnen zich daar slecht aanpassen en lopen meer gevaar buiten hun kring gestoten te worden. Mede hierdoor zouden leden uit deze groep een hoger risico op zelfdoding hebben.
Het nieuwste onderzoek van Eleos laat het tegenovergestelde zien. Het suïcidegetal onder de rechterflank van de gereformeerde gezindte was in de onderzochte periode (2000-2017) ongeveer tien keer lager dan bij patiënten met een andere kerkelijke achtergrond.
Hoe voorzichtig je ook moet zijn met dit soort getallen, de strekking is duidelijk. De beeldvorming die al decennia heerst over deze groep behoudende christenen, klopt niet met de cijfers. De prediking in de rechterflank van de gereformeerde gezindte leidt niet automatisch tot meer depressiviteit en betekent ook niet dat mensen uit deze bevolkingsgroep vaker suïcide plegen dan anderen.
Tegelijkertijd is duidelijk dat het trekken van conclusies uit zo’n onderzoek met grote zorgvuldigheid moet gebeuren. Er zijn tal van vragen te stellen. Zoals de vraag of zelfdoding een keuze is. De onderzoekers geven dat trouwens zelf aan. Patiënten die met gedachten aan zelfdoding rondlopen, kunnen op een bepaald moment zo wanhopig zijn dat de angst voor het oordeel van God na de dood minder belangrijk kan lijken.
Wie dit onderzoek plaatst naast andere gegevens over de beschermende werking van geloof en levensbeschouwing tegen psychische problemen en depressie, moet concluderen dat de hardnekkige beeldvorming over de rechterflank van de gereformeerde gezindte niet klopt. Dit logenstraft bijvoorbeeld de visie van wijlen Aleid Schilder, die stelde dat een bevindelijk gereformeerde prediking niet zelden tot depressieve gevoelens leidt. Ook voor bekende schrijvers als Maarten ’t Hart en Jan Siebelink wordt het, met dit onderzoek in de hand, de hoogste tijd om zich te bezinnen op de vraag of hun eigen aannames eigenlijk wel juist zijn. Het is, zo laten deze cijfers zien, niet per definitie zo dat een prediking waarin nadrukkelijk de donkere tonen van zonde, schuld en verlorenheid klinken, leidt tot depressieve kerkmensen die mogelijk ook nog vaker tot zelfdoding zouden komen dan anderen.
Blijft staan dat het iets ongemakkelijks heeft zo’n kwetsbare materie te bespreken aan de hand van statistieken en onderzoeken. De onderzoekers wijzen ook op de beschermende werking van de christelijke gemeenschap. De christelijke gemeente bedrijft namelijk geen statististiek, maar is geroepen pastoraat te verlenen en elkaar vast te houden. Juist dat biedt hulp aan mensen, die door welke reden dan ook, de absolute wanhoop nabij zijn.
Hebt u hulp nodig? Dan kunt u contact opnemen met Stichting 113 Zelfmoordpreventie via 0900 0113 (24 uur bereikbaar) en 113.nl
