Merwedegijzelaars met drieluik herdacht
In Sliedrecht, Hardinxveld-Giessendam en Werkendam werden zaterdag drie monumenten onthuld ter nagedachtenis aan de Merwedegijzelaars. „Ik ben blij dat hun verhaal op deze manier wordt doorgegeven aan volgende generaties.”
Kunt u iets meer vertellen over de Merwedegijzelaars?
Initiatiefneemster Anja van der Starre (53), dochter van gijzelaar Bas van der Starre uit Sliedrecht: „In de nacht van 9 op 10 maart 1944 schoot het verzet in de Biesbosch twee landwachters dood. Als represaille werden op 16 mei tijdens een razzia zo’n 600 jonge mannen uit Sliedrecht, Hardinxveld-Giessendam en Werkendam opgepakt en naar Kamp Amersfoort vervoerd. Tot 6 juli werd ruim de helft van de groep vrijgelaten. De overigen gingen op transport naar werkkampen in Duitsland. Van de gijzelaars keerden er 26 niet terug. Twee gevangenen kwamen wel thuis maar stierven in september 1945 alsnog aan de geleden ontberingen.”
Hoe verliep de onthulling?
„Het drieluik werd zaterdagmiddag in alle drie gemeenten onthuld. Voor elke plechtigheid hadden zich meer dan honderd belangstellenden aangemeld. Omdat het coronavirus weer opleeft, mochten er op elke locatie maar veertig personen aanwezig zijn. We hebben gekozen voor nog levende Merwedegijzelaars, hun naaste familie en directe nabestaanden. Mensen konden thuis meekijken via een livestream en in De Lockhorst in Sliedrecht was een zaal ingericht voor mensen die de plechtigheid met elkaar wilden beleven.” De livestream is tot nu toe 20.000 keer bekeken. Zelfs door belangstellenden uit Amerika en Canada. Daar gaat je hart van open.”
Was het een emotionele dag?
„Ik ben dankbaar dat alles goed is verlopen. Ondanks alle beperkingen en de regen die met bakken uit de lucht kwam, was het een prachtige middag. Als een van de initiatiefnemers heb ik iets gezegd over het proces om het monument te realiseren. En over het verdriet dat van generatie op generatie werd doorgegeven. De onthulling zorgde voor veel emoties. Toen was het extra moeilijk om afstand te houden. Op zulke momenten wil je elkaar even knuffelen.”
Vindt u het drieluik mooi?
„De beelden zijn prachtig. Dat geldt ook voor de symboliek. Mensen begrijpen waar die voor staat. Het drieluik van kunstenaar Richard van der Koppel gaat over verlies en verandering, over verleden, heden en toekomst. De lege sokkels staan symbool voor de mannen die niet terugkeerden. Het monument staat ook voor hoop. De figuur is kwetsbaar, maar staat overeind. Er gaat kracht van uit.”
Is uw eigen ‘zoektocht’ nu afgerond?
„Zeker, maar dat was al een tijdje het geval. De beelden zijn onthuld en een boek schrijven hoeft ook niet meer. Maar ik krijg nog steeds gegevens binnen die de geschiedenis aanvullen. En ik ga elke dag even kijken bij het monument.”
In de schijnwerpers, rubriek voor opmerkelijk regionaal nieuws