Nieuwe poging burgerinitiatief voor Europees basisinkomen
Meerdere Europese organisaties zetten zich in om een basisinkomen opnieuw op de Europese agenda te krijgen, waaronder de Nederlandse Vereniging Basisinkomen. Het burgerinitiatief neemt een jaar de tijd om de daarvoor benodigde 1 miljoen handtekeningen te verzamelen.
Het basisinkomen is volgens de vereniging een „universeel, individueel, onvoorwaardelijk” geldbedrag dat hoog genoeg is „om van te bestaan en cultureel en sociaal actief te kunnen zijn”, schrijft de organisatie.
De nu onafhankelijke vereniging is ontsprongen uit vakbond FNV en heeft nauwe banden met andere internationale organisaties en wetenschappers die zich met het basisinkomen bezighouden, zoals het Basic Income Earth Network. FNV ondersteunt het initiatief nog steeds.
Elk land moet binnen het jaar een minimumaantal handtekeningen ophalen. Voor Nederland zijn dat er minimaal 20.445. Daarnaast moeten zeven lidstaten hun minimumaantal halen. Als dat gelukt is, moet de Europese Commissie met voorstellen komen.
Het is de tweede Europese poging tot een basisinkomen. In 2013 was er ook al een burgerinitiatief, waarbij in Nederland het aantal handtekeningen ruim werd gehaald, maar in Europa strandde het op ongeveer 300.000. Op dit moment heeft het Nederlandse initiatief 118 handtekeningen opgehaald.
Volgens het burgerinitiatief helpt een basisinkomen bij een inclusiever Europa, legt Willem Gielingh uit, coördinator in Nederland. „Wereldwijd is uit alle eerdere experimenten met het basisinkomen gebleken dat mensen met een basisinkomen zich gaan inzetten voor de maatschappij.”
Vakbond FNV berekende al eens dat een basisinkomen de Nederlandse schatkist 105 miljard euro zou kosten. Het Nibud, het Nationaal instituut voor Budgetvoorlichting, becijferde dat het meer koopkracht oplevert voor mensen met lage en middeninkomens.
Experimenten met basisinkomens gaan terug tot in de jaren zeventig. De meest recente proef werd vorig jaar in Finland afgerond. 2000 werklozen kregen elke maand 560 euro, maar dat leidde er niet toe om meer te gaan werken. Wel waren de deelnemers gelukkiger.
Duitsland start volgend jaar een proef onder 120 personen die drie jaar lang 1200 euro per maand krijgen. Deelnemers aan de proef mogen boven dat bedrag extra verdienen met betaald werk. Het geld voor de proef is bijeen gebracht door particuliere donateurs onder leiding van IT-ondernemer Michael Bohmeyer.
