Het beoefenen van een evenwicht vraagt veerkracht van deze professionals. Veerkracht is de kunst in verbinding te staan met jezelf en met de persoonlijke identiteitsbronnen. Veerkracht in psychische zin is het vermogen van mensen om zich te herstellen na een gebeurtenis of periode die grote spanning met zich meebrengt. Het is nodig om de spanning op te heffen en een nieuwe balans te vinden in leven en werk. Dat maakt het tot een eigenschap die juist in deze tijd van groot belang is. Het is de kunst om momenten van kwetsbaarheid, onzekerheid en verdriet én momenten van geluk en kracht aan te nemen als een kans om te leren en om te groeien. Als mens. Dat gaat verder dan herstel van de vorige balans. Een veerkrachtig mens verandert en ontwikkelt zich door nieuwe ervaringen. Duurzame veerkracht vereist een persoonlijk ontwikkelproces.

In crisissituaties helpt het als mensen elkaar verhalen kunnen vertellen. De kracht van verhalen zit in het verwoorden van de ervaringen uit zo’n intensief beleefde tijd. Het speelt een belangrijke rol bij het verwerken om te leren het ”waartoe” te bepalen, alles een plek te geven. Dit geeft verbinding, hoop en inspiratie aan elkaar. Verhalen werken om met elkaar te leren, vertrouwen te ontwikkelen en bezieling in gezamenlijkheid te voelen. En verhalen vertellen lucht op, zo simpel is het.

Veerkracht is daarmee een kwestie van een lerende houding hebben. Het gaat erom te kunnen ‘meeveren’ met de omstandigheden en om het vermogen te kunnen herstellen van spanning en stress, zorgen en verdriet. Iemands karakter speelt daarin mee, hoe we tegen het leven aankijken. Voor de één is het glas halfvol, terwijl de ander het als halfleeg ziet. Of wie regelmatig met groot leed in de nabije omgeving te maken krijgt, kan door een teveel aan empathie daardoor overmand worden.

De Twentse hoogleraar communicatiewetenschap en psychologie Seydel deed dertig jaar onderzoek naar gezondheid, het functioneren van mensen in sociale systemen en de ontwikkeling van leiderschap. In zijn afscheidsrede in 2012 stelde hij vast dat mensen met veerkracht zeven eigenschappen bezitten. Die veerkracht bestaat uit het accepteren van de gegeven situatie, die niet te veranderen is. En dat men daar oplossingsgericht en improviserend mee omgaat. Duidelijk vindt hij ook dat mensen gericht moeten blijven op het (makkelijk) contact maken met anderen, omdat verbinding met onze naaste nieuwe energie geeft. Daarvoor is het wel nodig om elkaar en zichzelf te accepteren zoals men is. Samen kan worden gezocht naar een dieper begrip van de wereld om je heen, naar een ”waartoe”, naar een helder levensdoel voor ogen en vandaar uit naar motivatie om je in te zetten voor een hoopvolle samenleving.

Wie zich geworteld mag weten in Jezus Christus, kan in zware omstandigheden veerkracht blijven houden en verder ontwikkelen. Die accepteert de situatie en kan ernaar handelen, in afhankelijkheid stappen zettend. Dat geeft mentale veerkracht, ook al ervaren we mogelijk stress en zorgen. De middeleeuwse monnik Franciscus van Assisi bracht dit over in een gebed: „Geef me de moed om te veranderen wat ik kan veranderen. Geef me de wijsheid om te accepteren wat ik niet kan veranderen. Geef me het inzicht om het verschil tussen beide te zien.”

De auteur werkt bij de CHE en Nyenrode Business Universiteit.