De Kerk van Almachtige God is in 1989 ontstaan uit een onafhankelijke huisgemeente in China. Een jonge vrouw, Yang Xiangbin (1973), bezocht regelmatig de diensten en voelde zich steeds meer spreekbuis van Jezus. Ze werd gezien als de (tweede) incarnatie –vleeswording– van Jezus Zelf. „Mensen kwamen tot het besef dat God vlees geworden was en dit de verschijning van Christus was”, zo verhaalt de beweging op haar website.

Onder degenen die haar accepteerden, was voorganger en echtgenoot Zhao Weishan, van wie algemeen wordt aangenomen dat hij in 1991 de beweging oprichtte. De oorspronkelijke Chinese naam, ”Bliksem van het Oosten” (Eastern Lightning in het Engels), is afkomstig uit Mattheüs 24:27: „Want gelijk de bliksem uitgaat van het oosten, en schijnt tot het westen, alzo zal ook de toekomst van den Zoon des mensen wezen.” De ‘kerk’ gebruikt de tekst wel om te onderbouwen dat Jezus al is teruggekomen, en wel in China.

Toch wordt in officiële documenten de naam Yang Xiangbin nooit genoemd, zegt een woordvoerder desgevraagd. „De Kerk van Almachtige God noemt nooit de menselijke naam van de vleesgeworden God, uit respect voor God en omdat niet de menselijke openbaring het centrum van onze boodschap is.”

De Chinese regering beschouwt de kerk als een ”xie jiao” (criminele religieuze sekte) en vervolgt haar streng, tot op de dag van vandaag. In de jaren negentig vluchtten Weishan en Xiangbin naar Amerika en wonen nu in New York.

Drie werkfasen

Een van de belangrijkste leerstellingen van de beweging –naast de tweede incarnatie van Christus in de gedaante van een vrouw– is het „managementsplan” van God voor de redding van de mensheid, in drie werkfasen: het tijdperk van de wet, dat van de genade en dat van het Koninkrijk. Het eerste is grofweg het Oude Testament. Hierna volgt Jezus’ genadetijdperk: het christendom. Echter, Jezus’ kruisdood en opstanding waren wel genoeg voor vergeving, maar niet genoeg voor het overwinnen van de zonde. Daarvoor is nu het derde tijdperk aangebroken: het tijdperk van het Koninkrijk. De Bijbel is het boek waarin Gods plan voor het tijdperk van de wet en het tijdperk van de genade wordt uitgedrukt, maar in het geschrift ”Het Woord verschijnt in het vlees” van de Kerk van Almachtige God zou de Heilige Geest onderwijs geven voor het tijdperk van het Koninkrijk.

Sinds de kerk in 2016 in Nederland werd ingeschreven, is het werven van nieuwe leden in volle gang. Tal van christenen, voorgangers en kerken zijn al benaderd door leden van de beweging. De Kerk van Almachtige God is overigens alleen bereikbaar via 06-nummers en een e-mailadres.

Het Meldpunt Sektesignaal heeft geen meldingen gehad van ongeoorloofde praktijken van deze beweging, laat woordvoerder Karin Krijnen desgevraagd weten. In China is wel sprake geweest van een moord op een onwillige bekeerling, maar het is de vraag of de dader een echte aanhanger was van de kerk. „Al staat deze beweging bekend om haar actieve ronselingspraktijken via onder meer fake accounts, je kunt niet spreken van een sekte”, aldus Krijnen. „We hebben niet één negatief telefoontje over hen binnengekregen.”

Meldingen van verstuurde berichten met filmpjes en teksten over de kerk komen uit het hele land. Ds. A. Th. van Olst uit Antwerpen heeft inmiddels veel berichten van de groep moeten verwijderen. „Nu ben ik er alert op: geen mensen met Chinese namen meer, of zeker even kijken of ze op hun eigen site geen berichten van de beweging hebben staan.”

Jan Bayense, evangelist in Kerkrade, schat dat hij zo’n twintig vriendschapsverzoeken vanuit de beweging op Facebook heeft gehad. „Tot mijn verbazing hebben ze altijd een aantal gemeenschappelijke vrienden, meestal evangelisten of predikanten. In Kerkrade zelf kom ik hen niet tegen. Het is vooral op Facebook.”

Overdreven

Een woordvoerder van de Chinese kerk in Nederland, die anoniem wil blijven, zegt desgevraagd dat de kerk „erg negatieve” ervaringen heeft met de Nederlandse media. „De meeste van onze leden zijn asielzoekers uit China en we voelen dat we ons in ons gastland in een delicate situatie bevinden. Dit verklaart dat we de media met bepaalde reserves benaderen. Onze kerk in Nederland is gesticht omdat sommigen van ons China moesten ontvluchten vanwege het acute gevaar van arrestatie.”

En het verwijt dat de kerk in Nederland via Facebook infiltreert?

„De meeste van onze leden hebben een account op Facebook, maar niet onder eigen naam, om onze familieleden in China niet in gevaar te brengen. We kunnen slechts kleinschalige evangelisatieactiviteiten via internet ondernemen. We ontmoeten elkaar in onze eigen huizen en hebben geen eigen kerkgebouw, zoals in Amerika en Zuid-Korea, waar het aantal leden veel groter is.”

De woordvoerder heeft de indruk dat verschillende journalisten in Nederland „hun huiswerk niet goed gedaan hebben” bij het bestuderen van de kerk. Hij noemt diverse artikelen in wetenschappelijke tijdschriften in Amerika en Engeland. „Deze geleerden spreken over nieuwe religieuze bewegingen en niet over sekten of cultische groepen omdat dat stereotypen zijn. We zijn het niet met alle conclusies van de geleerden eens, maar zij geven tenminste een eerlijk beeld van onze geloofsvoorstellingen. Met alle respect, al de ophef over onze aanwezigheid in Nederland is een beetje overdreven. We zijn een erg kleine gemeenschap, met een gering aantal Nederlandse bekeerlingen.”