De minister schrijft in een donderdag verstuurde brief aan de Tweede Kamer dat de Wet op de lijkbezorging „niet meer geheel aansluit bij de behoeften en wensen van de maatschappij.” Haar voornemen is om de wet te actualiseren.

Ollongren gaat advies vragen aan de Gezondheidsraad over alternatieven voor begraven of cremeren. Uit onderzoek blijkt dat resomeren op draagvlak onder de bevolking kan rekenen. Bij deze ”natte crematie” wordt het lichaam voor een groot deel opgelost in een vloeistof met chemische stoffen. De Gezondheidsraad moet adviseren over de „wenselijkheid, aanvaardbaarheid en toelaatbaarheid” van resomeren en andere technieken van lijkbezorging.

Tarwekorrel

De hervormde emeritus predikant ds. P. Vermaat (79) publiceerde regelmatig over rouwverwerking en de omgang met de dood. De Veenendaalse predikant is kritisch ten opzichte van resomeren. „Het is, evenals crematie, in strijd met de zorgvuldigheid in de omgang met het menselijk lichaam die je in de Bijbel vindt.”

Volgens ds. Vermaat betekenen alternatieve vormen van lijkbezorging „een verlies van het juiste zicht op de mens als kroon op Gods schepping. Teveel wordt het lichaam tegenwoordig gezien als alleen materie; iets waarvan de waarde na het sterven verdwijnt. Dan moet je zo snel mogelijk van het lichaam af zijn.”

De predikant ziet de ontwikkelingen in een breder perspectief. „Zo wordt in rouwadvertenties steeds meer gesproken over een afscheidsdienst, alsof met het lichaam ook de geest van de mens weg is. Maar de profeet Jesaja spreekt over namen die bewaard worden bij God. Daarom zijn ook wij verantwoordelijk voor de bewaring van het lichaam, voor zover wij dat kunnen.”

Ds. Vermaat pleit om die reden voor begraven als „enige vorm van lijkbezorging die je in de Bijbel terugvindt. Dat is het zaaien van het lichaam in de aarde als een tarwekorrel.”

Voorstanders van resomeren wijzen erop dat de methode milieuvriendelijk is. De predikant is daar niet van overtuigd. „Het is nog niet bewezen dat de vloeibare restanten niet schadelijk zijn voor het milieu. Dit argument klonk ook over crematie, maar ook daarvan klinkt nu steeds vaker dat het uitstrooien van de as niet onschadelijk is.”

Onderzoeksinstituut TNO voerde in 2018 een veiligheidsanalyse uit naar resomeren. Opdrachtgever was uitvaartorganisatie Yarden. Het rapport stelt dat „geen negatieve effecten worden verwacht” bij het zuiveren van de overgebleven vloeistof na resomatie. Tegelijk stellen de onderzoekers dat de impact bij grotere hoeveelheden vloeistof groter is en „opnieuw dient getoetst te worden.”

Ds. Vermaat plaatst een kanttekening bij de rol van uitvaartondernemingen. „Zij dringen steeds meer aan op alternatieve vormen van lijkbezorging. Niet uit principiële overwegingen, maar om bij de tijd te blijven en alternatieven te kunnen bieden.”

Confronterend

Naast het onderzoek naar resomeren wil de minister ook meer ruimte bieden om af te wijken van de regel dat cremeren of begraven tussen drie en zes dagen na het overlijden moet plaatsvinden. Joden en moslims willen op grond van hun traditie hun overledenen zo snel mogelijk begraven.

Verder gaat de minister regelen dat nabestaanden in de toekomst de as van hun dierbare eerder mogen ophalen bij het crematorium. Nu kan dat pas na een maand. D66 kwam afgelopen jaar met het voorstel om nabestaanden de mogelijkheid te bieden om de as meteen na de crematie mee naar huis mogen nemen. Maar dat kan volgens de minister niet.

De minister gaat het woord lijk schrappen van de verklaring van overlijden. Die zal ze vervangen door een minder confronterende term.