Ramen zemen is in Nizjni Tagil zinloos
Van een afstandje lijkt het alsof Nizjni Tagil in brand staat. Een vieze, zure smog hangt boven de stad. De rokende schoorstenen van de Oeral zijn hier adembenemend, letterlijk.
Wat bij het naderen van Nizjni Tagil direct opvalt, is de kleur van de lucht. De ene fabriekspijp stoot blauwgrijze rook uit, de andere donkerrode rook. „Vroeger was het nog erger”, zegt Ljoedmila Piljoek. „Als kind had ik altijd een vieze smaak in mijn mond en mijn haar stonk. De lucht had hier alle kleuren van de regenboog.”
Nizjni Tagil is bezaaid met fabrieken. Piljoek noemt er een paar: OeralVagonZavod, Domni Kombinat, KoksoChim en ook ChimPlast. „Ze gooien allemaal roet in het eten, letterlijk. Gelukkig hebben ze nu filters op die schoorstenen gezet.”
Piljoek woont al heel haar leven in Nizjni Tagil en geniet van het leven daar. Ze werkte in een fabriek die aanhangwagens maakte, maar is inmiddels met pensioen. Piljoek heeft naar eigen zeggen geen last van de uitstoot. „Het is al lang niet zo erg meer als vroeger, en als ze nu de bedrijven zouden sluiten, waar moeten mensen dan naar toe?”
De laatste jaren zíjn veel fabrieken gesloten. En trokken er veel mensen weg omdat er geen werk was. Het gevolg is dat burgers terug verlangen naar de tijd dat Nizjni Tagil op z’n vuilst was, want toen was er werk en verdiende men veel.
In Nizjni Tagil worden onder andere legertanks gebouwd. „Toen ik er woonde zag ik hoe ’s nachts met tanks de weg sneeuwvrij werd gemaakt”, vertelt de 26-jarige Kristina Roeskig. Ze verhuisde op haar vijftiende al naar Jekaterinburg, zo’n 130 kilometer verderop. „Ik ben blij dat ik er weg ben. Ik had vaak last van allergische reacties op de vervuilde lucht. In Jekaterinburg is de lucht ook niet schoon, maar stukken beter dan in Tagil. Mijn oma woont er nog steeds en heeft last van haar longen. Ik weet wel hoe dat komt.”
Ramen
De oma van Roeskig heeft een gezellig appartementje in Nizjni Tagil. Op een kast staan enkele iconen van Maria met Jezus. Oma woont op korte afstand van een fabriek die onder andere magnesium uitstoot. „Het heeft geen zin om hier de ramen te wassen”, zegt de oude vrouwt, die nauwelijks meer buiten komt. „Binnen een paar dagen zit er weer een dikke, vieze laag aanslag op de ramen.”
Met of zonder filters op de schoorstenen, ziek worden de mensen er sowieso, alleen al omdat er ruim 600 fabrieken in Nizhni Tagil staan, waaronder zwaar vervuilende chemische, metallurgische productiebedrijven. Er is zelfs een asbestfabriek.
De leeftijdsverwachting in Nizjni Tagil ligt intussen ver onder het landelijk gemiddelde. De helft van de mannen wordt niet ouder dan zestig jaar, terwijl dat getal landelijk op 67 ligt. Vrouwen in Rusland worden gemiddeld vier jaar ouder dan de vrouwen in Nizjni Tagil.
Engelen
Anton Tjemnikov ruikt de vieze lucht al lang niet meer. Hij kwam zeventien jaar geleden in Nizjni Tagil wonen, en werkte zelf ook lange tijd in de Oeral Wagon Fabriek. Tjemnikov is christen en vindt het belangrijk om in Nizjni Tagil te wonen: „We zouden hier elk moment weg kunnen, mijn ouders zijn ook al verhuisd naar het zuiden van het land. Maar er moet toch iemand de mensen hier over Jezus vertellen? We bidden intussen iedere dag tot God dat Hij Zijn engelen stuurt om de longen van onze kinderen te beschermen.”
Dit is het derde deel in een serie reisverhalen over de Oeral.