Sinds het jaar 1990 werkt Frank van der Maas in het buitenland. Als verpleegkundige heeft hij in de loop der jaren voor verschillende organisaties gewerkt. In 1996 richtte hij de stichting CBR Effata op. Deze stichting –voluit Community Based Rehabilitation Effata– zet zich in de Afrikaanse landen Nigeria en Guinee-Bissau in voor kinderen en jongeren met een lichamelijke beperking.

Verhalen

„In de tijd dat ik naar het buitenland vertrok was er nog geen e-mail, en gelegenheid om te bellen was er ook bijna niet. De eens in de twee jaar dat ik in Nederland kwam, moest ik dus benutten om mijn verhalen aan mijn ouders vertellen. Die konden echter geen touw vastknopen aan alle losse verhalen”, vertelt Van der Maas op een zonnige middag. Een aantal jaar geleden begon hij met het opschrijven van alle verhalen, zodat zijn ouders alsnog mee konden leven met alles wat hij in het buitenland meemaakte.

Al snel kreeg Van der Maas de vraag om zijn verhalen te publiceren in een boek. „Dat heb ik gedaan. Mensen krijgen zo een inkijkje in mijn leven en werk, maar vooral wil ik hun iets vertellen over de jongeren die ik in mijn werk tegenkom, en over de trouw van God, Die ons in alles heeft geholpen. Dat verhaal is zeker nog niet af; ik heb nog steeds iets bij te dragen. Je kunt daarbij gaan redeneren over dat je ouder wordt, maar je kunt ook gewoon kijken waar je nodig bent.”

Toch is het schrijven voor Van der Maas meer dan alleen een manier om mensen mee te laten lezen met zijn leven of kennis te laten maken met het werk van stichting CBR Effata. „Voor mezelf is het ook een manier van verwerken. Je maakt zo veel dingen mee waar je op het moment zelf niet zo bij stilstaat, maar achteraf moet je het wel allemaal verwerken.”

Zeker tegenslag en teleurstelling grijpen erg in, aldus Van der Maas. Hij lijkt even compleet verzonken in zijn eigen herinneringen als hij vertelt over Ejike, een dove jongen die ruim tien jaar geleden overleed.

Enthousiast

Het allerliefst zou Van der Maas met zijn boek mensen enthousiast maken voor het werk in het buitenland. „Veel Nederlanders gaan niet in het buitenland werken omdat ze zich er niets bij kunnen voorstellen. Ik wil vertellen hoe het er echt aan toe gaat. Dat sommige mensen hun kinderen niet kunnen helpen omdat er gewoonweg geen geld is. Dat kun je je in Nederland moeilijk voorstellen.”

Van der Maas zet zich veel in voor het werk onder dove kinderen. „Ik krijg vaak de vraag of er dan in Afrika zo veel meer doven zijn dan in Nederland. Mensen beseffen niet dat er daar veel minder basiszorg is, en dat er veel kinderen doof worden door complicaties bij hersenvliesontsteking en kinderziekten.”

Inclusieve school

CBR Effata zoekt kinderen met een handicap op in de dorpen, om hen daar ter plekke te helpen. „Als dat niet lukt, komen ze bij ons wonen. Vaak zijn er niet genoeg voorzieningen of is er niet genoeg kennis in de dorpen, zeker als het om dove kinderen gaat.”

De stichting heeft twee lagere scholen en een middelbare school waar kinderen met en zonder handicap gezamenlijk les krijgen.

Kinderen die bij CBR Effata op school zitten, blijven als het even kan thuis wonen, benadrukt Van der Maas. „En als dat echt niet kan, verblijven ze in gastgezinnen. Het team van CBR Effata is gericht op de dorpsgemeenschappen, zodat de mensen daar ook leren zien dat dove kinderen net zo veel kunnen als de horende kinderen.”

Het werk van de stichting maakt veel verschil om het stigma rond dove kinderen te doorbreken, vertelt Van der Maas. „Vaak vroegen mensen uit schaamte of bijgeloof geen hulp voor hun kind met een handicap. Nu worden deze kinderen als rolmodellen gezien.”

Vergeten

Het belangrijkste effect van het werk van de stichting ziet Van der Maas in de dove jongeren die voor het eerst de Bijbel kunnen lezen. „Zij hebben Gods Woord echt nog nooit gehoord! Ze zuigen het Evangelie op als sponzen. De cijfers laten zien dat maar 10 procent van de doven in Afrika naar school gaat, en dat maar 2 procent het Evangelie hoort. Ze zijn wat dat betreft een vergeten bevolkingsgroep.”

Van der Maas droomde er in zijn jeugd al van om naar het buitenland te gaan. Zeker in het werk bij CBR Effata ziet hij hoe hij verschil kan maken. „Het taboe is van kinderen met een beperking af. Dat zou ik over heel de wereld wel willen bereiken. Het is prachtig om te zien dat de vonk overslaat, dat mensen zich realiseren dat mensen met een handicap ook waardevol zijn. Ze krijgen een plekje in de maatschappij. We hebben nu een dove godsdienstleraar die lesgeeft aan horende kinderen. Voor die jongen hebben we echt geploeterd, maar nu is de cirkel rond.”