Laat school eigen gezicht behouden
Werk als scholen samen aan onderwijs door goed leiderschap, maar waarborg de eigenheid, reageren schooldirecteuren van een samenwerkingsverband.
Recent hebben de bestuurder en medewerkers van VGS relevante bijdragen geschreven (RD 17-9, 21-9) over de schoolleider en bestuurlijke schaal van scholen. Zij nodigen uit om praktijkverhalen te delen. Dit willen we graag doen, omdat goed reformatorisch onderwijs ons hart heeft!
Schoolleiders hebben een gevarieerde baan en een complexe taak. Hierbinnen worden drie rollen onderscheiden: onderwijskundig leider, persoonlijk leider en beheersmatige manager. De uitvoering vraagt om een goede balans. Verbindend tussen deze rollen is het welbevinden van alle kinderen, het onderwijs(ondersteunend) en leidinggevend personeel en hun persoonlijke en professionele ontwikkeling. Leiderschap op grond van Gods Woord is dienstbaar zijn aan de school ten behoeve van vorming en ontwikkeling van onze kinderen. Het is ook richting geven aan de school en zijn ontwikkeling. Leiderschap op grond van Gods Woord is de juiste mensen op de juiste plaats inzetten ten dienste van de ander.
Wat is er waardevoller voor onze kinderen, gezinnen, gemeenschap en maatschappij om hier in alle bescheidenheid vanuit het hart dienstbaar aan te mogen zijn? Wat een opdracht om reformatorisch onderwijs via de middelen samen in stand te houden. Neem je verantwoordelijkheid en denk er biddend over na of er een taak voor jou ligt. We hebben identificatiefiguren nodig die vanuit innerlijke overtuiging onze scholen leiding willen geven!
Rolzuiverheid
We realiseren ons dat op kleine(re) scholen leidinggeven anders is georganiseerd dan op grote(re) scholen. Voor een kleine(re) school is de schoolleider heel direct betrokken bij het dagelijks leidinggeven aan mensen en vakinhoud. Hierdoor is er minder ruimte voor bestuurlijke taken. Op een grote(re) school kunnen taken meer worden verdeeld door inzet van teamleiders of andere functionarissen.
Wat de omvang ook is, het is belangrijk om na te denken over goed onderwijskundig leiderschap, waarbij de drie genoemde rollen op een goede wijze zijn belegd binnen de school en/of in samenwerking met een andere school. Ook hiervoor geldt: bied de juiste mensen de juiste plaats of geef hierin perspectief, dan floreert iedereen. Doen wat bij je past, geeft enthousiasme en energie!
Op steeds meer scholen is of wordt de directeur directeur-bestuurder. Dit vraagt om een andere rol en andere inrichting van het leiderschap. Het is goed om vanuit dit besef tijd en ruimte te nemen en elkaar te steunen in dit proces. Wat kan hier op positieve wijze aan bijdragen? Het open en eerlijke gesprek over rolzuiverheid: de toezichthouder adviseert, de directeur-bestuurder beslist en de dagelijkse leiding voert uit. Zeker voor kleine(re) scholen vraagt dit om doordenking, omdat twee rollen bij één persoon belegd zijn. Als we hierover in dialoog blijven en ons verantwoorden, is het een dagelijks plezier om samen voor goed onderwijs te mogen gaan. Onze kinderen en hun leerkrachten groeien ervan. Ook in dezen geldt: bid en werk!
Eigen gezicht
Vragen bovenstaande en andere ontwikkelingen om bestuurlijke schaalvergroting? Als we het vanuit onze regio bekijken, zijn we er sterk voorstander van dat iedere school zijn eigen gezicht heeft en dat we samenwerken waar kan.
Binnen Vebakowosz, een samenwerking van negen reformatorische basisscholen in de regio West-Gelderland en Oost-Utrecht, functioneren naast een directieoverleg diverse netwerken en vormen van samenwerking. In dit verband zoomen we even in op het directieoverleg. Thema’s die de drie rollen van de schoolleider raken staan geagendeerd, zowel ter bezinning en bespreking als in andere werkvormen zoals intervisie. Onze besturen hebben een lerend netwerk waarin ruimte is voor ontmoeting, bezinning, sparren en doordenking van hoe we van betekenis kunnen zijn voor elkaar. Alle betrokkenen ervaren de meerwaarde van samenwerking en kunnen hierdoor vol enthousiasme leiding blijven geven aan de eigen school. Samen voor eigen school. Samenwerken waar kan met behoud van eigenheid.
Een eigen gezicht van de school vinden we belangrijk. De school staat in een bepaalde gemeenschap, heeft zijn eigen voorgeschiedenis en op en rond de school is een bij deze school passende cultuur. Het is belangrijk om dit te behouden en te versterken. Afstemmen op de eigenheid is goed voor de kinderen en hun ouders, het personeel en de leiding. Dit vergroot en versterkt de betrokkenheid intern en draagt bij aan de herkenbaarheid, zowel naar binnen als naar buiten. Door goede samenwerking is er ruimte om blijvend te werken aan de eigenheid van iedere school in de eigen gemeenschap. Zo staan en gaan we samen voor goed onderwijs.
De auteurs, Jan Pieter Bakker (directeur Voetiusschool, Doorn), Arno Bronkhorst (directeur-bestuurder De Wittenberg, Scherpenzeel) en Bart Paanstra (directeur Rehobothschool, Kootwijkerbroek), participeren binnen Vebakowosz.
