Samenwerken in de Koningskerk in Deventer
Drie gereformeerde kerken in Deventer (3Gk) hebben eind april officieel hun nieuwe kerkgebouw in gebruik genomen. De voormalige Maria Koninginkerk heet voortaan Koningskerk.
In het nieuwe gebouw van de samenwerkingsgemeente van de christelijke gereformeerde kerk, de gereformeerde kerk vrijgemaakt en de Nederlands gereformeerde kerk is veel te zien. De voorwand van de nieuwe aanbouw bestaat grotendeels uit glas. „We willen transparant zijn voor de buurt”, zegt gemeentelid Jellien van de Wetering. „We willen de mensen in de wijk bij de kerk betrekken.”
Er is hard gewerkt om het voormalige rooms-katholieke kerkgebouw in orde te maken voor de protestantse eredienst. Bert Molenaar, lid van de bouwcommissie, laat een paar foto’s zien van hoe het was. Er stonden banken in de kerkruimte, er waren heiligenbeelden en biechthokjes. Maar het meest opvallend was een enorme afbeelding van Maria in goud op de muur bij het vroegere hoofdaltaar. Die is nu weggewerkt achter een muur. De biechthokjes zijn verdwenen, evenals de banken. Er staan nu stoelen, 750 in totaal. De kerkzaal is op diverse plaatsen –bij het podium en bij de pilaren– in een lichte kleur gestuct.
Sommige rooms-katholieke elementen zijn nog aanwezig. Voor een groot verlicht kruisbeeld, dat ergens in het gebouw gevonden werd, staat een altaar. De tabernakel, waarin de hostie bewaard werd, hangt aan de muur. „We hebben de pastoor moeten beloven dat we de sleutel zouden weggooien en het kastje nooit zouden openen”, zegt Molenaar.
Aan de linkerzijde van het podium hangt de zogenoemde godslamp van de vroegere kerkgemeenschap, de lamp die altijd moest branden als teken van Gods aanwezigheid. En zowaar, in een zijgang hangt het beeld van de heilige Antonius. „Wij hebben één beeld willen behouden als herinnering aan het verleden”, zegt Molenaar. „Maar dan niet op een opvallende plaats. We zijn protestanten.”
Er is nog een opvallend element. Op een altaar aan de linkerkant, dat ook is overgenomen, staat een menora, de Joodse zevenarmige kandelaar. „Die komt uit de voormalige synagoge, waar de christelijk gereformeerden vroeger kerkten”, zegt Molenaar.
De kerkzaal telt ook moderne elementen. Op een groot breed podium, gemaakt van de oude banken van de Maria Koninginkerk, staan de muziekinstrumenten van de band die de zondagse diensten begeleidt. Het orgel staat aan de andere kant van de kerk. Verder is er een regietafel en hangen er op diverse plaatsen schermen in de kerk. Molenaar: „Die zijn er niet alleen voor de liederen, maar ook om bijvoorbeeld de doopbediening beter te kunnen volgen.”
Achterin de kerk is een ruimte waar de vertaler zit. Hij doet zijn werk voor de bezoekers van een nabijgelegen asielzoekerscentrum. Ze kunnen hier een koptelefoon krijgen en zo de vertaalde dienst volgen.
Nog verder naar achteren is een afgezonderde ruimte, de Maria- of bidkapel, die voor verschillende doeleinden kan worden gebruikt. „Men kan hier bidden, bijvoorbeeld na de dienst. De kapel kan ook gebruikt worden als opbaarruimte, in eerste instantie voor de eigen kerkelijke gemeente. Dat kan later mogelijk uitgebreid worden als voorziening voor de buurt”, aldus Molenaar.
Vroeger stond Deventer bekend als een socialistische stad, als „Moskou aan de IJssel.” Van de Wetering weet niet of Deventer seculierder is dan andere steden, maar ze constateert wel dat het aantal „Bijbelgetrouwe” christenen de laatste jaren toeneemt. „Er zijn diverse evangelische gemeenten die groeien, net als onze gemeente. We zijn een gemeente met veel jonge gezinnen, veel jongeren en veel kinderen. We willen ons geloof in de buurt zichtbaar maken. Daarom heeft de gemeente bewust gekozen voor een plek in een woonwijk. We willen er zijn voor God, voor onze kerkleden, maar ook voor de mensen hier in de buurt. De Koningskerk, de kerk van Christus, is niet alleen van ons.”
Landelijke primeur voor 3Gk Deventer
De samenwerkingsgemeente van de christelijke gereformeerde kerk, de gereformeerde kerk vrijgemaakt en de Nederlands gereformeerde kerk te Deventer ontstond in 2009. De samenwerking tussen deze drie kerken was een landelijke primeur. „De samenwerking is intussen zo vanzelfsprekend dat we meestal niet meer weten uit welk kerkverband iemand komt”, zegt Jellien van de Wetering. Dat geldt niet voor de kerkenraad. Die is samengesteld uit de drie bloedgroepen. De kerkenraadsleden leggen niet alleen verantwoording af aan de gemeente, maar ook aan de drie eigen kerkverbanden.
De gemeente begon in 2009 met ongeveer 900 leden en telt nu 1100 leden. Eerst kwamen die bijeen in een schoolgebouw. Sinds 22 april kan men terecht in de Koningskerk.