Theologenblog: Vakantietafel als voorproefje van Gods koninkrijk
Arco den Heijer
Er is een verbinding tussen onze vakantieontmoetingen met andere christenen en het messiaanse feestmaal in Gods koninkrijk, schrijft Arco den Heijer.
Terwijl u dit leest verblijf ik ergens tussen Brugge en Gent, in een vakantiehuis met een groep vrienden. Elk jaar garantie voor veel plezier, goed eten en pittige discussies. De groep vertegenwoordigt allerlei smaken Nederlands protestantisme en dat levert mooie gesprekken op. Over van alles natuurlijk, maar ook over hoe je als christen in het leven staat, wat je gelooft en hoe je de Bijbel leest. Voor dit jaar werd in de app-groep vast een voorzet gegeven om Genesis 1-3 weer eens op het menu te zetten, naar aanleiding van het recent verschenen boek van prof. Gijsbert van den Brink. Of dat ook een geestelijk opbouwend gesprek wordt moeten we nog even afwachten, maar hoe dan ook is het mooi dat je zo’n gesprek – waarbij de meningen flink uiteenlopen – kunt voeren terwijl je met elkaar om één tafel zit en hetzelfde Vlaamse kloosterbier drinkt. En het is ook mooi dat er altijd mensen zijn die zich wat minder in de discussie mengen, maar juist sterk zijn in de nazorg.
Oecumenische ontmoeting op vakantie. Het kan natuurlijk ook in een andere vorm: een reis van Beter Uit, met uw gezin naar een Nederlandse kerkdienst in het buitenland of een ontmoeting in een plaatselijke kerk. De gunfactor is hoog in vakantietijd. Andere accenten in de preek, een alternatieve vorm van avondmaal vieren, een informelere of juist een hoogliturgische vorm van kerk-zijn: op vakantie kun je er eens aan proeven zonder het meteen helemaal te hoeven omarmen. De vakantie staat buiten de tijd, is een vrijplaats waar alles wat anders is vrijblijvend en tijdelijk blijft. Dat maakt het tegelijk lastig om die positieve instelling thuis vast te houden.
Toch kan het juist als vrijplaats ook een oefenplaats zijn. Niet zozeer een oefenplaats in het relativeren van verschillen, want daarmee wint de ontmoeting doorgaans niet aan diepgang. Een goed gesprek begint ermee dat je zelf weet waar je staat en wat de kracht van je eigen traditie is. Wel een oefenplaats tegen de argwaan („ze zeggen wel dat ze zich baseren op de Bijbel, maar…”), tegen de karikatuur (zijn ”horizontale” preken echt zo oppervlakkig?) en tegen neerbuigendheid.
Nog even terug naar die tafel waaromheen mijn vakantie zich deze week zal afspelen. Een Joodse wijsheid stelt: „Als er drie eten aan één tafel en daaraan spreken over de Thora, dan is het alsof zij eten van de tafel van de Eeuwige, gezegend zij Hij, zoals geschreven is, ”En Hij zei tot mij: Dit is de tafel die voor het aangezicht van de Heere zal zijn.”” (Ezechiël 41:22). Er is een verbinding tussen de tafel in de tempel van Jeruzalem en de tafel waaraan leerlingen van Mozes spreken over Gods geboden die leven geven. Er is ook een verbinding tussen die tafel in het vakantiehuis en de tafel in de kerk, waar leerlingen van Jezus over heel de wereld het brood en de wijn aangereikt krijgen als broeders en zusters, als vrienden.
En er loopt een lijn naar de tafel in Gods koninkrijk, waar het messiaanse feestmaal wordt klaargemaakt. Ook voor dat feest mogen onze vakanties een oefenplaats zijn. Want één ding is zeker: aan die tafel zullen niet alleen mensen aanliggen met wie u het hier op aarde altijd eens was.
Fijne vakantie!
Arco den Heijer is promovendus Nieuwe Testament aan de Theologische Universiteit Kampen. Hij schrijft dit artikel als lid van de gezamenlijke onderzoeksgroep BEST (Biblical Exegesis and Systematic Theology) van de Theologische Universiteiten in Apeldoorn en Kampen.