Allemaal leuk en aardig hoor, een middagje op een neer huppen op een springkussen. Maar dit jaar moet er eens wat anders gebeuren, dachten de organisatoren van Buitenspeeldag De Banne. Dus gaan kinderen woensdagmiddag in de Amsterdamse speeltuin Zeelsag niet op kousenvoeten de lucht in, maar verbruiken ze hun energie met hutten bouwen, smoothies bereiden, pijl-en-boogschieten en balanceren. Ouderwets ontmoet nieuwerwets tijdens de buitenspeeldag in de hoofdstad. Telefoons thuis laten graag, want het gaat deze woensdagmiddag om bewegen en samen actief zijn.

In ruim duizend Nederlandse buurten vinden woensdagmiddag activiteiten plaats. En dit zijn dan alleen nog maar de evenementen die bij de organisatie van de Buitenspeeldag (stichting Jantje Beton en televisiezender Nickelodeon) zijn aangemeld. Ooit, negen edities geleden, werd deze dag in het leven geroepen om aandacht te vragen voor voldoende speelplekken. „Nu richten we ons meer op het belang van buitenspelen”, zegt woordvoerder Yvette de Vries.

Eigen fantasie

De Vries somt de voordelen op. „Het is goed voor de motoriek en de sociale ontwikkeling. Buiten leren de kinderen echt met vallen en opstaan. Ze klimmen, vallen, springen ergens vanaf, leren conflicten oplossen en gebruiken vooral hun eigen fantasie. De dingen die ze doen, worden niet bedacht door school of de opvang. Ze maken hun eigen regels. Diverse onderzoeken bevestigen het belang daarvan. Om nog maar te zwijgen van het tekort aan vitamine D dat kinderen ontwikkelen als ze vaak binnen zitten. Tachtig procent beweegt onvoldoende, één op de vijf speelt hooguit één keer per week zonder toezicht buiten.”

De tiende buitenspeeldag is vanzelfsprekend een mijlpaal. Maar geen reden om tevreden achterover te leunen, zegt De Vries. „Zolang kinderen te weinig buiten spelen en sommige gemeenten bij de inrichting van wijken onvoldoende rekening houden met de jeugd, hebben we nog genoeg te doen. Ook het ideaalplaatje van de buitenspeeldag, waarbij het hele land in één grote speelplek verandert, is nog ver weg. Want het is onze intentie dat je één dag per jaar echt niet om de spelende kinderen heen kunt.”

Gelukkig gebeurt er genoeg positiefs. Volgens De Vries zien steeds meer partijen de relevantie in. Links en rechts haken bedrijven bij initiatieven aan. Zo organiseren 170 filialen van een bekende supermarktketen dit jaar activiteiten voor de kinderen uit hun buurt.

Hoe gemeenten ermee omgaan? „Wisselend. Sommige geven makkelijk vergunningen af om een straat af te zetten en kennen zelfs subsidies toe. Bij andere gaat dat helaas nog moeizamer.”

In Baarn wordt het woensdag in elk geval groot feest. Sportverenigingen, bedrijven, scouting en lokale stichtingen hebben de handen ineen geslagen en geven de kinderen woensdag een bucketlist buitenspelen mee. In de hoop dat ze nieuwe dingen ontdekken, van broodjes bakken tot parcoursen afleggen en buiten schilderen. De organisatoren verwachten zo’n 400 kinderen. In het Gooi ontkom je woensdag niet aan de kinderpret.