De woonkamer van hun huis aan de Molenstraat in Nederhemert, het dorp in de Bommelerwaard waar ds. Oomen zijn jeugd doorbracht, ruikt naar verf en nieuwheid. Her en der staan nog enkele onuitgepakte verhuisdozen.

Het echtpaar Oomen keerde begin deze maand na veertien jaar terug uit Malawi. En die overgang is wel even wennen, zegt mevrouw Oomen. „Onze zoon trouwde twee weken geleden en woont nu in Dordrecht. Maar we hebben nog geen tijd gehad om zijn huis te bekijken. Onze dagen zitten vol met afspraken en verplichtingen. Er moet zo veel in Nederland.”

Ds. Oomen was in Malawi zendingspredikant namens de Hersteld Hervormde Kerk en ondersteunde de Reformed Presbyterian Church (RPC). Dit kerkverband met 220 gemeenten, voornamelijk op het platteland, telt zo’n 18.000 leden.

Ds. Oomen gaf theologische toerusting aan ouderlingen en diakenen. Ook hielp hij gemeenten om het kerkelijke leven te ordenen naar de principes van het gereformeerde kerkrecht. „Gemeenten functioneerden als losstaande groepen. Vaak maakte één voorzitter de dienst uit. Ik heb me ingezet voor het opzetten van een presbyteriale kerkstructuur met een kerkorde waarbij nu elke gemeente wordt bestuurd door een commissie van vijf ouderlingen. Er vindt nu ook geregeld een classis- en synodevergadering plaats.”

De zendingspredikant was nauw betrokken bij de oprichting van een Bijbelschool waar studenten worden opgeleid tot evangelisten en predikanten. „De RPC telt slechts twaalf voorgangers en achttien lerend ouderlingen. Er is een groot tekort aan godvruchtige leraars. De jonge kerk staat nog wankel in haar schoenen en heeft behoefte aan leiders die de vreze des Heeren kennen en in hun levenswandel een voorbeeld zijn.”

Het kerkverband groeit snel. In ruim tien jaar tijd is het aantal gemeenten meer dan verdubbeld. Maar dat betekent volgens ds. Oomen niet dat al die nieuwe leden ook tot geloof zijn gekomen. „Driekwart van de inwoners noemt zich christelijk, maar de meesten gaan niet of nauwelijks naar de kerk. Als er een evangelist in hun eigen dorp komt, sluiten mensen zich daar gemakkelijk bij aan, omdat ze gericht zijn op gemeenschap en relatie.”

Zorgen maakt de predikant zich over de gebondenheid aan occulte machten bij kerkleden. „Voorouderverering en hekserij komen veel voor in de dorpen. Christenen doen daaraan mee, bijvoorbeeld tijdens een begrafenis. Dat heeft te maken met de sterke groepscultuur.”

Ook de slordige kerkgang en het gebrek aan Bijbelkennis ziet ds. Oomen als een bedreiging voor de kerk. „Met name in tijden van honger blijven mensen gemakkelijk thuis. Ze voelen zich dan te zwak of te moe om naar de kerk te komen.”

Bijna 30 procent van de gemeenteleden van de RPC kan niet lezen en schrijven. „Degenen die wel kunnen lezen, doen dat vaak niet. Malawi kent een praatcultuur, geen leescultuur.”

Ds. Oomen ging vrijwel elke zondag twee keer voor: ’s ochtends in een lokale gemeente, ’s middags in een ziekenhuis of in een gevangenis. Wat zijn boodschap was? „Die is niet wezenlijk anders dan in Nederland. Het gaat om wet en Evangelie. Ik probeerde altijd heel eenvoudig te preken en gebruikte veel voorbeelden. Ook wees ik concreet de zonden aan, zoals hekserij of occulte tradities.”

In hoeverre zijn werk vrucht heeft gedragen, vindt de predikant lastig te zeggen. „Soms merkte ik dat preken invloed hadden op het handelen van mensen, bijvoorbeeld als het ging om hekserij. Christenen zagen in dat dat on-Bijbels was. Zijn Woord zal niet ledig wederkeren, maar het zal doen wat Hem behaagt. Dat is mijn troost.”

Malawi behoort tot de tien armste landen van de wereld. Het dagelijks leven kostte soms veel tijd en energie, zeggen ds. Oomen en zijn vrouw. „Ik stond soms dagen in de rij om aan diesel te komen. De stroom viel regelmatig uit. Gelukkig hadden wij een generator die we op zulke momenten aan konden zetten.”

In 2015 kampte het land met overstromingen en honger. Het echtpaar merkte daar zelf weinig van. „Doordat wij een vast salaris hadden, konden we altijd aan eten komen op de markt. Ons personeel leed wel onder de situatie. Namens de zending hebben we toen honderd zakken maïs ingekocht. Medewerkers konden er elke maand een kopen tegen een gereduceerd tarief.”

Omdat hij met emeritaat gaat, keert ds. Oomen nu definitief terug naar Nederland. Dat geeft een dubbel gevoel. „Het valt niet mee om afscheid te nemen van het werk waar ik zo veel jaar intensief bij betrokken ben geweest. Anderzijds vind ik het fijn om het rustiger aan te doen en de kinderen en kleinkinderen vaker te zien.” Het predikantsgezin bestaat uit 12 kinderen, van wie er 3 in Canada wonen, en 36 kleinkinderen.

Ds. Oomen, die wordt opgevolgd door ds. C. J. P. van der Bas en consultant Erik Ju, voelt zich gezegend dat hij het Evangelie op zo veel plekken in de wereld mocht verkondigen. „Soms zaten er in Malawi meer dan duizend mensen onder mijn gehoor. Ik kan niet anders zeggen dan dat ik in Gods kracht met blijdschap mijn roeping heb mogen volbrengen.”

Ds. R. J. Oomen

Roelof Johannes Oomen (1951) had al in 1985 een roeping voor zendingswerk in Malawi. Na een studie in Ede, Amsterdam en Grand Rapids (VS) werd hij in 2002 predikant in de Reformed Church of America (RCA).

In datzelfde jaar zond stichting Stéphanos hem uit als predikant-directeur van een weeshuis in Chilangoma in het Oost-Afrikaanse land.

In 2007 nam de Hersteld Hervormde Kerk (HHK) het zendingswerk in Malawi over. Ds. Oomen werd toen door de HHK uitgezonden als zendingspredikant. Zijn voornaamste taak was het ondersteunen van de Reformed Presbyterian Church (RPC). Maandag gaat hij met emeritaat.

Lees ook in Digibron

Kerk in Malawi behoeft steun en structuur : Ds. Oomen richt zich voor Hersteld Hervormde Kerk op uitbouw presbyteriaans-gereformeerde kerk (Reformatorisch Dagblad, 13-06-2007)

Ds. R. J. Oomen uitgezonden naar Malawi (Reformatorisch Dagblad, 29-05-2007)

Ds. Oomen neemt afscheid wegens vertrek naar Malawi (Reformatorisch Dagblad, 30-09-2002)

Een lange weg naar Malawi : Ds. Oomen wordt predikant-directeur van weeshuis in Chilangoma (Reformatorisch Dagblad, 27-09-2002)