Links achter de voordeur bevindt zich de kerkzaal. Zo’n veertig lege stoelen wachten op de dingen die gaan komen, op de maaltijd voor buurtbewoners bijvoorbeeld, of op de komende zondag, als in de samenkomst het Woord weer opengaat.

Achter in de zaal staat een elektronisch orgel met het koraalboek van Worp op de lessenaar. Naast de katheder bevindt zich een kleine doopvont.

Er is ook een lokaaltje voor Bijbelstudie en de kinderclub. Op een schoolbord staat geschreven: „Heer’, ik hoor van rijke zegen.” En bij ”zegen” schreef iemand ter toelichting: „Dat is: echte vrede in je hart. Dat is: De Heere is bij je.”

In een hoek staat een sjoelbak. Op tafel liggen Bijbels met uitleg op stapels. In de gemeenschappelijke ruimte zitten een paar buren aan de koffie.

Op heilige grond

Gerrit Baan is 25 jaar evangelist. „Ik ben dankbaar dat ik dit werk doen mag. Wie ben ik dat ik, met alle tekorten die er aan mijn werk kleven, het Woord van genade mag brengen bij verloren mensen? Als je het zaad mag uitwerpen, heb je soms het gevoel op heilige grond te staan.”

In 2013 verhuisde de evangelisatiepost van Alkmaar-Oudorp naar Alkmaar-West. „We mogen ervaren dat de Heere zomaar mensen op onze weg brengt. Vaak zijn dat mensen die het moeilijk hebben, of ouderen die eenzaam zijn.”

Linksom of rechtsom

Ds. Kleppe bevestigde Baan in 1991 tot evangelist voor Leeuwarden met de tekst: „Al wat Mij de Vader geeft, zal tot Mij komen.” Baan: „Deze tekst heeft mij altijd weer moed gegeven. Het werk ligt dus in Zijn hand, niet in de mijne. En daarom gaat ’t altijd goed, als het niet linksom kan, dan gaat het wel rechtsom. En als het niet door de deur kan, dan gaat het door het dak. Want al wat de Vader aan de Zoon geeft, dat zal tot Hem komen.”

Gerrit Baan deed pabo De Driestar en werd vervolgens onderwijzer, eerst in Vriezenveen, toen in Rijssen. In de Noorderkerk in Rijssen werd hij ouderling. Baan voelde zich op z’n plek, zowel op school als in de kerkenraad.

Toch liep de weg anders. „De Heere legde een opdracht in het hart om Zijn Woord te verkondigen. Maar hoe dat zou moeten, wist ik niet. Daar heb ik vele jaren mee gelopen. Uiteindelijk leidde de weg naar de evangelisatiepost in Leeuwarden. Zo heeft de Heere me op mijn plaats gebracht.”

Hoe vertelt u kort aan de buurman wat voor werk u doet?

„In één zin: ik mag aan de mensen de weg vertellen hoe ze echt gelukkig kunnen worden. Nou. Mooier werk bestaat er niet.”

De wereld is in de afgelopen 25 jaar erg veranderd, de wijze van evangeliseren ook.

„In Leeuwarden was de kerkverlating in volle gang. In die jaren ontmoette je op straat nogal wat weerstand tegen de boodschap van het Evangelie. We konden daar toen wel weer veel asielzoekerswerk doen, waarbij ook kinderen en jongelui uit Kampen betrokken waren.”

Wat nog steeds belangrijk is: je moet eerst contact maken, vertrouwen winnen, een relatie met mensen opbouwen. „Het heeft in de meeste gevallen niet zo veel zin om iemand aan te spreken en pardoes te vertellen dat het toch echt nodig is dat hij bekeerd wordt. Om dat vertrouwen te winnen, een relatie met de ander op te bouwen, begonnen we jaren geleden in Amsterdam met een maaltijdproject. Dat doen we in Alkmaar nog steeds. Voor 4 euro kunnen mensen uit de buurt iedere donderdag aanschuiven voor een driegangenmenu, of iedere dinsdag voor een vrijwillige bijdrage deelnemen aan een lunchbuffet.”

Beide maaltijden worden geopend en gesloten met gebed. „We lezen tot besluit uit de Bijbel en dan vertel ik in tien minuten wat de boodschap van dat Bijbelgedeelte is. Bij de maaltijd op donderdag lezen de mensen soms zelf mee uit een Bijbeltje. Dan zitten in totaal wel zestig mensen te luisteren naar de boodschap van vrije genade.”

Sommigen vinden straatwerk en folderen achterhaald.

„Dat doen we wel minder dan vroeger, maar het is niet achterhaald om straatwerk te doen of folders uit de delen. Folderen is nog steeds een goede manier om de boodschap bij mensen thuis te brengen. Iemand die op straat een folder aanneemt, of iemand die in zijn brievenbus een folder aantreft, hoeft niet direct de confrontatie aan te gaan. Vooral rond de feestdagen folderen we nog steeds.

Bij de Bron is een bekende ontmoetingsplaats geworden voor de hele buurt. We hebben naast de beide maaltijden een ”open huiskamer”, voor ontmoeting en gesprek, we houden creatieve ochtenden, koffieochtenden, we geven huiskamerconcerten, houden kinderclub, en natuurlijk de beide samenkomsten op zondag.”

U bouwt aan relaties in een wereld vol individualisme. Dat is te doen?

„Iedereen bepaalt in deze wereld hoe hij zijn leven leidt, wat hij wel of niet wil doen, hoe zijn toekomst eruit moet zien. En het leven moet vooral fijn en leuk zijn. Dat is de moderne mens ten voeten uit. Het moet leuk zijn. En God is niet in beeld, is ver weg, of bestaat niet eens. Anderen zijn bezig te overleven, voelen zich eenzaam en hunkeren naar aandacht.”

En dan gaat Gerrit Baan vertellen dat er een God in de hemel is Die alles ziet en weet.

„En dat Jezus gekomen is om te zoeken en zalig te maken wat verloren is. Als de mensen hier al gehoord hebben van Jezus, dan is Hij niet meer dan een Joods rabbijn Die 2000 jaar geleden stierf aan een kruis bij Jeruzalem. Maar ik mag vertellen dat Hij de Zaligmaker wil zijn, voor ieder die in Hem gelooft. In het uitzien of de Heere mijn gebrekkige werk wil zegenen. Want wij zijn niet in staat om de Zon der gerechtigheid één dag eerder te doen opgaan.”

Het bouwen aan relaties is vooral goed luisteren en werken aan echte dialoog, zegt Baan. „Je wilt weten: Hoe leeft iemand? Hoe denkt hij? Gelooft hij nog iets, of helemaal niets? Heeft hij aversie tegen de kerk, of zegt de kerk hem helemaal niets meer? Zou hij nog geloven dat er na dit leven iets anders is, een hemel of een hel? Dat soort dingen. En ondertussen zit je voortdurend op het vinkentouw om aanknopingspunten te zoeken voor een gesprek dat iets dieper gaat. Je bent op zoek naar een draadje om de boodschap kwijt te kunnen.”

En die boodschap is?

„Dat we van onszelf zonder God leven. Dat we dus ons doel missen en leven onder Gods oordeel. Alleen God kan dat weer goed maken. Zo kom je uit bij Johannes 3:16: „Alzo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft.” Dat is de kern van alles. Aan wíé die boodschap geadresseerd is, dat weet God Zelf. Petrus zegt: „En allen die daar verre zijn, zovelen als er de Heere onze God toe roepen zal.” Het zijn er zo veel als Hij er Zelf toe roepen zal. Hij haalt ze er Zelf uit. Dat hoef ik niet te doen.”

Voor Baan zelf ligt er alleen de opdracht: „Gaat dan heen.” „In de dingen van het Koninkrijk zijn geen vanzelfsprekendheden. In het geloofsleven gaat niets op de automatische piloot, niets op de cruisecontrole. Maar de Heere weet Zelf wel hoe Zijn Koninkrijk eruit zal zien. Hij gaat vrijmachtig Zijn eigen weg en zo komt Hij tot Zijn doel. Dat geeft in dit werk rust. Baan hoeft zelf niks te regelen. Ik mag slechts doen wat mijn hand vindt om te doen, en dat moet ik natuurlijk met verstand en met beleid doen, maar het is Zijn werk.”

Confrontaties in een gesprek gaat Baan zo veel mogelijk uit de weg. „Liever maak ik mensen jaloers op datgene wat er bij de Heere te krijgen is, in God en in Zijn Woord, in Christus Jezus, onze Heere.”

Bent u als evangelist zelf veranderd sinds 1991?

„In het begin moest je veel zelf je weg zoeken. Ik holde van het ene naar het andere. Ik was echt een organisatiefreak. Dat is weg. Gelukkig. Ik heb geleerd dat het van de andere kant moet komen. Het Woord is een kracht Gods tot de zaligheid, voor eenieder die gelooft. Het geeft verwondering als je dat ook ziet gebeuren, dat de Heere mensenlevens verandert.”

Evangelisatiewerk is deels afhankelijk van vrijwilligers. Die zijn er voldoende?

„Gelukkig zijn er veel vrijwilligers. Ik heb wel de indruk dat het steeds moeilijker wordt om genoeg vrijwilligers te vinden. We staan nu bijvoorbeeld voor de vraag of we de post op zaterdag moeten sluiten of niet. Er zijn voor de zaterdag onvoldoende vrijwilligers beschikbaar.”

Godsdienst wordt meer en meer gezien als de oorzaak van groeiende spanning in de maatschappij. Dat maakt het voor u wel moeilijk.

„Religie wordt in toenemende mate gezien als oorzaak van de culturele tegenstellingen in de samenleving. Regelmatig hoor ik de opmerking dat de ellende in de wereld, vooral al die oorlogen, veroorzaakt worden door de godsdiensten. Ik probeer dan daarover in gesprek te komen, om aan te geven dat het genuanceerder ligt. De rol die de media spelen moeten we niet onderschatten. Alles spitst zich meer en meer toe. Dat maakt mensen angstig en onzeker. Ook binnen onze gemeenten. Het is een zegen als we mogen zien dat het de Heere niet uit de hand loopt. Zijn Koninkrijk komt vol. De Vorst van het heir des Heeren gaat Zijn eigen koninklijke gang. Ook al kan ik dat niet iedere dag bekijken.”

Over Gerrit Baan

Gerrit Baan werd op 5 juni 1952 geboren in Rijssen. Hij werd onderwijzer, eerst in Vriezenveen, later in Rijssen. In 1991 benoemde het deputaatschap voor evangelisatie van de Gereformeerde Gemeenten Baan tot evangelist voor Leeuwarden. Daar volgde hij Joh. A. Segers op. Per 1 januari 1996 werd hij parttimecoördinator van verschillende werkzaamheden en toeruster van kerkenraden en evangelisatiecommissies. Drie jaar later werd hij benoemd tot evangelist in Amsterdam. Sinds 2004 werkt Baan op de evangelisatiepost in Alkmaar. Tussentijds werkte hij nog als landelijk toeruster.

De familie Baan-van Heek woont in Lisse en heeft acht kinderen en elf kleinkinderen.

Lees ook in Digibron

Aangenaam en eerlijk getuigen - interview met Gerrit Baan (Reformatorisch Dagblad, 04-02-2011)

Deputaatschap Evangelisatie benoemt toeruster (De Saambinder, 03-02-2011)

Geref. Gem. gaan door met post in Alkmaar : Evangelist G. Baan krijgt benoeming (Reformatorisch Dagblad, 08-06-2004)

Evangelist Baan bevestigd tot ouderling in Lisse (Reformatorisch Dagblad, 24-02-1999)

Evangelisatie kan niet zonder coördinatie : Vraaggesprek met evangelist G. Baan (Daniël, 27-06-1997)

G. Baan nieuwe evangelist voor Geref. Gemeenten (Reformatorisch Dagblad, 05-07-1991)