Wat moeten we verder zeggen? Ach, mijn zeer geliefden, laten wij het toch niet gering achten hoe de Heere God ook in dagen van oorlog alles tot Zijn beschikking heeft voor land en volk om heerlijk te helpen. Storm en windstilte, zonneschijn en bewolkte hemel, regen en droogte, misoogst en goede oogst: dit alles heeft Hij in Zijn hand. Ja, waarover wij ons het meest bezorgd kunnen maken, juist dat weet Hij zo wonderlijk af te wenden. Al zou menigeen dan ook zijn beste steunpunt op aarde verliezen, God leeft en zorgt. Ach, veel bloed wordt vergoten en veel families worden in diepe rouw gedompeld, tot­dat de Heere zegt: „Het is genoeg!”

Laten wij slechts bedenken dat de Heere over ons en de onzen in de bange nacht een wakend oog houdt, dat wij voor ons en de onzen, ook in het aangezicht van de dood, in het leven van Jezus ons leven hebben en de verzoening van onze zonden. En wanneer na een bange nacht het licht van de dag in uw vertrek schijnt, zegt dan de Heere dank. En wanneer u ’s avonds u neerlegt, dankt Hem opnieuw dat wij door Jezus een toegang hebben tot Zijn genadetroon.

_H.F. Kohlbrugge,
predikant te Elberfeld

(”Van oorlog en vrede”, 1870)_