Opinie

Commentaar: Zonder de gratie Gods komt regering in gevaarlijk vacuüm

Laten we het nog maar weer eens een keer proberen, wellicht lukt het deze keer wel. Dat moet de fractie van D66 hebben gedacht toen ze het plan opvatte een nieuwe poging te doen om de woorden ”bij de gratie Gods” te schrappen uit de aanhef van elke Nederlandse wet. De partij heeft daarvoor een initiatiefwet ingediend.

Hoofdredactie
9 January 2016 08:14Gewijzigd op 16 November 2020 00:34
Pechtold. beeld ANP
Pechtold. beeld ANP

Het plan is dus niet nieuw. In november 2010 deed D66-leider Pechtold ook al een poging. Zijn argument was dat de frase ”volledig uit de tijd” is. Dat gold volgens hem overigens ook voor de zin waarmee de wetten aan de Kamer worden aangeboden: „Hierbij bevelen Wij U in Godes heilige bescherming” en voor de bede in de Troonrede.

De opzet van Pechtold slaagde echter niet. De drie christelijke fracties in de Kamer stemden tegen, alsook de VVD en de PVV. De liberalen zaten toen in een coalitie met het CDA. Wanneer zij zouden meestemmen met D66 kon dat door de christendemocraten uitgelegd worden als verraad.

Maar er was meer. Premier Rutte noemde de woorden ”bij de gratie Gods” een mooi overblijfsel uit het verleden. Ze zetten volgens hem mensen aan het denken.

De fractie van D66 moest toen bakzeil halen, maar denkt nu meer kans van slagen te hebben. Er zitten geen christelijke partijen in de regering. Dus de VVD kan in vrijheid kiezen.

Het is niet ondenkbaar dat D66 nu wel haar zin krijgt. Het seculiere denken heeft de achterliggende jaren veel terrein gewonnen, zeker ook in politieke kringen. Daarbij voeren Pechtold en zijn libertijnse vrienden aan dat we in ons land een strikte scheiding van kerk en staat hebben en die ook moeten handhaven. Daar zijn veel mensen gevoelig voor.

Toch is op die stelling af te dingen. In de eerste plaats had de grote staatsman en liberaal Thorbecke geen enkel bezwaar tegen het gebruik van de woorden ”bij de gratie Gods”. Terwijl juist hij een grondwet ontwierp waarin de scheiding van kerk en staat werd vastgelegd.

Denkbaar is dat de VVD nu wel meegaat in het voorstel van D66. Ook al heeft Rutte gezegd dat de gewraakte woorden een mooi overblijfsel zijn uit het verleden die mensen stof tot nadenken geven, daarmee is niet gezegd dat de liberalen hun stem zullen onthouden aan het libertijnse voorstel. Een overblijfsel uit het verleden heeft een houdbaarheidsdatum. Het kan heel goed zijn dat de VVD-fractie nu vindt dat het tijd is om afscheid te nemen van de wetsaanhef zoals we die nu kennen.

D66 meent dat de oorsprong van de macht niet ligt bij de gratie van God, maar bij de volkswil. Deze gedachte van volkssoevereiniteit sluit de verwijzing naar God uit. Daarom moeten we volgens Pechtold af van de woorden waarmee nu een wetstekst begint. Maar dan ontstaat wel een gevaarlijk vacuüm, waar Pechtold echt nog even over moet nadenken. Immers wat als de volkswil, dus in zijn optiek de bepalende factor van het gezag, een kant uitgaat die hem en zijn liberale vrienden onwelgevallig is? Dan is er buiten de wil van het dwalend volk geen ijkpunt meer dat gehanteerd kan worden om te corrigeren.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer