De werkkamer van Van Winkel in zijn Amsterdamse woning puilt niet uit van de cd’s. „De duizenden uitgaven van Brilliant Classics staan in de kelder.”

De musicoloog en pianist is getrouwd met de Hongaarse pianiste Klára Würtz, die voor ‘zijn’ label talrijke cd’s opnam. Van Winkel slaagde zelf met een 10 op het conservatorium, maar koos niet voor een solistencarrière. „Ik heb het niet zo op een podium.”

Van Winkel kreeg een baan in de muziekindustrie en was onder andere bedenker van de serie Nederlandse Orgelpracht op het label Fidelio. In 1997 begon hij bij Joan Records, dat onder andere pop-cd’s voor Kruidvat maakte. Van Winkel stelde voor een klassieke lijn te starten en Brilliant Classics was geboren. Zo’n tien jaar lang lagen er elke twee weken twee of drie nieuwe cd-boxen bij de drogisterijketen in de schappen. „Van elke uitgave werden tienduizenden exemplaren verkocht.”

Brilliant Classics is tegenwoordig eigendom van het Duitse mediabedrijf Edel. In de beginjaren bracht het label vooral bestaande opnamen uit, waarvan het de rechten kocht. Tegenwoordig is 90 procent van de opnamen nieuw. Enkele jaren geleden zette Van Winkel het „succesvolle” privélabel Piano Classics op met het doel talent een podium te bieden om zich aan de wereld te presenteren. Zelf speelde hij ooit noodgedwongen één cd voor Brilliant Classics vol, toen een pianist kort voor de realisatie van een Chopinbox afhaakte. „Die opname heb ik inmiddels door een andere vervangen.”

Cd’s van Brilliant Classics kostten vroeger 2 euro en tegenwoordig zo’n 7 euro. Sommigen denken dat ze voor dat geld geen kwaliteit krijgen.

„Een hardnekkig misverstand. Bij hoge verkoopcijfers hoeft een cd niet veel te kosten. Dat wij nog steeds een lage prijs hanteren, heeft met onze missie te maken. We willen hoogstaande opnamen van klassieke muziek toegankelijk houden voor een breed publiek.”

U zei ooit dat mensen u haatten, omdat u met Brilliant Classics de cd-markt kapot zou maken.

„Ja, dat beweerden concurrenten en muziekwinkels. We hebben de markt niet kapotgemaakt, maar juist een injectie gegeven door een groot nieuw publiek aan te boren. Mensen die nauwelijks iets van klassieke muziek wisten, raakten daarin geïnteresseerd nadat ze cd’s bij Kruidvat hadden gekocht. Uit brieven en mails bleek dat zij niet bij een klassieke vakhandel binnen durfden stappen.”

De verkoopsuccessen uit de Kruidvatperiode zijn verleden tijd?

„Na een kleine tien jaar hadden we het standaardrepertoire uitgebracht en gingen wij ons specialiseren. Onbekender repertoire verkoopt minder. Tegelijkertijd was er sprake van een malaise op de cd-markt. Rond 2007 hebben we de samenwerking met Kruidvat beëindigd. Daarna waren onze cd’s korte tijd bij Blokker verkrijgbaar, maar de verkoop verliep voor Blokker niet naar tevredenheid. Die samenwerking is eerder dit jaar gestopt.”

Welke koers vaart uw label?

„Wij zijn samen met het Amerikaanse label Naxos het label dat de meeste titels produceert. Maandelijks brengen we twaalf cd’s op de markt. Labels zoals Deutsche Grammophon en EMI brengen veel minder uit en concentreren zich vooral op sterren zoals de pianist Lang Lang. Wij kiezen voor het onbekendere repertoire en richten ons vooral op oude muziek, kamermuziek, het liedrepertoire en op solo-instrumenten.”

Is iedereen welkom?

„Natuurlijk, maar een idee moet wel bij ons passen. Daarnaast dient een musicus kwaliteit te leveren en ga ik na of hij de juiste uitvoerder voor het gekozen repertoire is. Verder moet er een markt voor de uitgave zijn. Werk van onbekendere componisten moet voor mij origineel zijn, moet verrassen. Tegelijkertijd kan gebruiksmuziek voor bijvoorbeeld gitaar interessant zijn voor mensen die dit instrument zelf bespelen.”

U werkt veel met Italiaanse musici. Heeft u familie in dat land?

„Nee, Brilliant Classics staat hoog aangeschreven in Italië. Mede vanwege ons wereldwijde distributienetwerk, waardoor musici hun cd ook in de grootste cd-winkel in Tokio zien liggen. Italië kent veel instituten die muziek promoten en cd-uitgaven mede bekostigen. Dat laatste is onmisbaar.”

U brengt veel orgel-cd’s uit. Werkt er een orgelfanaat bij het bedrijf?

„Nee, ik houd van orgelmuziek, maar ik ben geen specialist. Met deze uitgaven bedienen we een doelgroep die nog cd’s koopt en die nieuwsgierig is naar nieuwe opnamen. We zijn een samenwerking aangegaan met een producer in Italië, die prachtige opnamen levert. Het is ons doel uiteindelijk een bloemlezing van de orgelmuziek van voor Bach te presenteren. Daarnaast hebben we recent alle orgelwerken van Bach en Walther uitgebracht.”

Welk diepte- en hoogtepunt bleef u bij?

„Een producer bood de sonates en sonatines van de componist Clementi aan. Ik schrok toen ik de masters na de koop beluisterde, maar we moesten ze wel uitbrengen. Hoogtepunt blijft onze 170 cd’s tellende Mozarteditie. Niet alleen omdat er inmiddels zo’n 600.000 boxen zijn verkocht, maar ook omdat deze uitgave veel fraaie eigen opnamen bevat.”

Wat zit er in het vat?

„Begin volgende maand komt de 50 cd-box ”500 Years of Organ Music” uit. Met de pianist Giovanni Belluci nemen we alle pianosonates van Beethoven op. We werken aan een Franckuitgave en zijn druk bezig voor het Telemannjaar in 2017. Brilliant Classics hoopt dan met een bijzondere Telemann­editie te komen.”

Waarvoor kan ik u wakker maken?

„Voor Beethoven, want hij is zó origineel en gepassioneerd. Als ik een van zijn pianosonates op de lessenaar heb staan, voel ik mij intens gelukkig.”

Lezers van het Reformatorisch Dagblad kunnen voorintekenen op de 50 cd-box ”500 Years of Organ Music”. Zij betalen geen € 89, maar € 59 (inclusief verzendkosten). Ze kunnen hiervoor op klassiek.nl/500-years-of-organ-music de kortingscode RD500 invoeren. De box wordt in de loop van december verzonden.

Een tikje grof

Brilliant Classics brengt veel opnamen met werk van onbekendere componisten uit. Een keus uit de nieuwe uitgaven in de afgelopen drie maanden met een reactie van de artistiek directeur van het label op deze dubbel-cd’s.

”Robert de Visée – La musique de la chambre du Roi”

„Goede, mooie en melancholieke muziek. De Visée werkte aan het hof van de Franse koning Lodewijk XIV en is vooral bekend om zijn luitmuziek. Deze werken zijn weinig opgenomen. Ik vond het waardevol om zijn complete kamermuziek uit te brengen. Dergelijke uitgaven zijn in trek bij liefhebbers van oude muziek.”

”Petrali – Organ Music”

„Ik kende deze 19e-eeuwse Italiaanse componist niet. Onze producer in Italië kwam met het idee om zijn muziek uit te brengen. Er zijn nauwelijks opnamen van voorhanden. De uitgave van deze bijzondere muziek wordt geen kaskraker, maar trekt wel de aandacht van verzamelaars. Het is belangrijk hen aan ons te binden.”

”Alberto Ginastera – Complete Piano Music”

„Ik heb de pianiste Mariangela Vacatello gevraagd de pianowerken van deze in 1983 overleden Argentijnse componist op te nemen. Zij speelt vol vuur. De muziek van Ginastera is melancholisch, sentimenteel en soms een tikje grof. Een interessante uitgave voor pianoliefhebbers.”