Voor deze officiële connectie waren er overigens ook al zeer nauwe banden tussen beide landen, die door wat er gebeurde in de Holocaust altijd een beladen relatie zullen hebben. Het waren immers de Duitse nazi’s die bedachten dat de Joden moesten worden uitgemoord. Een ‘efficiënte’ moordmachine moest het Joodse volk tot as doen vergaan in de crematoria van de vernietigingskampen.

Maar toen stortte in 1945 het Derde Rijk ineen. Drie jaar later werd in Palestina een Joodse staat gevestigd met de naam Israël. Eindelijk was er een veilig thuisland voor hen die de gaskamers hadden overleefd.

Al in de jaren vijftig van de vorige eeuw zocht het naoorlogse Duitsland toenadering tot Israël. En dat bleek een moeilijk en soms pijnlijk proces. Veel Joden vertrouwden het niet. En neem het hun eens kwalijk. Maar leiders van beide landen lieten zich niet gijzelen door de gruwelen uit het verleden en gingen het gesprek aan. Met als gevolg dat er tussen beide landen in de loop van de jaren een band ontstond die eigenlijk met geen andere relatie tussen landen in de wereld vergeleken kan worden. Met, ondanks felle tegenstand in Israël, als bekroning de officiële diplomatieke betrekkingen in 1965.

Duitsland heeft de afgelopen decennia naar schatting zo’n 60 miljard dollar uitgekeerd aan de staat Israël en aan nabestaanden van de Holocaustslacht­offers. En Israël is tot op de dag van vandaag een van de grootste afnemers van Duits militair materieel.

In de geschiedenis kunnen verhoudingen in een relatief korte tijd blijkbaar volstrekt worden omgekeerd. In dit geval is dat iets waar je alleen maar verwonderd naar kunt kijken. Duitse leiders hebben schuld erkend en Israël tegelijk verzekerd dat ze altijd voor de volle 100 procent gecommitteerd zullen zijn aan de veiligheid van de Joodse staat.

Toch zijn er bij dit vijftigjarige jubileum ook zorgen. Volgens de Israëlische krant Ha’aretz leunt Israël namelijk te nonchalant op de Duitse steun. Zo van: Duitsland zorgt er wel voor dat ons niets kan gebeuren. Sancties van de EU? Die houdt Duitsland wel tegen.

Tot nog toe klopt dat. Ondanks dat bondskanselier Merkel scherpe kritiek op de Israëlische politiek ten aanzien van de Palestijnen niet schuwt, blijft het land zich in Europa als beschermer van Israël opstellen. Maar eindeloos is die steun niet, zo waarschuwen deskundigen. De Israëlische regering zal met de daad moeten laten zien dat het haar ernst is om tot een regeling te komen met de Palestijnen.

Een boycot van Israëlische producten door Duitsland zal er, gezien het verleden, niet snel komen. Maar het machtige Duitsland heeft tal van andere middelen om het Europese beleid ten aanzien van Israël te beïnvloeden.

De vriendschap tussen beide landen is wel het wonder van de twintigste eeuw genoemd. Terecht. Maar ook aan een vriendschap moet altijd gewerkt worden.